Τρεις μήνες συμπληρώνονται σχεδόν από την έναρξη λειτουργίας, στις 2 Αυγούστου, του νέου Athex ESG Index, ένα ορόσημο για το Χρηματιστήριο και την ελληνική κεφαλαιαγορά και ένα σημαντικό βήμα για την προσαρμογή τους στα σύγχρονα επενδυτικά κριτήρια.

Με την τάση για βιώσιμες επενδύσεις να κυριαρχεί πλέον σε διεθνές επίπεδο, η εξέλιξη αυτή δημιουργεί για τις ελληνικές εταιρείες που ήδη εμφανίζουν αξιόλογες επιδόσεις ESG, ένα στρατηγικής σημασίας «κανάλι» προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων.

Και τούτο καθώς μετά το ξέσπασμα της πανδημίας τα funds στρέφονται πλέον σε εταιρείες που δίνουν έμφαση σε δράσεις φιλικές προς το περιβάλλον, κοινωνικής υπευθυνότητας και διαφάνειας.

Αρκεί να αναφερθεί ότι τα ESG funds έφτασαν να έχουν υπό διαχείριση (aum) 1,7 τρισ. δολάρια το 2020 αυξημένα 50% σε σχέση με το 2019, ενώ με βάση σχετικές μελέτες τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ESG θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 53 τρισεκατομμύρια δολάρια,- δηλαδή περισσότερο από το ένα τρίτο του προβλεπόμενου συνολικού ενεργητικού των 140,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων-, παγκοσμίως έως το 2025.

Όπως είχε τονίσει ο καθηγητής του ΕΚΠΑ Νικόλαος Μυλωνάς κατά την επίσημη παρουσίαση του νέου δείκτη στις 20 Ιουλίου «τα κριτήρια ESG είναι εδώ για να μείνουν. Ξεκινώντας με τις πρώτες 35 εταιρείες, ευχή μας είναι σύντομα να ανταποκριθούν με ανάλογο τρόπο και οι υπόλοιπες εταιρείες και να εισέλθουν στο δείκτη ώστε το Χρηματιστήριο Αθηνών να χαρακτηρισθεί από εταιρείες με υψηλή προσήλωση στις αρχές του ESG. Tα οφέλη θα είναι πολλαπλά. Για τις εταιρείες, το Χρηματιστήριο και την ελληνική κεφαλαιαγορά».

Στην ίδια εκδήλωση ο πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών Θεοφάνης Μυλωνάς είχε επισημάνει ότι «επόμενες γενιές θα αγκαλιάσουν το ESG, το οποίο θα αποτελέσει στο μέλλον κριτήριο σημαντικό, όχι μόνο για τις επενδύσεις».

Αφετηρία νέας εποχής

Ο δείκτης που αξιολογεί την περιβαλλοντική, κοινωνική και εταιρική υπευθυνότητα, αποτελεί ουσιαστικά την αφετηρία μιας νέας εποχής για το Χ.Α. και ευρύτερα, ενώ ηχηρό «παρών» δίδεται από όλα σχεδόν τα «βαριά ονόματα» της ελληνικής επιχειρηματικής σκηνής στους κλάδους της ενέργειας, της βιομηχανίας, των τηλεπικοινωνιών, των αερομεταφορών κ.α.

Στον νέο δείκτη συμμετέχουν σήμερα 35 εταιρείες με την προοπτική να φτάσουν τις 60, ενώ η τιμή εκκίνησης ορίστηκε στις 1.000 μονάδες. Η πρώτη σύνθεση προσδιορίζεται με βάση το ESG score που προκύπτει από τα δημοσιευμένα στοιχεία του 2019.

Όσον αφορά τα κριτήρια καταλληλότητας οι εταιρείες θα πρέπει να είναι εισηγμένες στην Κύρια Αγορά του Χ.Α., να έχουν ελάχιστη ευρεία διασπορά (free float) μεγαλύτερη του 15% και βαθμολογία ESG μεγαλύτερη ή ίση από 0.30.

Οι εταιρείες που πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας θα ταξινομούνται κατά φθίνουσα σειρά με βάση την τελική ESG βαθμολογία τους.

Στη διαδικασία στάθμισης υιοθετείται μεθοδολογία προσδιορισμού του βάρους (Weight) κάθε εταιρείας που λαμβάνει υπόψη και την ESG βαθμολόγησή της στη συνολική αξία του χαρτοφυλακίου του δείκτη.

Η κεφαλαιοποίηση κάθε εταιρείας σταθμίζεται με έναν συντελεστή που προκύπτει από το γινόμενο του συντελεστή ευρείας διασποράς (free float) με την ESG βαθμολογία, ενώ το μέγιστο ποσοστό συμμετοχής κάθε συμμετέχουσας στο δείκτη ορίζεται στο 10% της αξίας του χαρτοφυλακίου του δείκτη (capping process).

Η σύνθεση θα αναθεωρείται κάθε χρόνο και η πρώτη αναθεώρηση θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο, με βάση τα στοιχεία που θα δημοσιεύσουν οι εισηγμένες εταιρείες στο πλαίσιο της μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης για την χρήση του 2020.

Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι ανατέθηκε στο Εργαστήριο Επενδυτικών Εφαρμογών του ΕΚΠΑ η διενέργεια μελέτης για το βαθμό αναγνώρισης από πλευράς εισηγμένων εταιρειών της ESG τάσης στην βάση των δημοσιευμένων στοιχείων μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Επιπρόσθετα, το Εργαστήριο συνέταξε και το Χρηματιστήριο Αθηνών διακίνησε τον Δεκέμβριο του 2020 προς τις εισηγμένες εταιρείες, σχετικό ερωτηματολόγιο για τις ESG δράσεις τους. Από την μελέτη προέκυψε ότι:

-Η πλειονότητα των εταιρειών (μεγάλες και ΜμΕ) κατανοεί τα κριτήρια ESG αλλά μόνο το 1/3 τα εφαρμόζει ενώ πολλές είναι σε διαδικασία ανάπτυξης της στρατηγικής ESG.

– Από το σύνολο των εταιρειών, μόνο 29 (κυρίως μεγάλες) δημοσιεύουν σε ξεχωριστή έκθεση τη συμμόρφωσή τους στα κριτήρια ESG

– Υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στην τήρηση των κριτηρίων ESG μεταξύ των εταιρειών τόσο ως προς αυτά που δηλώνουν στο ερωτηματολόγιο όσο και σε αυτά που δημοσιοποιούν στις οικονομικές εκθέσεις.

Ακόμη, η πλειονότητα των εταιρειών θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή συνοδεύεται από αύξηση του επιχειρηματικού κινδύνου, καθώς και ότι τα κέρδη τους θα επηρεαστούν λίγο ή πολύ θετικά από την εφαρμογή της στρατηγικής ESG.

Η σύνθεση του ATHEX ESG Index

Μέχρι τώρα στην σύνθεση του ATHEX ESG Index συμμετέχουν οι ακόλουθες εταιρείες:

-COCA COLA HBC AG (EEE)
-ΟΤΕ (ΟΤΕ)
-ALPHA ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΜΜ. (ΑΛΦΑ)
-EUROBANK HOLDINGS (ΕΥΡΩΒ)
-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΜΥΤΙΛ)
-ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΕΤΕ)
-JUMBO (ΜΠΕΛΑ)
-ΠΕΙΡΑΙΩΣ FINANCIAL HOLD (ΠΕΙΡ)
-TITAN CEMENT (TITC)
-MOTOR OIL (MOH)
-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΓΕΚΤΕΡΝΑ)
-ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΤΕΝΕΡΓ)
-LAMDA DEVELOPMENT (ΛΑΜΔΑ)
-ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (ΕΛΠΕ)
-ΕΥΔΑΠ (ΕΥΔΑΠ)
-ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΕΛΛΑΚΤΩΡ)
-ΑΔΜΗΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΑΔΜΗΕ)
-ΣΑΡΑΝΤΗΣ (ΣΑΡ)
-VIOHALCO SA/NV (BIO)
-FOURLIS ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΦΡΛΚ)
-ΕΛΛΗΝ. ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ-Χ.Α. (ΕΧΑΕ)
-QUEST ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟΥΕΣ)
-ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΠΛΑΘ)
-ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΠΛΑΚΡ)
-ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΑΡΑΙΓ)
-ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ (ΕΛΧΑ)
-ΟΛΠ (ΟΛΠ)
-CENERGY HOLDINGS (CENER)
-ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΙΣΤΗ (ΕΥΠΙΚ)
-ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΙΑΤΡ)
-ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΠΛΑΙΣ)
-ΑΛΟΥΜΥΛ (ΑΛΜΥ)
-INFORM Π. ΛΥΚΟΣ (ΛΥΚ)