Ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός Αμερικανών εξετάζει το ενδεχόμενο να μεταναστεύσει στο εξωτερικό για να αποφύγει την αναταραχή που προκαλεί η κυβέρνηση Τραμπ. Όμως, όσοι στρέφουν το βλέμμα τους προς την Ευρώπη βλέπουν τις επιλογές τους να περιορίζονται μέρα με τη μέρα.
Οι περιορισμοί στις βίζες για ειδικευμένους εργαζομένους, οι αυστηρότεροι κανόνες για τα προγράμματα υπηκοότητας βάσει καταγωγής και η πίεση στα κάποτε ευρέως διαδεδομένα προγράμματα «χρυσής βίζας» περιορίζουν τις νόμιμες οδούς που μπορούν να ακολουθήσουν οι Αμερικανοί — και άλλοι μετανάστες — για να ζήσουν στην Ευρώπη. Δημοφιλείς προορισμοί όπως η Ιταλία, που κάποτε προσέφεραν ευέλικτα δικαιώματα σε όσους μπορούσαν να αποδείξουν δεσμούς με τη χώρα, δυσκολεύουν πλέον αυτή τη διαδικασία.
Οι αλλαγές προκαλούν έναν αγώνα μεταξύ των Αμερικανών που έχουν σαφείς δυνατότητες να αποκτήσουν άδεια διαμονής στην ήπειρο, για παράδειγμα μέσω άμεσων συγγενών, για να εξασφαλίσουν βίζες και διαβατήρια όσο μπορούν ακόμα. Άλλοι εξερευνούν δημιουργικές στρατηγικές, από βίζες «ψηφιακών νομάδων» έως άδειες για συνταξιούχους. Για ορισμένους ειδικούς, πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα σε όλη την Ευρώπη προσπαθούν να προσελκύσουν επιστήμονες που έχασαν τη δουλειά τους στις ΗΠΑ ή ανησυχούν για περαιτέρω περικοπές των ομοσπονδιακών κονδυλίων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Deel, μιας εταιρείας ανθρώπινου δυναμικού με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, ο αριθμός των Αμερικανών που προσελήφθησαν από ευρωπαϊκές εταιρείες μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου αυξήθηκε κατά 16%. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα προσλήψεων Glassdoor, έχει σημειωθεί αύξηση του αριθμού των ατόμων που αναζητούν εργασία στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
«Είναι σίγουρα κάτι το διαφορετικό από ό,τι έχουμε δει μέχρι τώρα», δήλωσε η Κέλι Κόρντες, ιδρυτής της Irish Citizenship Consultants με έδρα το Ιλινόις. «Οι άνθρωποι είναι πραγματικά ανήσυχοι, έχουν μια αίσθηση επείγοντος να αποκτήσουν την ιρλανδική υπηκοότητα».
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η Kόρντες υποβάλλει 20 έως 25 αιτήσεις για ιρλανδική υπηκοότητα την εβδομάδα για τους πελάτες της στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με περίπου 10 την εβδομάδα πέρυσι, όταν 32.000 Αμερικανοί ζήτησαν ιρλανδική υπηκοότητα, κάτι το οποίο αποτελούσε και αριθμό-ρεκόρ. Τα άτομα αυτά μπορούν συνήθως να πληρούν τις προϋποθέσεις εάν οι γονείς ή οι παππούδες τους κατάγονται από τη χώρα. Ενώ πολλοί θεωρούσαν το διαβατήριο ως «σχέδιο Β» σε περίπτωση που κάποια στιγμή ήθελαν να φύγουν, φέτος είναι περισσότεροι αυτοί που φεύγουν ενεργά, ανέφερε η ίδια.
Η Ιταλία, όπως και η Ιρλανδία, έχει τεράστια διασπορά στις ΗΠΑ και σκληραίνει τους κανόνες για την απόκτηση ιταλικής υπηκοότητας, επιτρέποντας μόνο σε όσους έχουν ιταλούς γονείς ή παππούδες να υποβάλουν αίτηση. Η κυβέρνηση ψήφισε ένα έκτακτο διάταγμα που καταργεί τα προγράμματα τον Μάρτιο, ενώ προηγουμένως τα άτομα αυτά μπορούσαν να υποβάλουν αίτηση αν μπορούσαν να ανιχνεύσουν τις ρίζες της οικογένειάς τους μέχρι την ίδρυση της σύγχρονης Ιταλίας το 1861.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης σκληρύνει τους κανόνες του. Η χώρα κατέγραψε ρεκόρ αριθμού Αμερικανών που υπέβαλαν αίτηση για να γίνουν Βρετανοί πολίτες πέρυσι. Μετά την αύξηση του κατώτατου ορίου μισθού για όσους αιτούνται βίζα συζύγου και τον περιορισμό της δυνατότητας των κατόχων φοιτητικής βίζας να φέρουν μαζί τους συντρόφους και τα παιδιά τους, η κυβέρνηση πρότεινε αυτό το μήνα ακόμη αυστηρότερους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων μισθολογικών κλιμάκων και απαιτήσεων πτυχίου για την έκδοση βίζας εργασίας, καθώς και αύξηση του αριθμού των ετών που πρέπει να παραμείνει ένα άτομο στη χώρα πριν αποκτήσει δικαίωμα μόνιμης διαμονής.
Μια άλλη δίοδος που χρησιμοποιούν οι πλούσιοι Αμερικανοί για να αποκτήσουν διαμονή τα τελευταία χρόνια είναι οι λεγόμενες «χρυσές βίζες». Συνήθως χορηγούν δικαιώματα διαμονής — και τελικά υπηκοότητα της ΕΕ — σε όσους επενδύουν σε τοπικά ακίνητα ή επιχειρηματικά κεφάλαια. Ακόμα κι εκεί, το «παράθυρο» φαίνεται πως κλείνει σταδιακά.
Η Ισπανία τις κατάργησε πρόσφατα, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο το 2022, ενώ χώρες όπως η Πο ρτογαλία και η Ελλάδα επέβαλαν περιορισμούς. Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε αυτό το μήνα ότι εξετάζει τη θέσπιση νέας βίζας για επενδυτές. Ωστόσο, σε μια απαισιόδοξη νότα για τις βίζες επενδυτών που παραμένουν στην ήπειρο, το Δικαστήριο της ΕΕ αποφάνθηκε τον Απρίλιο ότι το χρυσό διαβατήριο της Μάλτας είναι παράνομο.
Η Σαμάνθα Ουίλσον, ιδρυτής της εταιρείας μετεγκατάστασης Smart Move Italy με έδρα τη Φλωρεντία της Ιταλίας, αναφέρει ότι η ζήτηση για βίζες επενδυτών, συνταξιούχων και ψηφιακών νομάδων έχει τριπλασιαστεί φέτος σε σύγκριση με τους τελευταίους μήνες του 2024.
Οι βίζες για ψηφιακούς νομάδες συχνά παρέχουν φορολογικές ελαφρύνσεις και άδεια διαμονής για τηλεργαζόμενους, ενώ οι βίζες για επενδυτές προορίζονται για όσους είναι διατεθειμένοι να εισάγουν μεγάλα χρηματικά ποσά. Οι βίζες για συνταξιούχους, ή «pensionados», χορηγούνται συνήθως από χώρες σε άτομα που μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν επαρκές μηνιαίο εισόδημα για να συντηρήσουν τον εαυτό τους.
Η Χέδερ ΜακΛιν, μια 50χρονη συνταξιούχος αστυνομικός από τη Μινεσότα, εξετάζει την τελευταία αυτή επιλογή. Δεν είχε σχέδια να φύγει από τις ΗΠΑ μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου, αλλά τώρα ψάχνει ενεργά να μετακομίσει στη Γαλλία ή την Ισπανία, συγκεντρώνοντας έγγραφα και ερευνώντας τις επιλογές που έχει για βίζες.
Ο σύζυγός της, υδρογεωλόγος που εργάζεται σε μια κρατική υπηρεσία περιβάλλοντος, ανησυχεί ότι οι περικοπές στην ομοσπονδιακή χρηματοδότηση θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απώλεια της εργασίας του. Σκέφτεται να συνταξιοδοτηθεί νωρίτερα, ώστε να μπορούν και οι δύο να λάβουν βίζα συνταξιούχου, ακόμη και αν το εισόδημά τους υποστεί μεγάλο πλήγμα.
«Είναι μια δραματική αλλαγή για εμάς», ανέφερε η ΜακΛιν. «Δεν είχαμε καμία πρόθεση να αλλάξουμε σχολείο για τον γιο μας ή να ξεριζώσουμε την οικογένειά μας. Αλλά τα πράγματα είναι δραματικά διαφορετικά τώρα από ό,τι ήταν πριν από έξι μήνες».
Οι βίζες για ψηφιακούς νομάδες είναι ένα κατάλοιπο της πανδημία, όταν η τηλεργασία και η εξ αποστάσεως εργασία έγιναν ο κανόνας και οι χώρες προσπάθησαν να προσελκύσουν νέους ελεύθερους εργαζόμενους. Σήμερα, ορισμένοι Αμερικανοί πολίτες τις θεωρούν έναν πολύτιμο τρόπο για να αποκτήσουν πρόσβαση στην ήπειρο.
Η Ζακλίν Μπαλόνε, 43 ετών, σχεδιάζει να εγκαταλείψει το σπίτι της στο Πόρτλαντ του Όρεγκον για να εργαστεί εξ αποστάσεως από την περιοχή της Ούμπρια στην Ιταλία και να είναι κοντά στους γονείς της, οι οποίοι μετακόμισαν εκεί πριν από μερικά χρόνια. Αυτή και ο σύζυγός της ανυπομονούν να αποκτήσουν άδεια διαμονής, φοβούμενοι ότι θα επιβληθούν περισσότερες περιορισμοί, αφού οι κανόνες έχουν ήδη αλλάξει μία φορά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής της αίτησης για τη βίζα νομάδων.
Αν και είχε σκεφτεί να φύγει από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πανδημίας, λέει ότι έχει ανησυχήσει από τις πρόσφατες εξελίξεις στη χώρα της, συμπεριλαμβανομένων των ανησυχιών για την ασφάλειά της ως γυναίκα. Αναφέρει τις παρελάσεις της ακροδεξιάς πολιτικής ομάδας Proud Boys στη γειτονιά της και τα γκράφιτι των νεοναζί ως μερικά από τα προβλήματα που την ωθούν να ξεκινήσει μια νέα ζωή στο εξωτερικό.
«Θέλουμε να φύγουμε», είπε. «Έχω φτάσει στα όριά μου με όλα αυτά».
Διαβάστε ακόμη
Παύλος Μυλωνάς: Αυτές είναι οι προκλήσεις της επόμενης ημέρας για την Εθνική Τράπεζα (upd)
Τραμπ για Κίνα: Την έσωσα οικονομικά με τη συμφωνία μας και αυτή την παραβίασε
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα