Από ένα μικρό εργαστήριο πίτας στην Κοζάνη της δεκαετίας του ’50, σε ένα brand που ταξιδεύει σήμερα από τη Βόρεια Ευρώπη έως τον Καναδά, η Alfa – Αθ. Δ. Κουκουτάρης ΑΕΒΕ αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα περιφερειακής βιομηχανίας που πέτυχε να χτίσει διεθνές αποτύπωμα, παραμένοντας ριζωμένη στον τόπο της. Κι αν η επιτυχία της στηρίζεται εδώ και επτά δεκαετίες στην παράδοση της ελληνικής ζύμης, το νέο κεφάλαιο της οικογενειακής εταιρείας γράφεται με επενδύσεις, εξωστρέφεια και τη διαδοχή της τρίτης γενιάς.

Οπως αποκαλύπτουν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Διονύσης Κουκουτάρης και ο αντιπρόεδρος Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και Πωλήσεων, Ζήσης Κουκουτάρης, η Alfa ετοιμάζει δεύτερο εργοστάσιο στην Κοζάνη, ύψους 15 εκατ. ευρώ, δρομολογεί νέα επένδυση αντίστοιχου ύψους στο υφιστάμενο εργοστάσιο, ενώ συνεχίζει δυναμικά την εξάπλωσή της στο εξωτερικό, μετά την εξαγορά πλειοψηφικού ποσοστού (70%) της καναδικής Trio Bakery, με την οποία αποκτά και παραγωγική δραστηριότητα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Με τις κινήσεις αυτές η Alfa φιλοδοξεί να ανοίξει έναν νέο κύκλο ανάπτυξης, εντός και εκτός Ελλάδας, έχοντας ως απώτερο στόχο, όπως λέει ο κ. Διονύσης Κουκουτάρης, «να γίνει μέσα στην επόμενη δεκαετία μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων στην Ελλάδα». Μια φιλοδοξία που βασίζεται όχι μόνο στην εξαγωγική δυναμική της εταιρείας, παρούσα πλέον σε 38 χώρες, αλλά και στην επένδυσή της στον τόπο όπου γεννήθηκε, σε μια Κοζάνη που αλλάζει, επιχειρώντας να σταθεί ξανά στον χάρτη της βιομηχανικής παραγωγής μετά την απολιγνιτοποίηση.

Η συζήτησή μας γίνεται στα γραφεία που διατηρεί η εταιρεία στη λεωφόρο Συγγρού. Εκεί όπου λειτουργούν τα τμήματα Μάρκετινγκ, Εξαγωγών και Εμπορικής Διεύθυνσης – ο σύνδεσμος της Κοζάνης με τον υπόλοιπο κόσμο. Πίσω όμως από την επιχειρησιακή οργάνωση μιας εταιρείας που εξάγει πλέον σε 38 χώρες, η καρδιά της Alfa χτυπά ακόμη στον τόπο όπου ξεκίνησαν όλα.

«Ο πατέρας μου ξεκίνησε την επιχείρηση με πολλή αγάπη και προσωπικό μόχθο. Εμείς συνεχίσαμε πάνω στα δικά του βήματα, με την ίδια φιλοσοφία: σεβασμό στο προϊόν και στους ανθρώπους μας», λέει ο κ. Διονύσης Κουκουτάρης, ο οποίος μαζί με τον αδερφό του Γιώργο, που έχει θέση αντιπροέδρου και την ευθύνη της παραγωγής, κρατούν τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης.

Η πορεία αυτή ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50, όταν ο κ. Αθανάσιος Κουκουτάρης έστησε ένα μικρό εργαστήριο πίτας στην Κοζάνη, μετατρέποντας μια τοπική συνταγή,  το κιχί,  σε επιχειρηματική ιδέα. Από τότε, η επιχείρηση μεγάλωσε χωρίς να χάσει την ταυτότητά της.

«Η Κοζάνη είναι η βάση μας. Από εδώ ξεκίνησαν όλα και εδώ θέλουμε να συνεχίσουμε. Είμαστε περήφανοι που μεγαλώσαμε μια επιχείρηση στην περιφέρεια και δείξαμε ότι μπορείς να πετύχεις κι έξω από τα μεγάλα αστικά κέντρα», λέει ο Δ. Κουκουτάρης.

Η πραγματική βιομηχανοποίηση της Alfa ήρθε βέβαια πολύ αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν έγιναν τα δύο κομβικά άλματα που καθόρισαν την πορεία της. Το πρώτο ήταν η δημιουργία του εργοστασίου το 1997, μια επένδυση που εκείνη την εποχή έφτανε τον ετήσιο τζίρο της εταιρείας. Δύο χρόνια αργότερα ήρθε και η κάθοδος στην Αθήνα. «Ηταν μια απόφαση που έκρινε το μέλλον της εταιρείας. Αν δεν τολμούσαμε τότε, η Alfa δεν θα είχε φτάσει εδώ που είναι σήμερα». Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι δύο γιοι του ιδρυτή, Διονύσης και Γιώργος Κουκουτάρης, ανέλαβαν τα ηνία και οδήγησαν την Alfa στη νέα εποχή, επενδύοντας σε υποδομές, εκσυγχρονισμό και διεθνή παρουσία. «Η επιχείρηση πέρασε από μια φάση παραδοσιακής λειτουργίας σε μια σύγχρονη βιομηχανία. Δεν ήταν εύκολο, αλλά καταφέραμε να συνδυάσουμε τη συνταγή και τη γεύση της πίτας που γνωρίζαμε με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς», εξηγεί ο ίδιος.

Στο πλευρό τους βρίσκεται πλέον και η τρίτη γενιά που φέρνει μαζί της φρέσκια ματιά και νέα εργαλεία. «Η Alfa είναι μέρος της ζωής μας. Από μικρός έβλεπα τη δουλειά που γινόταν, τη σχέση με τους ανθρώπους, την αγωνία αλλά και την ικανοποίηση όταν πετυχαίνεις. Η νέα γενιά καλείται να συνεχίσει με το ίδιο πάθος, αλλά με νέα μέσα», σημειώνει ο Ζ. Κουκουτάρης.

Ο Ζήσης Κουκουτάρης: η νέα γενιά της Alfa

Η ανάπτυξη από την περιφέρεια

Για την οικογένεια Κουκουτάρη, η Κοζάνη δεν είναι απλώς η πόλη όπου ξεκίνησε η Alfa, αλλά ο τόπος που εξακολουθεί να καθορίζει την πορεία της. «Εδώ είναι η παραγωγή μας, εδώ είναι οι άνθρωποί μας», λέει ο Δ. Κουκουτάρης και αναγνωρίζει ότι η λειτουργία μιας βιομηχανίας τροφίμων εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων έχει τις δυσκολίες της, κυρίως, στο κομμάτι της στελέχωσης. «Χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια. Εχουμε όμως ανθρώπους που είναι μαζί μας 20 και 30 χρόνια – μεγάλωσαν μέσα στην εταιρεία κι αυτό είναι η μεγαλύτερη δύναμή μας». Το πλεονέκτημα αυτό, όπως σημειώνει, δεν είναι μόνο πρακτικό αλλά και βαθιά ανθρώπινο. «Στην επαρχία οι άνθρωποι είναι πιο δεμένοι με τη δουλειά τους».

Από εκεί και πέρα, η συζήτηση παίρνει έναν πιο στοχαστικό τόνο. Ο ίδιος αναγνωρίζει πως η εποχή είναι πιο ευνοϊκή από ποτέ για να αναπτυχθεί μια επιχείρηση στην περιφέρεια – κι όμως, οι ευκαιρίες συχνά χάνονται. «Σήμερα υπάρχουν πολύ περισσότερα εργαλεία, προγράμματα, δυνατότητες χρηματοδότησης απ’ ό,τι στο παρελθόν. Οι συνθήκες είναι πιο ευνοϊκές. Κι όμως, βλέπεις ότι οι επενδύσεις λείπουν. Δεν υπάρχει διάθεση να δημιουργηθεί κάτι. Αυτό είναι που με στεναχωρεί περισσότερο». Και συμπληρώνει με μια φράση που συνοψίζει όλη του τη φιλοσοφία: «Η συμβουλή μου στους νέους είναι να μείνουν στον τόπο τους και να τολμήσουν. Να δουλέψουν, να επιμείνουν, να μην τα παρατάνε με την πρώτη δυσκολία. Αν αγαπάς αυτό που κάνεις, θα τα καταφέρεις».

Οι νέες επενδύσεις

Αν κάτι χαρακτηρίζει την πορεία της Alfa, είναι ότι επενδύει συστηματικά, ακόμη και όταν το περιβάλλον μοιάζει αβέβαιο. Μετά την πρώτη μεγάλη βιομηχανοποίηση στα τέλη της δεκαετίας του ’90, η εταιρεία ετοιμάζεται σήμερα για ένα νέο, ακόμη πιο φιλόδοξο βήμα στην Κοζάνη.

«Προχωράμε σε δύο μεγάλες επενδύσεις, συνολικού ύψους περίπου 30 εκατ. ευρώ. Η μία αφορά την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου μέσω του προγράμματος της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ενώ η άλλη είναι εκσυγχρονισμός και επέκταση των υφιστάμενων εγκαταστάσεών μας με την προσθήκη νέων γραμμών παραγωγής στις υφιστάμενες 14», λέει ο κ.  Κουκουτάρης, διευκρινίζοντας ότι τα δύο projects είναι από 15 εκατ. ευρώ το καθένα.

Oπως εξηγεί, οι δύο επενδύσεις έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα. «Το νέο εργοστάσιο θα είναι υπερσύγχρονο, ενεργειακά αποδοτικό και με υψηλό επίπεδο αυτοματοποίησης. Παράλληλα αναβαθμίζουμε τη γραμμή παραγωγής στο υπάρχον εργοστάσιο, ώστε να αυξήσουμε τη δυναμικότητα και να βελτιώσουμε την αποδοτικότητα».

Ο συνδυασμός των δύο έργων δημιουργεί προοπτικές και για νέες θέσεις εργασίας. Συνολικά στην εταιρεία σήμερα απασχολούνται 560 άτομα, εκ των οποίων περίπου 350 είναι στο εργοστάσιο της Κοζάνης. «Aλλα 50 άτομα υπολογίζουμε για το νέο εργοστάσιο που ετοιμάζουμε, με προοπτική βέβαια να επεκταθούν τόσο οι γραμμές παραγωγής αργότερα όσο και το προσωπικό», λέει ο Δ. Κουκουτάρης.

Η εξωστρέφεια

Η ιστορία της Alfa είναι συνυφασμένη με την εξωστρέφεια. «Τις εξαγωγές τις ξεκινήσαμε πάρα πολύ νωρίς. Και όταν λέω πάρα πολύ νωρίς, όταν μπήκαμε στην πρώτη Anuga, το 1997, ήμασταν τέσσερις ελληνικές εταιρείες! Ηταν η χρονιά που κάναμε το εργοστάσιο. Το εργοστάσιο είχε γίνει με προοπτική ανάπτυξης σε Ελλάδα και εξωτερικό και αυτό έπρεπε να το δούμε παράλληλα. Και από τότε είδαμε ότι το εξωτερικό είναι ένας πόλος που μπορεί να τραβήξει την εταιρεία μπροστά. Κι αυτό αποδεικνύεται τώρα», λέει ο κ. Διονύσης Κουκουτάρης, αν και παραδέχεται ότι θέλει μεγάλη επιμονή και προσπάθεια: «Οι εξαγωγές δεν συμβαίνουν από τη μια μέρα στην άλλη! Χρειάζεται πάρα πολύ χρόνο. Δηλαδή είχαμε πελάτες που μας έβλεπαν από το 1997 και πήραμε πρώτη τους παραγγελία μετά από δέκα χρόνια!».

Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία κατέφερε σήμερα να ταξιδεύει το προϊόν της, που ξεκίνησε απ’ την Κοζάνη, σε 38 χώρες, από τις γερμανόφωνες χώρες και τη Βόρεια Ευρώπη μέχρι την Αυστραλία και την Αμερική. Ωσπου τον περασμένο μήνα η εταιρεία, σε μια κίνηση ματ, απέκτησε ισχυρή βάση και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Αυτό, μέσω της εξαγοράς του 70% της καναδικής Trio Bakery Inc., με την οποία η Alfa αποκτά για πρώτη φορά παραγωγική δραστηριότητα στη Βόρεια Αμερική. «Η εξαγορά της Trio Bakery αποτελεί μια ιστορική στιγμή για την Alfa και για την ελληνική επιχειρηματικότητα. Με αυτή τη συνεργασία δημιουργούμε μια γέφυρα που ενώνει την αυθεντική γεύση και την τεχνογνωσία της ελληνικής ζύμης με τον Καναδά – και σύντομα με ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο», λέει ο Δ. Κουκουτάρης.

«Η κίνηση προέκυψε επειδή θέλαμε να παραγάγουμε κάποια προϊόντα με γέμιση και πρώτες ύλες που λόγω νομοθετικού πλαισίου δεν μπορούν να εισαχθούν στον Καναδά. Οπότε ξεκινήσαμε να ψάχνουμε κάποιους προμηθευτές που θα μπορούσαν να παραγάγουν για μας, για το brand το δικό μας. Τελικά τον συνεργάτη που βρήκαμε, έπειτα από κάπου δύο χρόνια συζητήσεων, λάβαμε και το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών. Ουσιαστικά πήραμε το μερίδιο ενός επενδυτικού σχήματος και έμεινε ως μέτοχος μειοψηφίας ο ιδρυτής, που επίσης ήθελε κάποιον στρατηγικό επενδυτή με κοινό όραμα που έφθανε στην αμερικανική αγορά».

Βέβαια, όπως εξηγεί, η παρουσία της Alfa στην καναδική αγορά δεν είναι καινούρια. «Η σχέση μας με τον Καναδά ξεκίνησε το 2004. Σταδιακά καταφέραμε να καλύψουμε πάνω από το 70% της αγοράς με branded προϊόν στις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ», αναφέρει ο Ζ. Κουκουτάρης. Για την εταιρεία, πάντως, σημαντικές αγορές είναι επίσης οι γερμανόφωνες χώρες, η Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, η Αυστραλία και την τελευταία διετία εμφανίζεται αρκετά υποσχόμενη η Ιαπωνία, όπου η Alfa έχει συνάψει συμφωνίες με κάποιους retailers.

Η αγορά

Η Alfa έχει σήμερα μια δραστηριότητα που απλώνεται σε περισσότερους από έναν άξονες, ισορροπώντας ανάμεσα στην επώνυμη αγορά, το food service και τις συνεργασίες private label με μεγάλες αλυσίδες του εξωτερικού. Οπως εξηγεί ο Δ. Κουκουτάρης, «η επώνυμη δραστηριότητα μας δίνει αναγνωρισιμότητα και επαφή με τον καταναλωτή, το food service μάς κρατά κοντά στην εστίαση, ενώ τα PL και τα προϊόντα ξηρού φορτίου μάς ανοίγουν νέες αγορές».

