Η κρίση του 2008 έχει κάνει την κοινωνία σκεπτική για το ρόλο τόσο των κυβερνήσεων όσο και των Κεντρικών Τραπεζών. Και όπως είναι φυσικό, πολλοί ονειρεύονται ένα νόμισμα, που δεν θα μπορεί να χειραγωγείται από πολιτικούς, τραπεζίτες και κεντρικούς τραπεζίτες. Ένα νόμισμα από τον άνθρωπο, για τον άνθρωπο. Το Bitcoin θα μπορούσε να πάρει το ρόλο αυτό. Όμως το να στηρίζει κανείς τις ελπίδες του στο ψηφιακό νόμισμα είναι λάθος και ο λόγος είναι απλός: Ενώ στο παρελθόν οι τοπικές κοινωνίες, κατάφεραν να δημιουργήσουν με επιτυχία κοινοτικά νομίσματα (με τα οποία βελτίωσαν το κλίμα, ειδικά σε περιόδους οξείας οικονομικής κρίσης), σήμερα δεν μπορεί να υπάρξει ένα μη-πολιτικοποιημένο νόμισμα ικανό να “τροφοδοτεί” μια προηγμένη, βιομηχανική κοινωνία.

Τα παραπάνω επισημαίνει ο γνωστός οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης σε σημερινό blog του για το bitcoin, το ψηφιακό νόμισμα που έχει τραβήξει το ενδιαφέρον επενδυτών και μέσων το τελευταίο διάστημα. 

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, αυτό που κάνει το Bitcoin να ξεχωρίζει, δεν είναι η ψηφιακή του μορφή καθώς τέτοια υπάρχουν στις καθημερινές συναλλαγές μας. Αυτό που το κάνει μοναδικό είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο ίδρυμα ή εταιρεία που να καλύπτει το λεγόμενο Ledger: την καταγραφή των συναλλαγών που εξασφαλίζει ότι, όταν ξοδεύεις μια μονάδα του νομίσματος, ταυτόχρονα μειώνεται κατά μία μονάδα και το (ψηφιακό) πορτοφόλι.

Η μεγάλη πρόκληση στη δημιουργία ενός μη-φυσικού, εξ ολοκλήρου ψηφιακού νομίσματος είναι η εξής.  “Αν αυτό το νόμισμα δεν είναι τίποτα άλλο από αλληλουχία μηδενικών και μονάδων στο σκληρό δίσκο, ποιος μπορεί να με σταματήσει από το να αντιγράψω και να το επικολλήσω όσες φορές θέλω και να γίνω απείρως «πλούσιος»; “
Κάτι αντίστοιχο θα συνέβαινε αν ο καθένας από εμάς είχε στο σαλόνι του ένα μηχάνημα που  θα μπορούσε να τυπώσει χρήματα, προκαλώντας βέβαια άμεσα, υπερπληθωρισμό. 

Δύο βασικά ελαττώματα

Όπως συμβαίνει με όλα τα ψηφιακά μέσα, εγείρονται ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια. Αν γινόταν το bitcoin το παγκόσμιο νόμισμα συναλλαγών, θα υπήρχε πάντα ο φόβος ένας χάκερ να βρει καλύτερο αλγόριθμο από αυτό του Nakamoto, και να χειραγωγεί τις αγορές.

Πέρα από τον φόβο της ασφάλειας όμως τα βασικά ελαττώματα του bitcoin, σύμφωνα με τον Γ. Βαρουφάκη, είναι τα εξής:

Πρώτον, με το Bitcoin η οικονομία είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει χρόνιο αποπληθωρισμό. Δεύτερον, έχουμε ήδη δει την άνοδο της αριστοκρατίας του Bitcoin (ένας όρος που «επινοήθηκε» από τον Έλληνα  blogger @ techiechan), η οποία, εκτός από τα θέματα της διανεμητικής δικαιοσύνης που θέτει, προκαλεί σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα ορισμένων φορέων ή προσώπων να χειραγωγήσουν το νόμισμα πλουτίζοντας σε βάρος της οικονομικής αστάθειας.

Οι φανατικοί του Bitcoin όπως και οι πιστοί στον “Κανόνα του Χρυσού” αντιλαμβάνονται τα χρήματα σαν ένα εμπόρευμα που ξαφνικά καθιερώθηκε σαν μονάδα ανταλλαγής, κάτι που είναι εντελώς λάθος, καταλήγει ο Γ. Βαρουφάκης.

Διαβάστε το blog του Γιάννη Βαρουφάκη στο yanisvaroufakis.eu .