Τεράστια αναστάτωση έχει προκαλέσει στην Ουκρανία η έρευνα της εθνικής υπηρεσίας καταπολέμησης της διαφθοράς (NABU) εις βάρος του στενού συνεργάτη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Τιμούρ Μίντιτς, σχετικά με υπόθεση διαφθοράς ύψους 100 εκατ. δολαρίων στον τομέα της ενέργειας. Το θέμα έχει προκαλέσει έντονη πολιτική αντιπαράθεση, με την αντιπολίτευση και συγκεκριμένα το κόμμα του Πέτρο Ποροσένκο να φτάνει στο σημείο να ζητά ακόμη και την παραίτηση της κυβέρνησης.
Η NABU προχώρησε σε εφόδους στο σπίτι κα ι στους επαγγελματικούς χώρους του Μίντιτς, ο οποίος υπήρξε επιχειρηματικός συνεργάτης του Ζελένσκι πριν από την είσοδό του στην πολιτική. Ωστόσο, ο Μίντιτς είχε φύγει από την Ουκρανία λίγο πριν τις έρευνες, στις 10 Νοεμβρίου.
Η υπόθεση αφορά επτά πρόσωπα και συνδέεται με την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom, που φέρεται να συμμετείχε σε κύκλωμα προμηθειών με μίζες 10–15% από εργολάβους.
Δεύτερη φορά που ο Ζελένσκι εμπλέκεται πολιτικά σε υποθέσεις διαφθοράς
Είναι η δεύτερη φορά που ο Ζελένσκι βρίσκεται πολιτικά εκτεθειμένος σε σκάνδαλα διαφθοράς. Ο Μίντιτς είναι συνιδρυτής της Kvartal 95, της εταιρείας παραγωγής που δημιούργησε ο Ζελένσκι στην περίοδο που ήταν κωμικός, και παραμένει στο επίκεντρο ερευνών για πιθανό ρόλο σε συμβόλαια κρατικής ενέργειας και προγράμματα παραγωγής drone.
Μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Ζελένσκι, ο Μίντιτς φέρεται να ενίσχυσε την επιρροή του στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας, ενώ ουκρανικά μέσα τον παρουσιάζουν ως άτυπο ολιγάρχη με σημαντική επιχειρηματική δραστηριότητα στους δύο αυτούς κλάδους.
Στις αρχές του 2025, ο Ζελένσκι είχε επιχειρήσει να θέσει το NABU υπό άμεσο προεδρικό έλεγχο, αλλά τελικά έκανε πίσω, μετά τις πρώτες αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις από την έναρξη του πολέμου. Εκείνη την περίοδο, η υπηρεσία φέρεται να ερευνούσε στενούς συνεργάτες του προέδρου για υποθέσεις διαφθοράς.
Η Kvartal 95
Ζελένσκι και Μίντιτς συνδέονται μέσω της Kvartal 95, που ίδρυσε ο Ζελένσκι. Ο Μίντιτς, που είναι πλούσιος επιχειρηματίας, διατηρούσε στενές σχέσεις με τον Ουκρανό πρόεδρο. Στο περιβάλλον άλλωστε του Ζελένσκι βρίσκονται φίλοι και πρώην συνεργάτες από την Kvartal 95, μεταξύ των οποίων ο επικεφαλής του γραφείου του και «γκρίζος καρδινάλιος» της ουκρανικής πολιτικής, Ολεξίι Τέρμεκ.
Στο φως βγήκαν και φωτογραφίες από χαρτονομίσματα των 100 δολαρίων, που βρέθηκαν στο πολυτελώς διακοσμημένο σπίτι του Μίντιτς, ενώ γίνονται και αναφορές για «χρυσό μπάνιο».
Το κύκλωμα με τις μίζες
Το NABU υποστηρίζει ότι μη διορισμένοι αξιωματούχοι ανέλαβαν τον έλεγχο κρατικών εταιρειών ενέργειας και έστησαν κύκλωμα μιζών ύψους 100 εκατ. δολαρίων, στο οποίο εμπλέκεται η Energoatom, η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας, η οποία καλύπτει πάνω από το 50% της ηλεκτρικής παραγωγής της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με την υπηρεσία, μια «εγκληματική οργάνωση υψηλού επιπέδου» ενορχήστρωσε το σχέδιο, με επικεφαλής επιχειρηματία και τη συμμετοχή πρώην συμβούλου του υπουργού Ενέργειας, του επικεφαλής ασφάλειας της Energoatom και τεσσάρων ακόμη υπαλλήλων και διακίνησε μέσω πλυντηρίου 100 εκατ. δολάρια.
Το δίκτυο φέρεται να ζητούσε μίζες 10–15% από τους εργολάβους της εταιρείας. Πριν τις 70 εφόδους, έγιναν έρευνες που κράτησαν 15 μήνες και οι Αρχές έχουν πάνω από 1.000 ώρες ηχογραφήσεων. Οι ηχογραφήσεις που δημοσιοποιήθηκαν από το Γραφείο αναφέρονται σε πρόσωπα με τα ψευδώνυμα «Roket», «Tenor»,«Professor» και ο αρχηγός «Karlson», που φέρεται να είναι ο ίδιος ο Μίντιτς.
Στο βραδινό του διάγγελμα, ο Ζελένσκι αποστασιοποιήθηκε από τον Μίντιτς και τους υπόλοιπους ερευνώμενους, επαινώντας μεν το έργο του Γραφείου, αλλά αποφεύγοντας να αναφέρει ονόματα: «Κάθε αποτελεσματική δράση κατά της διαφθοράς είναι απολύτως απαραίτητη. Η αναπόφευκτη τιμωρία είναι αναγκαία», δήλωσε, προσθέτοντας ότι «οι αξιωματούχοι πρέπει να συνεργαστούν πλήρως με τις αρχές και να υπάρξουν καταδίκες».
Η διευρυνόμενη έρευνα
Το NABU επιβεβαίωσε ότι διεξάγει «μεγάλη επιχείρηση κατά της διαφθοράς» σε συνεργασία με την Ειδική Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς (SAPO). Σύμφωνα με την ανακοίνωσή του, έχει τεκμηριωθεί η δράση μιας «εγκληματικής οργάνωσης υψηλού επιπέδου» που είχε αποκτήσει έλεγχο σε αρκετές κρατικές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και η Energoatom.
Οι ηχογραφήσεις φαίνεται να αποκαλύπτουν συνομιλίες για χειραγώγηση διαγωνισμών, είσπραξη μιζών και καθυστερήσεις έργων για αύξηση των κερδών. Σε μία από αυτές, ένας από τους μετέχοντες χαρακτηρίζει τα έργα αντι-drone για την προστασία ενεργειακών υποδομών «σπατάλη χρημάτων».
Πολιτικές αναταράξεις
Η υπόθεση προκάλεσε πολιτικό σεισμό στο Κίεβο. Μεταξύ αυτών που ερευνήθηκαν είναι και ο υπουργός Δικαιοσύνης Χέρμαν Χαλουσένκο, που διετέλεσε υπουργός Ενέργειας την περίοδο 2021 – 2025.
Οι πολιτικοί σύμμαχοι του Ζελένσκι έσπευσαν να παρουσιάσουν την υπόθεση ως δοκιμασία της αξιοπιστίας της Ουκρανίας στην καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς το Κίεβο προσπαθεί να διατηρήσει τη διεθνή στήριξη εν μέσω του πολέμου με τη Ρωσία.
Ωστόσο, υπάρχουν έντονες αντιδράσεις στην κοινή γνώμη. Ο βουλευτής Γιαροσλάβ Ζελεζνιάκ υποστήριξε ότι πράκτορες του NABU βρήκαν «χρυσή τουαλέτα» και «χρυσό μπιντέ» σε κατοικία του Μίντιτς στο Κίεβο, με αποτέλεσμα το θέμα να μονοπωλεί τη συζήτηση στο διαδίκτυο.
Η αντιπολίτευση μιλά για ανάγκη αλλαγής της κυβέρνησης, με το κόμμα του Ποροσένκο να ζητά παραίτηση της κυβέρνησης ή των υπουργών που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, υποστηρίζοντας ότι το σκάνδαλο «δείχνει αποτυχία πολιτικού ελέγχου». Ενίσχυση της ανεξαρτησίας του NABU ζητούν άλλα κόμματα, ενώ βουλευτές ζητούν τη δημοσίευση όλου του υλικού.
Την ίδια ώρα, αναλυτές εκτιμούν ότι η υπόθεση Μίντιτς μπορεί να αποτελέσει ορόσημο για τον Ζελένσκι, του οποίου η εικόνα ως «ηγέτη κατά της διαφθοράς» υπήρξε καθοριστική για την εκλογή του το 2019, αλλά έχει αρχίσει να φθείρεται όσο ο πόλεμος συσκοτίζει τα όρια ανάμεσα στην πολιτική και τα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Διαβάστε ακόμη
Επίδομα Θέρμανσης: Οι κρίσιμες ημερομηνίες για δηλώσεις και διορθώσεις – Τα λάθη που κοστίζουν
Νότιο Σέλας: Το σπάνιο φαινόμενο που λάμπει μόνο για λίγους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.