Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να επιτύχει συμφωνία έως και την Παρασκευή για την παράταση του παγώματος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων με τη χρήση έκτακτων εξουσιών — ένα κρίσιμο βήμα για τη μελλοντική αξιοποίηση των κεφαλαίων υπέρ της Ουκρανίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει άμεσα πρόταση, με στόχο την ολοκλήρωση της συμφωνίας μέχρι την Παρασκευή 13/12, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Το “αγκάθι” στο σχέδιο δανείου των 90 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία

Το ζήτημα έχει μετατραπεί σε βασικό εμπόδιο στις προσπάθειες της ΕΕ να εξασφαλίσει δάνειο 90 δισ. ευρώ για την Ουκρανία, αξιοποιώντας τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.

Σήμερα, όλα τα κράτη–μέλη πρέπει να ανανεώνουν το πάγωμα ανά έξι μήνες — διαδικασία που επιτρέπει στην Ουγγαρία ή σε οποιονδήποτε άλλο να ασκήσει βέτο, δίνοντας στη Μόσχα ενδεχόμενο δικαίωμα επιστροφής των κεφαλαίων.

Η πρόταση της Επιτροπής θα παρατείνει αυτόν τον κύκλο και θα απαιτεί μόνο ειδική πλειοψηφία για ανανέωση, εξασφαλίζοντας ότι έως και 210 δισ. ευρώ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα παραμείνουν στην ΕΕ.

Η Επιτροπή επιδιώκει να διαχωρίσει την απόφαση παράτασης από τον μεγαλύτερο στόχο — τη χρήση των κεφαλαίων για δανεισμό προς την Ουκρανία — καθώς η σχετική διαπραγμάτευση παραμένει ανοιχτή.

Οι περισσότερες χώρες υποστηρίζουν τη στρατηγική, ωστόσο κάποιες εκφράζουν επιφυλάξεις και η Ουγγαρία αντιτίθεται σθεναρά.

Η θέση του Βελγίου και ο ρόλος της Euroclear

Η παράταση στοχεύει κυρίως στην αντιμετώπιση της ανησυχίας του Βελγίου, το οποίο έχει μπλοκάρει την πρόοδο στο σχέδιο δανείου λόγω του κινδύνου να κληθεί να το αποπληρώσει αν τα κεφάλαια ξεπαγώσουν απροσδόκητα.

Το Βέλγιο φιλοξενεί τη Euroclear, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών κεφαλαίων, και ζητά ισχυρές εγγυήσεις από την ΕΕ και τα κράτη–μέλη για να καλύψει τους κινδύνους.

Οι ηγέτες της ΕΕ στοχεύουν να εγκρίνουν το δάνειο στη σύνοδο κορυφής της 18ης Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες.

Πώς θα λειτουργήσει το σχέδιο δανεισμού στην Ουκρανία

Το σχέδιο που παρουσίασε η Επιτροπή προβλέπει τη μεταφορά ρωσικών κεφαλαίων στην Ουκρανία τα επόμενα δύο χρόνια για βασικές υπηρεσίες, οικονομικές ανάγκες και άμυνα. Επιπλέον ποσά μπορούν να διατεθούν μετά το 2028.

Η αποπληρωμή θα γίνει μόνο αν η Ρωσία αναλάβει τις ζημιές του πολέμου — κάτι που αφήνει νομική έκθεση για την ΕΕ και ιδιαίτερα για το Βέλγιο, το οποίο φοβάται πιθανά αντίποινα ή δικαστικές προσφυγές.

Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ δήλωσε ότι δεν αποκλείει νομικές ενέργειες αν το σχέδιο προχωρήσει παρά τις αντιρρήσεις του.

«Η Βελγική κυβέρνηση θέλει ευρωπαϊκή λύση — αλλά καλή λύση. Και αυτή δεν είναι καλή», είπε στο Κοινοβούλιο. «Είναι πάρα πολύ δουλειά για μια εβδομάδα», πρόσθεσε, καλώντας την ΕΕ να εξετάσει ξανά τη λύση του δανεισμού μέσω αγορών.

Οι ανησυχίες για νομικά ρίσκα και πιθανή αντίδραση της Ρωσίας

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η εξασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων από ξαφνικό βέτο θα μπορούσε να κατευνάσει το Βέλγιο, μαζί με εγγυήσεις που θα καλύπτουν τον μικρό αλλά υπαρκτό κίνδυνο δικαίωσης της Ρωσίας σε μελλοντικές δικαστικές αποφάσεις.

Υπάρχει ήδη μηχανισμός για αποδέσμευση κεφαλαίων σε περίπτωση που ρωσικά δικαστήρια δεσμεύσουν κονδύλια της Euroclear.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι οι νομικές και τεχνικές λεπτομέρειες βρίσκονται στο τελικό στάδιο, εκτιμώντας: «Είμαστε πολύ κοντά σε λύση».

Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας δέχονται αυξανόμενη πίεση να εξασφαλίσουν νέους πόρους, καθώς η κυβέρνηση του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ έχει περιορίσει δραστικά τη βοήθεια προς το Κίεβο.

Με τις συνομιλίες ειρήνης μεταξύ Ουάσιγκτον, Μόσχας και Κιέβου να εντείνονται, οι ΗΠΑ εξετάζουν επίσης αξιοποίηση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων για επενδύσεις μετά τον πόλεμο.

Η Ουκρανία υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί 135 δισ. ευρώ την επόμενη διετία για κρίσιμες δημοσιονομικές ανάγκες και έχει ενημερώσει τους συμμάχους ότι χρειάζεται νέα χρηματοδότηση έως τον Απρίλιο.

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ένθερμος υποστηρικτής της αξιοποίησης των ρωσικών κεφαλαίων, χαρακτήρισε τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία «το ισχυρότερο εργαλείο που διαθέτει σήμερα η Ευρώπη».

Διαβάστε ακόμη

JP Morgan: Οι ελληνικές τράπεζες περνούν σε νέα ταχύτητα το 2026 – Οι τιμές στόχοι και οι συστάσεις

Πώς η δέσμευση άνθρακα βοηθά την πετρελαϊκή βιομηχανία των ΗΠΑ στο «greenwashing»

Ο Τραμπ ζητά την πώληση του CNN – «Θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη συμφωνία με την Warner Bros.»

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα