Από τις εξαγγελίες στην πράξη. Δεν χρειάστηκαν παρά 15 ημέρες από την ορκωμοσία του και από τα μεσάνυχτα, οι δασμοί που προανήγγειλε ο Ντόναλντ Τραμπ κατ’ αρχάς στους γείτονές του, Καναδά και Μεξικό πήραν… μικρή παράταση αλλά  στην Κίνα στην οποία επιβλήθηκαν πρόσθετοι δασμοί 10%.   Πολιτική, την οποία δεσμεύτηκε ότι θα “πάει μέχρι τέλους” και με την Ευρωπαϊκή Ένωση να ακολουθεί. Αδιαφορώντας για τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει και για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Αμερικανούς αυτός ο νέος κύκλος εμπορικού πολέμου, δημιουργώντας ένα νέο πληθωριστικό κύμα, καθώς εκτιμά ότι μόνο έτσι θα μπορέσει να αποκαταστήσει την παγκόσμια κυριαρχία της χώρας του.

Άνθρωπος – “κλειδί” της νέας επιθετικής εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ, θεωρείται -και είναι- ο νέος υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ. Δισεκατομμυριούχος, όπως πολλοί άλλωστε στη νέα κυβέρνηση του Τραμπ, ενεργός επιχειρηματίας με τον κολοσσό της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και επενδυτικής τραπεζικής Cantor Fitzgerald, φυσικά και ισχυρός διαχρονικός χρηματοδότης του Τραμπ στις προεκλογικές του καμπάνιες. Και επί του προκειμένου, διαπρύσιος υποστηρικτής της επιβολής δασμών απέναντι στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, και μάλιστα του σκληρού σεναρίου των οριζόντιων και υψηλών δασμών και κατά των χωρών-μελών της ΕΕ, στην περίπτωση που αυτές δεν συμπαραταχθούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αποδυναμώσουν την εμπορική ισχύ του Πεκίνου.

Ο Λούτνικ ίσως να ήταν μάλιστα ο νέος υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, αλλά ο Τραμπ προτίμησε τον Σκοτ Μπέσεντ. Όχι γιατί εμπιστεύεται λιγότερο τις αντιλήψεις για την οικονομία του 64χρονου φίλου του επιχειρηματία, μάλιστα αυτόν επέλεξε και τη Λίντα Μακ Μάχον ως συμπροέδρους της προεδρικής μεταβατικής του ομάδας, γεγονός που δείχνει το αμέριστο της εμπιστοσύνης του. Αλλά επειδή πιστεύει καθαρά, ότι η υπεροχή της Αμερικής θα αποκατασταθεί αν κερδίσει τον πόλεμο των δασμών.

Άρα, εκεί είναι που χρειάζεται να εγκαταστήσει το “βαρύ πυροβολικό” της κυβέρνησης του. Στο υπουργείο Εμπορίου. Παρά την αντίθετη άποψη μάλιστα ακόμα και του Ίλον Μασκ, ο οποίος επέμεινε μέχρι τέλους να στηρίζει την υποψηφιότητα Λούτνικ για το υπουργείο Οικονομικών, για μια σειρά από πολιτικά ζητήματα, αλλά πιθανότατα και για λόγους προσωπικού επιχειρηματικού συμφέροντος. Μια από τις 800 (!) και πλέον επιχειρηματικές συμμετοχές της Cantor Fitzgerald είναι στην Tesla, από τις πιο ισχυρές, ενώ ο Λούτνικ είναι από τους αρκετά εμπλεκόμενους Αμερικανούς επιχειρηματίες στην κινεζική αγορά, όπως βεβαίως και ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη, αλλά και μέλος της νέας κυβέρνησης Τραμπ.

Ίδια ρητορική με τον Πρόεδρο

Η ρητορική του Λούτνικ για τους δασμούς είναι πανομοιότυπη με εκείνη του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Την περασμένη Τετάρτη, ο Λούτνικ πέρασε δύσκολες στιγμές κατά την ακρόασή του στην αρμόδια Επιτροπή της Γερουσίας, ωστόσο δεν χρειάστηκε τη βοήθεια της ψήφου του αντιπροέδρου Βανς για να διασφαλίσει την έγκριση των νομοθετών, όπως συνέβη λίγες ημέρες νωρίτερα, με τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ. Και πώς να συνέβαινε αλλιώς, αφού όταν απαντούσε στις επίμονες ερωτήσεις των Δημοκρατικών γερουσιαστών, οι Ρεπουμπλικάνοι συνάδελφοί τους, με έκδηλη ικανοποίηση διαπίστωναν ότι άκουγαν από τα χείλη του τη… φωνή του Τραμπ. Με κάποιους, ίσως πιο υποψιασμένους, να επιμένουν ότι ο Πρόεδρος είναι που ‘΄δανείζεται” χαρακτηριστικές εκφράσεις και επιχειρήματα από τον υπουργό του.

Όπως και ο Τραμπ, ο Λούτνικ υποστήριξε επανειλημμένα στην Επιτροπή ότι ο κόσμος αντιμετώπισε τις ΗΠΑ με ασέβεια, κάτι που συμπεριλαμβάνει όχι μόνο την άκρως ανταγωνιστική εμπορικά και γεωπολιτικά Κίνα, αλλά και συμμαχικές χώρες στην Ευρώπη, επίσης τον Καναδά, αλλά για πρώτη φορά και τις Ιαπωνία και Νότια Κορέα. Που, όπως είπε, “εκμεταλλεύονται την καλή μας διάθεση, για να αναπτύξουν τις δικές τους οικονομίες”. Γεγονός, που πέραν από τους συνήθεις ύποπτους, “πάγωσε” την ατμόσφαιρα τόσο στο Τόκιο, όπως φυσικά και στη Σεούλ.

Ο Λούτνικ μάλιστα τάχθηκε υπέρ της επιβολής γενικευμένων και οριζόντιων δασμών και τόνισε πως αυτή είναι η εισήγησή του στον Πρόεδρο. “Ο τρόπος σκέψης μου είναι να το κάνουμε χώρα προς χώρα. Μας μεταχειρίζεται φρικτά το παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον. Και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους δασμούς για να δημιουργήσουμε αμοιβαιότητα, δικαιοσύνη και σεβασμό. Η Κίνα μας κλέβει και αξιοποιεί ό,τι μας έχει πάρει για να αναπτύξει π.χ. το πρωτοποριακό DeepSeek chatbot. Οι έλεγχοι των εξαγωγών στην τεχνολογία θα πρέπει να συνδυαστούν με αυστηρότερους δασμούς. Και η χρήση του εργαλείου της τεχνητής νοημοσύνης από την κυβέρνηση θα απαλλάξει τον κόσμο από τους εγκληματίες που χρησιμοποιούν το blockchain για παράνομη δραστηριότητα” ανέφερε μεταξύ άλλων. Ίδια φρασεολογία με τον Τραμπ.

Θεωρεί βεβαίως, τους δασμούς ως μέσο διαπραγματευτικής πίεσης, ταυτιζόμενος απολύτως με την κεντρική θέση του Τραμπ. Από την άλλη, πιστεύει ακράδαντα στην ισχύ των ΗΠΑ. Ότι με αυτήν, η κυβέρνηση Τραμπ θα εξουδετερώσει κάθε αντίσταση στην πολιτική της. Βεβαίως, η άποψή του, που εξέφρασε στην Επιτροπή, για το πρόβλημα της αύξησης του κόστους τόσο για τις αμερικανικές εταιρείες όσο και για τους καταναλωτές, ειδικά εφόσον άλλες χώρες αντεπιτεθούν (σ.σ. ήδη το κάνουν) με δικούς τους δασμούς ως αντίποινα στις αμερικανικές εξαγωγές, ξενίζει: “Η τιμή ενός συγκεκριμένου προϊόντος μπορεί να ανέβει. Αλλά είναι απλώς ανοησία, το ότι οι δασμοί προκαλούν πληθωρισμό”, είπε. Ο Τραμπ δεν το αρνείται, απλά παροτρύνει τους Αμερικανούς να αντέξουν τον πόνο.

Η Γροιλανδία και τα σχέδια της Critical Metals

Ακόμη, πολλοί θεωρούν -και μάλλον όχι άδικα- ότι βρίσκεται και πίσω από τις εισηγήσεις για σκληρή στάση στο εξής των Ηνωμένων Πολιτειών, δηλαδή του Τραμπ, στο θέμα της κυριαρχίας τους τόσο στη Γροιλανδία, όσο και στον Παναμά. Και της πλήρους κατοχύρωσης της, ακόμα κι αν χρειαστεί να προσφύγουν οι ΗΠΑ σε “έκτακτα μέσα” προκειμένου να κάμψουν τις αντιδράσεις της διοίκησης της Γροιλανδίας και της κυβέρνησης του Παναμά, αλλά και τρίτων δυνάμεων άμεσα ή έμμεσα ενδιαφερόμενων, όπως Κίνα, Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και Ρωσία.

Με αφορμή τον Λούτνικ όμως, στην Επιτροπή αναδείχτηκε ένα πραγματικό πρόβλημα, που διατρέχει οριζοντίως και καθέτως πλείστα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ, που προέρχονται από το ευγενές κλαμπ των δισεκατομμυριούχων. Πώς θα μπορέσουν να αντιπαρέλθουν, πέρα από τα πυρά των Δημοκρατικών, -που προσώρας μάλλον δεν τους ενδιαφέρουν και τόσο-, την εύγλωττη καχυποψία των πολιτών ότι δεν θα υπηρετήσουν από τις νέες θέσεις τους στον κυβερνητικό μηχανισμό και ιδιοτελή επιχειρηματικά συμφέροντα τους.

Πρώτο θέμα, για τον Λούτνικ πλέον, η Γροιλανδία, όπου ο Πρόεδρος Τραμπ υποστηρίζει ότι η εξαγορά της είναι ένα “κλειδί” για την οικονομική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς περιέχει κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου, σπάνιες γαίες, αλλά αποτελεί και σημείο διέλευσης των ναυτικών διαδρόμων. Ο Λούντικ όμως, μέσω της Cantor Fitzgerald, είναι 3ος μεγαλύτερος μέτοχος στην εταιρεία Critical Metals Corp., η οποία σχεδιάζει να ξεκινήσει διαδικασία εξόρυξης σπανίων γαιών, το συντομότερο μέσα στο 2026, στο ορυχείο Tanbreez στη νότια Γροιλανδία.

Η Critical Metals πιέζει για χρηματοδότηση της επένδυσής της για την ανάπτυξη μιας εγκατάστασης εξόρυξης και επεξεργασίας σπάνιων γαιών από την αμερικανική κυβέρνηση από το περασμένο φθινόπωρο, προ των εκλογών, αλλά της συνεστήθη αρμοδίως, να αναμένει μέχρι να αναλάβει η νέα διοίκηση στην Ουάσιγκτον. Αποκαλύψεις του CEO της, Τόνι Σέιτζ, ο οποίος δεν είχε κανένα πρόβλημα να παραδεχθεί ότι ο Λούτνικ και η εταιρεία του είναι αρωγοί στη συζήτηση να επιχορηγηθούν από την κυβέρνηση οι μελλοντικές επενδύσεις της Critical Metals.

Το κοίτασμα Tanbreez περιέχει κατά περίπου 30% βαριές σπάνιες γαίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρέως σε αμυντικές εφαρμογές, ηλεκτρικά οχήματα, ανεμογεννήτριες και ηλιακούς συλλέκτες. Περιέχει επίσης γάλλιο, στο οποίο η Κίνα επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές πέρυσι. Η δε Critical Metals διεξήγαγε ήδη συζητήσεις με την αμυντικό κολοσσό της Lockheed Martin και θα έχει και με τις RTX και Boeing, σύμφωνα με τον Σέιτζ, με στόχο συμβόλαια για τον μελλοντικό εφοδιασμό τους σε κρίσιμα προϊόντα.

Διόλου τυχαία, στον κύκλο των προεκλογικών και μετεκλογικών υποστηρικτών του Τραμπ, που συνδέονται με ισχυρές επενδύσεις στη Γροιλανδία ή μελλοντικά σχέδια για αυτήν, και που θα μπορούσαν να είναι σε θέση να επηρεάσουν τη σκέψη και την πολιτική του νέου Προέδρου για το θέμα, πέραν του Λούτνικ, συμπεριλαμβάνονται επίσης, ο μεγαλοεπενδυτής της Silicon Valley, Μαρκ Αντρίσεν, ο πασίγνωστος Σαμ Άλτμαν, CEO της OpenAI, καθώς και ο ιδιοκτήτης της Amazon, Τζεφ Μπέζος.

Η Tether στα crypto και οι 800 εταιρικές συμμετοχές

Η απάντηση του Λούτνικ στις αιτιάσεις των γερουσιαστών ήταν ότι θα εκχωρήσει όλα τα επιχειρηματικά του συμφέροντα και όλα τα περιουσιακά του στοιχεία, εντός των επόμενων 90 ημερών. Χωρίς όμως, να διευκρινίσει περαιτέρω για το ποιος ή ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι πιθανοί αγοραστές. Ενώ αρνήθηκε και τις κατηγορίες για ύποπτες σχέσεις της Cantor Fitzgerald, με την αμφιλεγόμενη εταιρεία κρυπτονομισμάτων Tether Holdings Ltd., η οποία έχει κατηγορηθεί ότι έχει χρησιμοποιηθεί από εγκληματικές συμμορίες, καρτέλ, ακόμη και από τρομοκράτες για τη διακίνηση μαύρου χρήματος.

Ο Λούτνικ επιβεβαίωσε τις συμμετοχές του με ρόλους σε τουλάχιστον 800 εταιρικές οντότητες, με περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 806 εκατομμυρίων δολαρίων και προσωπικό εισόδημα 356 εκατομμυρίων δολαρίων το 2023 και το 2024, σε ένα σύνολο εκτιμώμενης καθαρής περιουσίας 2 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με το Celebrity Net Worth.

Κι όμως, η ιστορία της ζωής του Λούτνικ και ιδίως η επιχειρηματική της πτυχή μόνο για κυνισμό και ακραίες λογικές και πρακτικές δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Το αντίθετο ίσως.

Μαχητής από μικρός

Ο προσώρας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών της Wall Street, Cantor Fitzgerald, όπου εκτιμάται ότι έχει μερίδιο 60%, είναι εβραϊκής καταγωγής. Γεννήθηκε στο Τζέριχο της Νέας Υόρκης, στο Λονγκ ‘Αιλαντ. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής Ιστορίας στο Κουίνς Κόλετζ και η μητέρα του Τζείν, ζωγράφος και γλύπτρια. Όντας ακόμα μαθητής έχασε τη μητέρα του από λέμφωμα και τον πατέρα του από βαρύ ιατρικό λάθος, ενώ έπασχε από καρκίνο. Βρέθηκε σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, αλλά ο πρόεδρος και ο κοσμήτορας του Κολεγίου του Χάβερφορντ, του πρόσφερε πλήρη υποτροφία για την εκπαίδευσή του εκεί στα οικονομικά.

Αμέσως μετά την αποφοίτησή του, το 1983, εντάχθηκε στην Cantor Fitzgerald, έχοντας μια πολύ θερμή προσωπική σχέση με τον ιδρυτή της, Μπέρναρντ Κάντορ, και το 1991 ορίστηκε διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. Έδωσε βάρος στην τεχνολογική και ψηφιακή ανάπτυξη του ομίλου και το 1999 ίδρυσε την e-Speed, μια θυγατρική ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αυτό ήταν και που διέσωσε την Cantor Fitzgerald, το 2001, καθώς ήταν η εταιρεία που πλήρωσε το πιο βαρύ φόρο αίματος σε προσωπικό, κατά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου εκείνου του έτους, στους Δίδυμους Πύργους.

Τα γραφεία της ήταν από τον 101ο έως και τον 105ο όροφο στον Βόρειο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, ακριβώς πάνω από το σημείο όπου ένα από τα αεροσκάφη που κατέλαβαν οι τρομοκράτες, έπληξε τον ουρανοξύστη. Στα γραφεία αυτά βρίσκονταν εκείνη την ώρα 658 από τους 960 υπαλλήλους της Cantor Fitzerald. Κανείς εξ αυτών δεν διασώθηκε. Συμπεριλαμβανομένου και του αδερφού, του Λούτνικ, Γκάρι. Ο ίδιος ο Χάουαρντ Λούτνικ οφείλει δε τη ζωή του στο ότι εκείνο το πρωί, πριν πάει στο γραφείο του, πήγε πρώτα τον γιο του Κάιλ στην πρώτη του μέρα στο νηπιαγωγείο. Η τύχη είχε σταθεί στο πλευρό του.

Η ημέρα εκείνη σημάδεψε ανεξίτηλα τον Λούτνικ. Ανθρώπινα, αλλά και επιχειρηματικά, καθώς η εταιρεία βρέθηκε σε πολύ δυσχερή θέση. Η Cantor πλήρωσε πάνω από 100.000 δολάρια αποζημιώσεις σε κάθε μια από τις 658 οικογένειες των θυμάτων και το 2006 τους δώρισε 180 εκατ. δολάρια μέσω του Cantor Fitzgerald Relief Fund, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό για αρωγή σε αυτούς.

Κάθε χρόνο, στις 11 Σεπτεμβρίου η Cantor Fitzgerald διοργανώνει μια εκδήλωση Παγκόσμιας Ημέρας Φιλανθρωπίας, με το 100% των εσόδων της ημέρας να δίνονται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Από το 2005, οι εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Ημέρας Φιλανθρωπίας έχουν συγκεντρώσει περίπου 113 εκατ. δολάρια. Έχουν συμμετάσχει στις ετήσιες αυτές εκδηλώσεις, Πρόεδροι των ΗΠΑ, κορυφαία πρόσωπα της επιστήμης, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες κ.α.

Πέραν αυτών, το φιλανθρωπικό έργο του Λούτνικ έχει επεκταθεί σε πολλά επίπεδα. Πρωτίστως στην αρωγή όσων πλήττονται από μεγάλες φυσικές καταστροφές. Το έπραξε, προσφέροντας 10 εκατομμύρια δολάρια το 2012, για την ανακούφιση οικογενειών που επλήγησαν από τον τυφώνα Σάντι σε περιοχές της Νέας Υόρκης. Και την επόμενη χρονιά δώρισε 2 εκατ. δολάρια σε οικογένειες που επλήγησαν από τον τυφώνα Μουρ στην Οκλαχόμα.

Οι στενές σχέσεις Τραμπ – Λούτνικ

Όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε τον διορισμό του Λούτνικ ως υπουργού Εμπορίου, δεν επικεντρώθηκε στην επιχειρηματική του ικανότητα ή στις γνώσεις του πάνω σε θέματα εμπορικής πολιτικής. Αντ’ αυτού, αναφέρθηκε κυρίως στα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και περιέγραψε τον Λούτνικ ως “έμπνευση για τον κόσμο” και “την ενσάρκωση της ανθεκτικότητας μπροστά σε μια ανείπωτη τραγωδία”.

Η μαχητικότητα μπορεί να είναι το στοιχείο που αναζητά ο Τραμπ στον υπουργό Εμπορίου του και αφού συνδυάζεται και με την αφοσίωση, ακόμα καλύτερα. Στις αρχές του 2021, όταν μεγάλο μέρος του επιχειρηματικού κόσμου έπαιρνε αποστάσεις από τον Τραμπ, ο Λούτνικ παρέμεινε στο πλευρό του. Ο Τραμπ μόλις είχε ιδρύσει μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης και τεχνολογίας, μια απομίμηση του Twitter, όμως δεν ήθελε να επενδύσει στο εγχείρημα πολλά από τα δικά του χρήματα. Ο Λούτνικ ήταν ο ιδανικός άνθρωπος για να του προσφέρει ρευστότητα. Μετά από περίπου 40 χρόνια στον χρηματοοικονομικό τομέα, είχε την εμπειρία να εκμεταλλεύεται κάθε τάση της Wall Street, όπως τις εταιρείες εξαγοράς ειδικού σκοπού, οι οποίες παρείχαν ρευστότητα σε ιδιωτικές εταιρείες και τις βοηθούσαν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο.

Τραμπ και Λούτνικ γνωρίζονταν παλαιόθεν και είχαν πολλά κοινά: και οι δύο έκαναν περιουσίες στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1980, ο ένας στα ακίνητα και ο άλλος στη Wall Street. Και λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο: μεταπηδούν από το ένα σύστημα κερδοφορίας στο επόμενο, μπαίνοντας ωστόσο κάποιες φορές στο μικροσκόπιο των αρχών για ενδεχόμενες απάτες και ξέπλυμα χρήματος. Και οι δύο έχουν εκλεκτά γούστα: ο Λούτνικ έζησε για κάποιο διάστημα σε ένα διαμέρισμα του Trump Palace, προτού αγοράσει μια έπαυλη 10.600 τ.μ. ακριβώς δίπλα στον Τζέφρι Επστάιν, αλλά χωρίς να έχει ποτέ καμία σχέση μαζί του.

Όμως, οι δυο άνδρες έχουν μια βασική διαφορά. Ο εκλεγμένος πρόεδρος δεν πολυασχολείται με λεπτομέρειες. Αντιθέτως, ο Λούτνικ έχει εμμονή με αυτές. Έκανε καριέρα αποσπώντας μικρά κέρδη από μαζικές συναλλαγές, εξερευνώντας σχεδόν κάθε σπιθαμή της Wall Street, -μετοχές, ομόλογα, swaps, futures, παράγωγα, κρυπτονομίσματα και SPACs. Και διέπρεψε…

Διαβάστε ακόμη

Πώς οι Dream Workers του «Μύλου» και της «Ονειρούπολης» έφτασαν στο χρυσό deal με Αγγελόπουλο και Ντράγκο

Airbnb: Λήγει ο χρόνος για οριστικοποίηση δηλώσεων στην ΑΑΔΕ

Τι εξετάζει η κυβέρνηση για τους χιλιάδες δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα