Μια διαφορετική μέρα ανέτειλε σήμερα, Δευτέρα 4 Μάιου, καθώς επανέρχονται στις δουλειές τους 1 στους 10 εργαζομένους και επαγγελματίες, καθώς επαναλειτουργεί 1 στις 10 επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία είχε ανασταλεί (ή συνολικά 68.528 από τους 690.000 εργαζόμενους  σε 26.167 επιχειρήσεις από 260.000 που είχαν κλείσει).

Με βάση τις υγειονομικές εκθέσεις και συμβουλές, η επανεκκίνηση θα είναι αργή και βασανιστική. Αλλά το μέγα ερώτημα είναι για πόσο καιρό μπορεί το Κράτος να στηρίξει ή και να συντηρήσει ολόκληρους κλάδους της οικονομίας, για τους επόμενους μήνες μετά το lockdown.

Ως τώρα, το Δημόσιο πληρώνει αποζημιώσεις και δίνει αναβολές φόρων, χωρίς να ξέρει αν και πότε θα εισπράξει ξανά φόρους από έσοδα. Από αύριο, κατά χιλιάδες οι επιχειρηματίες και επαγγελματίες θα βλέπουν στο MyBusinessSupport ποιοι και πόσα θα λάβουν, από τα σχεδόν άτοκα δάνεια 1 δισ. ευρώ που μοιράζει άμεσα σε 90.000 δικαιούχους το Κράτος. Μέσα στην εβδομάδα θα εξοφληθούν και τα 600 – 800 ευρώ που δικαιούνται οι ελεύθεροι επαγγελματίες.

Οι “ΚΑΔ” της ελπίδας και της αγωνίας

Ήδη δόθηκαν και θα συνεχίσουν να δίνονται και τον Μάιο τα 800άρια στους περισσότερους εργαζόμενους που τα δικαιούνταν για την α΄ φάση, αλλά πλέον θα μειώνονται καθώς οι πρώτοι 68.000 εργαζόμενοι και επαγγελματίες βγαίνουν από το καθεστώς της αναστολής και της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.

Σε αντίθεση όμως με ένα μήνα πριν, όταν έκλειναν μαζικά με ΠΝΠ οι κλάδοι και οι επιχειρήσεις της αγοράς, βγήκαν οι πρώτες αποφάσεις με Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ)  που επαναλειτουργούν και δίνουν κίνηση στην αγορά.

Ωστόσο επαγγελματίες και εργαζόμενοι στους κρίσιμους τομείς της Εστίασης και του Τουρισμού, θα βρίσκονται εκτός αγοράς και θα πρέπει να συντηρούνται για τουλάχιστον έναν ακόμα μήνα από το δημόσιο. Κάποιοι εξ αυτών μάλιστα που δεν θα λειτουργήσουν καν εφέτος ξανά, θα εξαρτώνται συνεχώς από το Κράτος και μόνον.

Τριπλό «κορωνο-τέστ» με τα έσοδα Απριλίου

Από Δευτέρα όμως, και το ίδιο το Κράτος «κάνει ταμείο» για να δει πώς κινήθηκαν οι εισπράξεις των φόρων μέχρι τελευταία ημέρα του Απριλίου. Θα διαπιστώσει αν και κατά πόσον θα μπορεί να στέκεται αρωγός για τις επιχειρήσεις κατ’ αρχάς, αλλά και τους εργαζόμενους από την άλλη, που παραμένουν σε καθεστώς αναστολής λειτουργίας ή σύμβασης εργασίας αντίστοιχα.

“Βαρόμετρο” για το επόμενο πακέτο μέτρων θεωρείται ο Απρίλιος. Αν και πολλά σχέδια και εισηγήσεις από αρμόδια υπουργεία βρίσκονται πάνω στο τραπέζι, στο υπουργείο Οικονομικών  εφαρμόζουν το δόγμα «πρώτα μετράμε και μετά μιλάμε». Για αυτό περιμένουν από αύριο τα πρώτα στοιχεία από τις τράπεζες, για να δουν τις εισπράξεις φόρων και να κρίνουν:

(α) από τον ΦΠΑ που δηλώθηκε, τι τζίρο είχαν και τι έχασαν στο α΄3μηνο οι επιχειρήσεις,

(β) από τον ΦΠΑ και τις δόσεις που εξοφλήθηκαν στην ώρα τους, πόσοι και ποιοι πλήρωσαν εμπρόθεσμα τους φόρους τους αν και δικαιούνταν αναστολή. Αλλά επίσης ποιοι και πόσοι θα πληρώνουν λιγότερους φόρους στο εξής (25% επιστροφή από όσα πλήρωσαν τον Απρίλιο) από την Πρωτομαγιά και μετά.

(γ) πόσοι και ποιοι επέλεξαν το μέτρο αναβολή πληρωμής φόρων και εισφορών ή, αλλιώς, τι δεν πρόκειται να εισπράξει τελικά το κράτος από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές μέχρι –τουλάχιστον- τον προσεχή Αύγουστο και Σεπτέμβριο αντιστοίχως.

Τι σχεδιάζουν

Με βάση το «ταμείο» εισπράξεων του Απριλίου, θα καθοριστεί και η επέκταση μέτρων στήριξης για νοικοκυριά και ολόκληρους κλάδους της οικονομίας, ως εξής:

1. Σχέδιο δράσης για ενίσχυση ιδιοκτητών ακινήτων: μέσα στην εβδομάδα θα εξεταστεί η επέκταση της αναστολής φόρων και της έκπτωσης 25% για όλους τους ιδιοκτήτες που πλήττονται –εγχείρημα το οποίο πάντως συναντά και τεχνικές δυσκολίες. Αποφάσεις αναμένονται και για τις φοροελαφρύνσεις των ιδιοκτητών που υπέστησαν προσωρινά μείωση 40% στο ενοίκιο που εισπράττουν. Παρά το υψηλό κόστος, όπως πρώτο αποκάλυψε το business stories, το επικρατέστερο σενάριο μέχρι τώρα ήταν και παραμένει η 100% απαλλαγή από φόρο εισοδήματος των μισθωμάτων Μαρτίου-Απριλίου.

2.Σχέδιο επανεκκίνησης της Οικονομίας με μοντέλο στήριξης που θα προβλέπει μειώσεις συντελεστών ΦΠΑ στο 13% για ολόκληρη την Εστίαση (αντί 24% σε ποτά, αναψυκτικά κλπ), στο 6% από 13% για τη Διαμονη και τον Τουρισμό, αλλά και 13% αντί 24% στις Μεταφορές. «Τα συζητάμε, αλλά κάπως επιφυλακτικά ακόμα» λένε αρμόδιες πηγές.

3.Αν απομένουν «καύσιμα» για φοροελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες στο β΄εξάμηνο της χρονιάς, όπως μείωση Τέλους Επιτηδεύματος, προκαταβολής φόρου κλπ. «Είμαστε αιώνες μακριά για να πούμε τι θα κάνουμε» λένε στο οικονομικό επιτελείο, μέχρι να δουν την πορεία και τις προοπτικές των κρατικών εσόδων.

Τι αλλάζει

Από σήμερα αλλάζει σταδιακά η μορφή και ο τρόπος της βοήθειας που ως τώρα πρόσφερε το δημόσιο.

1. Τα 800 ευρώ της αποζημίωσης 45 ημερών γίνονται «μηνιαίο ισοδύναμο» 533 ευρώ για 30ημέρες.  Τα ποσά μειώνονται κλιμακωτά και πάνε σε ολιγότερους: μετά την πρώτη φάση αναστολών που κράτησε 45 ημέρες, δικαιούχοι 800 ευρώ θα είναι μόνον εργαζόμενοι τυχόν παραμείνουν σε αναστολή για άλλες 45 ημέρες. Αν παραμείνουν πχ για 30 μέρες ακόμα, θα λαμβάνουν 534 ευρώ ή 355 ευρώ για 20 ημέρες, δηλαδή 17,8 ευρώ την κάθε ημέρα αναστολής. Το  μ «μηνιαίο ισοδύναμο» θα λάβουν και ελ.επαγγελματίες ή αυταπασχολούμενοι, αλλά μόνον αν και εφόσον παραμένουν κλειστά με κρατική εντολή.

2.Αναστολές πληρωμής φόρων: θα ισχύσουν και τον Μάιο, για όλους ανεξαιρέτως τους πληττόμενους, είτε επιστρέψουν στις δουλειές τους στις 4 Μαΐου, είτε τον Ιούνιο. Ενδεχομένως θα επεκταθεί και τον Μάιο η επιστροφή φόρου και ασφαλιστικών εισφορών κατά 25% για όσους επιλέξουν την ολική εξόφληση υποχρεώσεων αντί της παράτασης.

3. Μείωση ενοικίων 40%: θα ισχύσει και τον Μάιο για όσους τις δικαιούνταν τον Απρίλιο, αλλά και τον Ιούνιο ή και τους επόμενους μήνες, εφόσον πλήττονται ή παραμένουν κλειστές οι επιχειρήσεις. Από τη μείωση όμως εξαιρούνται τα ενοίκια κατοικίας των επαγγελματιών και εμπόρων που πλήττονται.

4. Νέος γύρος επιστρεπτέας προκαταβολής, με επιπλέον 1 δισ. χαμηλότοκα δάνεια από 2.000 ή 4.000 και 15.000 ευρώ για τους περισσότερους δικαιούχους.

Επιπλέον, σχεδιάζεται να ενταχθούν και νέες ομάδες δικαιούχων. Στους ωφελούμενους εξετάζεται ή αναμένεται να προστεθούν:

-οι εκμισθωτές κατοικιών που υπέστησαν μείωση ενοικίου. Ως τώρα αποκλείονταν από διευκολύνσεις που είχαν οι ιδιοκτήτες επαγγελματικής στέγης (αναστολές πληρωμών ή έκπτωση φόρων 25%) αλλά πλέον συζητείται η πλήρης εξομοίωση.

-οι κάτοχοι μεγάλου αριθμού και αξίας επιταγών οι οποίοι, ακόμα και αν δεν περιλαμβάνονται  στους ΚΑΔ  που πλήττονται, δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε να κινήσουν διαδικασίες. Για αυτούς θα ανοίξει ειδική πλατφόρμα στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ (aade.gr/MyBusinessSupport) για να δηλώσουν τις επιταγές και να λάβουν αναστολές και άλλα μέτρα προστασίας. Εξαιρούνται και δεν θα έχουν την στήριξη αυτή, επιχειρήσεις που είδαν άνοδο αντί για πτώση του τζίρου τους, όπως πχ σούπερ μάρκετ, επαγγελματίες ή επιχειρήσεις Υγείας κλπ.

Για την επόμενη μέρα της κρίσης (β΄εξάμηνο) το σχέδιο περιλαμβάνει προστασία κατοικίας και επιδότηση δανείων σε πληττόμενους δανειολήπτες, ακόμα και όσους «κοκκινίσουν» μέσα στο 2020.