Είναι παγκόσμια πρωτοτυπία, είπε ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις, να αγοράζει το ελληνικό δημόσιο τις τράπεζες και να παραμένει το ίδιο μάνατζμεντ.
Αυτό που είπε ο κ. Τσίπρας πράγματι ισχύει στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και υπό αυτή την έννοια έχει δίκιο ο κ. Πρωθυπουργός. Ωστόσο, είπε τη μισή αλήθεια. Για να είναι αντικειμενικός ο κ. Τσίπρας θα έπρεπε να προσθέσει ότι είναι επίσης παγκόσμια πρωτοτυπία, να χρησιμοποιεί το ελληνικό δημόσιο τις τράπεζες ως τον «κουμπαρά» από τον οποίο τραβά ρευστότητα όποτε ξεμένει, φορτώνοντας τις ομόλογα. Το έκανε μόνιμα μέχρι τη χρεοκοπία του 2010 και συνέχισε έκτοτε να το κάνει σε σταθερή βάση με τα έντοκα του Δημοσίου. Δεν είναι άλλωστε μια πρωτοφανής πρακτική: Επί χρόνια το δημόσιο χρησιμοποιούσε και τα διαθέσιμα των ασφαλιστικών ταμείων τα οποία τοποθετούνταν υποχρεωτικά σε κρατικά ομόλογα.
Οι τραπεζίτες έχουν ευθύνες επειδή την εποχή της ευμάρειας έχασαν –μαζί με όλη την κοινωνία- το μέτρο και έδωσαν αθρόα δάνεια. Η γνωστή περίπτωση με τα διακοποδάνεια ήταν το πιο ακραίο περιστατικό αυτής της σειράς των σφαλμάτων που έγιναν. Ωστόσο και πάλι τα λάθη που έγιναν με τις άφθονες χορηγήσεις δεν επηρέασαν καθοριστικά την πορεία των τραπεζών. Πριν την κρίση, την περίοδο 2007-2008, τα δάνεια σε καθυστέρηση ήταν περίπου στα 14-15 δις. ευρώ.
Εκ των υστέρων, η κριτική είναι πάντα εύκολη. Όταν έχει καταστραφεί το ¼ της οικονομίας και τα εισοδήματα των πολιτών έχουν μειωθεί στην καλύτερη περίπτωση κατά 30%, γιατί οι τράπεζες να είναι σε καλύτερη κατάσταση; Είναι αναμενόμενο με τόσο βαθιά ύφεση να μην εξυπηρετείται σήμερα το ένα στα δυο δάνεια. Αυτό όμως δεν απαλλάσσει τους τραπεζίτες από τις ευθύνες τους . Είχαν την γνώση και αυτό βαρύνει επιπλέον το μερίδιο των ευθυνών τους.
Οι τράπεζες όμως κατέρρευσαν εξαιτίας του ελληνικού Δημοσίου και όχι από τα λάθη των τραπεζιτών. Οι μεγάλες θέσεις που είχαν σε κρατικά ομόλογα δημιούργησαν τα κεφαλαιακά κενά (περίπου 40 δισ. ήταν για τις τράπεζες το κόστος του PSI) και η βαθιά ύφεση που ξεκίνησε με τη χρεοκοπία του Δημοσίου τα διεύρυνε και τα συντηρεί.