Σχεδόν κάθε εβδομάδα εμφανίζονται νέοι τίτλοι για εταιρείες που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη (AI) για να εκτελούν καθήκοντα εργαζομένων γραφείου, ιδιαίτερα σε θέσεις νεοεισερχόμενων αποφοίτων. Καθώς περισσότερες επιχειρήσεις πειραματίζονται με την τεχνολογία, η συζήτηση για τις επιπτώσεις της στην αγορά εργασίας εντείνεται, σύμφωνα με τους οικονομολόγους Philippe Aghion, Simon Bunel και Xavier Jaravel σε άρθρο τους στο marketwatch.com.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αντίθεση ανάμεσα στη ραγδαία άνοδο των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων και στη μείωση των διαθέσιμων θέσεων εργασίας έχει τροφοδοτήσει φόβους ότι η τεχνολογία καταστρέφει θέσεις απασχόλησης. Σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής Εργασίας και Παιδείας της Γερουσίας, η AI θα μπορούσε να οδηγήσει στην απώλεια έως και 100 εκατομμυρίων θέσεων μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Οι ερευνητές διαφωνούν με τα σενάρια καταστροφής
Οι οικονομολόγοι Philippe Aghion και Simon Bunel αμφισβητούν αυτές τις δυσοίωνες εκτιμήσεις, υποστηρίζοντας ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και όχι τόσο αρνητική. Σύμφωνα με τη μελέτη τους, η AI μπορεί να ενισχύσει την παραγωγικότητα μέσω δύο καναλιών:
Αυτοματοποίηση εργασιών στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών
Αυτοματοποίηση της παραγωγής ιδεών, δηλαδή στην ίδια την καινοτομία.
Σε μελέτη για Αμερικανική εταιρεία λογισμικού, οι εργαζόμενοι με πρόσβαση σε εργαλείο γενετικής AI παρουσίασαν 14% αύξηση παραγωγικότητας τον πρώτο μήνα, η οποία σταθεροποιήθηκε στο +25% μετά από τρεις μήνες. Αντίστοιχα, σε άλλες μελέτες, η AI φαίνεται να μειώνει τις ανισότητες εντός των εταιρειών, καθώς βελτιώνει περισσότερο την απόδοση των λιγότερο αποδοτικών υπαλλήλων.
Πώς επηρεάζει η AI την οικονομική ανάπτυξη
Σε δική τους ανάλυση του 2024, οι Aghion και Bunel εκτίμησαν ότι η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να αυξήσει την ετήσια ανάπτυξη παραγωγικότητας κατά 0,8 έως 1,3 ποσοστιαίες μονάδες μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Με βάση τη μέθοδο του Ντάρον Ατζέμογλου, η εκτίμηση κυμαίνεται από 0,07 έως 1,24 ποσοστιαίες μονάδες, με μέσο όρο 0,68 — δηλαδή σχεδόν δεκαπλάσια από τις προβλέψεις του ίδιου του Ατσεμόγλου.
Οι ερευνητές σημειώνουν πως αυτά τα ποσοστά αποτελούν συντηρητική εκτίμηση, καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη τον ρόλο της AI στην επιτάχυνση της καινοτομίας. Ωστόσο, αναγνωρίζουν κινδύνους από τη συγκέντρωση ισχύος σε λίγες μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που ελέγχουν την αλυσίδα αξίας.
Η AI ενισχύει την απασχόληση – όχι το αντίθετο
Αναλύοντας δεδομένα από γαλλικές επιχειρήσεις 2018–2020, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η υιοθέτηση AI συνδέεται με αύξηση της συνολικής απασχόλησης και των πωλήσεων, ακόμη και σε επαγγέλματα που θεωρούνται ευάλωτα στην αυτοματοποίηση, όπως λογιστές, τηλεπωλητές και γραμματείς.
Η αύξηση αυτή φαίνεται να προκύπτει επειδή η τεχνολογία διευρύνει το πεδίο δράσης των επιχειρήσεων περισσότερο απ’ ό,τι μειώνει τη ζήτηση εργασίας. Μόνο η χρήση AI σε διοικητικές λειτουργίες έχει μικρή αρνητική επίδραση, σε αντίθεση με τις εφαρμογές για κυβερνοασφάλεια, που ενισχύουν την απασχόληση.
Συνολικά, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους εργαζομένους δεν είναι να τους «αντικαταστήσει» η AI, αλλά να τους εκτοπίσουν άλλοι εργαζόμενοι σε εταιρείες που χρησιμοποιούν αποτελεσματικά την τεχνολογία.
Η ανάγκη για νέες πολιτικές και ίση πρόσβαση
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει τόσο την ανάπτυξη όσο και την απασχόληση, αλλά απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές:
- Ενίσχυση του ανταγωνισμού, ώστε οι «υπερεταιρείες» να μην εμποδίζουν νέους καινοτόμους.
- Στήριξη μικρότερων επιχειρήσεων με πρόσβαση σε δεδομένα και υπολογιστική ισχύ.
- Εκπαίδευση και δια βίου μάθηση για όλους τους εργαζομένους, ώστε να αξιοποιούν και όχι να φοβούνται την AI.
Η νέα τεχνολογική επανάσταση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη· το μέλλον των οικονομιών θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα και έξυπνα θα προσαρμοστούν.
Διαβάστε ακόμη
Πώς η Meta κερδίζει μια περιουσία από καταιγισμό ψευδών διαφημίσεων
Aktor: Χτίζει κόμβο LNG στη ΝΑ Ευρώπη – Deals με Venture Global, Naftogaz, Nova Power και Transgaz
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα