Αντί να γιορτάζουμε το παρελθόν, ας δούμε το μέλλον

Η Ελλάδα μίκρυνε το 2019 καθώς οι θάνατοι ήταν περισσότεροι από τις γεννήσεις κατά 41.202 άτομα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ οι γεννήσεις στην Ελλάδα πέρυσι ανήλθαν σε 83.763, καταγράφοντας μείωση 3,1% σε σχέση με το 2018, που ήταν 86.440. Οι θάνατοι ανήλθαν σε 124.965, καταγράφοντας αύξηση 3,9% σε σχέση με το 2018, που ήταν 120.296.

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώνεται σταθερά την τελευταία πενταετία, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις που έγινε από το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Οι νέοι κάτοικοι που γεννιούνται στη χώρα μας ή μεταναστεύουν σε αυτήν από άλλες χώρες, είναι λιγότεροι από τους κατοίκους που πεθαίνουν ή μεταναστεύουν σε άλλες χώρες, ενώ ταυτόχρονα και ο πληθυσμός γερνάει.

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, το 2050 ο πληθυσμός της χώρας υπολογίζεται ανάμεσα στα 10 εκατομμύρια κατά το πιο αισιόδοξο σενάριο και σε 8,3 εκατομμύρια κατά το πιο απαισιόδοξο. Η ελάττωση του πληθυσμού σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα υπολογίζεται ότι θα κυμανθεί από 800.000 μέχρι 2,5 εκατομμύρια άτομα. Ταυτόχρονα πληθυσμός της χώρας γερνάει και η διάμεση ηλικία που ήταν 26 έτη το 1951 και είναι σήμερα 44 έτη, θα αυξηθεί κατά ακόμη 5 με 8.

Από το 1951 μέχρι το 2011 ο πληθυσμός της Ελλάδας αυξήθηκε από τα 7,6 εκατ. στα 11,1 εκατ. κατοίκους. Από το 2011, όμως, και για πρώτη φορά μεταπολεμικά, όπως δείχνουν οι έρευνες, ο πληθυσμός της χώρας άρχισε να μειώνεται. Το δημογραφικό είναι εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα πρώτου μεγέθους το οποίο ούτε εύκολα αντιστρέφεται, ούτε γρήγορα. Χρειάζεται συνεπής και σταθερή εθνική στρατηγική με ποικιλία μέτρων και δράσεων για να σταθεροποιήσουμε ή αναστρέψουμε μετά από χρόνια τη σημερινή τάση. Αντί να αναλώνουμε δυνάμεις και πόρους για να εορτάζουμε διάφορες επετείους του ένδοξου παρελθόντος μας, θα ήταν πιο χρήσιμο να επιστρατεύσουμε την εθνική ομοψυχία για να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη και σιωπηλή απειλή του δημογραφικού που υπονομεύει το μέλλον της χώρας.

Δεν είναι τυχαίο ότι η δυναμική του δημογραφικού προβλήματος επισημαίνεται σε όλες σχεδόν τις οικονομικές εκθέσεις των διεθνών οργανισμών. Αν δεν υπάρξει σχεδιασμός για την αντιμετώπιση του κατά τα επόμενα χρόνια, το μέλλον μας επιφυλάσσει οδυνηρές εξελίξεις. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, το δημογραφικό αυξάνει ανά δεκαετία κατά 1,25 δις. το έλλειμμα του ασφαλιστικού, λόγω της ραγδαίας μείωσης του πληθυσμού.