Με αφορμή τα εγκαίνια του καταστήματος Molteni&C που άνοιξε στην Αθήνα, ανατρέχουμε στο έργο και την επιδραστικότητα του μεγάλου Ιταλού designer.

Στην Ιταλία όταν λένε Ponti’s way of living εννοούν το να ζεις σε ένα φωτεινό περιβάλλον που είναι ανοιχτό σε φίλους, έχει αισιοδοξία, ζεστά χρώματα και όμορφες μοντέρνες φόρμες. Είναι το στυλ που λάνσαρε μεταπολεμικά ο Gio Ponti, ένας από τους πρωτοπόρους σχεδιαστές που καθιέρωσαν το design made in Italy σε όλο τον κόσμο.

Απλετο φως που σε κάνει να ξεχνάς ότι βρίσκεσαι σε κάποιο πολύβουο αστικό κέντρο, ζεστή χρωματική παλέτα, μοτίβα και όμορφες λειτουργικές φόρμες στα έπιπλα. Με αυτό το σκεπτικό είχε διαμορφώσει τα σπίτια στα οποία έμενε ο Gio Ponti στο Μιλάνο με το τελευταίο, στο οποίο έζησε μέχρι το θάνατό του το 1979, να αποτελεί το προσωπικό του μανιφέστο σε θέματα interior design. Ποιος είναι όμως ο Ιταλός που προτείνει το “his way of living”;

Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
O Gio Ponti στην κατοικία του στην Via Dezza

Σχεδιαστής, αρχιτέκτονας, καλλιτέχνης, εκδότης, ο Gio Ponti δύσκολα εντάσσεται σε μια κατηγορία. Στην 60χρονη δημιουργική του πορεία ασχολείται σχεδόν με όλα ανεξαρτήτως κλίμακας. Εργάστηκε σαν σχεδιαστής για 120 εταιρείες, άφησε το κτιριακό του αποτύπωμα σε 13 χώρες, έστειλε στο τυπογραφείο 560 τεύχη του περιοδικού Domus που ίδρυσε το 1928 και υπόγραψε το design για 250 έπιπλα, αντικείμενα, φωτιστικά, κεραμικά, υφάσματα, πλακάκια και άλλα πολλά. Είναι ο αναγεννησιακός δημιουργός που συνέβαλε στην καθιέρωση του “Μade in Italy” design σε όλο τον κόσμο μαζί με τους πρωτοπόρους συμπατριώτες του Vico Magistretti, Andra Branzi, Ettore Sottsass κι ΑLessandro Mendini.   

Ως σχεδιαστής ο Gio Ponti εξερευνούσε τεχνικές, υλικά αλλά και αισθητικά θέματα χωρίς να διστάζει να αλλάξει ιδέες ή τεχνικές. Αντί να λανσάρει μια αυστηρή μονολιθική αισθητική κατέληξε σε έναν ευέλικτο τρόπο ζωής που επηρεάζεται από διαφορετικές εποχές και στυλ. Η ιστορία του Ponti’s living ξεκινάει το 1921 όταν ο κατά κόσμον Giovanni παίρνει το πτυχίο του Πολυτεχνική Σχολή του Μιλάνου αφήνοντας πίσω του το όνειρό του να γίνει ζωγράφος. Το καλλιτεχνικό μικρόβιο δεν τον αφήνει και στρέφεται στην κεραμική. Μια επιλογή που θα τον οδηγήσει στην θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του οίκου Richard Ginori για μια ολόκληρη δεκαετία. 

Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Συρταριέρα από την Molteni&C

Από τη δεκαετία του ’30 θα αρχίσει να πειραματίζεται με τις δυνατότητες του βιομηχανικού σχεδιασμού  για ένα «δημοκρατικό, σοφιστικέ και μοντέρνο design». Σε αντίθεση με άλλους μοντερνιστές δεν πιστεύει πώς η φόρμα πρέπει να υπηρετεί αποκλειστικά τη λειτουργικότητα. Για τον Ponti ένα έπιπλο ή αντικείμενο εκτός από πρακτικό μπορεί να είναι και όμορφο. Αυτό μεταφράζεται σε ζωηρά χρώματα, πλούσιες φόρμες, υφές και μοτίβα που θα υιοθετήσει στα αντικείμενα και στα έπιπλα που σχεδιάζει. Το δικό του “made in Italy” design έχει και διακοσμητικό χαρακτήρα. Παράλληλα επιδίδεται στο εσωτερική διακόσμηση γιατί η κατοικία είναι το επίκεντρο της καθημερινής ζωής, «ένα μέρος που πρέπει να εμπνέει ηρεμία, άνεση και χαρά». Αναλαμβάνει την εσωτερική διαμόρφωση κατοικιών σε όλο τον κόσμο με κορυφαίο παράδειγμα την περίφημη για την οποίαν σχεδίασε την πολυθρόνα Round με την πληθωρική φόρμα που θυμίζει κοχύλι.

Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Η πολυθρόνα Round D.154.5 από την Molteni&C
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Το τραπέζι D.847.1 ξαναγεννιέται από τη Molteni&C σε συνεργασία με τα αρχεία Gio Ponti
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Μεταλλικό τραπεζι ζωγραφισμένο στο χέρι με γυάλινη επιφάνεια. Σχέδιο του 1954-1955
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Η Villa Planchart στο Καράκας
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design
Η καρέκλα D.153.1
Gio Ponti: Αντικείμενα αθάνατου στυλ από τον master του ιταλικού design

Η δεκαετία ’50s-’60s είναι η πιο παραγωγική για τον Ιταλό που θα δει να υψώνεται ο πύργος Pirelli με τους 32 ορόφους στον ουρανό του Μιλάνου, ένας από τους πρώτους ουρανοξύστες του 20ου αιώνα, να αντέχει το σούπερ ελαφρύ κάθισμα Superleggera όταν το πέταξε από τον 4ο όροφο για να το δοκιμάσει και τη ζήτηση να αυξάνεται άλλοτε για ξύλινο μασίφ γραφείο σπιτιού που το design του παραπέμπει σε φτερό αεροπλάνου, το τραπέζι συσκέψεων που μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερα από 10 άτομα με την αεροδυναμική γραμμή ή την διάσημη πολυθρόνα D 153.1 που είχε σχεδιάσει αρχικά για δική του κατανάλωση. Κομμάτια διαχρονικά ορισμένα από τα οποία αναπαράγονται εδώ και μια δεκαετία από τον κορυφαίο οίκο Molteni&C σε μια συλλογή που είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του με τους κληρονόμους του Gio Ponti. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ιταλικός οίκος εγκαινίασε το πρώτο του κατάστημα στην Αθήνα.