Κάθε προσπάθεια να ερμηνεύσει κανείς τι επιδιώκει και πώς η νέα κυβέρνηση, οδηγεί σε διαφορετικά και μάλλον αντιφατικά συμπεράσματα, ειδικά αν παραβλέψει κανείς ότι η ίδια αυτοπροσδιορίζεται ως κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς.

Περισσότερο χρήσιμος ίσως είναι, για όσους ενδιαφέρονται να ερμηνεύσουν θέσεις, δράσεις και αντιδράσεις που εκδηλώνονται, σήμερα και στο μέλλον, ένας παραλληλισμός με γεγονότα και καταστάσεις που περιγράφονται σε ένα μικρό βιβλιαράκι 60 σελίδων, που έπεσε στα χέρια μου και θεωρείται «φάρος» της αριστερής σκέψης στη χώρα μας.

Αν και έχουν περάσει 70 και πλέον χρόνια από τότε που γράφτηκε (Σεπτέμβρης του 1942), ακούγεται επίκαιρο το πολιτικό μανιφέστο μίας εμβληματικής μορφής του Δημήτρη Γληνού, με τίτλο «τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο». Οι αναλογίες με την εποχή που ζούσε ο Δημήτρης Γληνός, μεγάλος διανοητής της αριστεράς και στέλεχος του ΕΑΜ, παραμένουν κυρίαρχες στη σκέψη πολλών ανθρώπων ακόμα και σήμερα –ιδίως τα περί γερμανικής επικυριαρχίας στην Ευρώπη και όχι μόνον).

Κατ’ αναλογίαν με το μανιφέστο του Δημήτρη Γληνού, η ρητορική που έχει αναπτύξει η νέα κυβέρνηση πριν και μετά τις εκλογές, αναδύει έντονα έναν ιδιότυπο… «αλυτρωτισμό», σε μία χώρα της οποίας η «εθνική κυριαρχία» και «ευημερία» εξετάζεται συστηματικά πλέον όλο και περισσότερο με βάση ιστορικές (ή και ανιστόρητες) αναδρομές και αναγωγές, που οι περισσότερες ξεκινούν ή καταλήγουν στην περίοδο της γερμανικής κατοχής.

Ίσως λοιπόν να ερμηνεύσουν καλύτερα κάποιοι όσα ζούμε, αν κάποιοι βρουν αναλογίες και παραλληλισμούς του χτες με το σήμερα, δηλαδή στο «τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο» και στο τι σημαίνει «για πρώτη φορά Αριστερά» ή «τι επιδιώκει και πώς» η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Χωρίς άλλες υπογραμμίσεις ή διευκρινίσεις, αλλά μόνο με μία επιλεκτική «πρώτη ανάγνωση» (αφού ο καθένας μπορεί να κάνει την δική του αν θελήσει να αναζητήσει το βιβλίο) ξεχώρισα ορισμένα σπαράγματα που, και μόνον για την ζωντανή γραφή τους, νομίζω ότι έχουν ένα (τουλάχιστον) ιστορικό ή φιλολογικό ενδιαφέρον, ειδικά για τον «ανήσυχο» πολίτη του σήμερα. Ίσως σε κάποιους μάλιστα, ο τόνος ή και οι χαρακτηρισμοί να ακουστούν ίδιοι ή παρόμοιοι, όπως αυτοί που ακούγονται σε επίσημες δηλώσεις, μέσα από τα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης…

«Αντιγράφοντας» τον Δημήτρη Γληνό (από τις σελίδες του βιβλίου που κυκλοφόρησε το 1944 από τις εκδόσεις ΕΡΜΗΣ) :

– Και τώρα, πάνε δεκαοχτώ μήνες που εβάλθηκαν όλοι τούτοι οι «αρχοντολαοί» να δημιουργήσουνε τη «νέα τάξη πραγμάτων» και στην Ελλάδα. Και ο Ελληνικός λαός τη γνώρισε, ή καλλίτερα, την ξαναγνώρισε τη νέα τάξη πραγμάτων, που είναι τόσο παλιά όσο και ο κόσμος, και λέγεται με την αληθινή της λέξη «σκλαβιά»

– Και αφού μας αφαιρέσανε όλα τα μέσα της δουλειάς και μας λιμοχτονούνε, μας κατηγοράνε γιατί είμαστε, λέει, τεμπέληδες, καφενόβιοι κι’ αεριτζήδες και θα μας βάλουνε, λέει, αυτοί να δουλεύουμε όπως ξέρουν αυτοί να βάζουνε τους σκλάβους να δουλεύουν.

– Αληθινά «νέα τάξη» στον κόσμο. Ξαναγύρισμα στην πρωτόγονη βαρβαρότητα, κατάργηση κάθε νόμου, κάθε ηθικής, κάθε δίκιου. Ο νόμος της Ζούγκλας απάνω στην Ευρώπη! Αυτή είναι η νέα Ευρωπαϊκή τάξη.

– Σ’όλες τις τις ελληνικές εμπορικές, βιομηχανικές και τραπεζικές επιχειρήσεις μπαίνουνε με το «έτσι θέλω» και αρπάζουν το 51% από τις μετοχές, υποδουλώνοντας έτσι στον αιώνα των άπαντα –έτσι νομίζουν- την εργασία του Ελληνικού λαού.

– Να καταχτήσουμε τη λευτεριά μας, να διώξουμε τους ξένους επιδρομείς από τη χώρα μας, να υπερασπίσουμε τα δικαιώματά μας στη ζωή και στον πολιτισμό.

– Να αποφεύγετε κάθε συναλλαγή με τους ξένους καταχτητές, κάθε αγοραπωλησία. Ποτέ μην έχετε πράγμα να τους πουλήσετε. Να κρύβετε και να προφυλάσσετε όλα τα προϊόντα, όλα σας τα αγαθά, να μην τους τα πουλάτε όσα και αν σας δίνουν.

– …να ρίχνετε συνθήματα ενθουσιαστικά γύρω σας, να σκορπάτε αισιοδοξία, να δημιουργείτε συνθηματικές λέξεις και χειρονομίες εκφραστικές για τον αγώνα και τη νίκη.

– Κάθε Έλληνας, όπου κι’αν βρίσκεται μέσα στο κοινωνικό σώμα, όποιο έργο και αν επιτελεί, από τα σχολικά θρανία ως τα ανώτατα αξιώματα της πολιτείας, έχει την δυνατότητα και την ευκαιρία να πάρει μέρος ενεργητικά σε αυτήν την πάλη. Κανείς δεν έχει πρόσχημα να ξεφύγει.

– Διάβαζε τα δημοσιογραφικά όργανα της οργάνωσής σου και διάδινέ τα γύρω σου (…) Να εμποδίζετε όλους τους γνωστούς σας από τα διαβάζουνε τα προπαγανδιστικά έντυπα των καταχτητών και να πολεμάτε την προπαγάνδα τους .

– Να αποκρούετε παλληκαρίσια και να εμποδίζετε κάθε γνωστό σας, συγγενή ή φίλο σας, από το να παραπλανηθεί και να πάει να δουλέψει στη Γερμανία .

Από την άλλη βέβαια, ο Δημήτρης Γληνός περιγράφει ανάγλυφα και τους κινδύνους μίας αλόγιστης δημοσιονομικής χαλάρωσης, που μάλλον δεν βρίσκουν τόσο ευήκοα ώτα στις μέρες μας, ούτε ταιριάζει εύκολα σε πολιτικές κατά της λιτόητας ή όσων μιλούν πχ για «τύπωμα χρήματος» κλπ:

– Οι χωριάτες είδανε με μιας να τρέχουνε τα χιλιάρικα μέσα στα σπίτια τους, να μπαίνουνε από τις πόρτες και τα παράθυρα λεφτά, και να χρυσοπουλιέται το σιτάρι τους (…) Πίστεψαν πως τώρα μπορούν κι αυτοί να ξεχρεώσουνε τα χτήματά τους, ν’ άγοράσουνε κι’ άλα χτήματα, μ’ αγοράσουνε σπίτια στις πολιτείες, ν’αγοράσουνε χρυσαφικά και διαμαντικά, μεταξωτές κάλτσες στις τσούπρες τους, ακόμα και πιάνα να κουβαλούνε στο χωριό. Σιγά-σιγά όμως άρχισαν να βλέπουν να λυώνει μπροστά στα μάτια τους ο θησαυρός. Για ένα ζευγάρι άρβυλα ή τσαρούχια χρειάζονταν ένα σωρό χιλιάρικα, τα ζώα τους άρχισαν να ψοφάνε μη έχοντας τροφή (..) Είναι κοινή συμφορά για όλους και ας μη μας ξεγελάει ο Νιαγάρας του χαρτιού…

Επίκαιρα ή άσχετα με όσα ζούμε όλα αυτά;

Πολλά ακούγονται «ομόηχα», άλλα παράταιρα ή άστοχα –ενώ απέφυγα σκοπίμως να συμπεριλάβω επικίνδυνες αναφορές σε ακρότητες που ανήκουν οριστικά πια στις σελίδες της στρατιωτικής Κατοχής ή του εμφυλίου.

Εξαρτάται πώς τα βλέπει κανείς λοιπόν, τι καταλαβαίνει, τι «συμφέρει» και τι όχι.

Ο ίδιος ο Δημήτρης Γληνός όμως, μάλλον τα ίδια θα έλεγε και σήμερα, όπως τα πίστευε και τα έβλεπε, προς πάσα κατεύθυνση. Ίσως έτσι να τα βλέπει και ο Αλέξης Τσίπρας, ίσως τα ίδια «ακούσματα» να έχουν στην κυβέρνηση και αυτα να έχουν στο μυαλό τους, όταν λένε ή κάνουν όσα κάνουν.

Ίσως και όχι μόνον από αυτά βέβαια, αλλά από τέτοια ή άλλα κείμενα “διαφώτισης” της Αριστεράς να μπορούμε να καταλαβαίνουμε και να κρίνουμε καλύτερα, όσα θα συμβαίνουν από εδώ και μπρος…