Η ομάδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τη Σάρα Γκίλμπερτ θα ξεκινήσει τις τελικές κλινικές δοκιμές για το εμβόλιο κατά του COVID 19 τον Σεπτέμβριο. Η Moderna όπως ανακοίνωσε την Τρίτη μπαίνει στην τελική ευθεία στα τέλη Ιουλίου.
Η AstraZeneca έχει ήδη κλείσει συμφωνία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για την παραγωγή 2 δισεκατομμυρίων δόσεων. Θα μπορούσε να είναι αυτό το πρώτο εμβόλιο που θα κυκλοφορήσει; Τον Απρίλιο, τα τρία παιδιά της Γκίλμπερτ ανάμεσά τους και η 21 ετών κόρη της που σπουδάζει βιοχημία αποφάσισαν να συμμετάσχουν στις δοκιμές. Η προσπάθεια της Γκίλμπερτ επικεντρώνεται στο πόσο αποτελεσματικό θα είναι το εμβόλιο. Τον Απρίλιο, η ομάδα της Oξφόρδης έκλεισε συμφωνία με τον βρετανικό φαρμακευτικό γίγαντα AstraZeneca Plc για να ηγηθεί της παγκόσμιας παραγωγής και διανομής και να βοηθήσει στην διενέργεια περισσότερων δοκιμών σε όλο τον κόσμο. Η AstraZeneca συμφώνησε να διαθέσει το εμβόλιο σε μη κερδοσκοπική βάση κατά τη διάρκεια της κρίσης, εάν αποδειχθεί αποτελεσματικό ενώ έχει κλείσει συμφωνίες για την παραγωγή περισσότερων από 2 δισεκατομμυρίων δόσεων.
Η Γκίλμπερτ για περισσότερες από δύο δεκαετίες εργάστηκε σιωπηλά αναπτύσσοντας εμβόλια. Τώρα ηγείται της ομάδας που έχει μαζί με την Moderna το προβάδισμα στην παραγωγή εμβολίου κατά του Covid-19 καθώς βρίσκεται στη Φάση ΙΙΙ, ή σε τελικό στάδιο, δοκιμές σε εξέλιξη με τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων στη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, το Ηνωμένο Βασίλειο και, σύντομα, στις ΗΠΑ. Στα τέλη Απριλίου, ξεκινώντας μια διαδικασία που συνήθως διαρκεί περίπου πέντε χρόνια η Γκίλμπερτ και οι συνεργάτες της στο Ινστιτούτο Jenner της Οξφόρδης ξεκίνησαν τις πρώτες κλινικές δοκιμές σε 1.100 άτομα.
Τα περισσότερα εμβόλια που βρίσκονται σε εξέλιξη δεν έχουν άδεια. Σε αντίθεση με τα φάρμακα για τη θεραπεία ασθενειών, τα εμβόλια χορηγούνται σε υγιείς ανθρώπους για την πρόληψη της ασθένειας, πράγμα που σημαίνει ότι οι ρυθμιστικές αρχές θέτουν ένα υψηλό όριο έγκρισης και συνήθως θέλουν να δουν δεδομένα ασφάλειας ετών. Η Γκίλμπερτ θεωρεί ότι το εμβόλιο της Οξφόρδης έχει πιθανότητα 80% να είναι αποτελεσματικό στην αποτροπή της ανάπτυξης Covid-19 και ότι θα έχει σαφή εικόνα τον Σεπτέμβριο.
Η Oξφόρδη έχει πλεονέκτημα σε σχέση με τις άλλες εταιρείες, την δική της μονάδα παραγωγής.
Δοκιμές συνεχίζει και η κινεζική εταιρεία CanSino Biologics Inc. Η διαφορά με την ομάδα της Οξφόρδης είναι μικρή αλλά μπορεί να είναι κρίσιμη: Η CanSino χρησιμοποιεί έναν φορέα που βασίζεται σε αδενοϊό με τον οποίο έχουν ήδη μολυνθεί πολλά άτομα. Οι πρώτες δοκιμές έδειξαν ότι τα άτομα με προϋπάρχοντα αντισώματα στον αδενοϊό εξουδετερώνουν το εμβόλιο πριν αποκτήσουν ισχυρή ανοσολογική απόκριση στο SARS CoV-2.
Η Johnson & Johnson αναπτύσσει ένα παρόμοιο εμβόλιο που βασίζεται σε έναν ανθρώπινο αδενοϊό. θα ξεκινήσει κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους μετά τις 15 Ιουλίου.
Μoderna: Τελική φάση δοκιμών στις 27 Ιουλίου
Η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna ανακοίνωσε την Τρίτη ότι το εμβόλιό της εναντίον της COVID-19 θα μπει στην τελική φάση των κλινικών δοκιμών την 27η Ιουλίου. Έγινε έτσι η εταιρεία στον κόσμο που φθάνει σε αυτό το στάδιο. 30.000 άνθρωποι θα λάβουν μέρος σε αυτή την – καθοριστική – φάση στις ΗΠΑ· οι μισοί εξ αυτών θα λάβουν μία δόση 100 μικρογραμμαρίων, οι υπόλοιποι placebo (ψευτοφάρμακο).
Ο πρώτος στόχος της δοκιμής αυτής είναι να προληφθεί οποιοδήποτε σύμπτωμα της COVID-19. Στους δευτερεύοντες στόχους συγκαταλέγεται η πρόληψη της μόλυνσης από τον SARS-CoV-2. Η δοκιμή αυτή αναμένεται να διαρκέσει ως την 27η Οκτωβρίου. Η ανακοίνωση τοποθετεί τη Moderna στην κεφαλή της παγκόσμιας κούρσας για τη δημιουργία εμβολίου εναντίον της πάθησης η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 575.000 ανθρώπους επί συνόλου 13 και πλέον εκατομμυρίων που έχουν προσβληθεί από τον ιό.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ωστόσο ότι τα πρώτα εμβόλια που θα διατεθούν στην αγορά δεν θα είναι κατ’ ανάγκη τα πιο αποτελεσματικά ή τα πιο ασφαλή. Η τεχνολογία της Moderna, που βασίζεται στον λεγόμενο αγγελιοφόρο RNA, αποσκοπεί να δώσει στο σώμα τις απαραίτητες γενετικές πληροφορίες ώστε να αναπτύξει προληπτικά αντισώματα και να προστατευθεί από τον κορονοϊό.
Η Φάση I της δοκιμής έδειξε πως το πειραματικό εμβόλιο είναι ασφαλές και προκάλεσε αντίδραση του ανοσοποιητικού – δηλαδή τη δημιουργία αντισωμάτων για τον κορονοϊό – στους 45 υγιείς εθελοντές που συμμετείχαν, γνωστοποίησαν αμερικανοί επιστήμονες χθες Τρίτη με ανακοίνωσή τους που δημοσίευσε η επιθεώρηση New England Journal of Medicine.
Σε ποιον θα ανήκει το εμβόλιο – Το Σχέδιο Κόστα Ρίκα
Για τον κόσμο ίσως είναι αδιάφορο όχι όμως και για τις φαρμακοβιομηχανίες και φυσικά τα κράτη. Στις 29 Μαΐου, όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μαζί με 37 χώρες, διακεκριμένους οικονομολόγους και επιστήμονες αλλά και την υποστήριξη της UNITAID, προέβη σε μια πρωτοβουλία που θα μείνει στην ιστορία με τον κωδικό C-TAP ή ως Σχέδιο Κόστα Ρίκα. Στην ουσία δημιούργησε μια δεξαμενή πρόσβασης στην τεχνολογία αντιμετώπισης της πανδημίας covid-19. «Τα εμβόλια, τα διαγνωστικά, οι θεραπείες και άλλα σημαντικά εργαλεία που αφορούν την αντιμετώπιση της πανδημίας πρέπει να είναι διεθνώς διαθέσιμα ως κοινά αγαθά», είπε ο Πρωθυπουργός της Κόστα Ρίκα, Κάρλος Άλβαρο στην ομιλία του. «Ο διαμοιρασμός της πληροφορίας επιταχύνει την πρόοδο και μειώνει το κόστος» εξήγησε κατά την έναρξη του C-TAP ο Πολ Φέλερ, πρώην υπεύθυνος για ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην εταιρεία Novartis και νυν υπέρμαχος των ανοικτών δεδομένων. Πολλές εταιρείες όμως υποστηρίζουν το αντίθετο ότι όσο πιο αυστηρή είναι η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας τόσο μεγαλύτερο είναι το κίνητρο για έρευνα, άρα και τα οφέλη για όλους.
Μια τέτοια προσέγγιση βέβαια αγνοεί επιδεικτικά κάτι βασικό, ότι βρισκόμαστε σε καιρό πανδημίας…