Ο μόνος τρόπος που θα βοηθήσει τον Ερντογάν να οδηγήσει τη χώρα μακριά από την οικονομική της κατάρρευση είναι γεμάτος από υποχωρήσεις και αλλαγές πορείας.

Σχεδόν κάθε συνταγή διάσωσης της Τουρκίας από τη βαθιά ύφεση και της χρηματαγοράς της από τον γκρεμό περιέχει το ίδιο συστατικό: να δεχτεί ο Ερντογάν να κάνει πίσω. Τακτική για την οποία πάντως δεν φημίζεται ο Τούρκος πρόεδρος. Ωστόσο, με τη λίρα σε ελεύθερη πτώση, όλα δείχνουν πως κάτι διαφορετικό μπορεί να συμβεί αυτή τη φορά.

Μετά και το τελευταίο επεισόδιο στην κρίση με τις ΗΠΑ (κράτηση του Αμερικανού πάστορα και συνεπακόλουθη επιβολή αμερικανικών κυρώσεων), η λίρα συνεχίζει την πορεία κατάρρευσης. Μέχρι στιγμής από τις αρχές της χρονιάς έχει χάσει περίπου το 30% της αξίας της, πλήττοντας την οικονομία των 880 δισ. δολ., καθώς οι καταναλωτές είναι αντιμέτωποι με αυξανόμενες τιμές και οι εταιρείες αγωνίζονται να εξυπηρετήσουν τα δάνεια που έχουν λάβει σε δολάρια και σε ευρώ.

liratou.png

Ο Ερντογάν επιμένει ότι η δικαιοσύνη της Αμερικής δεν παίρνει εντολές από τις ΗΠΑ. Παράλληλα, απορρίπτει τις ενδείξεις ότι η οικονομία της γείτονος έχει υπερθερμανθεί και χρειάζεται έναν βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξης. Είναι επίσης κατηγορηματικά εναντίον της αύξησης επιτοκίων, την οποία θεωρούν πλέον απαραίτητη επενδυτικοί και συμβουλευτικοί οίκοι, ενώ υποστήριξε ένα κύμα δημοσιονομικής στήριξης στον δρόμο του προς την επανεκλογή του τον περασμένο Ιούνιο. Επίσης, υπερηφανεύεται ότι ελευθέρωσε την Τουρκία από τα δεσμά του ΔΝΤ, στο οποίο όμως κινδυνεύει να καταφύγει για ακόμα μια φορά, σύμφωνα με τα σενάρια που κυκλοφορούν τις τελευταίες ώρες.

Σύμφωνα με τον Tim Ash, ανώτερο στρατηγικό αναλυτή αναδυόμενων αγορών της BlueBay Asset Management LLC στο Λονδίνο, η επιλογή «περιμένουμε και βλέπουμε» είναι γεμάτη κινδύνους για την Τουρκία.

Τελικά, ένα ασθενέστερο νόμισμα θα κάμψει τη ζήτηση για εισαγωγές, θα ενισχύσει τις εξαγωγές και θα διαβρλωσει το εξωτερικό έλλειμμα της Τουρκίας, αλλά οποιαδήποτε τέτοια βελτίωση είναι «πιθανότατα μήνες μακριά», αναφέρει ο Ash. Μέχρι τότε, «ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται η αγορά – σε έναν φαύλο κύκλο – θα μπορούσε να είναι καταστροφικός για τη λίρα».

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Ερντογάν ενδέχεται να μετακινηθεί για να εκτονώσει τουλάχιστον τη διπλωματική κρίση, καθώς τουρκική αντιπροσωπεία κατευθύνεται στην Ουάσινγκτον για συνομιλίες. Εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός στο θέμα του πάστορα,αναμένονται περαιτέρω αμερικανικές κυρώσεις.

Όσον αφορά την οικονομική πολιτική, η στροφή που θα αναγκαστεί να κάνει, μπορεί να είναι πιο σκληρή. Ο Ερντογάν υποσχέθηκε ότι κατά τη διάρκεια των εκλογών θα έχει άμεσο έλεγχο παντού, όπως και στην κεντρική τράπεζα, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού κατά 5% φέτος στο 17,75%. Στι 24 Ιουλίου η κεντρική τράπεζα αιφνιδιαστικά, δεν ανακοίνωσε τελικά αύξηση επιτοκίων.

Ωστόσο, αυτή τη φορά, όπως λένε οι αναλυτές, μια αύξηση επιτοκίων από μόνη της δεν θα έσωζε την κατάσταση για την τουρκική οικονομία. Απαιτούνται κι άλλες κινήσεις όπως η διόρθωση των σχέσεων με τους παραδοσιακούς δυτικούς συμμάχους της σε βάρος ωστόσο των νεότερων δεσμών που έχει αναπτύξει με Ρωσία και Ιράν, καθώς και να μπουν στο υπουργικό συμβούλιο αξιόπιστα ονόματα που θα μπορούν να εμπιστευτούν οι αγορές. Σημειώνεται ότι με την επανεκλογή του ο Ερντογάν έκανε υπουργό Οικονομικών τον γαμπρό του Berat Albayrak, απομακρύνοντας τον προηγούμενο ΥΠΟΙΚ που είχε στενούς δεσμούς με επενδυτές.