Όταν ο Φρίντριχ Μερτς ανέλαβε φέτος την καγκελαρία της Γερμανίας, υποσχέθηκε να αναζωογονήσει μια οικονομία σε μαρασμό, να ανασυγκροτήσει τις παραμελημένες υποδομές της χώρας και να επαναφέρει τη Γερμανία σε κεντρικό ρόλο στη διεθνή σκηνή.
Η αδυναμία του να προχωρήσει ουσιαστικά σε αυτά τα βασικά ζητήματα όχι μόνο ενίσχυσε την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), αλλά τροφοδότησε και εικασίες ότι η κυβέρνησή του μπορεί να έχει την ίδια τύχη με εκείνη του προκατόχου του, Όλαφ Σολτς, και να καταρρεύσει πριν ολοκληρώσει τη θητεία της.a
Μόλις 16% των Γερμανών θέλουν να δουν τον Μερτς — ο οποίος μόλις έκλεισε τα 70 — ως υποψήφιο στις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της RTL/n-tv. Η δικομματική του συμμαχία είναι παραλυμένη από εσωτερικές συγκρούσεις και ανταγωνισμούς. Οι γερμανικές μετοχές, που είχαν εκτιναχθεί όταν ανέλαβε την εξουσία, κινούνται πλάγια από το καλοκαίρι.
«Υπάρχουν άνθρωποι στην κοινοβουλευτική του ομάδα που αμφισβητούν όλα όσα λέει ο καγκελάριος και αναρωτιούνται: πού είναι τα αποτελέσματα;» λέει η Σούντα Ντέιβιντ-Γουίλπ, ανώτερη ερευνήτρια στο German Marshall Fund στο Βερολίνο. «Και η εικόνα είναι ζοφερή».
Ένας καγκελάριος σε εποχή κρίσεων
Ο Μερτς ανέλαβε καθήκοντα σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο. Ένας απρόβλεπτος και συχνά εχθρικός Αμερικανός Πρόεδρος είχε μόλις επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε διακόψει τις ενεργειακές προμήθειες για γερμανική βιομηχανία και είχε ανατρέψει τις βεβαιότητες της χώρας για την ασφάλεια, ενώ οι σχέσεις με την Κίνα επιδεινώνονταν και η μακρόχρονη διαχείριση της μετανάστευσης τροφοδοτούσε την άνοδο της ακροδεξιάς.
Στην πρώτη του ομιλία ως καγκελάριος, ο Μερτς υποσχέθηκε ότι θα τα αντιμετωπίσει όλα αυτά.
Δεσμεύθηκε να σταματήσει τη μαζική μετανάστευση, να μετατρέψει τη χρόνια υποχρηματοδοτούμενη Bundeswehr στον ισχυρότερο στρατό της Ευρώπης και να βάλει τέλος σε μια από τις μακρύτερες οικονομικές υφέσεις της μεταπολεμικής Γερμανίας.
«Μπορούμε, με τις δικές μας δυνάμεις, να ξαναγίνουμε μια μηχανή ανάπτυξης που θα θαυμάζει ο κόσμος», είπε στους βουλευτές στο Βερολίνο. Υποσχέθηκε ότι οι Γερμανοί θα αισθανθούν τα πρώτα σημάδια οικονομικής ανάκαμψης μέχρι το καλοκαίρι.
Έξι μήνες αργότερα, οι ψηφοφόροι ακόμη περιμένουν.
Αδύναμη οικονομία – αυξανόμενη δυσαρέσκεια
Αντί για ανάπτυξη, οι πολίτες ακούν καθημερινά αναφορές για αβεβαιότητα και απολύσεις σε μεγάλες γερμανικές εταιρείες. Την περασμένη εβδομάδα, οι σύμβουλοι του Μερτς αναθεώρησαν προς τα κάτω την πρόβλεψη για την ανάπτυξη του επόμενου έτους, κάτω από το 1%, υπογραμμίζοντας το μέγεθος της πρόκλησης: μακροχρόνια διαρθρωτικά προβλήματα και γεωπολιτικές αλλαγές που απειλούν το εξαγωγικό μοντέλο της Γερμανίας.
Οι επενδυτές επίσης επαναξιολογούν τις προοπτικές της γερμανικής οικονομίας. Οι δείκτες που επικεντρώνονται στην εγχώρια αγορά έχουν παρουσιάσει ελάχιστα κέρδη από τις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ οι αμυντικές μετοχές έχουν δεχθεί πλήγμα, με την Rheinmetall AG να καταγράφει πτώση άνω του 20%.
Παρότι οι οικονομολόγοι αναγνωρίζουν ότι θα χρειαστεί χρόνος για να φανεί ο αντίκτυπος του πακέτου υποδομών ύψους 500 δισ. ευρώ, οι ψηφοφόροι δυσανασχετούν που τα τρένα καθυστερούν, οι γέφυρες παραμένουν κλειστές και οι αυτοκινητόδρομοι υπό κατάρρευση. Στο πολιτικό πεδίο, το αποτέλεσμα μέχρι στιγμής είναι ότι οι συντηρητικοί κατηγορούν τον Μερτς για αθέτηση της δέσμευσής του να περιορίσει τον δανεισμό — εκφράζοντας ανησυχίες για τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Ο Μερτς έχει δεχθεί επικρίσεις για τον οξύθυμο χαρακτήρα του και για έναν λόγο που θεωρείται διχαστικός. Ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, αυτή η σκληρότητα θεωρούνταν πλεονέκτημα· ως καγκελάριος αποδεικνύεται πρόβλημα.
Όταν εξήγησε την αυστηρότερη μεταναστευτική του πολιτική τον προηγούμενο μήνα, καυχήθηκε για τον αυξανόμενο αριθμό απελάσεων και έμμεσα παραπονέθηκε για τον αριθμό των μεταναστών στα κέντρα των πόλεων — σχόλιο που θεωρήθηκε ρατσιστικό από ορισμένους και προκάλεσε διαδηλώσεις. Η αντίδρασή του δεν βοήθησε:
«Ρωτήστε τις κόρες σας, αν έχετε, τι εννοούσα», είπε σε δημοσιογράφο στο Βερολίνο. «Όλοι θα επιβεβαιώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα, ειδικά μετά το σκοτάδι».
Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεπουλ, στενός σύμμαχος του Μερτς από τους Χριστιανοδημοκράτες, δημιούργησε επιπλέον αναστάτωση μετά από επίσκεψη στη Δαμασκό, όταν —σοκαρισμένος από την εικόνα της πόλης— είπε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να απελάσει Σύρους πρόσφυγες εκεί. Η δήλωση αντιφάσκει με την πολιτική της κυβέρνησης.
Οι Σοσιαλδημοκράτες, εταίροι στον κυβερνητικό συνασπισμό, χαιρέτισαν τη δήλωση ως πράξη ανθρωπιάς, ενώ βουλευτές του Μερτς εξοργίστηκαν. Τελικά, ο καγκελάριος τον υπέκαμψε, αλλά αρνήθηκε να τον αποπέμψει. Βουλευτής που μίλησε ανώνυμα είπε ότι, αν και η οργή στρεφόταν κατά του Βάντεπουλ, ο πραγματικός στόχος ήταν ο Μερτς.
Ο Μερτς έχει δώσει καλύτερη εικόνα στη διεθνή σκηνή. Συνάντησε πολλούς ηγέτες μετά την εκλογή του και εξασφάλισε πρόσκληση στον Λευκό Οίκο, όπου ανέπτυξε καλή σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό όμως δεν απέδωσε ουσιαστικά αποτελέσματα.
Σύμφωνα με Γερμανό αξιωματούχο, ο Τραμπ είναι υπερβολικά απρόβλεπτος για να δημιουργηθεί μια λειτουργική συνεργασία.
Ο Μερτς προκάλεσε επίσης σύγχυση στη Σύνοδο της ΕΕ τον Οκτώβριο, όταν ανακοίνωσε λανθασμένα ότι είχε ολοκληρωθεί η εμπορική συμφωνία με το Mercosur. Αργότερα το χαρακτήρισε «δευτερεύον ζήτημα».
«Με τα χρόνια μαθαίνει κανείς να ξεχωρίζει τι είναι σημαντικό και τι όχι», είπε στις 11 Νοεμβρίου — ημέρα των 70ών γενεθλίων του. «Είμαι ευγνώμων που είμαι υγιής και μπορώ να επικεντρωθώ πλήρως στα καθήκοντά μου».
Tο 2026 θα κρίνει τα πάντα
Το επόμενο έτος θα είναι καθοριστικό. Περισσότερες οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης θα τεθούν σε ισχύ τον Ιανουάριο και οι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι επιχειρήσεις και καταναλωτές θα αρχίσουν να βλέπουν αποτέλεσμα. Θα διεξαχθούν επίσης πέντε κρατικές εκλογές, που θα κρίνουν την αποδοχή της κυβέρνησης.
Σε δύο ανατολικές πολιτείες — Μεκλεμβούργο-Πομερανία και Σαξονία-Άνχαλτ — η AfD έχει πιθανότητες ακόμη και για απόλυτη πλειοψηφία, γεγονός που θα της έδινε εξουσία σε περιφερειακό επίπεδο για πρώτη φορά. «Οι πολιτειακές εκλογές του επόμενου έτους θα δημιουργήσουν σίγουρα ανησυχία», λέει η Ντέιβιντ-Γουίλπ. «Είναι προς το συμφέρον αυτού του συνασπισμού να παραμείνει ενωμένος, επειδή η AfD τα πηγαίνει εξαιρετικά καλά».
Διαβάστε ακόμη
Κατοικία: Παρέμβαση της Κομισιόν για την έκρηξη των τιμών στην Ευρώπη
Morgan Stanley για bitcoin: Ξεκινά η περίοδος της πτώσης – Tι σημαίνει για τους επενδυτές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.