Tο νησί της Αφροδίτης παράγει κρασιά που συναγωνίζονται τη θεά σε κάλος, ενώ παράλληλα προέρχονται από κάποιους από τους πλέον εντυπωσιακούς αμπελώνες του κόσμου.
Αν και η Κύπρος έχει αδελφές σχέσεις με την Ελλάδα, ο αμπελώνας της (περιέργως) μάλλον, είναι άγνωστος στους περισσότερους οινόφιλους. Οι αμπελώνες, της στην πλειοψηφία τους, βρίσκονται στις πλαγιές του όρος Τρόοδος και ξεπερνούν ακόμα και τα 1.000 μέτρα σε υψόμετρο, γεγονός που τον καθιστά από τους υψηλότερους -αν όχι τον υψηλότερο- σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Μπορεί το πιο γνωστό κρασί της Κύπρου να είναι η γλυκιά, Vinsanto like Commandaria, όμως τα ξηρά κρασιά (που είναι και το αντικείμενο του άρθρου) τραβούν πλέον πάνω τους όλα τα φώτα της δημοσιότητας. Το λευκό Ξυνιστέρι και το ερυθρό Μαραθεύτικο είναι οι βασιλιάδες εδώ, αν και τα τελευταία χρόνια και άλλα σταφύλια -όπως το Γιαννούδι και η Πλωμάρα- αποδεικνύουν το υψηλό δυναμικό τους.
Δυστυχώς είναι λίγες οι ευκαιρίες που μου δίνονται να ανανεώσω την σχέση αγάπης που έχω μαζί τους, όμως η Μαρία Νέτσικα της Wine Plus μου έδωσε μια τέτοια με την γευστική δοκιμή που διοργάνωσε στην πρεσβεία. Μια ευκαιρία που φυσικά δεν άφησα να πάει χαμένη και η οποία οδήγησε στην παρακάτω λίστα, κάθε μέλος της οποίας είναι «πολλά πολλά καλό»!
Ζαμπάρτας Οινοποιείο, Ξυνιστέρι Single Vineyard
Το ιστορικό οινοποιείο της Λεμεσού ήταν από τα πρώτα που οινοποίησε διεθνείς ποικιλίες, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αριστεύσει και στα γηγενή σταφύλια. Ο λευκός βασιλιάς του κυπριακού κρασιού Ξυνιστέρι προσφέρεται εδώ σε μια single vineyard εκδοχή του -από αμπελοτόπι στα Μαντριά- η οποία υποστηρίζει τον όγκο του με εξαιρετική οξύτητα σε ένα δυνατό σύνολο γεμάτο αρώματα κίτρινων φρούτων και χαμομηλιού.
Κυπερούντας Οινοποιείο, Πετρίτης
Παρακολουθώ το ομώνυμο οινοποιείο της Κυπερούντας επί 20 χρόνια και αδιάλειπτα βρίσκομαι μπροστά σε σπουδαία κρασιά. Ο Πετρίτης είναι η πλέον εμβληματική ετικέτα του και πείθει ακόμα και τους πιο απαιτητικούς για το μεγαλείο του Ξυνιστεριού. Eνα αυστηρό, όξινο λευκό από τα 1.400 μέτρα(!) που κρύβει υπέροχα το βαρέλι του, ενώ αφήνει κάποιες νότες λουΐζας να συμπληρώσουν την ορυκτότητά του. Παλαιώνει για μια 10ετία.
Μακαρούνας Οινοποιείο, Αέρηδες Ξυνιστέρι
Ο παραγωγός από τη Λετύμβου της Πάφου εκπροσωπεί την νέα γενιά των καλών οινοποιείων της Κύπρου και βασίζεται σε αυτόριζα παλαιά αμπέλια. Το Αέρηδες προέρχεται από ημιορεινά (400-450 μέτρα) plot των οποίων τα κλίματα είναι διαμορφωμένα σε κύπελλο και εκφράζει την πιο μαλακή, γλυκιά πλευρά του Ξυνιστεριού. Αν και δεν έχει περάσει βαρέλι διαθέτει βανιλάτες νότες αλλά και αντιληπτές τανίνες.
Μακαρούνας Οινοποιείο, Σπούρτικο
Το οινοποιείο Μακαρούνα παράγει κρασιά μόνο από ιδιόκτητους αμπελώνες, με τα σχεδόν 300 στρέμματά του να είναι φυτεμένα με γνωστές αλλά και σπάνιες γηγενείς ποικιλίες. Μία από τις τελευταίες είναι και το λευκό Σπούρτικο, ένα πρώιμο σταφύλι που καλλιεργεί στο αμπελοτόπι Βούρνες. Παρόλη την οινοποίηση σε inox, το άρωμα βουτύρου και τσακμακιού είναι εκρηκτικό, ενώ η όξινη και τανική αγριάδα του σχεδόν θυμίζει ένα orange.
