Οταν οι τελωνειακοί στη Ρίγα έψαξαν τις αποσκευές κάποιων επιβατών που έφτασαν με ιδιωτικό τζετ από την Ουκρανία, χτύπησαν τζακ ποτ.

Μια βαλίτσα που ανήκε στους τέσσερις ταξιδιώτες έκρυβε μέσα της περίπου 1 εκατομμύριο σε δολάρια ΗΠΑ και ευρώ. Το ποσό κατασχέθηκε.

Η Λετονία, μια χώρα της ευρωζώνης με πληθυσμό μόλις 1,9 εκατ. κατοίκους, έχει γίνει πρωτοσέλιδο αρκετές φορές, καθώς στις τράπεζές της καταλήγουν τεράστια ποσά «μαύρου» χρήματος.

Η καταστολή έχει τερματίσει μεγάλο μέρος αυτής της παράνομης δραστηριότητας, καθώς γίνονται συχνά τραπεζικές μεταφορές από πελάτες στην πρώην Σοβιετική Ένωση που αναζητούν μια πύλη για εισροή κεφαλαίων στην ΕΕ. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες πιο παλιομοδίτικες μέθοδοι μεταφοράς χρημάτων.

Με βάση τις καταθέσεις από εμπορικές τράπεζες στην κεντρική τράπεζα, η Λετονία θεωρεί ότι κάθε χρόνο γίνεται λαθρεμπόριο ποσών περί τα 400 εκατ. Το πρόσφατο κλείσιμο των συνόρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του Covid-19 επιβεβαιώνουν αυτές τις υποψίες.

«Ξαφνικά, δεν υπήρχε τόσο ρευστό», αναφέρει η Ιλζε Ζνοτινα, των οικονομικών μυστικών υπηρεσιών, αναφερόμενη σε ανθρώπους που στέλνουν χρήματα μέσω εταιρειών πληρωμών σε γειτονικές χώρες και στη συνέχεια αποσύρουν τεράστια ποσά μέσω ATM κοντά στα σύνορα και στη συνέχεια τα φέρνουν στη Λετονία, συχνά για την αποφυγή φόρων επί των μισθών των εργαζομένων.

Αλλού, ο νόμος παρακολουθεί τους ανθρώπους που φθάνουν και αναχωρούν έως και 15 φορές το χρόνο, μερικές φορές με ολόκληρες τις οικογένειές τους. Καθένα από τα μέλη μπορεί να μεταφέρει ένα ποσό λίγο μικρότερο από το όριο των 10.000 ευρώ.

Σχολιάζοντας την κατάσχεση στο αεροδρόμιο της Ρίγας, η Ζνοτινα είπε ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένας από τους επιβάτες ήταν επιχειρηματίας που είχε τράπεζες τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Λετονία. «Το ερώτημα λοιπόν είναι γιατί έπρεπε να φέρει μετρητά;»

Η Λετονία και η Εσθονία, χώρες που συνορεύουν, βρίσκονται στο επίκεντρο σειράς σκανδάλων με βρώμικο χρήμα που προκάλεσαν την κατάρρευση πολλών τοπικών τραπεζών και αποκάλυψαν περιπτώσεις όπως της Danske Bank και της Swedbank.

Η Λετονία, η οποία σε κάποιο σημείο έφτασε να χειρίζεται έως και το 1% των συναλλαγών σε αμερικανικά δολάρια σε όλο τον κόσμο, έκτοτε περιορίστηκε σε καταθέσεις στο εξωτερικό και αμφισβητήσιμες υπεράκτιες συναλλαγές. Φέτος, απέφυγε να συμπεριληφθεί σε λίστα χωρών που δεν κατάφεραν να τιμωρήσουν όσους νομιμοποίησαν βρώμικο χρήμα..

Το Bloomberg σημειώνει ότι η Λετονία αναδείχθηκε σε «παράδεισο» νομιμοποίησης μαύρου χρήματος όταν άρχισε να καταρρέει ο κομμουνισμός και έχει παράδοση στις αποστολές χρημάτων δια αέρος.

Στις αρχές του 90, σοβιετικά TU-134 γεμάτα με χαρτονομίσματα θα πετούσαν σε ρωσικές περιοχές για λογαριασμό της Parex, μια εταιρείας trading συναλλάγματος που μετεξελίχθηκε σε μεγάλη τράπεζα, σύμφωνα με την αυτοβιογραφία ενός από τους ιδρυτές της. Το βιβλίο περιγράφει επίσης περιστατικά όπου μετρητά που ανήκαν σε έναν ισχυρό πολίτη του Καζακστάν να φτάνουν στη Λετονία και να οδηγούνται κάπου με τη συνοδεία ένοπλων φρουρών.

Τρεις δεκαετίες μετά, η παράνομη αερομεταφορά ρευστού εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα.