Τι θα μπορούσε να σημαίνει στις μέρες το σύνθημα «Ψωμί και Τριαντάφυλλα» που υιοθέτησαν οι εργάτριες της Νέας Υόρκης πριν από 110 χρόνια (Μάρτιος 1909).
Και τότε και τώρα, το ψωμί δεν μπορεί παρά να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα, την ελπίδα μιας καλύτερης ποιότητας ζωής. Έτσι, παρότι κανείς δεν έπαψε να διεκδικεί «τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον», η ατζέντα διευρύνθηκε προς την κατεύθυνση όλων εκείνων των μικρών λεπτομερειών της πραγματικής ζωής που συγκροτούν τα οικονομικά της ευημερίας.
Στο special report του ΣΕΒ με τίτλο «Τι σημαίνει για τη μελλοντική μας ευημερία η αποεπένδυση στο φυσικό, ανθρώπινο και κοινωνικό κεφάλαιο της χώρας;» ξαναβρήκα αυτά τα λησμονημένα «τριαντάφυλλα» των εργατριών της Νέας Υόρκης.
«Στην σημερινή συγκυρία, η κατάσταση για το μέλλον της ευημερίας των Ελλήνων δεν είναι ρόδινη. Όσον αφορά στη βιωσιμότητα του επιπέδου ευημερίας της χώρας μας στο μέλλον συγκριτικά με τις άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία (35η), όταν χρησιμοποιούνται συνδυαστικά όλοι οι δείκτες που αναφέρονται στη συσσώρευση πόρων μέσω επενδύσεων σε φυσικό, ανθρώπινο, οικονομικό και κοινωνικό κεφάλαιο. Στην προτελευταία θέση βρίσκεται η Πορτογαλία, ενώ χώρες όπως, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία βρίσκονται στην 5η, 6η και 12η θέση από το τέλος, με τις Σκανδιναβικές χώρες στις τέσσερις πρώτες θέσεις, με πρωταθλήτρια τη Σουηδία. Χαρακτηριστικό των χωρών στην κορυφή της κατάταξης είναι η ισόρροπη ανάπτυξη και των τεσσάρων μορφών κεφαλαίου, κάτι που δεν χαρακτηρίζει χώρες προς τις τελευταίες θέσεις της κατάταξης.
Η Ελλάδα έχει μια καλύτερη σχετικά θέση στο φυσικό κεφάλαιο (13η από το τέλος), λόγω του προτύπου της ήπιας, και λιγότερο επιβαρυντικής για το περιβάλλον, ακολουθούμενης οικονομικής ανάπτυξης, χωρίς να παραβλέπεται και η επίπτωση της τεράστιας ύφεσης που έπληξε τη χώρα. Έχει, επίσης, τη χειρότερη σχετικά θέση στο οικονομικό κεφάλαιο (1η από το τέλος), λόγω της υπερχρέωσης της χώρας στο εξωτερικό και της κατάρρευσης των επενδύσεων και της τραπεζικής χρηματοδότησης τα προηγούμενα χρόνια, ενώ βρίσκεται στην 4η και την 5η θέση από το τέλος στο κοινωνικό και ανθρώπινο κεφάλαιο αντιστοίχως, αποτέλεσμα, κυρίως, της έλλειψης εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στους θεσμούς και της χαμηλής ποιότητας των επαγγελματικών και γνωστικών δεξιοτήτων του πληθυσμού αντιστοίχως.
Με τα ανωτέρω δεδομένα, τα αρχικά σημεία εκκίνησης, αν και αποκαλύπτουν πολλά για την πορεία μιας χώρας μέχρι σήμερα, και τις δυνατότητες ευημερίας που έχει στο μέλλον, δεν σημαίνουν και έλλειψη επιλογών, όσον αφορά στη διασφάλιση ευνοϊκών παραγόντων που οδηγούν στη διαχρονική και ισόρροπη αύξηση των επενδύσεων στις τέσσερις μορφές κεφαλαίου ως ανωτέρω. Είναι εκ των ων ουκ άνευ, λοιπόν, η κατάστρωση μιας εθνικής στρατηγικής για τη δυναμική οικονομική και κοινωνική αναδιάρθρωση της χώρας, δίδοντας έμφαση στους δείκτες με τη μεγαλύτερη υστέρηση. Δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε παρά τις αλυσίδες που μας κρατούν δεμένους στη μετριότητα».
Ψωμί και Τριαντάφυλλα, λοιπόν, για να σπάσουμε τις αλυσίδες…