Από τις αμυντικές βιομηχανίες μέχρι τους τεχνολογικούς ομίλους, οι αμερικανικές επιχειρήσεις αποκόμισαν δισεκατομμύρια δολάρια από τον διετή πόλεμο στη Γάζα, ο οποίος ολοκληρώθηκε πρόσφατα με μια εύθραυστη εκεχειρία.

Οι εξαγωγές αμερικανικών όπλων προς το Ισραήλ εκτοξεύθηκαν από τον Οκτώβριο του 2023, καθώς η Ουάσιγκτον ενέκρινε εξοπλισμούς που ξεπερνούν τα 32 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Wall Street Journal. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του ποσού καλύπτεται από τους Αμερικανούς φορολογούμενους. Κανονικά, το Ισραήλ λαμβάνει ετησίως στρατιωτική χρηματοδότηση 3,3 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ, όμως το 2024 το ποσό υπερδιπλασιάστηκε στα 6,8 δισ. δολάρια, χωρίς να υπολογίζεται η μη χρηματική βοήθεια.

Ακόμα κι αν η εκεχειρία διατηρηθεί, το Ισραήλ συνεχίζει να αντιμετωπίζει περιφερειακές απειλές από το Ιράν και ένοπλες ομάδες σε Υεμένη, Λίβανο και άλλες χώρες. Τα αμυντικά συμβόλαια που εγκρίνει η Ουάσιγκτον συνοδεύονται συνήθως από πολυετείς σχεδιασμούς.

Η Boeing είναι η εταιρεία που έχει επωφεληθεί περισσότερο από το ξέσπασμα του πολέμου. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε το 2024 προμήθειες στρατιωτικών αεροσκαφών Boeing F-15 αξίας 18,8 δισ. δολαρίων, με παραδόσεις από το 2029. Επιπλέον, φέτος εγκρίθηκαν πωλήσεις βομβών και συναφούς εξοπλισμού ύψους 7,9 δισ. δολαρίων μέσω κοινοπραξιών υπό την Boeing.

Τα ποσά αυτά υπερβαίνουν κατά πολύ τα 10 δισ. δολάρια που είχε δεσμευθεί το Ισραήλ ότι θα διαθέσει για αγορές από την εταιρεία σε ορίζοντα δεκαετίας, και αποτελούν μεγάλο τμήμα των συνολικών παραγγελιών της Boeing, που ανέρχονται σε 74 δισ. δολάρια.

Σημαντικές πωλήσεις προς το Ισραήλ έχουν εξασφαλίσει και άλλες αμερικανικές εταιρείες: η Northrop Grumman για ανταλλακτικά μαχητικών αεροσκαφών, η Lockheed Martin για πυραύλους ακριβείας και η General Dynamics για βλήματα 120 χιλιοστών των αρμάτων Merkava. Οι μεγαλύτερες εγκρίσεις της Ουάσιγκτον αφορούν μαχητικά και κατευθυνόμενες βόμβες, δείχνοντας τον κεντρικό ρόλο των αεροπορικών επιχειρήσεων. Τα συμβόλαια για εξοπλισμό εδάφους –μπουλντόζες, βλήματα αρμάτων και οχήματα μάχης– είναι συγκριτικά μικρότερης αξίας.

Στον πόλεμο χρησιμοποιήθηκαν ευρέως και ισραηλινά τεθωρακισμένα Eitan, τα οποία ενσωματώνουν σκελετό της Oshkosh από το Ουισκόνσιν και κινητήρα από την αμερικανική μονάδα της Rolls-Royce στο Μίσιγκαν. Οι τεθωρακισμένες μπουλντόζες Caterpillar D9, που χρησιμοποιούνται για την απομάκρυνση ερειπίων και την κατεδάφιση κατασκευών, παραμένουν πανταχού παρούσες στη Γάζα.

Η επιχειρηματική εμπλοκή, ωστόσο, έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Τρία νορβηγικά επενδυτικά funds ρευστοποίησαν συμμετοχές τους σε Oshkosh, Palantir, Caterpillar και Thyssenkrupp λόγω χρήσης του εξοπλισμού τους στον πόλεμο. Την 1η Οκτωβρίου, το ολλανδικό συνταξιοδοτικό fund ABP πούλησε μερίδιο 387 εκατ. ευρώ στην Caterpillar, επικαλούμενο ανησυχίες για τη σύγκρουση.

Τον Αύγουστο, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι «παγώνει» τις εξαγωγές όπλων προς το Ισραήλ για χρήση στη Γάζα. Τον Σεπτέμβριο, η Microsoft απενεργοποίησε την πρόσβαση του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας σε συγκεκριμένες υπηρεσίες cloud, μετά από διαμαρτυρίες εργαζομένων της. Πριν τον πόλεμο, Microsoft και μια κοινοπραξία Google–Amazon είχαν συνάψει συμφωνίες με το Ισραήλ για υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης και cloud στον στρατό.

Η Palantir, η οποία συνδέεται με τον σύμμαχο του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Donald Trump, Πίτερ Τιλ, υπέγραψε συνεργασία με το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας τον Ιανουάριο του 2024. Σε συνέδριο τον Μάιο του 2025, ο διευθύνων σύμβουλος Άλεξ Καρπ απάντησε σε διαδηλωτή που κατηγόρησε την εταιρεία πως η τεχνολογία της συνέβαλε σε θανάτους Παλαιστινίων, λέγοντας ότι όσοι σκοτώθηκαν ήταν «ως επί το πλείστον τρομοκράτες».

Την ίδια ώρα, αμερικανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται και στον τομέα της αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι θα διαθέσει 30 εκατ. δολάρια στο Gaza Humanitarian Foundation, υπό τον πρώην σύμβουλο του Trump, Τζόνι Μουρ, για την εποπτεία της διανομής βοήθειας. Το ίδρυμα προσέλαβε τις Safe Reach Solutions και UG Solutions ώστε να παρέχουν ασφάλεια στις επιχειρήσεις διανομής, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσλειτουργίες και περιστατικά βίας.

Διαβάστε ακόμη 

Fitch: H Ελλάδα στον ισχυρό πυρήνα μιας Ευρώπης δύο ταχυτήτων το 2026 (διαγράμματα + πίνακας)

Εξωδικαστικός μηχανισμός: Νέο ιστορικό ρεκόρ με 2.450 ρυθμίσεις ύψους 600 εκατ. ευρώ

«Στεγνώνουν» Μόρνος και Υλίκη παρά τις βροχές – Σοκαριστικές οι νέες εικόνες από drones (vids)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα