Ο χειρισμός της κυπριακής κρίσης αποτελεί ένα φιάσκο που μετά βίας μπορεί να συγχωρεθεί, ακόμα και για τα δεδομένα της Ευρώπης, αναφέρει η JP Morgan σε έκθεσή της με τίτλο “Θυσιάζοντας την Κύπρο”.
Η αδέξια εφαρμογή των αποφάσεων της Ευρώπης “γέννησε” δύο νέες αβεβαιότητες και αναβίωσε μία παλιά. Οι νέες αφορούν το πρότυπο που θα χρησιμοποιεί στο εξής η Ευρώπη για την εκκαθάριση των τραπεζών της και την εφαρμογή περιορισμών στις συναλλαγές, ενώ η παλιά δεν είναι άλλη από το ενδεχόμενο της εξόδου μιας χώρας από το ευρώ.
Η JP Morgan επιχειρεί να υπολογίσει κατά πόσο αληθεύουν τα βασικά από τα συμπεράσματα που έβγαλε η αγορά από την κυπριακή διάσωση και καταλήγει στα εξής:
Συμπέρασμα 1: Η Ευρώπη έχει ένα νέο καθεστώς εξυγίανσης τραπεζών – Μισή αλήθεια
Η Κύπρος πράγματι δημιουργεί ένα προηγούμενο για την εκκαθάριση των τραπεζικών συστημάτων, δικαιολογώντας ένα μεγαλύτερο risk premium στα senior ομόλογα και μία πιθανή έξοδο καταθέσεων από τα πιο αδύναμα τραπεζικά συστήματα. Παρόλα αυτά, η εφαρμογή του κυπριακού μοντέλου δεν θα πρέπει να αναμένεται σε κάθε χώρα που βιώνει κρίση, αφού η Κύπρος αποτελεί πράγματι ειδική περίπτωση, υπό την έννοια ότι οι τράπεζές της δεν είχαν παρά πολύ λίγους ομολογιούχους, που θα μπορούσαν να πληρώσουν το κόστος της διάσωσης.
Συμπέρασμα 2: Υπάρχει και άλλη Κύπρος στην Ευρωζώνη – Ψέμα
Ο τραπεζικός τομέας του Λουξεμβούργου είναι μεν 21πλάσιος του ΑΕΠ της χώρας, όμως, δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα ποιότητας κεφαλαίου που κατέστρεψαν τις τράπεζες σε Ισπανία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Κύπρο.Η Μάλτα μοιάζει περισσότερο με την Κύπρο, όμως, ο δικός της τραπεζικός τομέας είναι μισός σε μέγεθος σε σχέση με την Κύπρο, σε ονομαστική βάση.
Η Σλοβενία μπορεί να χρειαστεί διάσωση από την τρόικα, όμως, ο τραπεζικός τομέας της, στο 140% του ΑΕΠ, είναι ο δεύτερος μικρότερος στην Ευρώπη.
Συμπέρασμα 3: Οι περιορισμοί στις συναλλαγές στην Κύπρο δημιουργούν μία Ευρωζώνη δύο ταχυτήτων – Αλήθεια
Η εφαρμογή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων μέσα σε μία νομισματική ένωση, είναι μία εξέλιξη χωρίς προηγούμενο. Και το γεγονός ότι το χρήμα στην Κύπρο δεν έχει την ίδια ανταλλαξιμότητα που έχει σε άλλες χώρες του ευρώ, δημιουργεί υποψίες για μια νομισματική ένωση δύο ταχυτήτων. Όμως, σε αντίθεση με τα όσα έχουν συμβεί σε άλλες χώρες που αντιμετώπισαν κρίσεις πληρωμών, η Κύπρος έχει τη στήριξη του μηχανισμού ρευστότητας ELA της ΕΚΤ, και αυτό σημαίνει ότι οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων θα είναι προσωρινοί.
Συμπέρασμα 4: Η έξοδος καταθέσεων από την περιφέρεια θα είναι σημαντική – Μισή αλήθεια
Οι ξένοι καταθέτες έχουν ήδη μειώσει τις θέσεις τους κατά 60% στην Ισπανία, 40% στην Πορτογαλία και την Ιρλανδία, 30% στην Ελλάδα και 15% στην Ιταλία. Επομένως, ενώ οι περιορισμοί στις συναλλαγές στην Κύπρο δικαιολογούν κάποια αναθεώρηση των στρατηγικών διαχείρισης καταθέσεων, εκτιμά ότι οι όποιες εκροές χρημάτων έχουν λίγο πολύ ολοκληρωθεί, έπειτα και από τα παλαιότερα σενάρια περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.
Συμπέρασμα 5: Η Κύπρος θα φύγει από την Ευρωζώνη – Ψέμα
Εάν η αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού μοντέλου της Κύπρου είναι αναγκαία, τουλάχιστον αυτή θα είναι καλύτερο να γίνει μέσα στην Ευρωζώνη, και σε ένα περιβάλλον που εγγυάται φθηνή, μακροπρόθεσμη ρευστότητα και ενδεχομένως, τελικά, τη διαγραφή χρεών.
Συμπέρασμα 6: Η έξοδος της Κύπρου από το ευρώ θα είναι πιο διαχειρίσιμη από εκείνη οποιασδήποτε άλλης χώρας – Αλήθεια
Το μικρό μέγεθος της κυπριακής οικονομίας περιορίζει τις επιπτώσεις της μετάδοσης της κρίσης, ενώ βοηθητικό είναι και το γεγονός ότι η ΕΚΤ έχει πια δεσμευτεί να αγοράσει απεριόριστα ομόλογα, εάν αυτό χρειαστεί, μέσω του προγράμματος ΟΜΤ. Και κυρίως, καμία άλλη χώρα δεν θα επιθυμούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα της Κύπρου, καθώς αυτή ακολουθεί ένα μοναδικό και μη ελκυστικό για άλλα κράτη μοντέλο.
Συμπέρασμα 7: Οι αγορές δικαιούνται ένα risk premium – Αλήθεια
Στις αγορές συναλλάγματος, αυτό το risk premium μπορεί να εμφανιστεί με δύο τρόπους: Είτε με την πτώση του ευρώ έναντι της δίκαιης τιμής του, ή με την ενίσχυση της μεταβλητότητας.