Όταν ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Έλον Μασκ ισχυρίστηκαν ότι «εκατομμύρια νεκροί Αμερικανοί» λάμβαναν συντάξεις, η υπόσχεσή τους για εξοικονόμηση δισεκατομμυρίων φάνηκε – ήδη από την αρχή – αβάσιμη. Ωστόσο, μήνες αργότερα, το πραγματικό παράδοξο προέκυψε αλλού: όχι σε «φαντάσματα» συνταξιούχων, αλλά σε μια απρόσμενη έκρηξη νέων αιτήσεων για παροχές, που οδήγησε σε ραγδαία αύξηση των δαπανών του αμερικανικού ασφαλιστικού συστήματος.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Κοινωνικής Ασφάλισης (SSA), ο αριθμός των δικαιούχων του προγράμματος Old-Age and Survivors Insurance (OASI) αυξήθηκε κατά 1,7 εκατομμύρια άτομα μέσα στους πρώτους οκτώ μήνες του 2025 — η μεγαλύτερη άνοδος των τελευταίων ετών. Μόνο οι συνταξιούχοι ηλικίας 99 ετών και άνω αυξήθηκαν κατά σχεδόν 2.800 άτομα, ενώ ο συνολικός αριθμός αιτήσεων για παροχές εκτοξεύθηκε κατά 12%.

Αντίθετα με τους ισχυρισμούς Μασκ και Τραμπ, τα δεδομένα δεν δείχνουν «μαζική εξυγίανση» του Social Security, αλλά μάλλον ένα κύμα νέων δικαιούχων που επιβαρύνει τα οικονομικά του προγράμματος. Οι αναλυτές αποδίδουν τη φετινή αύξηση όχι σε διοικητικά λάθη, αλλά σε πολιτικές αποφάσεις — συγκεκριμένα, στον Social Security Fairness Act, που υπέγραψε ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στις 5 Ιανουαρίου.

Ο νέος νόμος, που παρουσιάστηκε ως μέτρο «δικαιοσύνης», κατάργησε προηγούμενους περιορισμούς στις παροχές συνταξιοδότησης για εκατομμύρια πρώην δημοσίους υπαλλήλους και τους/τις συζύγους τους. Έτσι, πολλοί εξ αυτών είτε έλαβαν αυξημένες πληρωμές, είτε δικαιώθηκαν για πρώτη φορά παροχές από το Social Security. Μέχρι τα μέσα Απριλίου, η υπηρεσία είχε εγκρίνει 156.000 νέες αιτήσεις που συνδέονταν άμεσα με τον νέο νόμο· μέχρι τον Αύγουστο, ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι ξεπέρασε τις 325.000, δηλαδή σχεδόν τα ¾ της συνολικής ετήσιας αύξησης των νέων δικαιούχων.

Η αλλαγή είχε σημαντικές δημοσιονομικές συνέπειες: η SSA ανακοίνωσε ότι, εξαιτίας των αυξημένων παροχών, η ημερομηνία εξάντλησης των αποθεματικών του Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης μετακινήθηκε ένα έτος νωρίτερα, από το 2035 στο 2034. Παράλληλα, η συνολική δαπάνη του προγράμματος αυξήθηκε κατά 9% από την αρχή της θητείας του Τραμπ, παρά τις περικοπές σε άλλες ομοσπονδιακές δαπάνες.

Οι θεωρίες που αποδίδουν την αύξηση των αιτήσεων στον «πανικό» που προκάλεσε η εμπλοκή του Μασκ στην υπηρεσία φαίνεται να έχουν περιορισμένη βάση. Αν και κάποιες δημοσκοπήσεις (όπως εκείνη της AARP) δείχνουν ότι το 12% των Αμερικανών άνω των 50 ετών σκέφτηκαν να ζητήσουν πρόωρα σύνταξη λόγω ανασφάλειας, τα στατιστικά δείχνουν πως το κύριο «άλμα» στις αιτήσεις συνέπεσε χρονικά με την εφαρμογή του νόμου Μπάιντεν, και όχι με τη διοικητική αναταραχή του Μασκ.

Επιπλέον, πολλοί από τους νέους δικαιούχους έλαβαν αναδρομικές πληρωμές για το 2024, ενισχύοντας προσωρινά την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών — γεγονός που, σύμφωνα με αναλυτές του Bloomberg, συνέβαλε στην απροσδόκητη ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας την περασμένη άνοιξη.

Παρότι ο Μασκ είχε υποσχεθεί ότι θα «εξυγιάνει» τη λειτουργία του Social Security, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο: η διοίκηση του Τραμπ επιβλέπει τώρα μια από τις μεγαλύτερες επεκτάσεις του προγράμματος στην ιστορία του. Και αν υπάρχει ειρωνεία, είναι πως το σχέδιο που υποτίθεται ότι θα μείωνε τις δαπάνες, κατέληξε να τις εκτινάξει — αφήνοντας την Αμερική με πιο γενναιόδωρες, αλλά λιγότερο βιώσιμες συντάξεις.

Διαβάστε ακόμη 

Η UniCredit απλώνει χρηματοοικονομικά «πλοκάμια» σε όλη την Ευρώπη

Δισεκατομμυριούχοι απευθύνονται σε αυτόν για να ζήσουν ως τα βαθιά γεράματα

Συνέντευξη: Κώστας Βαρώτσος – H ιδέα πίσω από το νέο Πεντάγωνο και την Κιβωτό Εθνικής Μνήμης

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα