Μέχρι πρόσφατα, ο Tarek Sultani Makhzoumi περνούσε συνήθως κάθε δεύτερη εβδομάδα του χρόνου στο δρόμο, ταξιδεύοντας από το Λονδίνο στις ΗΠΑ ή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Όπως πολλοί άλλοι ο Makhzoumi, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας τεχνολογίας υγειονομικής περίθαλψης MAP Sciences, συνήθισε στα προνόμια των συνεχών εταιρικών ταξιδιών – τα πάντα, από τα γεύματα στην πτήση κατηγορίας εστιατορίου έως τα επίπεδα κρεβάτια της πρώτης θέσης – σε αεροπορικές όπως η Emirates. ‘Ομως στην εποχή των συρρικνωμένων εταιρικών προϋπολογισμών και των αυξανόμενων τηλεδιασκέψεων τέτοια ταξίδια κινδυνεύουν να αποτελούν πολύ σύντομα παρελθόν. Πολλοί ταξιδιώτες επίσης κατά πάσα πιθανότητα δεν θα θελήσουν να στηθούν στην ουρά στα αεροδρόμια ή να κάνουν ουρά σε σημεία ελέγχου μέτρησης θερμοκρασίας ή να καθίσουν για ώρες κοντά σε αγνώστους. «Η διαδικασία εισόδου σε αεροπλάνο θα είναι μεγαλύτερη», λέει ο Μακζούμι. «Και πρέπει να εξετάσω πιο προσεκτικά τον προϋπολογισμό μου.» Ο ίδιος σκοπεύει να ταξιδέψει μόνο «αν αξίζει τον κόπο» οργανώνοντας πλέον περισσότερες συναντήσεις σε κάθε ταξίδι του.

Σαν τον Makhzoumi, ταξιδιώτες όπως τραπεζίτες, σύμβουλοι και ειδικοί τεχνολογίας είναι κυρίως οι πελάτες στην business class των αεροσκαφών. Αυτά είναι λοιπόν κακά νέα για τους αερομεταφορείς που τους εξυπηρετούν. Ειδικά η Emirates, η οποία διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο υπερατλαντικών ταξιδιών σε όλο τον κόσμο. Το διώροφο αεροσκάφος Airbus A380 προσφέρει μοναδική εμπειρία ταξιδιού από ντους έως ιδιωτικές σουίτες.

Η αεροπορική εταιρεία δαπάνησε 120 εκατομμύρια ευρώ (130 εκατομμύρια δολάρια) μόνο για κρασί πέρυσι.Τέτοιες υπερβολές μπορεί να αποδειχθούν μοιραίες στην εποχή του κορωνοϊού. Δεδομένου ότι πολλοί θα αντιμετωπίσουν είτε μείωση της ζήτησης είτε ύφεση στις βασικές αγορές όπως οι ΗΠΑ και το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, είναι πιθανό να ξοδέψουν προσεκτικά. Η γαλλική τράπεζα Société Générale αναμένει μείωση των εταιρικών ταξιδιών κατά 80%, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg.

Η ΙΑΤΑ εκτιμά ότι οι αεροπορικές εταιρείες θα χάσουν έσοδα 314 δισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος.

Η Emirates είναι ιδιαίτερα ευάλωτη επειδή το επιχειρηματικό της μοντέλο στρέφεται προς την προσέλκυση επιβατών business class. Αυτό μπορεί να είναι επικερδές σε φυσιολογικές εποχές. Αν και οι business class ταξιδιώτες αντιπροσωπεύουν μόλις το 10% των επιβατών σε ολόκληρο τον κόσμο, αντιπροσωπεύουν το 30% των εσόδων, λέει ο Brian Pearce, επικεφαλής οικονομολόγος της IATA. «Η πλήρωση του αεροσκάφους στο πίσω μέρος με επιβάτες σε οικονομικά καθίσματα καλύπτει το κόστος της επιχείρησης», λέει, «αλλά είναι πραγματικά οι premium επιβάτες που είναι το κλειδί για την κερδοφορία».

Οι business class ταξιδιώτες χάνονται…

Για τα εγχώρια και ευρωπαϊκά περιφερειακά ταξίδια των ΗΠΑ, ένας business class ταξιδιώτης είναι τουλάχιστον 1/3 πιο κερδοφόρος από έναν επιβάτη οικονομικής θέσης, εκτιμά ο Henry Harteveldt, αναλυτής της ταξιδιωτικής βιομηχανίας στο Atmosphere Research Group στο Σαν Φρανσίσκο. Στις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, οι business class πελάτες είναι περίπου πέντε φορές πιο κερδοφόροι από τους επιβάτες οικονομικής θέσης. Η Emirates ήταν πολύ επιτυχημένη στο να προσελκύσει αυτούς τους premium επιβάτες μέσω της χρήσης παροχών όπως δωρεάν υπηρεσία αυτοκινήτου με οδηγό πριν και μετά τις πτήσεις – και πρόσβαση σε σαλόνια πούρων – ενώ ταυτόχρονα χρεώνει εύκολα τρεις έως πέντε φορές παραπάνω το εισιτήριο με πούλμαν για business class. Η απώλεια αυτής της προσοδοφόρας επιχείρησης έρχεται σε μια ήδη δύσκολη στιγμή.

Η Emirates ανακοίνωσε πέρυσι ότι ο Πρόεδρος Tim Clark, ο αρχιτέκτονας της ανόδου της από μια περιφερειακή σε μια παγκόσμια αεροπορική εταιρεία θα αποσυρθεί τον Ιούνιο. Μέχρι στιγμής δεν έχει οριστεί κανένας διάδοχος. Η συντριβή των πετρελαϊκών τιμών έχει συμπιέσει ένα μεγάλο μέρος των ταξιδιών που συνδέονται με τα εμπορεύματα – ένα σημαντικό κομμάτι για οποιονδήποτε αερομεταφορέα της Μέσης Ανατολής. Η αεροπορική εταιρεία αρνήθηκε να σχολιάσει πώς θα απαντήσει στις νέες προκλήσεις.

Eρχεται… η premium economy

Όπως κάθε μεγάλη αεροπορική εταιρεία σε όλο τον κόσμο, η Emirates υποχρεώθηκε σε βαθιές περικοπές, καθηλώνοντας έως και το 90% των αεροσκαφών της, συμπεριλαμβανομένου ολόκληρου του στόλου της A380. Επίσης, μείωσε τους μισθούς και ανέβαλε την παραλαβή της τελευταίας παρτίδας του αεροσκάφους Α380. Η μελλοντική σύνθεση του στόλου της αεροπορικής εταιρείας φαίνεται ασαφής τώρα που η Airbus τερματίζει την παραγωγή του A380 το επόμενο έτος και τα προβλήματα παραγωγής στην Boeing Co. θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την εισαγωγή του 777X, του νέου αεροσκάφους μεγάλης εμβέλειας. Η Emirates έχει παραγγείλει 126 τέτοια αεροσκάφη.

Το διώροφο Emirates A380 συνήθως φιλοξενεί 14 κλειστές σουίτες, 76 επίπεδα κρεβάτια και 399 στάνταρ καθίσματα, ενώ το πάνω μέρις του είναι αποκλειστικά αποκλειστικά για premium ταξίδια. Μια επιλογή μπορεί να είναι η ταχεία εισαγωγή του προϊόντος premium-οικονομικής θέσης που είχε προγραμματίσει η Emirates για το τέλος του 2020, δηλαδή που απαιτεί αναδιάρθρωση των καμπινών. Αυτό θα μπορούσε να είναι η ευκολότερη λύση με δεδομένο ότι όλα τα Α380 είναι καθηλωμένα. Άλλοι αερομεταφορείς, όπως η Deutsche Lufthansa AG και η Cathay Pacific Airways Ltd., διαθέτουν συνήθως καμπίνες οικονομικής θέσης premium οι οποίες έχουν μεγαλύερες θέσεις και περισσότερες ανέσεις στην μισή περίπου τιμή της business class.

Έτσι, η λιγότερο δαπανηρή υπηρεσία premium στην Emirates μπορεί να προσελκύσει επιχειρήσεις με γνώμονα τις τιμές, οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να ακυρώσουν εντελώς ορισμένα ταξίδια εργαζομένων.