Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν ότι το αμερικανικό σχέδιο 28 σημείων για την ειρήνη στην Ουκρανία χρειάζεται «περισσότερη δουλειά», αποτυπώνοντας την ανησυχία τους πως η νέα πρόταση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εμπεριέχει υπερβολικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία.

Οι ηγέτες, μαζί με τους εταίρους από την Ομάδα των Επτά, τον Καναδά και την Ιαπωνία, απέρριψαν την ιδέα ότι τα ουκρανικά σύνορα μπορεί να αλλάξουν δια της βίας ή ότι θα πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί στο μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.

«Κατά συνέπεια, θεωρούμε ότι το σχέδιο αποτελεί μια βάση που απαιτεί πρόσθετη επεξεργασία», ανέφεραν σε κοινή δήλωση. «Είμαστε έτοιμοι να εμπλακούμε ώστε η μελλοντική ειρήνη να είναι βιώσιμη».

Με βάση τους όρους που παρουσίασαν αυτή την εβδομάδα οι ΗΠΑ, η Ουκρανία θα καλούνταν να αποσύρει στρατεύματα από τμήματα του ανατολικού Ντονμπάς που δεν έχουν καταληφθεί πλήρως από τη Ρωσία. Η περιοχή θα μετατρεπόταν σε ουδέτερη, αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας, με διεθνή αναγνώριση ως ρωσική. Η Μόσχα θα αποκτούσε επίσης de facto αναγνώριση για την Κριμαία, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ. Το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης γραμμής, από τη Χερσόνα έως τη Ζαπορίζια, θα παρέμενε ουσιαστικά παγωμένο.

Ο Τραμπ έχει δώσει στην Ουκρανία διορία έως την Πέμπτη για να εγκρίνει το σχέδιο, απειλώντας να διακόψει την παροχή όπλων και πληροφοριών εάν αρνηθεί.

Η βιασύνη του Λευκού Οίκου να προωθήσει την πρόταση έχει προκαλέσει έντονη αναστάτωση στο Κίεβο και στους συμμάχους του. Η πρόκληση για τις ευρωπαϊκές χώρες και τους υπολοίπους υποστηρικτές της Ουκρανίας είναι να καθυστερήσουν την προθεσμία του Τραμπ έως την Ημέρα των Ευχαριστιών και να επιδιώξουν όρους πιο ευνοϊκούς για το Κίεβο.

Σοβαρές ανησυχίες

«Αξιοποιούμε αυτή τη στιγμή για να υπογραμμίσουμε τη σταθερή υποστήριξή μας προς την Ουκρανία», σημειώνει η δήλωση. «Θα συνεχίσουμε τον στενό συντονισμό με την Ουκρανία και τις ΗΠΑ τις επόμενες ημέρες».

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε δημόσια τις βαθύτατες ανησυχίες του την Παρασκευή.
«Ζούμε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους της ιστορίας μας», είπε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα. «Η Ουκρανία ίσως βρεθεί μπροστά σε ένα οδυνηρό δίλημμα — να χάσει την αξιοπρέπειά της ή τον βασικό της σύμμαχο».

Η ανακοίνωση εκδόθηκε μετά από συνάντηση στο περιθώριο της συνόδου της G20 στη Νότια Αφρική, όπου συμμετείχαν ηγέτες όπως ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ, ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζιόρτζια Μελόνι και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Οι παρευρισκόμενοι απέρριψαν επίσης τις απαιτήσεις των ΗΠΑ που αφορούν το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Επαναλαμβάνουμε ότι η εφαρμογή στοιχείων που αφορούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ απαιτεί τη συγκατάθεση των κρατών-μελών», υπογραμμίζεται.

Η Ουκρανία θα λάβει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ — με την Ουάσιγκτον ωστόσο να αποζημιώνεται. Οι ΗΠΑ θα λάβουν επίσης το 50% των εσόδων από μια επιχείρηση που θα αξιοποιεί παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ενώ θα επιδιώξουν οικονομική συνεργασία με τη Μόσχα μόλις αρθούν οι κυρώσεις.

Οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, της Ουκρανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να συναντηθούν στην Ελβετία από την Κυριακή, προκειμένου να εξετάσουν τις προτάσεις.

Τι σημαίνει για την Ευρώπη η εφαρμογή του σχεδίου Τραμπ στην Ουκρανία

Εν τω μεταξύ, το κείμενο των 28 σημείων δεν είναι «ειρηνευτικό» με την κλασική έννοια. Είναι το πρώτο αμερικανικό πλαίσιο που αποδέχεται ότι η Ρωσία παραμένει εκεί όπου βρίσκεται, ότι η Ουκρανία συρρικνώνεται και ότι η Δύση πρέπει να κλείσει έναν πόλεμο που δεν μπορεί – ή δεν θέλει – να χρηματοδοτεί επ’ αόριστον.

Οι ΗΠΑ το παρουσιάζουν ως «ρεαλισμό». Για την Ευρώπη, όμως, είναι η αρχή μιας γεωπολιτικής καταιγίδας που φέρνει νέους συσχετισμούς, νέα ρήγματα και νέες ευθύνες.

Το διακύβευμα

Αυτό που παίζεται δεν είναι απλώς το ουκρανικό μέλλον, αλλά η συνοχή της ίδιας της Ευρώπης. Το σχέδιο 28 σημείων κινείται σε τρεις άξονες:

• Πάγωμα γραμμών στα σημερινά μέτωπα.

• Δεσμεύσεις ουδετερότητας για την Ουκρανία – εκτός ΝΑΤΟ, με μειωμένο στρατιωτικό αποτύπωμα.

• Σταδιακή επανένταξη της Ρωσίας στο διεθνές σύστημα, με αντάλλαγμα περιορισμένες εγγυήσεις ασφαλείας.

• Για την Ευρώπη, αυτό μεταφράζεται σε κάτι απλό και βαρύ: η ήπειρος θα ζήσει για χρόνια με μια Ρωσία κυρίαρχη στην Ανατολή και μια Ουκρανία αποδυναμωμένη. Η ισορροπία ασφαλείας των τελευταίων δεκαετιών καταρρέει.

• Για πρώτη φορά από το 1945, ξένη δύναμη αλλάζει σύνορα στην Ευρώπη και το μόνο ερώτημα είναι αν η Ε.Ε. θα νομιμοποιήσει αυτό το τετελεσμένο ή αν θα το αμφισβητήσει – χωρίς αμερικανική ομπρέλα.

Διαβάστε ακόμη 

Το στοίχημα για παροχές και κονδύλια 8 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης

Οικογένεια Δράγνη: Οι ηγέτες των luxury yachts εντυπωσιάζουν με το «O’Ceanis» (pics)

Φρένο στα ενοίκια με πρότυπα Ευρώπης

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα