Μπορεί να το κάνει. Αλλά μπορεί και να μην το κάνει. Και δεν έχεις ιδέα αν θα το κάνει. Αλλά ούτε και ο ίδιος ξέρει.

Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ πριν από την πιο οδυνηρή απόφαση εθνικής ασφάλειας σε οποιαδήποτε από τις δύο προεδρίες του δεν έχουν καμία σχέση με τα περίπλοκα πολεμικά παιχνίδια και την προσεκτική καλλιέργεια της κοινής γνώμης που απαιτούν οι περισσότεροι αρχηγοί πριν στείλουν τους Αμερικανούς να πολεμήσουν, σύμφωνα με ανάλυση του CNN.

Οι ασαφείς μονολόγοι και οι διφορούμενες δηλώσεις του Τραμπ, μπροστά στις κάμερες και στο διαδίκτυο, φαίνονται επιπόλαιες και ακόμη και αμελείς, δεδομένων των σοβαρών πιθανών συνεπειών μιας αμερικανικής επίθεσης στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Αλλά έτσι λειτουργεί. Θέλει να κρατάει φίλους και εχθρούς σε αγωνία. Έχει δείξει ότι πιστεύει ότι ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του και η αστάθεια — παράγοντες που οι περισσότεροι πρόεδροι προσπαθούν να αποφύγουν σε κρίσεις εθνικής ασφάλειας — του προσφέρουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα.

Ο Τραμπ λατρεύει να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής, με τον κόσμο να κρέμεται από τα χείλη του. Η αμφιταλάντευση του δημιουργεί χώρο για να αναβάλει τη στιγμή της απόφασης και να αποφύγει να δεσμευτεί σε οριστικές ενέργειες που δεν μπορεί να ανατρέψει. Οι θαυμαστές του λένε ότι είναι ιδιοφυΐα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι αυτή η στρατηγική μπορεί να μεταφερθεί από την αίθουσα συνεδριάσεων ενός μεγιστάνα του real estate σε περίπλοκες γεωπολιτικές αναμετρήσεις και παγκόσμιες ειρηνευτικές προσπάθειες.

Οι αγιατολάχ του Ιράν, το Ισραήλ, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, τα μέλη του Κογκρέσου, οι ειδήμονες, οι δημοσιογράφοι και οι Αμερικανοί που παρακολουθούν από τα σπίτια τους δεν μπορούν ποτέ να είναι σίγουροι για το τι θα κάνει ο Τραμπ στη συνέχεια.  Ο Τραμπ δεν είναι ο JFK που απέτρεψε με ηρεμία τον πυρηνικό πόλεμο με υψηλής πίεσης διπλωματικές κινήσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης των πυραύλων της Κούβας.

Οι απρόβλεπτες καταστάσεις και τα σχέδια του Τραμπ

Οι επικριτές του Τραμπ φοβούνται τη στιγμή που θα αντιμετωπίσει το είδος της διεθνούς κρίσης που κατάφερε να αποφύγει κατά το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης θητείας του. Και ο τρόπος με τον οποίο ενεργεί έχει σοβαρά μειονεκτήματα.

Η κυβέρνησή του δεν έχει ακόμη κερδίσει την εμπιστοσύνη του αμερικανικού λαού και δεν έχει εξηγήσει γιατί άλλαξε ξαφνικά την άποψή της ότι το Ιράν δεν κατασκευάζει πυρηνικά όπλα. Τώρα, ο Τραμπ λέει ότι απέχει λίγες εβδομάδες από την κατασκευή ενός πυραύλου. Δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για μια πιθανή νέα πολεμική ενέργεια εναντίον του Ιράν, όπως απαιτεί το Σύνταγμα. Και αρνείται να πει αν έχει μελετήσει πώς μια επίθεση στο πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν στο Φορντόου θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο σε μια επικίνδυνη περιοχή και αν έχει κάποια στρατηγική εξόδου.

Αυτό θα ήταν ανησυχητικό από μόνο του. Αλλά μετά την καταστροφική ιστορία της Ουάσιγκτον, που βυθίστηκε σε τέλματα λόγω της ανεπαρκούς προγραμματισμού για την επόμενη μέρα μετά την αρχική φάση του σοκ και δέους, είναι σαν να προκαλεί το πεπρωμένο. Και η συνεχής ανειλικρίνεια του Τραμπ και το ηγετικό του στυλ της καμένης γης σημαίνουν ότι εκατομμύρια Αμερικανοί θα χρειαστούν πολύ περισσότερα από το λόγο του για να εμπιστευτούν οποιαδήποτε απόφαση για στρατιωτική δράση.

Τα σχέδια του προέδρου μπορεί να είναι ένα μυστήριο. Αλλά ο υπολογισμός του είναι απλός.

Πρέπει να αποφασίσει αν τα συμφέροντα των ΗΠΑ εξυπηρετούνται με τη συμμετοχή στην επίθεση του Ισραήλ κατά του Ιράν, προκειμένου να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας με τις μοναδικές δυνατότητες καταστροφής οχυρών που διαθέτει μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι τελευταίες εξελίξεις είναι δυσοίωνες. Μια τρίτη ομάδα αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ κινείται προς τη Μέση Ανατολή. Η σφοδρή διαμάχη μεταξύ του Τραμπ και των κληρικών ηγετών του Ιράν εντείνεται. Και ο πρόεδρος συσκέπτεται καθημερινά με τους κορυφαίους συμβούλους του για θέματα εθνικής ασφάλειας στην Αίθουσα Επιχειρήσεων.

Το CNN μετέδωσε την Τετάρτη ότι ο πρόεδρος είναι απασχολημένος με την εξεύρεση ενός τρόπου να χτυπήσει βασικούς στόχους του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν χωρίς να εμπλακεί σε έναν πλήρη πόλεμο. Πηγές που είναι εξοικειωμένες με το θέμα ανέφεραν ότι θέλει να αποφύγει τον τύπο των ατελείωτων συγκρούσεων όπως αυτές στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

Αυτές οι αποκαλύψεις μπορεί να προσφέρουν κάποια ανακούφιση στους Αμερικανούς, καθώς υποδηλώνουν ότι ο πρόεδρος σταθμίζει τις συνέπειες των αποφάσεών του με μεγαλύτερη επιμέλεια από ό,τι υποδηλώνουν οι αυθόρμητες δηλώσεις του.

Η θέση του έχει κάποια λογική. Κανείς δεν περιμένει από τον Τραμπ να στείλει αμερικανικά στρατεύματα στο έδαφος — θα μπορούσαν να γίνουν εύκολος στόχος στο Ιράν ή σε οποιαδήποτε μεταπολεμική εξέγερση σε αποτυχημένο κράτος, όπως συνέβη στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Η δολοφονία του επικεφαλής των ιρανικών μυστικών υπηρεσιών Κασέμ Σουλεϊμανί κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ δεν προκάλεσε την οργή εναντίον αμερικανικών στόχων που πολλοί αναλυτές περίμεναν. Και οι αμερικανικές βάσεις στην περιοχή προστατεύονται έντονα από πυραυλικές επιθέσεις. Υπάρχουν επίσης αμφιβολίες για το πόσο μπορεί να επιτεθεί τώρα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ ο αποδυναμωμένος στρατός του Ιράν.

Ωστόσο, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ τα τελευταία 25 χρόνια στοιχειώνεται από λανθασμένες υποθέσεις σχετικά με τη συμπεριφορά των αντιπάλων όταν δέχονται επίθεση. Όπως είπε ο ίδιος ο Τραμπ τον περασμένο μήνα στη Σαουδική Αραβία, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι συχνά ανακατεύονταν σε κοινωνίες που δεν κατανοούσαν.
Επομένως, είναι δίκαιο να αναρωτηθούμε αν ο Τραμπ έχει ιδέα σε τι μπλέκει.

«Μπορεί να το κάνω… μπορεί και να μην το κάνω»

Ο κόσμος που παρακολουθεί δεν έχει καταλάβει τίποτα μετά τις δημόσιες εμφανίσεις του προέδρου την Τετάρτη.

«Εννοώ, δεν ξέρετε αν θα το κάνω. Δεν ξέρετε. Μπορεί να το κάνω, μπορεί και να μην το κάνω. Εννοώ, κανείς δεν ξέρει τι θα κάνω», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους που τον ρώτησαν για τα σχέδιά του για το Ιράν. «Τίποτα δεν έχει τελειώσει μέχρι να τελειώσει. Ξέρετε, ο πόλεμος είναι πολύ περίπλοκος. Μπορούν να συμβούν πολλά κακά πράγματα. Γίνονται πολλές ανατροπές».

Αργότερα, στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ είπε στην Κέιτλαν Κόλινς του CNN ότι δεν είχε πάρει τελική απόφαση για το τι θα κάνει, καθώς δέχεται πιέσεις από τους Ισραηλινούς να αναλάβει δράση και προειδοποιήσεις από τη δική του βάση MAGA να μείνει έξω από ξένους πολέμους. «Έχω ιδέες για το τι πρέπει να κάνω, αλλά δεν έχω πάρει τελική απόφαση — μου αρέσει να παίρνω την τελική απόφαση ένα δευτερόλεπτο πριν από την προθεσμία, ξέρετε, επειδή τα πράγματα αλλάζουν».

Η έλλειψη ακρίβειας του Τραμπ ανησυχεί τους Δημοκρατικούς.

«Είναι προφανώς ασαφές πού βρίσκεται το μυαλό του αυτή τη στιγμή. Νομίζω ότι ήταν αρκετά αναποφάσιστος σχετικά με το θέμα του Ιράν, κάτι που μπορώ να καταλάβω», δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής της Καλιφόρνιας Άνταμ Σιφ στο «The Situation Room».

«Είναι μια δύσκολη απόφαση. Αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε πολλές ενδείξεις για το αν είναι αισιόδοξος σχετικά με τις συνομιλίες με το Ιράν, που τείνουν προς μια πιθανή επίθεση εναντίον του Ιράν», δήλωσε ο Σιφ, αντιδρώντας σε μια από τις ασαφείς δηλώσεις του Τραμπ προς τον Τύπο. «Ήταν αρκετά ασαφές, το συνηθισμένο ρεύμα συνείδησης».

Υπάρχει σύγχυση σχετικά με τις αντικρουόμενες εκτιμήσεις των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και του Ισραήλ για την πρόοδο του Ιράν στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Ο δημοκρατικός γερουσιαστής της Βιρτζίνια Μαρκ Γουόρνερ είναι μέλος μιας ομάδας ανώτερων νομοθετών που έχουν πρόσβαση στις πιο ευαίσθητες απόρρητες πληροφορίες. Αλλά είναι τόσο στο σκοτάδι όσο και όλοι οι άλλοι σχετικά με το τι θα ακολουθήσει.

«Είμαι μέλος… της Ομάδας των Οκτώ G8. Υποτίθεται ότι πρέπει να γνωρίζουμε», δήλωσε ο Γουόρνερ στην Κέισι Χαντ του CNN. «Δεν έχω την παραμικρή ιδέα για τα σχέδια αυτής της κυβέρνησης ή για την εξωτερική πολιτική της έναντι του Ιράν».

Το ζήτημα του σχεδίου έκτακτης ανάγκης της κυβέρνησης επίσης έρχεται στο προσκήνιο. Αλλά μην περιμένετε λεπτομέρειες.

Ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ ήρθε αντιμέτωπος με τη δημοκρατική γερουσιαστή του Μίσιγκαν Ελίσα Σλότκιν κατά τη διάρκεια ακρόασης την Τετάρτη. Η Σλότκιν μιλάει από εμπειρία: Ήταν αξιωματικός της CIA που ολοκλήρωσε αποστολές μάχης στη Βαγδάτη μετά την καταστροφική έλλειψη προνοητικότητας της κυβέρνησης του Τζόρτζ Μπους για το πώς να κερδίσει την ειρήνη στο Ιράκ.

«Έχετε αναθέσει κάποιο σχέδιο για την επόμενη μέρα;» ρώτησε η Σλότκιν. «Κάποια προστασία των δυνάμεων, κάποια χρήση χερσαίων στρατευμάτων στο Ιράν; Κάποια εκτίμηση του κόστους, γιατί δεν νομίζω ότι αμφιβάλλουμε για το τι μπορούμε να κάνουμε ως χώρα και στην επίθεση. Είναι η επόμενη μέρα με το Ιράκ και το Αφγανιστάν που τόσοι πολλοί από εμάς έχουμε μάθει να ανησυχούμε τόσο βαθιά.

Ο Χέγκσεθ αντέδρασε με περιφρόνηση. «Έχουμε σχέδια για τα πάντα, γερουσιαστά», είπε.

Ο Τραμπ έδειξε παρόμοια αλαζονεία. «Έχω ένα σχέδιο για τα πάντα, αλλά θα δούμε τι θα συμβεί», είπε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο.

Ο πρόεδρος λέει επίσης ότι είναι ανοιχτός στη διπλωματία. Αλλά δεν υπάρχει κανένα σημάδι για μια ειρηνευτική αποστολή τύπου Τζέιμς Μπέικερ.

Μακριά από το να προσφέρει στον αντίπαλό του μια διέξοδο που θα του επέτρεπε να σώσει την τιμή του, ο Τραμπ απαιτεί από την αρχή την πλήρη παράδοση. Αν και αυτό μπορεί να ταιριάζει με τους στόχους του Ισραήλ, είναι αδύνατο για τους επαναστάτες ηγέτες του Ιράν στην Τεχεράνη, οι οποίοι έχουν ιδρύσει το καθεστώς τους πάνω σε περισσότερα από 45 χρόνια αντίστασης σε διαδοχικούς Αμερικανούς προέδρους.

Ο Τραμπ φαίνεται συχνά να λειτουργεί σε ένα παράλληλο σύμπαν. Για παράδειγμα, επιμένει ότι οι ιρανοί ηγέτες ήθελαν να συναντηθούν και «να έρθουν στο Λευκό Οίκο».

Το Ιράν αρνήθηκε κατηγορηματικά οποιαδήποτε τέτοια φιλοδοξία.

«Δεν ικετεύουμε για τίποτα», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Ματζίντ Ταχτ-Ραβάντσι στην Κριστιάν Αμανπούρ του CNN. «Όσο συνεχίζεται η επιθετικότητα, όσο συνεχίζεται αυτή η βία, δεν μπορούμε να σκεφτούμε να συμμετάσχουμε».

Αυτό υποδεικνύει ένα από τα μειονεκτήματα της διπλωματίας του Τραμπ, το οποίο εξηγεί επίσης την αποτυχημένη ειρηνευτική του προσπάθεια στην Ουκρανία. Η κυβέρνησή του δεν δείχνει ιδιαίτερη ικανότητα στο να δημιουργεί ευκαιρίες και πολυεπίπεδα διαπραγματευτικά σενάρια που μπορούν να χαλαρώσουν τις παγιωμένες θέσεις. Ο Τραμπ θέτει μέγιστες απαιτήσεις. Όταν οι συνομιλητές του διαφωνούν, η διαδικασία σταματά.

Έτσι, προς το παρόν, η χώρα φαίνεται να βρίσκεται σε πορεία προς μια άλλη περιπέτεια στη Μέση Ανατολή, με αβέβαιες συνέπειες.
«Οτιδήποτε μπορεί να συμβεί», είπε, όταν ρωτήθηκε αν το καθεστώς στο Ιράν θα μπορούσε να πέσει, σε μια απάντηση που εξηγεί ολόκληρη την προεδρία του.

Διαβάστε ακόμη

Οι τραπεζικοί κολοσσοί ρίχνουν ξανά λάδι στη φωτιά της κλιματικής κρίσης

Πανεπιστήμιο Cornell: Ετοιμάζει απολύσεις εργαζομένων λόγω Τραμπ

Βρετανία: Οι πλούσιοι Non Doms πουλάνε τα σπίτια τους, αλλά κανείς δεν τα θέλει

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα