Το 2022, η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε μια από τις πιο φιλόδοξες προσπάθειές της μέχρι σήμερα: ένα τεράστιο χιονοδρομικό κέντρο στην καρδιά της ξηρής ερήμου της Μέσης Ανατολής. Το έργο θα διέθετε χιονοδρομικές πίστες στις στέγες πολυτελών ξενοδοχείων και έναν κρυστάλλινο ουρανοξύστη στο μέγεθος του Πύργου του Άιφελ.

Το project, γνωστό ως Trojena, αποτελεί τμήμα της προγραμματισμένης μεγα-πόλης Neom και έχει οριστεί να φιλοξενήσει τους Χειμερινούς Ασιατικούς Αγώνες του 2029. Ωστόσο, το γεγονός ότι βρίσκεται σε περιοχή με ελάχιστες χιονοπτώσεις το μετατρέπει σε μια από τις πιο δύσκολες δοκιμασίες για το βασίλειο, προκειμένου να αποδείξει ότι μπορεί να υλοποιήσει τα μεγαλόπνοα σχέδια του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και να τηρήσει τις δεσμεύσεις του για διεθνείς διοργανώσεις.

Σύμφωνα με την πλατφόρμα επιχειρηματικής πληροφόρησης MEED, το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται στα 19 δισεκατομμύρια δολάρια, με αρχικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το 2026. Η χώρα του Κόλπου, όμως, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με την πρόκληση να ετοιμάσει εγκαίρως την Trojena για τη διοργάνωση. Για διεθνείς αγώνες απαιτείται συχνά η ύπαρξη βασικών υποδομών πολύ πριν την έναρξη, και σύμφωνα με εμπλεκόμενους στο έργο, η Σαουδική Αραβία κινδυνεύει να χάσει κρίσιμες προθεσμίες.

Ανάμεσα στις ανησυχίες είναι η δυσκολία άντλησης επαρκούς ποσότητας νερού σε μεγάλο υψόμετρο για την τεχνητή λίμνη που σχεδιάζεται, η δημιουργία τεχνητού χιονιού και τα κατασκευαστικά εμπόδια λόγω της περίπλοκης μορφολογίας του εδάφους. Σε δήλωσή του στο Bloomberg, το Neom ανέφερε: «Η ανάπτυξη του Neom, συμπεριλαμβανομένης της Trojena, προχωρά σύμφωνα με ένα χρονοδιάγραμμα που δίνει έμφαση στα διεθνή πρότυπα, τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και τα διαχρονικά αποτελέσματα. Οι εργασίες στην Trojena, τον ορεινό προορισμό τεσσάρων εποχών του Neom, συνεχίζονται». 

Κάποια άτομα με γνώση της κατάστασης σημείωσαν ότι δεν έχουν καταγραφεί μεγάλες περικοπές στον προϋπολογισμό της Trojena, σε αντίθεση με άλλα τμήματα του Neom.

Οι πιέσεις στο Neom και τα «giga projects»

Η κατασκευή του χιονοδρομικού κέντρου αναδεικνύει τα μεγάλα διλήμματα που αντιμετωπίζει το Ριάντ με το Neom, το οποίο είχε ανακοινωθεί το 2017 ως ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά projects παγκοσμίως. Το κόστος του έχει πλέον εκτιναχθεί στα 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, τριπλάσιο από την αρχική εκτίμηση.

Οι οικονομικές πιέσεις γίνονται πλέον ορατές, καθώς το κρατικό επενδυτικό ταμείο PIF μείωσε την αποτίμηση των «giga projects», στα οποία περιλαμβάνονται το Neom και άλλα τουριστικά έργα, κατά 8 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι Σαουδάραβες καλούνται να επιλέξουν αν θα προχωρήσουν με τις φιλόδοξες επενδύσεις, παρά τα αυξανόμενα ελλείμματα λόγω χαμηλότερων τιμών πετρελαίου, ή αν θα περιορίσουν μέρος των σχεδίων.

Τα έργα αυτά αποτελούν κομβικό τμήμα του σχεδίου Vision 2030 του πρίγκιπα διαδόχου για τη διαφοροποίηση της οικονομίας από τα πετρελαϊκά έσοδα. Δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια έχουν ήδη δαπανηθεί, ενώ το βασίλειο έχει αναλάβει δεσμεύσεις για τη φιλοξενία διεθνών διοργανώσεων όπως το Μουντιάλ του 2034.

Ο Φαρούκ Σούσσα, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, σημειώνει: «Είναι ζήτημα ισορροπίας για το πόσο μπορούν να πιέσουν τα έργα, με δεδομένους τους περιορισμούς σε κεφάλαια, ρευστότητα και χρηματοδοτικές επιλογές». 

Η Trojena είναι μία από τις πέντε διαφορετικές περιοχές που περιλαμβάνει το Neom, στο οποίο σχεδιάζονται έργα όπως ο ουρανοξύστης The Line, η πλωτή βιομηχανική πόλη και τα πολυτελή ξενοδοχεία πάνω από λιμνοθάλασσες της ερήμου. Ωστόσο, πολλά από αυτά τα έργα έχουν ήδη συναντήσει καθυστερήσεις ή αναθεωρήσεις.

Η Sindalah, το πολυτελές νησί που αποτέλεσε την πρώτη φάση του Neom, παραμένει κλειστό στο κοινό παρά το soft launch του 2024, έπειτα από παρατηρήσεις του πρίγκιπα για ασυμβατότητα με τα πρότυπα που είχε θέσει. Αντίστοιχα, το σχέδιο του The Line υπόκειται σε στρατηγική αναθεώρηση, με μόλις 2,4 χλμ. από τα 170 να προγραμματίζονται πλέον για ολοκλήρωση έως το τέλος της δεκαετίας.

Το στοίχημα της Trojena

Παρά τα εμπόδια, οι εργασίες στην Trojena συνεχίζονται. Σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες, προχωρά η κατασκευή σηράγγων που θα συνδέουν τις κορυφές του βουνού, ενώ έχει ξεκινήσει και η διαμόρφωση χιονοδρομικών πιστών στις οροφές των ξενοδοχείων. Ο εκτελεστικός διευθυντής της Trojena, Φίλιπ Γκάλετ, είχε δηλώσει τον Ιανουάριο στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός ότι «απόλυτη προτεραιότητα» είναι η ετοιμότητα για τους Ασιατικούς Χειμερινούς Αγώνες.

Ωστόσο, η υλοποίηση των σχεδίων συνεπάγεται τεράστιες τεχνικές προκλήσεις. Η τεχνητή λίμνη αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και μήκους 2,8 χλμ., που προβλέπεται να κατασκευαστεί στην κορυφή, θα τροφοδοτείται με νερό για την παραγωγή τεχνητού χιονιού, μια διαδικασία με πολύπλοκες απαιτήσεις.

Η Κάρεν Γιανγκ, ερευνήτρια στο κέντρο παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής του πανεπιστημίου Columbia, εκτιμά: «Θα συμβεί. Μπορεί να είναι τελευταία στιγμή, με τον κόσμο να τρέχει για να καλύψει αδύνατες εντολές, αλλά θα είναι αρκετό για να δείξουν ότι το έργο υλοποιήθηκε».

Οι ευρύτερες πιέσεις

Η πτώση των τιμών πετρελαίου και η αύξηση των κρατικών δαπανών έχουν διευρύνει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Σαουδικής Αραβίας. Η τιμή του Brent κινείται στα 66 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ σύμφωνα με το Bloomberg Economics, το βασίλειο χρειάζεται 94 δολάρια ανά βαρέλι για ισοσκελισμό του προϋπολογισμού ή 111 δολάρια ανά βαρέλι αν συμπεριληφθούν οι δαπάνες του PIF για τα projects του πρίγκιπα.

Εκτός από τους Χειμερινούς Αγώνες του 2029 και το Μουντιάλ του 2034, η χώρα θα φιλοξενήσει το Asian Cup 2027 και την Expo 2030, που απαιτούν επίσης τεράστιες υποδομές. Όπως καταλήγει η Γιανγκ: «Δεν είναι υπερήρωες. Είναι, στο τέλος της ημέρας, μια κυβέρνηση που πρέπει να πάρει δύσκολες αποφάσεις».

 

Διαβάστε ακόμη

Υπουργείο Ανάπτυξης: Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στις επενδύσεις με αύξηση άνω του 60%

Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» με νέα δωρεά 300 εκατ. ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες

Nestlé: Αλλαγή ηγεσίας μετά την απομάκρυνση του CEO Λοράν Φρεξέ λόγω προσωπικής σχέσης με υφιστάμενη

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα