Η αξιολόγηση έκλεισε. Αναμενόμενο. Χωρίς να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για το χρέος. Αυτό και αν ήταν αναμενόμενο. Καθυστέρησε όμως. Ας όψεται η διαπραγμάτευση.
Είχε κόστος η καθυστέρηση; Προφανώς. Ανασφάλεια, αμφιβολία, έλλειψη εμπιστοσύνης. Τα μετρητά, δεν βγήκαν από τα μπαουλοντίβανα ούτε για να βρουν τη θαλπωρή της τραπεζικής κατάθεσης, ούτε για να επενδυθούν, ούτε για να μετατραπούν σε χρήσιμα ή λιγότερο χρήσιμα διαρκή καταναλωτικά αγαθά. Και οι ξένοι επενδυτές; Όσο βλέπουν την Ελλάδα πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες ούτε από μακριά δεν περνάνε και ας έχουν κατρακυλήσει οι αξίες των πάσης φύσεως assets στα τάρταρα.
Δεσμευτήκανε όμως οι δανειστές ότι θα μετακυλήσουν το χρέος. Για την ακρίβεια δεσμεύτηκαν ότι μπορεί να μετακυλήσουν τις πληρωμές του για maximum 15 χρόνια. Επιτυχία στη διαπραγμάτευση είναι να δεσμευτούν για 15 χρόνια Minimum, όχι Maximum. Και το minimum που δεσμεύτηκαν είναι το 0. Αυτό ήθελαν, αυτό πήραν. Εμείς τι πήραμε; Μήπως το πάγωμα των επιτοκίων, που θα οδηγούσε σε άμεσο κούρεμα κατά πολλά δις; Δεν το είδα πουθενά στο κατά τα λοιπά λεπτομερές κείμενο. Πολύ κακό λοιπόν – όντως – για το τίποτα.
Στη διαπραγμάτευση, αλλά και σε ότι επιχειρεί κανείς στη ζωή απαιτείται σχεδιασμός, σχέδιο, στρατηγική. Αλλιώς, τσάμπα καίει η λάμπα, όπως μας έχει πολλάκις προειδοποιήσει η λαϊκή αοιδός. Και όλα τα ανωτέρω είναι άγνωστες λέξεις. Κάτι λείπει στη χώρα. Εκτός από τα λεφτά. Λείπει ο μπούσουλας, η πυξίδα, γι’αυτό δεν είναι στραβός ο γιαλός αλλά στραβά αρμενίζουμε. Λείπει αυτό που οι επιχειρήσεις ονομάζουν, επιχειρηματικό σχέδιο, βαρβαριστί business plan. Εν ολίγοις ποιος είναι ο στόχος, πως θα τον επιτύχουμε και τι πόροι πρέπει να διατεθούν προς το σκοπό αυτό.
Πόσα πρέπει να είναι τα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου για τα επόμενα 5 χρόνια; 40 δις, 50 δις, 60 δις; Ξέρει κανείς; Πολύ αμφιβάλλω. Ας πούμε 50. Έτσι για την οικονομία της συζήτησης. Πως θα φτάσουμε σε αυτό το στόχο; Ποια πρέπει να είναι η κατανομή αυτών των εσόδων; Από φορολογία θα μου πείτε. Ναι. Άμεση φορολογία, έμμεση φορολογία και σε ποιο ποσοστό; Φορολογία φυσικών προσώπων ή νομικών προσώπων και σε ποια αναλογία; Ποιος είναι ο optimum συντελεστής φορολογίας που και έσοδα φέρνει στο κράτος και δεν αφαιρεί την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας γιγαντώνοντας την παραοικονομία; Υπάρχει κάποια μελέτη που έχει συντάξει κάποιο αρμόδιο υπουργείο; Πολύ θα ήθελα να τη διαβάσω. Ποιοι τομείς αναμένεται στην επόμενη 5ετία να συνεισφέρουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του ΑΕΠ και συνεπακόλουθα στα δημόσια έσοδα; Ποιες πολιτικές θα σχεδιασθούν και θα εφαρμοσθούν για την περαιτέρω ενίσχυση αυτών των τομέων.
Στο σκέλος των εξόδων, τι ποσοστό θα καλύπτει ανάγκες κοινωνικής πολιτικής και τι ποσοστό θα χρησιμοποιηθεί σαν καύσιμο για την ανάπτυξη του ΑΕΠ και την παραγωγή πλούτου και εσόδων; Και όταν λέμε κοινωνική πολιτική τι ακριβώς εννοούμε, και όταν λέμε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες πως τις φανταζόμαστε; Νέες προσλήψεις στο δημόσιο, δημιουργία φορέων με ανύπαρκτο αντικείμενο ή θέσπιση κινήτρων στα πλαίσια μιας βαθιάς κατανόησης της ευρύτερης κατανομής έργου και των προϋποθέσεων δημιουργίας προστιθέμενης αξίας με ανάθεση της διαχείρισης σε εξειδικευμένους ανθρώπους της αγοράς;
Το ΔΝΤ και ο κος Σόϊμπλε διαφωνούν για τους ρυθμούς ανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας. Ο καθένας παρουσιάζει τα μοντέλα του και τις υποθέσεις που τα συνοδεύουν. Εμείς; Εμείς παρακολουθούμε με ανείπωτο ενδιαφέρον τη συγκεκριμένη διελκυνστίδα εκ του μακρόθεν ελπίζοντας για το καλύτερο, χωρίς να είμαστε και σίγουροι ποιο στο καλό είναι αυτό το καλύτερο. Ούτε δικά μας μοντέλα, ούτε δικές μας στρατηγικές, ούτε δικά μας business plans. Γι’ αυτό δεν μας ακούνε, γι’ αυτό δεν μας παίζουνε.
Και απλώς μας ανακοινώνουν τις αποφάσεις τους.
Καιρός δεν είναι να κάτσουμε ισότιμα στο τραπέζι; Όχι γιατί διαθέτουμε την ίδια δύναμη επιρροής. Αλλά γιατί θα είμαστε το ίδιο σοβαροί. Γιατί θα ξέρουμε τι θέλουμε, αλλά και πως θα το επιτύχουμε. Και τότε, ποιος ξέρει, μπορεί να χρειαστεί να φορέσουμε και γραβάτα.