Μερικά απλά βήματα για μια καλή σχέση με τα χρήματα, σύμφωνα με τους πολύπειρους της αγοράς.
Σε μια εποχή που πολλοί κερδοφορούν είτε από επενδύσεις, είτε από περίπλοκους όρους, όπως τα NFTs, είναι πολύ εύκολο για κάποιον χωρίς επενδυτικό μυαλό να νιώσει συναισθήματα φόβου, ή αβεβαιότητας για την μελλοντική οικονομική του κατάσταση. Στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι τόσο δύσκολα και δεν απαιτούν να γίνουμε οι νέοι Elon Musks της οικονομίας.
Μπροστά στο γιγαντιαίο κύμα της διαχείρισης των οικονομικών μας, μπορεί σίγουρα κανείς να νιώσει πολύ μικρός. Ειδικά όταν δεν έχουμε εμμονή με τα χρήματα, όταν η δουλεία μας δεν ανήκει στον οικονομικό κλάδο και κυρίως όταν είναι τρομακτικά δύσκολο να κάνουμε αποταμίευση. Και ναι μπορεί να γίνει αρκετά αγχωτικό και ψυχοπιεστικό σαν γεγονός, κυρίως όταν όλοι γύρω μας παρακολουθούν επενδύσεις, μετοχές, παρακολουθούν τις δαπάνες τους μέσω εφαρμογών, ή ακούν podcasts για χρήματα και προϋπολογισμούς. Φυσικά σε αυτό δεν βοηθάνε οι δυσχερείς κοινωνικές συνθήκες, όπως το ποσοστό 10,9 % ανεργία και οι χαμηλοί μισθοί της Ελλάδας, σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Πάρα πολλοί μοιάζουν να εκφοβίζονται από το μέγεθος της προσπάθειας και της πειθαρχίας που φαίνεται να απαιτεί το να είσαι “καλός” στα προσωπικά οικονομικά και θεωρούν ότι δεν είναι κατάλληλοι γι’ αυτό. Ωστόσο ακόμα και μέσα σε μια παγκόσμια οικονομική κρίση, μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τις οικονομίες μας, χωρίς να αλλάξουμε την κοσμοθεωρία μας, κυνηγώντας τα χρήματα.
Χρήματα vs Ζωή
Αρχικά ας ξεκαθαρίσουμε ότι δεν είναι κακό να θέλουμε τα χρήματά να υπηρετούν τη ζωή μας και όχι το αντίθετο. Στην πραγματικότητα, το να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες για την οικονομική κατάστασή σου είναι απόλυτα υγιές, από το να γίνεσαι εμμονικός με τα χρήματα, περνώντας ατελείωτες ώρες παρατηρώντας δαπάνες και έσοδα.
Η στάση απέναντι στα λεφτά φυσικά και δεν πρέπει να είναι αδιάφορη, αλλά παράλληλα δεν πρέπει να ξεπερνάει τα όρια της προσωπικής μας ευτυχίας. Και αν τελικά τα λεφτά φέρνουν την ευτυχία; Το θεμελιώδες έργο που δημοσιεύθηκε το 2010 από τους Daniel Kahneman και Angus Deaton του Πανεπιστημίου Princeton είχε διαπιστώσει ότι η καθημερινή ευτυχία αυξανόταν όσο αυξανόταν το ετήσιο εισόδημα, αλλά πάνω από τα 75.000 δολάρια η ευτυχία δεν αυξανόταν.
Αυτό σημαίνει ότι ναι μεν τα χρήματα προσθέτουν στην συναισθηματική ευημερία, αλλά δεν είναι το παν. Είναι απλώς ένας από τους πολλούς καθοριστικούς παράγοντες της ευτυχίας. Για να εξασφαλίσει λοιπόν κανείς μια σχετική οικονομική άνεση, πρέπει να ξεκινήσει βάζοντας ρεαλιστικούς στόχους. Είναι πιο εύκολο να καθιερώσουμε μικρές συνήθειες γύρω από τα οικονομικά μας, οι οποίες μακροπρόθεσμα μπορεί να μεταμορφωθούν σε στόχους.
Οι συνήθειες είναι πιο σημαντικές από τους στόχους σύμφωνα με τον ψυχολόγο Adam Grant, καθώς το θέμα είναι οι καθημερινές ρουτίνες που δημιουργούμε και που λειτουργούν ως σκαλωσιά που ανοικοδομούν το είδος της ζωής που θέλουμε να έχουμε.
Φυσικά, μπορείτε να καθιερώσετε μια συνήθεια (π.χ. να αποταμιεύετε ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό κάθε εβδομάδα ή κάθε μήνα) στην υπηρεσία της επίτευξης ενός στόχου (αγοράζοντας κάτι, κάνοντας διακοπές). Αλλά μερικές φορές η συνήθεια μπορεί να είναι ένας άξιος στόχος από μόνος του, και πιο διαχειρίσιμος από το να κυνηγάμε κάποιον εξωφρενικά μεγάλο στόχο. Η επίτευξη ενός μεγάλου στόχου είναι συναρπαστική, αλλά το να μπεις στο ρυθμό μιας καλής ρουτίνας μπορεί να σου προσφέρει πολύ μεγαλύτερη ικανοποίηση σε καθημερινή βάση.
Το συμπέρασμα είναι ότι θα πρέπει να επικεντρωθείτε στη δημιουργία μερικών οικονομικών συνηθειών που σας φαίνονται εφικτές, και να μην αγχώνεστε για τους στόχους προς το παρόν. Αυτές οι συνήθειες δεν θα απαιτήσουν έναν τόνο σκέψης ή μια μεγάλη αναμόρφωση της ζωής σας, αλλά θα αθροιστούν.
Η πρώτη σημαντική συνήθεια είναι να ορίσετε έναν τακτικό χρόνο για να εξετάζετε τα οικονομικά σας. Αυτό θα μπορούσε να είναι μία φορά την εβδομάδα, ή μία φορά το μήνα – ό,τι σας φαίνεται εφικτό και μπορεί να καταλαμβάνει μόλις δέκα λεπτά. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να επανεξετάσετε το τραπεζικό σας υπόλοιπο, να δείτε πού πηγαίνουν τα χρήματά σας, να βεβαιωθείτε ότι οι λογαριασμοί σας έχουν πληρωθεί και να εξετάσετε τα έξοδά σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν χρεωθήκατε λανθασμένα για κάτι.
Η δεύτερη συνήθειά σας είναι να βάζετε χρήματα στην άκρη για έκτακτες ανάγκες καθώς και για μακροπρόθεσμες ανάγκες. Υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να το κάνετε αυτό και μπορείτε πολύ εύκολα να τους βρείτε μέσω πολλών διαφορετικών apps που θα κατεβάσετε στην smartphone συσκευή σας. Για να δημιουργήσετε ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης, υπολογίστε ένα μικρό ποσό το οποίο μπορείτε να βάζετε στην άκρη τακτικά χωρίς πολύ κόπο, ή περικοπές. Στη συνέχεια, αυτοματοποιήστε το, ώστε να μην χρειάζεται να το διαχειρίζεστε κάθε μήνα.
Ουσιαστικά δεν χρειάζεται να κατεβάσετε καμία εφαρμογή προϋπολογισμού, ή να παρακολουθείτε τις επενδύσεις, ή ακόμη και να κάνετε μαθηματικά. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να επανεξετάζετε τα χρήματά σας σε τακτική βάση, να ξοδεύετε λιγότερα από όσα βγάζετε και να βάζετε κάποια από αυτά σε αποταμιεύσεις. Αν κάτι αλλάξει για εσάς – ας πούμε, πάρετε αύξηση, ή τελειώσετε την αποπληρωμή των φοιτητικών σας δανείων – αυξήστε τις αποταμιεύσεις σας. Αλλά προς το παρόν, είναι καλύτερο να επιμείνετε σε αυτό που είναι απλό και λειτουργεί, και μην αφήσετε κανέναν να σας κάνει να το αμφισβητήσετε.
Ας μην ξεχνάμε ότι ναι μεν τα χρήματα δεν αγοράζουν την ευτυχία, αλλά πιθανώς μπορούν να βοηθήσουν λίγο.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image