Χιλιάδες άνδρες και γυναίκες στέκονται σε σειρές, διαχωρισμένοι ανά εθνικότητα, σε μια αυλή περιφραγμένου συγκροτήματος, υπό τη συνεχή επιτήρηση ένοπλων φρουρών. «Θέλετε να γυρίσετε σπίτι;» ακούγεται μια φωνή σε βίντεο που έχει στη διάθεσή του το CNN. Τα χέρια τους σηκώνονται ψηλά. «Ναι!» απαντούν δυνατά.

Αυτοί οι άνθρωποι είναι μεταξύ των περίπου 7.000 ατόμων που πρόσφατα απελευθερώθηκαν από «κέντρα απάτης», τα οποία λειτουργούσαν εγκληματικές οργανώσεις και πολέμαρχοι κατά μήκος των συνόρων της Μιανμάρ με την Ταϊλάνδη. Πολλοί κρατούνταν παρά τη θέλησή τους και εξαναγκάζονταν να εξαπατούν ανυποψίαστους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών, αποσπώντας τις οικονομίες μιας ζωής.

Αν και κάποιοι είχαν μεταβεί εθελοντικά σε αυτά τα κέντρα, οι περισσότεροι εξαπατήθηκαν από υποσχέσεις για υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Αντί γι’ αυτό, οδηγήθηκαν δια της βίας σε μια βιομηχανία απάτης που περιλαμβάνει παράνομες επενδύσεις και εικονικές ερωτικές σχέσεις μέσω διαδικτύου.

Βιομηχανία δισεκατομμυρίων με τεχνολογία αιχμής

Τα τελευταία χρόνια, τα «κέντρα απάτης» και οι εγκαταστάσεις κυβερνοεγκλήματος, κυρίως υπό τον έλεγχο κινεζικών εγκληματικών συνδικάτων, έχουν πολλαπλασιαστεί στα σύνορα της Μιανμάρ, δημιουργώντας μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων που περιλαμβάνει ξέπλυμα χρήματος και άλλες παράνομες δραστηριότητες.

Παρά την κοινή επιχείρηση καταστολής από τις κινεζικές και Ταϊλανδικές αρχές τον Φεβρουάριο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η βιομηχανία απάτης θα επιστρέψει ακόμα πιο δυναμικά. Εμπειρογνώμονες και αναλυτές είπαν στο CNN ότι η βιομηχανία θα επανέλθει μόνο ισχυρότερη.

«Επενδύονται δισεκατομμύρια δολάρια σε αυτού του είδους τις επιχειρήσεις», δήλωσε ο  Κανναβί Σουεμπσάνγκ, Ταϊλανδός βουλευτής που ηγείται της προσπάθειας απελευθέρωσης ατόμων από τα κέντρα απάτης. «Δεν πρόκειται να σταματήσουν». Οι εγκληματικές οργανώσεις επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ευελιξία και επαγγελματισμό, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές τους σε νέες αγορές θυμάτων μέσω διαδικτύου.

Χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα για τη γρήγορη μεταφορά χρημάτων, αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να συντάσσουν μηνύματα απάτης ενώ παράλληλα, δημιουργούν deepfake βίντεο και φωνητικά αρχεία, με στόχο να υποδύονται υποψήφιους ερωτικούς συντρόφους ή επενδυτές

«Πρόκειται για μια κατάσταση που η περιοχή δεν έχει ξαναδεί», δηλώνει ο  Τζον Βόιτζικ, αναλυτής του Γραφείου Ναρκωτικών και Εγκλήματος των Ηνωμένων Εθνών (UNODC). «Εάν δεν ελεγχθεί, αυτό που ξεκίνησε ως απάτες κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μια πολύ πιο επικίνδυνη μορφή εγκληματικότητας».

Από την Ασία στην Αφρική και τον Κόλπο

Στο μεταξύ, η UNODC έχει εντοπίσει εγκληματικά δίκτυα από την Ασία να επεκτείνονται σε περιοχές της Αφρικής, της Νότιας Ασίας, του Κόλπου και του Ειρηνικού. «Αυτές οι εγκληματικές οργανώσεις εξελίσσονται σε προηγμένους κυβερνοεγκληματίες, ικανούς να αναπτύσσουν κακόβουλο λογισμικό και να εκμεταλλεύονται νέες παράνομες αγορές και υπηρεσίες ξεπλύματος χρημάτων με βάση τα κρυπτονομίσματα», προειδοποιεί ο  Βόιτζικ.

Το πρόβλημα είναι τόσο εκτεταμένο που καμία μεμονωμένη κυβέρνηση ή υπηρεσία δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνη της. Οι ειδικοί ζητούν παγκόσμια επαγρύπνηση και άμεσες λύσεις.

Η «πόλη της απάτης» στα σύνορα της Μιανμάρ

Στην πόλη Myawaddy, μια περιοχή υπό τον έλεγχο ένοπλων πολιτοφυλακών, βρίσκεται το KK Park, ένα τεράστιο συγκρότημα αφιερωμένο στον παράνομο τζόγο και τις διαδικτυακές απάτες. Οι εγκαταστάσεις, περιτριγυρισμένες από βουνά και χωράφια καλαμποκιού, μοιάζουν με επιχειρηματική ζώνη, με δρόμους, ξενοδοχεία και διαφημιστικές πινακίδες. Στην πραγματικότητα, είναι κέντρο εξαναγκαστικής εργασίας.

Βίντεο από το εσωτερικό του KK Park δείχνει δεκάδες άνδρες να είναι στοιβαγμένοι σε ένα μικρό δωμάτιο, ξαπλωμένοι σε κουβέρτες στο πάτωμα. Άλλοι κάθονται στις αυλές, με τις ταυτότητές τους κρυμμένες πίσω από μάσκες.

Η πίεση από την Κίνα

Η καταστολή των παράνομων δραστηριοτήτων αυτών των κέντρων ξεκίνησε μετά από την απαγωγή ενός Κινέζου ηθοποιού και τη μεταφορά του σε κέντρο απάτης στη Μιανμάρ. Παρότι οι ένοπλες πολιτοφυλακές της περιοχής υποστηρίζουν ότι βοηθούν στον τερματισμό των εγκλημάτων, έχουν κατηγορηθεί για άμεση εμπλοκή στις επιχειρήσεις αυτές και οικονομικά οφέλη από τη δραστηριότητά τους.

Το Σώμα Συνοριοφυλακής της Μιανμάρ (BGF) θεωρείται ότι έχει μερίδιο κέρδους σε κάθε μία από αυτές τις παράνομες επιχειρήσεις. Από τότε που ανέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα τον Φεβρουάριο του 2021, η στρατιωτική χούντα της Μιανμάρ έχει εξαπολύσει έναν βάναυσο πόλεμο εναντίον του λαού της. Σε πολλαπλά μέτωπα, ο στρατός μάχεται ενάντια σε ομάδες αντίστασης και εδραιωμένες ένοπλες δυνάμεις εθνοτικών μειονοτήτων, που η κυβέρνηση της αντιπολίτευσης λέει ότι τώρα ελέγχουν περίπου το 60% της χώρας.

Περισσότερα από 43 δισ. δολάρια χάνονται κάθε χρόνο από απάτες στη Νοτιοανατολική Ασία, καθώς εγκληματικές οργανώσεις της περιοχής αποκομίζουν τεράστια κέρδη. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο 40% του συνολικού ΑΕΠ του Λάος, της Καμπότζης και της Μιανμάρ, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ειρήνης των ΗΠΑ (United States Institute of Peace).

Παρά τις καταστολές στη Μιανμάρ, τα εγκληματικά δίκτυα μετακίνησαν τις επιχειρήσεις τους σε πιο απομονωμένες περιοχές ή σε μεγάλες πόλεις, όπως η Γιανγκόν. Οι διακινητές που στρατολογούν εργαζόμενους για τα κέντρα απάτης γίνονται όλο και πιο οργανωμένοι, ενώ ακόμα και μετά τις πρόσφατες επιχειρήσεις διάσωσης στη Μιαουάντι, οι στρατολογήσεις και οι παράνομες δραστηριότητες συνεχίζονται.

Σύμφωνα με τον Βόιτζικ από το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά και το έγκλημα (UNODC), ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι η βιομηχανία της απάτης μετακινείται σε άλλες γειτονικές χώρες. Παράλληλα, τοπικές πολιτοφυλακές και το συνοριακό σώμα της Μιανμάρ (BGF) επιχειρούν να παρουσιαστούν ως οι «σωτήρες» που εξαρθρώνουν τα κυκλώματα στις περιοχές τους, διοργανώνοντας ακόμα και περιηγήσεις για δημοσιογράφους στα κέντρα απάτης. Ωστόσο, κατηγορούνται ταυτόχρονα για άμεση εμπλοκή στις δραστηριότητες και οικονομικό όφελος από αυτές.

Αναλυτές επισημαίνουν ότι το BGF ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες δημιουργίας του εγκληματικού κέντρου στη Μιαουάντι ήδη από το 2016, όταν νοίκιασε εκτάσεις σε κινεζικές συμμορίες. Η δραστηριότητα εκτοξεύθηκε μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021.

«Η Συνοριακή Δύναμη Φρούρησης έχει μερίδιο σε κάθε μία από αυτές τις επιχειρήσεις. Είναι η κύρια πηγή εσόδων της», δηλώνει ο Τζέισον Τάουερ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Ειρήνης των ΗΠΑ στη Μιανμάρ. «Οι ένοπλες ομάδες έχουν άμεσες σχέσεις με τη μαφία. Χρησιμοποιούν τα έσοδα αυτά για την αγορά όπλων και την ενίσχυση των στρατευμάτων τους. Υπάρχει απόλυτη σύμπλευση συμφερόντων».

Το CNN ζήτησε σχόλιο από το BGF και τον Δημοκρατικό Βουδιστικό Στρατό Καρέν (DKBA). Την ίδια στιγμή, το τμήμα ειδικών ερευνών της Ταϊλάνδης αναζητά τη σύλληψη του ηγέτη του BGF, ο οποίος συνδέεται με το περιβόητο κέντρο απάτης Shwe Kokko, καθώς και δύο συνεργών του, με κατηγορίες για εμπορία ανθρώπων.

Κλιμακούμενη διεθνής πίεση

Η Κίνα έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στην άσκηση πίεσης προς την Ταϊλάνδη για τον τερματισμό των επιχειρήσεων απάτης στα σύνορα. Παρότι το Πεκίνο στήριζε για χρόνια τη στρατιωτική χούντα της Μιανμάρ, η μαζική εξάπλωση αυτών των εγκληματικών δικτύων έχει διαταράξει τη σχέση τους.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα ενδέχεται να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να αυξήσει την ασφάλεια στα σύνορα και να επηρεάσει την πορεία του εμφυλίου πολέμου στη Μιανμάρ, που έχει δημιουργήσει συνθήκες αστάθειας και για το ίδιο το Πεκίνο.
Την ίδια στιγμή, το στρατιωτικό καθεστώς της Μιανμάρ δηλώνει ότι διεξάγει έρευνες για διαδικτυακές απάτες και τυχερά παιχνίδια, συνεργαζόμενο με ξένες κυβερνήσεις και οργανισμούς. Ωστόσο, όσο η χώρα παραμένει διχασμένη από τον εμφύλιο και χωρίς μια νόμιμη κυβέρνηση ικανή να διαπραγματευτεί, η βιομηχανία απάτης θα συνεχίσει να ανθεί.

Φόβοι για όσους έμειναν πίσω

Η επιχείρηση διάσωσης περίπου 7.000 ατόμων από τα κέντρα απάτης αφήνει αναπάντητα ερωτήματα για το μέλλον τους. Οι ένοπλες ομάδες πιέζουν την Ταϊλάνδη να επιτρέψει την επιστροφή των διασωθέντων, δηλώνοντας ότι δεν έχουν τους πόρους για να τους φροντίσουν. Η Κίνα έχει ήδη επαναπατρίσει αρκετές χιλιάδες πολίτες της, ενώ πάνω από 500 Ινδοί διασωθέντες επέστρεψαν πρόσφατα στην πατρίδα τους. Ωστόσο, η Ταϊλάνδη αντιμετωπίζει τεράστιο όγκο υποθέσεων, καθώς τα θύματα προέρχονται από περισσότερες από 20 χώρες.

«Η κατάσταση έχει λάβει ανθρωπιστικές διαστάσεις. Είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη επιχείρηση διάσωσης, με ελάχιστο χρόνο προετοιμασίας και περιορισμένους πόρους», αναφέρει ο Τάουερ.

Ο Κανναβί, που ηγήθηκε επιτυχημένης αποστολής διάσωσης 260 ατόμων τον Φεβρουάριο, περιγράφει συγκλονιστικές εικόνες από την απελευθέρωση θυμάτων. Βίντεο δείχνει δεκάδες άτομα να επιβιβάζονται σε μικρό ταϊλανδέζικο φέρι για να περάσουν τον ποταμό Moei – το φυσικό σύνορο μεταξύ Ταϊλάνδης και Μιανμάρ. Πολλοί κρατούν βαλίτσες και σακούλες, φανερά ανακουφισμένοι που βρίσκονται σε ασφαλές έδαφος. Όμως, η δοκιμασία τους δεν έχει τελειώσει.

Η φρίκη των στρατοπέδων απάτης

Πρώην θύματα περιγράφουν έναν εφιαλτικό μηχανισμό εκμετάλλευσης. Εργαζόμενοι που δεν πετυχαίνουν τους οικονομικούς στόχους των συμμοριών ξυλοκοπούνται, φυλακίζονται σε σκοτεινά δωμάτια ή υποβάλλονται σε ηλεκτροσόκ. Η μόνη τους διέξοδος είναι να πληρώσουν υπέρογκα ποσά ως λύτρα ή να στρατολογήσουν νέα θύματα στη θέση τους. Βίντεο που εξασφάλισε το CNN καταγράφει βασανισμούς μέσα σε ένα κέντρο απάτης στη Μιαουάντι. Ένας άνδρας υποβάλλεται σε ηλεκτροσόκ και ξυλοδαρμούς ενώ εκλιπαρεί για βοήθεια.

Η Τσέλσι, σύζυγος ενός πρώην θύματος από τις Φιλιππίνες, περιγράφει πώς ο άντρας της ξεγελάστηκε με ψεύτικη αγγελία εργασίας και κατέληξε αιχμάλωτος στη Μιανμάρ. Αναγκάστηκε να δουλεύει 17 ώρες την ημέρα εξαπατώντας ανυποψίαστους πολίτες στο διαδίκτυο. Όταν προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο, οι απαγωγείς του τον απείλησαν ότι θα τον πουλούσαν ως σκλάβο ή θα του αφαιρούσαν όργανα.

Διαβάστε ακόμη 

Oxford Economics: Επιμένει για νέα μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο (πίνακες)

Μέσα στην εβδομάδα οι λεπτομέρειες του εμπορικού deal ΗΠΑ-ΕΕ – Σκληρό παζάρι για τις εξαιρέσεις

Κινούμαι Ηλεκτρικά 3: Δυνατότητα να υποβληθούν και νέες αιτήσεις

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα