Αλλαγές-τομή φέρνει στην ασφαλιστική αγορά ο νόμος 5116/2024, που καθιερώνει την υποχρεωτική ασφάλιση των επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών ήδη από την 1η Ιουνίου 2025.

Το νέο πλαίσιο έχει στόχο να ενισχύσει την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων απέναντι σε ολοένα και συχνότερα φαινόμενα, όπως πλημμύρες, σεισμοί και δασικές πυρκαγιές, ωστόσο η εφαρμογή του προκαλεί ανησυχία στην αγορά.

Η υποχρέωση αφορά όλες τις εταιρείες με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ, οι οποίες θα πρέπει να διαθέτουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο που να καλύπτει τουλάχιστον το 70% της αξίας του ενεργητικού τους, από κτίρια και εξοπλισμό έως αποθέματα, πρώτες ύλες και επαγγελματικά οχήματα.

Πολλές επιχειρήσεις, ειδικά εκείνες που δραστηριοποιούνται σε περιοχές υψηλού κινδύνου, αναφέρουν ότι δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη ασφαλιστική κάλυψη ή αντιμετωπίζουν υπέρογκα ασφάλιστρα.

Ο νόμος προβλέπει δίχρονη προσωρινή απαλλαγή για όσες εταιρείες λάβουν δύο απορριπτικές απαντήσεις από ασφαλιστικές εταιρείες. Αν και μετά τη διετία αυτή εξακολουθήσουν να μην είναι ασφαλισμένες, τότε εξαιρούνται οριστικά από την υποχρέωση. Εκτός του πεδίου εφαρμογής μένουν ο δημόσιος τομέας, αυθαίρετα κτίσματα, πλοία, υποδομές και νεοσύστατες επιχειρήσεις.

Πρόστιμα και αποκλεισμός από κρατική ενίσχυση

Η μη συμμόρφωση με τον νόμο επιφέρει πρόστιμο 10.000 ευρώ, το οποίο διπλασιάζεται αν η παράβαση δεν τακτοποιηθεί εντός 30 ημερών. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ενεργό ασφαλιστήριο συμβόλαιο χάνουν το δικαίωμα κρατικής αρωγής σε περίπτωση ζημιών από φυσικές καταστροφές εξέλιξη που έχει προκαλέσει ανησυχία, ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες εκφράζουν επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα του μοντέλου της προσωρινής απαλλαγής, υπογραμμίζοντας ότι η λύση αυτή δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην πηγή. Προτείνουν, αντ’ αυτού, τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου ή μηχανισμού αντασφάλισης, ώστε να μπορούν να καλύπτονται επιχειρήσεις που θεωρούνται «υψηλού κινδύνου».

Παράλληλα, ζητούν από το κράτος φορολογικά κίνητρα και ευελιξία στα ασφάλιστρα για να καταστεί η υποχρεωτική ασφάλιση πιο λειτουργική και δίκαιη.

Περισσότερο επηρεάζονται εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με ιστορικό πλημμυρών ή πυρκαγιών, καθώς οι ασφαλιστικές επιβάλλουν υψηλότερα ασφάλιστρα ή αρνούνται εντελώς την κάλυψη.
Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν επιχειρήσεις βαριάς βιομηχανίας και αποθήκευσης, όπου οι κίνδυνοι ζημιών θεωρούνται αυξημένοι. Οι επιχειρηματικοί φορείς ζητούν από το αρμόδιο Υπουργείο σαφείς οδηγίες και μηχανισμό εποπτείας, ώστε να μην αποκλειστούν από την αγορά όσοι πραγματικά έχουν ανάγκη από προστασία.

Παρά τα εμπόδια, η καθιέρωση ενός υποχρεωτικού συστήματος ασφάλισης θεωρείται βήμα προς την κατεύθυνση της βιώσιμης επιχειρηματικότητας.

Οι συνεχείς φυσικές καταστροφές των τελευταίων ετών έχουν καταδείξει την ανάγκη για δομική θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας. Το ζητούμενο, ωστόσο, είναι να διαμορφωθεί ένα ρεαλιστικό και δίκαιο πλαίσιο, που θα παρέχει κάλυψη χωρίς να επιβαρύνει δυσανάλογα τις επιχειρήσεις.