Η δραστηριότητα στο ξηρό φορτίο ξεκίνησε το 2019, με πρωτοβουλία του Ζήση Κουκουτάρη και αποτελεί πλέον σταθερό πυλώνα ανάπτυξης. «Ξεκινήσαμε το 2019 με στόχο να μπούμε και σε προϊόντα θερμοκρασίας δωματίου, να δώσουμε εναλλακτικές στον καταναλωτή που θέλει κάτι γρήγορο, εύκολο και υγιεινό», λέει ο ίδιος. Η κατηγορία περιλαμβάνει τα Pitatakia, τη σειρά Healthy Habits και τις τορτίγιες, που ήδη έχουν παρουσία τόσο στην Ελλάδα όσο και σε αγορές του εξωτερικού.

«Είναι ένα στοίχημα που έχει ανταπόκριση, ειδικά στις νεότερες ηλικίες και στις αγορές του εξωτερικού, όπου υπάρχει μεγάλη στροφή προς το healthy snacking. Θέλουμε να δώσουμε στον καταναλωτή μια πιο ελαφριά, υγιεινή και πρακτική επιλογή, χωρίς να χάνεται η αυθεντική γεύση της πίτας». Η εταιρεία φέτος συνεχίζει σε αναπτυξιακή τροχιά, με τις εκτιμήσεις της διοίκησης να μιλάνε για αύξηση του κύκλου εργασιών 12% με 13%. «Θα είμαστε περίπου στα 77 εκατ. ευρώ σαν Alfa και ως όμιλος θα ξεπεράσουμε τα 100 εκατ.», λέει ο Διονύσης Κουκουτάρης.

Η εταιρεία μαζί με τα μεγάλα σχέδια επέκτασης, τρόπον τινά, έχει μπει πλέον και σε ένα μεταβατικό στάδιο σε ό,τι αφορά τα διοικητικά, καθώς πλέον η τρίτη γενιά της οικογένειας επιζητά μεγαλύτερο ρόλο. Τα παιδιά και των δύο αδελφών συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες της εταιρείας.

«Η εταιρεία είναι κομμάτι της ζωής μας. Από μικροί ήμασταν μέσα στο εργοστάσιο, βλέπαμε τους ανθρώπους, μαθαίναμε τη δουλειά στην πράξη. Τώρα το στοίχημα είναι να τη μεγαλώσουμε ακόμη περισσότερο, να την εξελίξουμε», λέει ο Ζ. Κουκουτάρης. «Στόχος μας είναι η Alfa να γίνει μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων στην Ελλάδα. Να ανοίξουμε τη βεντάλια των προϊόντων μας και να συνεχίσουμε να επενδύουμε στον τόπο μας, δημιουργώντας αξία για όλους», προσθέτει απ’ την πλευρά του ο Δ. Κουκουτάρης. Στην ερώτηση, πάντως, αν το μέλλον αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει και στρατηγικές συμμαχίες ή την είσοδο νέων μετόχων, η απάντηση είναι ρεαλιστική αλλά ψύχραιμη. «Δεν αποκλείουμε τίποτα, εφόσον υπάρχει λόγος να γίνει», απαντά ο Διονύσης Κουκουτάρης, ενώ ο Ζήσης συμπληρώνει: «Αν υπάρξει κάτι που θα ωφελήσει την εταιρεία, γιατί όχι; Δεν έχει σημασία να κρατάς το 100% ενός μικρού μεγέθους, αν μια συμμαχία μπορεί να σε βοηθήσει να πολλαπλασιάσεις την αξία και την προοπτική σου».

Διαβάστε ακόμη

Κωνσταντίνος Ράικος (KRS): Η ιστορία πίσω από το πρώτο εξάωρο σε εταιρεία στην Ελλάδα

Νέα μέτρα στέγασης: Βοήθεια με δύο ενοίκια και γενναίες επιδοτήσεις για παλιές κατοικίες

Προσωπική διαφορά: Αυξήσεις είδαν οι συνταξιούχοι

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα