Υπάρχουν ασφαλώς πολλοί αστερίσκοι σε αυτή την ωμή διαπίστωση, μπορεί να απαντήσει κάποιος ότι οι τράπεζες συμπεριφέρονται έτσι -κατ’ ανάγκη-, γιατί κατά τη διάρκεια της κρίσης δημιουργήθηκαν πάνω από 100 δισ. ευρώ κόκκινα δάνεια.
Δεν είναι ώρα να συζητηθεί σε αυτή τη φάση το κλασικό «ποιος έκανε το αυγό, η κότα ή το αυγό την κότα;» για το ποιος φταίει για τη διάλυση του τραπεζικού συστήματος. Είναι η ώρα όμως να μη χαθεί ο τρόπος ενίσχυσης των επιχειρήσεων με κρατικό χρήμα στα απίστευτα γρανάζια των τραπεζών.
Η κυβέρνηση θέσπισε έναν τρόπο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω ενός Ταμείου Εγγυοδοσίας ύψους 7 δισ. ευρώ, το οποίο θα συνδράμει τις τράπεζες να δίνουν δάνεια στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία ή εν γένει σε όλες όσες αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ύφεσης που έρχεται. Το κράτος θα εγγυάται και θα πληρώνει το μεγαλύτερο μέρος των τόκων και οι επιχειρήσεις το κεφάλαιο με εξασφαλίσεις.
Εδώ αρχίζει η σοβαρή συζήτηση για το κατά πόσο οι τράπεζες με τη νοοτροπία που έχουν αποκτήσει την τελευταία δεκαετία τα στελέχη τους πρόκειται να βοηθήσουν πραγματικά μια μικρή και μεσαία επιχείρηση λαμβάνοντας το απαραίτητο τραπεζικό ρίσκο. Γιατί, ας μην ξεχνάμε, η δουλειά του τραπεζίτη έχει ένα ρίσκο, αλλά και η επιχείρηση που αναζητεί χρηματοδότηση για κάποιον λόγο τη ζητάει, αν είχε τα κεφάλαια δεν θα πήγαινε να δανειστεί.
Υπό την προϋπόθεση, λοιπόν, ότι ούτε δάνεια αέρα δίνονται, ούτε τα λεφτά πέφτουν από το ελικόπτερο (αυτά τελείωσαν μαζί με τα μνημόνια), θα πρέπει να προσέξει η κυβέρνηση πώς θα εφαρμοστεί αυτή η διαδικασία, γιατί απλούστατα θα της γυρίσει μπούμερανγκ. Και αντί για καλό, θα γίνει μεγάλο πολιτικό κακό και φυσικά αυτό θα έχει και επιπτώσεις στην οικονομία. Για παράδειγμα, αν μια μικρή εταιρεία στον χώρο του τουρισμού με τζίρο περί τις 100.000-200.000 ευρώ ζητήσει ένα δάνειο 50.000 ευρώ για να βγάλει τα σπασμένα του καλοκαιριού και ζητηθεί από τον επιχειρηματία να βάλει ενέχυρο το σπίτι του, απλά δεν θα το πάρει. Γιατί το ίδιο απλά δεν ξέρει αν του χρόνου το μαγαζί του (που ζει από τον τουρισμό) δεν θα πέσει και πάλι πάνω σε κάνα κορωνοϊό ή… στον Ερντογάν.
Να μου πείτε και πώς θα εξασφαλίσει τα συμφέροντά της η τράπεζα για να μην ξαναφάει τα φέσια της προηγούμενης δεκαετίας; Αυτό είναι δουλειά της κυβέρνησης να το βρει και μαζί να εξασφαλίσει τον δανεισμό στον αδύναμο και μικρό δανειολήπτη. Είναι προτιμότερο, ας πούμε, να εγγυηθεί και μέρος του κεφαλαίου στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (από αυτά τα 7 δισ. ευρώ που μπορεί να ξοδέψει) απ’ ό,τι μόνο τόκους. Κι ας αποκλείσει τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν τρόπους να εξασφαλίσουν δανεισμό από τις τράπεζες. Να εγγυηθεί, ας πούμε, και την πρώτη χρονιά αποπληρωμής όλου του δανείου σε μικρές επιχειρήσεις που επλήγησαν από την κρίση λόγω πανδημίας (σχετικές με τουρισμό).
Θα είναι κρίμα να πεταχτούν 7 ολόκληρα δισ. ευρώ που ισοδυναμούν με 3 μονάδες του ΑΕΠ της χώρας, ειδικά όταν προορίζονται για πολύ καλό σκοπό, τη διάσωση της μικρής και μεσαίας ελληνικής επιχειρηματικότητας.