Πολλά μπορεί να πει κανείς για το δημοψήφισμα στα Σκόπια. Άλλοι θα σταθούν στη χαμηλή προσέλευση.
Άλλοι πάλι στο 91% που είπε ΝΑΙ. Εμείς προτιμούμε να μείνουμε στο φαινόμενο που και η χώρα μας έζησε το καλοκαίρι του 2015, όταν άλλα είπε ο λαός κι άλλα τελικά έγιναν. Πρόκειται για αυτό που χαρακτηρίζουμε ως δημοκρατική παρακμή. Ως «δημοκρατία της σκοπιμότητας».

Είναι αλήθεια πως οι λαοί δεν έχουν οδηγηθεί εσχάτως τυχαία σε λαϊκιστικές επιλογές. Πως δεν έχουν ξαφνικά πάθει παράκρουση δίχως να υπάρχουν από πίσω σοβαρές αιτίες. Κι αυτό διότι υπάρχει εν εξελίξει μια παρακμή. Ένας ευτελισμός των πλειοψηφιών και της πραγματικής λαϊκής βούλησης. Ηγέτες σαν τον Ζάεφ και τον Τσίπρα δημιουργούν με τα δημοψηφίσματα – παρωδίες ένα χάσμα μεταξύ λαού και δημοκρατίας. Άλλα λένε οι λαοί, άλλα όμως τελικά πάνε να προωθήσουν οι πολιτικές ηγεσίες. Πρόκειται για μια αποθέωση της αποτελεσματοκεντρικής δημοκρατίας. Του περίφημου «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Τι κι αν οι Έλληνες ψήφισαν ΟΧΙ κατά 61% το καλοκαίρι του 2015; Ο Τσίπρας το έκανε μόνος του ΝΑΙ και πήγε παραπέρα. Τί κι αν οι Σκοπιανοί κινούνται και πάλι εθνικιστικά και δεν θέλουν τη Συμφωνία των Πρεσπών; Ο Ζάεφ πάει να κάνει του κεφαλιού του. Με συμμετοχή όμως 36% στα Σκόπια στο δημοψήφισμα και με κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες του τύπου 151 ή 152 βουλευτές στη χώρα μας, δεν λύνονται τόσο σημαντικά εθνικά ζητήματα. Το σκοπιανό χρειάζεται εκατέρωθεν ευρεία νομιμοποίηση. Όχι καχεκτικές λύσεις. Όχι ισχνές πλειοψηφίες ή δήθεν πλειοψηφίες.

Ξεκάθαρα λοιπόν τα πράγματα: η προχθεσινή ψηφοφορία στα Σκόπια ήταν μια καθαρή ήττα των σχεδίων που εξυφάνθηκαν σε Αθήνα, Σκόπια και σε ξένες πρεσβείες. Οι Σκοπιανοί πολίτες είναι απρόθυμοι να δεχθούν άλλη ονομασία και ο λαός τους παραμένει κολλημένος στο όνομα Μακεδονία και στον αλυτρωτισμό που αυτός κρύβει. Όμως ταυτόχρονα πρόκειται και για καθαρή ήττα της ελληνικής διπλωματίας που δεν κατανόησε πως στο γειτονικό κράτος μια τέτοια λύση όχι μόνο δεν περνάει, αλλά δημιουργεί και έναν νέο εθνικιστικό κύκλο λόγω της προσπάθειας Ζάεφ να μη δεχθεί τη λαϊκή βούληση.