Από τα λουσμένα στον ήλιο γήπεδα του Costa Navarino, μοιράζεται τις ιδέες που “έχτισαν” τη Serena Williams και τον Στέφανο Τσιτσιπά -και κρατούν τον κόσμο του τένις σε εγρήγορση.
Costa Navarino, Μεσσηνία, αργά το απόγευμα της προηγούμενης Δευτέρας. Ενα απαλό αεράκι γλιστράει πάνω από δώδεκα ολοκαίνουργια σκληρά γήπεδα τένις, οι ελιές κουνούν τα φύλλα τους σαν ευγενικό χειροκρότημα και κάπου-κάπου οι πόντοι ενός ράλι συγχρονίζονται με τα τζιτζίκια.
Αυτό είναι το Mouratoglou Tennis Center, το δεύτερο διεθνές φυλάκιο του Γαλλο-Ελληνα προπονητή που έζησε μια δεκαετία δίπλα στη Serena Williams, τώρα ετοιμάζει το comeback της Naomi Osaka και, ανάμεσα στα δύο, βοήθησε τους Τσιτσιπά, Gauff, Rune και δεκάδες ακόμη να αγγίξουν την κορυφή.
Επειτα από 25 χρόνια, ο Πατρίκ Μουράτογλου μιλά ακόμη τόσο γρήγορα όσο ένα «out» από τη γραμμή σέρβις. Δώσε του ρακέτα ή φιλοσοφική ερώτηση και η ενέργεια παραμένει ίδια. Ακολουθεί ένα καθαρό απόσταγμα, απ’ όσα έμαθε από (αυτή) τη ζωή:
–Κάποιες φορές ο παράδεισος σε επιλέγει. Ηρθα στο Costa Navarino ως επισκέπτης, όχι ως ανιχνευτής ταλέντων, κι ένιωσα το μέρος να με στρατολογεί. Τα γήπεδα κοιτούν τη θάλασσα, το φως είναι μόνιμα χρυσό κι οι άνθρωποι φτάνουν ήδη χαμογελαστοί. Μπορείς να διδάξεις πολλά· τη γνήσια χαρά σπάνια τη βρίσκεις έτοιμη.
–Το πρώτο που κοιτάζω σ’ έναν έφηβο είναι τα μάτια. Η τεχνική σμιλεύεται αργότερα. Δώσε μου κίνητρο, ανεπεξέργαστη ανταγωνιστικότητα και φυσική αθλητικότητα -αυτά κερδίζουν κάθε εγχειρίδιο προπονητικής.
–Το πρωινό ενός τελικού Grand Slam μυρίζει βρεγμένη τσόχα και κακοβρασμένο καφέ. Κοιμάσαι τέσσερις ώρες, κάνεις ότι τρως πρωινό και περιμένεις. Ο χρόνος κολλά, η βαρύτητα ανεβαίνει. Οι παίκτες περπατούν πάνω-κάτω, οι προπονητές παριστάνουν τους ήρεμους. Με το πρώτο μπαλάκι που θα περάσει το φιλέ, ξαναρχίζει η αναπνοή και για τους δύο.
–Κανόνας σε κάθε παιδί που μπαίνει στο γήπεδό μου: “Απόλαυσέ το”. Το πάθος είναι καύσιμο· οι ασκήσεις είναι μπουζί. Οι γονείς κυνηγούν τις ώρες, εγώ το άναμμα. Αν το παιδί γελάσει μία φορά έχεις παίκτη· αν γελάσει δύο, ίσως πρωταθλητή.
-Οι ήττες είναι δικές μου. Οταν χάνει ο αθλητής μου, πληρώνω εγώ. Η ανάληψη ευθύνης ανάβει τον διακόπτη: τα δεδομένα γίνονται χρήσιμα, βρίσκεις τη διαρροή. Η επίρριψη ευθυνών είναι θόρυβος· η ιδιοκτησία της ευθύνης, ανάλυση.
-Ο αγώνας τένις είναι η ζωή σε γρήγορη κίνηση. Χαρά, πανικός, αμφιβολία, ανάκαμψη -ενενήντα λεπτά κι έχεις ολόκληρη αυτοβιογραφία. Οποιος διαχειριστεί καλύτερα τα συναισθήματα, κερδίζει τη χειραψία.
–Τρία αντικείμενα γυρίζουν γύρω μου καθημερινά. Κινητό: το τουρ δεν κοιμάται ποτέ. Σημειωματάριο: οι ιδέες φέρονται καλύτερα στο χαρτί παρά στην οθόνη. Ρακέτα: η προπόνηση πρέπει ακόμη να ακούει χορδές.
–Η επιρροή είναι ικανότητα αλλαγής συμπεριφορών, όχι αριθμός ακολούθων. Αν μετά τα λόγια σου το άθλημα αλλάξει κανόνα, μέτρησες. Τα υπόλοιπα είναι κέντημα.
–Προσπαθώ να μη με επηρεάζουν. Ζούμε δίπλα σε επαγγελματίες “επηρεαστές”. Μόλις νιώσω ένα “σπρώξιμο”, κάνω ένα βήμα στο πλάι και ρωτώ: “Γιατί εδώ, γιατί τώρα;”. Τα ψάρια που πάνε με το ρεύμα καταλήγουν στη σχάρα.
–Οι μετοχές μπορεί να μου κόψουν τον ύπνο· το ίδιο κι ένα άλυτο πρόβλημα τένις. Οταν με τη Naomi δεν κερδίζουμε, ο ύπνος μοιάζει ανέντιμος. Ωσπου να βρούμε τι φταίει, το μαξιλάρι είναι διακοσμητικό.
–Η κανονικότητα είναι ασφαλτοστρωμένος δρόμος, εύκολος, χωρίς λουλούδια. Το πιο αξέχαστο τοπίο απέχει ένα μέτρο απ’ το μονοπάτι. Το ίδιο και οι καλές ιδέες στην προπόνηση.
–To Netflix μου έδωσε δέκα ώρες σε μια καρέκλα, χωρίς σενάριο, μόνο ερωτήσεις. Το επεισόδιο φαίνεται λείο, γιατί η αλήθεια ταιριάζει ήδη στην οθόνη· δεν χρειάζεται storyboard η ειλικρίνεια.
–Το τένις είναι και άθλημα και τρόπος ζωής. Τα ταξίδια σού μαθαίνουν γεωγραφία, το πρόγραμμα πειθαρχία, το γήπεδο απόλυτη προσοχή σ’ αυτή τη μία, περιστρεφόμενη στιγμή. Χάσε τη στιγμή κι ο πίνακας σκορ στέλνει τον λογαριασμό.
–Δεν με νοιάζει η υστεροφημία ως ανδριάντας. Θέλω το τένις να μοιάζει αρκετά σύγχρονο ώστε ένα παιδί στη Λάγος ή τη Λίμα να λέει “Μιλάει τη γλώσσα μου”. Αν γίνει αυτό, το όνομά μου περισσεύει.
Υ.Γ. Το Costa Navarino κάνει τον επαγγελματισμό να μοιάζει με διακοπές. Τα πρωινά αρχίζουν με αλμύρα, τα απογεύματα κλείνουν με δύση που βάφει τις γραμμές των γηπέδων ροζ, κι ανάμεσα υπάρχουν παγκόσμιας κλάσης προπονήσεις, πισίνες σπα και μεσσηνιακή κουζίνα που πείθει ακόμη και τους αθλητές να μείνουν λίγο παραπάνω στο τραπέζι.