Βλασίδης Οινοποιείο, Oroman
Ο σπουδαγμένος στο περίφημο UC Davis της Καλιφόρνια Σοφοκλής Βλασίδης είναι ένα από τα μεγαλύτερα αστέρια του κυπριακού κρασιού, με το υπερμοντέρνο οινοποιείο του να βρίσκεται στην Κολώνη της Πάφου. Το Oroman αποτελεί έναν φόρο τιμής στις ρίζες, εκτινάσσοντας παράλληλα την ποικιλία Γιαννούδι σε στρατοσφαιρικά ποιοτικά επίπεδα. Ενα ντελικάτο, απαλό σαν σπουδαίο Ροδανό κρασί, με ιδιαίτερα λεπτοϋφασμένες τανίνες.
Βουνί Παναγιά, Πλακώτα
Το Μαραθεύτικο είναι η πιο καταξιωμένη ερυθρή ποικιλία της Κύπρου, όμως το Μαύρο είναι η πλέον φυτεμένη. Ο κορυφαίος παραγωγός από την Πάφο τις συνδυάζει (σε αναλογία 1:2) και τις αφήνει να εκφραστούν χωρίς τους καταναγκασμούς του βαρελιού. Το αποτέλεσμα είναι πυκνό και εκφραστικό, με τον ιβίσκο και το βύσσινο να κυριαρχούν, ενώ το στόμα παρουσιάζει άγριο χαρακτήρα που πατά πάνω σε άφθονη οξύτητα και τανίνες.
Βουνί Παναγιά, Red Balloon
Μέρος των μικροοινοποιήσεων που κάθε χρόνο προσφέρει το εμβληματικό οινοποιείο της Κάτω Παναγιάς, είναι και αυτό το εντυπωσιακό Γιαννούδι. Aυτό το εξαιρετικά μικρό batch μπορεί να μην ωριμάζει σε βαρέλι, παραμένει όμως σε επαφή με οινολάσπες από Ξυνιστέρι, βάζοντας δίπλα στη δική του τανικότητα εντυπωσιακό νεύρο. Ευτυχώς υποστηρίζει όλα τα παραπάνω, με φοβερή συμπύκνωση βατόμουρου και πιπεριού, αλλά και ατελείωτο μάκρος.
Κυπερούντας Οινοποιείο, Αλμα Μαραθεύτικο
Ο Μηνάς Μηνά κατάφερε πάλι να κάνει το θαύμα του και να μας χαρίσει ένα απίθανο κρασί. Το Μαραθεύτικο είναι η πλέον καταξιωμένη ερυθρή ποικιλία της Κύπρου και φημίζεται για το μεθυστικό λουλουδάτο άρωμά της, αλλά και τις ανελέητες τανίνες. Ο σπουδαίος οινοποιός κατάφερε να δαμάσει τις δεύτερες και να εκφράσει με ένταση και συμπύκνωση το πρώτο, σε ένα ζωηρό, καλοδομημένο single vineyard σύνολο.
Οίνου Γη Οινοποιείο, Βασίλισσα Regina
Το Οίνου Γη δημιουργήθηκε το 2017 στο κρασοχώρι Ομοδος και στηρίζεται σε σταφύλια ορεινών αμπελώνων που ξεπερνούν τα 1.000 μέτρα. Από την γκάμα των λευκών δίχως αμφιβολία ξεχωρίζει η cuvee, από τη σπάνια, πληθωρική και σχετικά χαμηλή σε οξύτητα ποικιλία Βασίλισσα. Αυτή η μονοποικιλιακή έκφραση του ανερχόμενου σταφυλιού μπολιάζει τον τροπικό χαρακτήρα, που θυμίζει Chardonnay με νεύρο και ορυκτότητα.
Τσιάκκας Οινοποιείο, Γιαννούδι
Η οικογένεια Τσιάκκα εκμεταλλεύεται επί 35 χρόνια τον καρπό κάποιων εκ των πιο εντυπωσιακών cru του όρους Τρόοδος που βρίσκονται γύρω από το Πελένδρι για να μας προσφέρει μια κορυφαία συλλογή κρασιών. Αξιο μέλος της το ωριμασμένο για έναν χρόνο σε βαρέλι και φορτωμένο με βατόμουρα και πιπέρια ερυθρό Γιαννούδι, μια cuvee μόλις 1.200 φιαλών από την ομώνυμη ποικιλία, που αναδεικνύεται στο ερυθρό next big think.