Η Ιστορία (με το Γιώτα Κεφαλαίο) δεν ξέρω αν επαναλαμβάνεται και με ποιο τρόπο ακριβώς – αλλά εκείνο που γνωρίζω είναι ότι σε κάθε περίπτωση η Ιστορία (με το Γιώτα πάντα Κεφαλαίο) διδάσκει παλαιούς και νέους…
Γι΄αυτό και εγώ επέλεξα να μοιρασθώ μαζί σας μια ιστορία (με το Γιώτα Μικρό) από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 που έζησα ο ίδιος ως δημοσιογράφος του οικονομικού ρεπορτάζ. Ψάχνοντας για κάτι ιδιαίτερο έμαθα από φίλους – στελέχη μεγάλων ελληνικών τραπεζών και διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων- ότι βρίσκεται στα σκαριά ένα αμοιβαίο κεφάλαιο που θα επένδυε και σε μετοχές εισηγμένων εταιρειών στην Σοφοκλέους και ο τίτλος του παρέπεμπε σε μεσογειακά χαρακτηριστικά. Αν θυμάμαι καλά Olive Fund ή κάπως έτσι… Από τις ίδιες πηγές έμαθα ότι την πρωτοβουλία είχε λάβει ένας μάνατζερ με ελληνικές ρίζες από το Λονδίνο και η τράπεζα στο στελεχιακό δυναμικό της οποίας ανήκε. Το όνομα της, Hambros Bank.
Το όνομα της στο πρώτο άκουσμα δεν μου έλεγε τίποτα. Κακώς, γιατί θα έπρεπε να ξέρω ότι η συγκεκριμένη τράπεζα ήταν μια παλαιά γνώριμος των ελληνικών πολιτικών και οικονομικών πραγμάτων – ήδη από την δεκαετία του 1920. Τότε που χρηματοδότησε τα περισσότερα επενδυτικά και αναπτυξιακά έργα της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου όταν εκείνος κέρδισε τις εκλογές του 1928. Οι εκλογές έγιναν τον Αύγουστο και λίγους μήνες μετά – Φεβρουάριος του 1929- το περιοδικό ΤΙΜΕ κυκλοφορεί με τον τίτλο Venizelos Vs Hambros. Οι δύο πλευρές από την αγαπητική σχέση που συνόδευε την αθρόα χρηματοδότηση των έργων είχαν φτάσει στη σύγκρουση. Στη συνέχεια, ήρθε το κραχ αλλά και οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις (πτώση Βενιζέλου, παλινόρθωση Βασιλείας, δικτατορία Μεταξά) αλλά και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Τα χρέη έμειναν…
Είχαμε φτάσει πια στο΄93. Μια από τις πηγές μου στο γενικό Λογιστήριο του Κράτους έσπευσε να μου σφυρίξει στο αυτί ότι η επανεμφάνιση της Hambros Bank δεν ήταν άσχετη από το γεγονός ότι η Ελληνική Δημοκρατία είχε καταφέρει να αποπληρώσει και τις τελευταίες δόσεις από τα δάνεια της περιόδου Βενιζέλου. Σχεδόν 70 χρόνια μετά… Με άλλα λόγια, τα χρέη δεν σβήνονται ποτέ παρά τις κραυγές των πολιτικών…
Στα τέλη της περασμένης χρονιάς την Hambros την ξαναβρήκα μπροστά μου διαβάζοντας το τελευταίο βιβλίο του Μενέλαου Χαραλαμπίδη «Δεκεμβριανά 1944 – Η μάχη της Αθήνας». Πιο συγκεκριμένα, στην σελίδα 171 ο συγγραφέας παραθέτει ένα απόσπασμα από άρθρο του δημοσιογράφου Ντρου Πήρσον στην εφημερίδα “Philadelphia Record” στις 12 Δεκεμβρίου 1944. Οπως γράφει ο Χαραλαμπίδης, ο Πήρσον με το άρθρο του υποστήριξε τότε ότι η προσωπική εμπλοκή του Τσόρτσιλ δεν είχε να κάνει μόνο με την προστασία των στρατιωτικών και πολιτικών συμφερόντων της Βρετανίας στην Ελλάδα, αλλά και με την υπεράσπιση ιδιωτικών συμφερόντων, φέρνοντας μια πολύ προσωπική πτυχή της ζωής του. Η προσωπική αυτή πτυχή της ζωής του Τσόρτσιλ αναδεικνύεται πολλά χρόνια πριν από το 1944. Ο Πήρσον μιλά για μια οικονομική διευκόλυνση του Τσόρτσιλ από την Hambros Bank το 1912. Μάλιστα, σε ένα σημείο του άρθρου ο Πήρσον ανέφερε ότι ένα από τα κρίσιμα σημεία της αντιπαράθεσης μεταξύ της βρετανικής κυβέρνησης και του ΕΑΜ ήταν το μέλλον των δανείων – το ελληνικό χρέος της Hambros.
Συμπέρασμα; Ηθικό δίδαγμα; Προτιμώ να μην διατυπώσω τίποτα από τα δύο. Απλώς, να επαναλάβω ότι τα χρέη όχι μόνο δεν σβήνονται αλλά δημιουργούν πολλαπλές παρενέργειες καθόλου μα καθόλου εμφανείς σε όλους τους τομείς της ζωής μιας χώρας.
Υ.Γ : Η Hambros Bank δεν υπάρχει πια ως αυτοτελής τράπεζα- έχει εξαγορασθεί από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 από την Société Générale και έχει μετατραπεί σε ένα βραχίονα private banking του ευρωπαϊκού ομίλου με το όνομα SG Hambros Bank .