Αν μείνει κάτι θετικό από αυτή την κυβέρνηση -διότι έχει πάρα πολλά αρνητικά στο βιογραφικό της-, θα είναι η αλλαγή των ποινικών κωδίκων.
Δυστυχώς, η δημόσια κριτική περιορίζεται στο αν οι Χρυσαυγίτες και οι κατασκευαστές μολότοφ θα πέσουν στα μαλακά. Το πράγμα όμως είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτή την -ας πούμε- «ιδεολογική» κριτική.
Είναι αυτονόητο ότι κανένας δημοσιογράφος δεν διαθέτει τη γνώση για να κρίνει τους ποινικούς κώδικες. Ούτε καν οι κορυφαίοι δικηγόροι, εκτός των ποινικολόγων, δεν τολμούν να επιχειρήσουν μια τεκμηριωμένη άποψη δηλώνοντας «μη ειδικοί». Ωστόσο, η άποψη που μεταφέρω εδώ δεν είναι η δική μου, είναι ορισμένων κορυφαίων νομικών, καθηγητών του Ποινικού Δικαίου και μάχιμων ποινικών δικηγόρων.
Τι λένε, λοιπόν, αυτοί;
Λένε ότι πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση με σημαντικές θετικές επιδράσεις σε πολλές πτυχές της Δικαιοσύνης και της λειτουργίας της. Εκτιμούν ότι υπάρχουν ορισμένες ατέλειες και θεωρούν ότι στη διαδικασία διαβούλευσης αυτές θα διορθωθούν.
Επί της ουσίας, όμως, υποστηρίζουν ότι με το νομοσχέδιο αυτό εκλογικεύονται οι ποινές και διευκολύνεται η λειτουργία της Δικαιοσύνης.
Για να γίνουν αντιληπτές οι απόψεις τους από το ευρύ αναγνωστικό κοινό φέρνουν ορισμένα παραδείγματα.
Ο δικαστής, εξηγούν, ήταν αναγκασμένος, αν θεωρούσε ότι πρέπει κάποιος να φυλακιστεί για 5 χρόνια, να του επιβάλει ποινή 10 ή ακόμη και 15 χρόνια. Και αν θεωρούσε ότι στο έγκλημα αρμόζει φυλάκιση 10ετίας, πιθανώς ακόμη και η ποινή των 20 ετών να μην αρκούσε. Και αυτό διότι όταν υπήρχε ένα πλήθος μειωτικών για την ποινή δικλίδων τελικά μια ποινή 6 ετών κατέληγε σε φυλάκιση 18 μηνών.
Υποστηρίζουν, λοιπόν, ότι με τους νέους κώδικες ο δικαστής μπορεί να επιβάλει τη σωστή ποινή χωρίς να γίνεται υπερβολικός και παράλογος.
Θετική θεωρούν και την κατάργηση της μετατροπής της ποινής σε χρήμα που ίσχυε για ποινές μέχρι 5 χρόνια.
Οπως θετικά κρίνουν και την κατάργηση της ισόβιας ποινής για οικονομικά εγκλήματα επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει πουθενά στον δυτικό κόσμο, ενώ αναφέρουν ότι και στη Γερμανία η μέγιστη επιβαλλόμενη ποινή για οικονομικό έγκλημα είναι από 6 έως 8 χρόνια.
Θα μου πείτε, ήταν αναγκασμένος ο δικαστής να ρίξει ισόβια για οικονομικό έγκλημα, όσο μεγάλης αξίας κι αν ήταν; Αν σκεφτεί κανείς ότι ήταν αναγκασμένος να ρίξει κατ’ ελάχιστον 10 χρόνια φυλάκιση σε μια γυναίκα που πλαστογράφησε το απολυτήριο του Δημοτικού για να προσληφθεί στο Δημόσιο ως καθαρίστρια, τότε ναι, ήταν αναγκασμένος για μια ζημιά εκατοντάδων εκατομμυρίων του Δημοσίου να ρίξει ισόβια ώστε ο καταδικασμένος να παραμείνει στη φυλακή για μια 10ετία τουλάχιστον – όσο και η καθαρίστρια.
Οι νομικοί επίσης επισημαίνουν ότι ενώ μειώνονται οι ανώτατες ποινές για αυτά τα εγκλήματα στα 15 χρόνια, παράλληλα ενεργοποιούνται οι κατώτατες, των 3 και 5 ετών. Ο καταδικασμένος πλέον θα είναι αναγκασμένος να τις εκτίσει και δεν θα μπορεί να φύγει στον ενάμιση χρόνο όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Ούτε θα μπορεί να τις μετατρέψει σε χρηματική ποινή.
Οι πολλές υποθέσεις της Δικαιοσύνης, λοιπόν, καλύπτονται από αυτές τις κατώτατες ποινές. Και αυτό το σύστημα λειτουργεί πολύ περισσότερο αποτρεπτικά για κάποιον που αντί να τολμήσει την παρανομία και να κινδυνεύει με 3 χρόνια πραγματική φυλάκιση, την αποφεύγει.
Επισημαίνουν επίσης ως θετικό το γεγονός ότι πολλά κακουργήματα υποβιβάστηκαν σε πλημμελήματα. Και το θεωρούν θετικό επειδή κρίνουν «υποκριτικό» τον χαρακτηρισμό τους ως κακουργήματα. Και εδώ έχουμε, για παράδειγμα, την κατασκευή μολότοφ. Ο κατασκευαστής μολότοφ θα παραπεμφθεί για βαρύ πλημμέλημα, αλλά δεν μπορεί να αντιμετωπίζει την ίδια ποινή που αντιμετωπίζει αυτός που έριξε τη μολότοφ και έκαψε περιουσίες και ανθρώπους και ο οποίος ασφαλώς θα παραπεμφθεί για κακούργημα.
Οπως επισημαίνουν οι κορυφαίοι ποινικολόγοι, η αλλαγή αυτή των κωδίκων είναι τελικά μια σημαντική μεταρρύθμιση η οποία ισχυροποιεί το ποινικό σύστημα. Βεβαίως έχει και τις ατέλειές της, οι οποίες όμως ήδη επισημαίνονται και, σύμφωνα με τους ίδιους που συμμετέχουν στη διαβούλευση, θα διορθωθούν.
Οσον αφορά την οικονομία, η κατάργηση ενός δρακόντειου νόμου που είχε φτιαχτεί πριν από 70 χρόνια υπό άλλες συνθήκες και η εκλογίκευση των ποινών μάλλον θα διευκολύνουν τη λειτουργία της, και εξαιτίας της απαγόρευσης μετατροπής των ποινών σε χρήμα, τελικά θα περιορίσουν τις οικονομικές υποθέσεις που φτάνουν στα ποινικά δικαστήρια και χρονίζουν.