Ένα ηχηρό «τέλος εποχής» γράφεται το τελευταίο διάστημα για μια ελληνική εταιρεία που αναδείχθηκε σε κορυφαίες θέσεις της διεθνούς αγοράς, για να…προσγειωθεί ανώμαλα στη συνέχεια με αποτέλεσμα την οριστική της κατάρρευση. Ο λόγος για την «Καπνική Α. Μιχαηλίδης Α.Ε.» (Leaf Tobacco A.Michailides S.A) με παρουσία κάποτε σε 8 χώρες μέσω παραγωγικών μονάδων και θυγατρικών και με τρία εργοστάσια στην Ελλάδα, που έφτασε να κατακτήσει την 4η θέση ανάμεσα στους ισχυρότερους του κλάδου διεθνώς. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και την περίοδο του 2010-11 είχε μπροστά της μόνο τρεις αμερικανικές πολυεθνικές, τις Universal, Dimon και Transcontinental. Ωστόσο, πριν μια δεκαετία, η εταιρεία εισήλθε σε ένα σκοτεινό τούνελ κρίσης, με διαλυτικές συνέπειες.
Όπως αποκαλύπτει σήμερα το newmoney, η «Καπνική Α. Μιχαηλίδης Α.Ε.» από τον περασμένο Σεπτέμβριο έχει τεθεί σε διαδικασία λύσης και εκκαθάρισης. Ειδικότερα, η Γενική Συνέλευση των μετόχων συνεδρίασε στις 24 Σεπτεμβρίου 2025 με μοναδικό θέμα ημερήσιας διάταξης τη «λύση της εταιρείας και θέση αυτής σε εκκαθάριση», καθώς και το διορισμό εκκαθαριστή.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 29 Σεπτεμβρίου έγινε και η σχετική ανάρτηση στο ΓΕΜΗ, με την οποία εγκρίθηκε η λύση και η θέση σε εκκαθάριση της εταιρείας, ενώ εκκαθαριστής της ορίστηκε ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης του Ιωάννη, που μέχρι πρότινος ήταν σύμβουλος-διαχειριστής της.
Φινάλε μετά από…1,5 αιώνα
Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί το φινάλε σε μια μακρά διαδρομή 140 ετών, δηλαδή σχεδόν ενάμιση αιώνα. Όλα άρχισαν από την προσωπική εταιρεία του Αναστάσιου Μιχαηλίδη στη Δράμα και λίγα χρόνια αργότερα στη Θεσσαλονίκη, όταν το τιμόνι της καπνεμπορικής επιχείρησης ΑΚΕ Α. Μιχαηλίδης ανέλαβε ο γιος του Αλέξανδρος. Καθοριστική για τη γιγάντωση της εταιρείας υπήρξε στη συνέχεια η συμβολή του Γιάννη Μιχαηλίδη, γιου του Αλέξανδρου, που γεννήθηκε στη Δράμα το 1923 και ήρθε στη Θεσσαλονίκη με τους γονείς και τα τέσσερα μεγαλύτερα αδέρφια του σε ηλικία μόλις δύο ετών.
Απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής, σπούδασε στη Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου απ’ όπου αποφοίτησε το 1945. Εκτός από την επιχειρηματική του δραστηριότητα, υπήρξε δεινός και πολυβραβευμένος ιστιοπλόος. Αναδείχθηκε μάλιστα πρωταθλητής Ελλάδος τα έτη 1953 και 1954, ενώ το 1955 κατέκτησε και την 3η θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Το 1946 παντρεύτηκε τη Νένε Λιβαδά, κόρη του τότε πρύτανη του ΑΠΘ και συναθλήτριά του στον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Θεσσαλονίκης. Το 1950 ήταν η δική του σειρά να αναλάβει τα ηνία της εταιρείας.
Ο Γιάννης Μιχαηλίδης υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα της καπνοβιομηχανίας – και όχι μόνο. Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τη βιομηχανική κατεργασία των ανατολίτικων καπνών, αλλά και νέες ποικιλίες, εκείνος που ξεκίνησε και εδραίωσε τη συμβολαιακή γεωργία στην καπνοκαλλιέργεια, ενώ διατηρούσε μέχρι το τέλος της ζωής του στενές σχέσεις με τους εργαζομένους. Επί των ημερών του η Καπνική Μιχαηλίδης εκτοξεύτηκε αποκτώντας κυρίαρχο ρόλο τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων.
Δεν αρκέστηκε, όμως, σε αυτό, καθώς επέκτεινε το επιχειρηματικό του εκτόπισμα και πέραν των καπνών. Έτσι, ήταν εκείνος που ίδρυσε την πρώτη εταιρεία κατεψυγμένων λαχανικών στην Ελλάδα, την πασίγνωστη «Μπάρμπα Στάθης», την οποία μάλιστα εισήγαγε στο Χρηματιστήριο το 1991. Στη συνέχεια, το 1994, προχώρησε στην πώλησή της στη Δέλτα. Η εταιρεία αργότερα εντάχθηκε στον όμιλο Vivartia και πρόσφατα εξαγοράστηκε από την Ideal Holdings. Παράλληλα, ο Γ. Μιχαηλίδης ίδρυσε και την ΕΒΥΠ (Ιωάννης Μιχαηλίδης Εμπορικές και Βιομηχανικές Επιχειρήσεις), εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα της παραγωγής υδρολυμένων πρωτεϊνών και αμινοξέων φυτικής προέλευσης για χρήση στη γεωργία, η οποία εξακολουθεί να ανήκει σε μέλη της οικογένειας Μιχαηλίδη και να κινείται σε αναπτυξιακό τροχιά.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Γ. Μιχαηλίδης διετέλεσε πρόεδρος της Καπνεμπορικής Ομοσπονδίας Ελλάδος και πρόεδρος του Συλλόγου Καπνεμπόρων Θεσσαλονίκης μέχρι το 1990, μέλος των Δ.Σ. του ΣΒΒΕ, της Εθνικής Τράπεζας, αλλά και πρόεδρος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Θεσσαλονίκης (την περίοδο 1963-1966), ενώ έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 2020 σε ηλικία 97 ετών.
Διεθνές εκτόπισμα
Τη σκυτάλη παρέλαβε από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 -και επίσημα από το 1986- ο γιος του Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, ο οποίος έβαλε τη δική του σφραγίδα στην πορεία και την περαιτέρω άνοδο της επιχείρησης. Αν και ο ίδιος είχε χαράξει αρχικά διαφορετική ρότα, επιδιώκοντας να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα, τελικά πείστηκε από τον πατέρα του να ασχοληθεί µε την οικογενειακή επιχείρηση. Κάπως έτσι εγκατέλειψε την Αυστρία, στην οποία σπούδαζε, στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και επέστρεψε στην Ελλάδα, υποτάσσοντας το προσωπικό του όραμα στην ανάγκη να υπάρξει συνέχεια στον όμιλο. Αφού θήτευσε επί χρόνια στο πλευρό του Γιάννη Μιχαηλίδη, όταν πήρε στα χέρια του το πηδάλιο, συνέβαλε τα μέγιστα για τη διεθνή επέκτασή του.
Η αρχή έγινε το 1992 από την Αλβανία και συνεχίστηκε στη Βόρεια Μακεδονία, στην Ιταλία, στη Σλοβακία, στη Μολδαβία, στη Ρουμανία, στην Τουρκία και τη Βουλγαρία, όπου το εργοστάσιο στο Σαντάνσκι ήταν το τελευταίο στην αλυσίδα της εκτός συνόρων παρουσίας της Καπνική Μιχαηλίδης.
Με παρουσία σε 8 χώρες μέσω παραγωγικών μονάδων και θυγατρικών και με τρία εργοστάσια στην Ελλάδα, στη Σιταριά Πολυκάστρου Kιλκίς, το µεγαλύτερο στον κόσµο στην επεξεργασία ανατολικών καπνών, στην Ξάνθη για επεξεργασία μπασμά και στη Bιομηχανική Περιοχή Σίνδου Θεσσαλονίκης για καπνά τύπου Virginia και Burley, ο όμιλος έφτασε να κατακτήσει την 4η θέση ανάμεσα στους ισχυρότερους του κλάδου διεθνώς.
Οι οικονομικές επιδόσεις του ελληνικού ομίλου βέβαια δεν έφτασαν ποτέ βέβαια στα επίπεδα των πολυεθνικών ανταγωνιστών του, αλλά στις καλές εποχές έκανε κύκλο εργασιών της τάξης των 140-170 εκατ. ευρώ καταγράφοντας σταθερά σημαντική κερδοφορία. Πάντως, κατάφερε να αναδειχθεί σε διεθνή παίκτη αξιοποιώντας την κυρίαρχη θέση του στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο και αποκτώντας έτσι πελατολόγιο στο οποίο φιγούραραν κολοσσοί όπως η Philip Morris και η Japan Tabacco.
Το «αρνητικό φεγγάρι»
Μπορεί οι οικονομικές επιδόσεις να ήταν ικανοποιητικές, ωστόσο υπήρχαν αρκετά ανοίγματα κυρίως σε δανεισμό. Για παράδειγμα, στην… ανέφελη ακόμη εποχή του 2012 ο τζίρος της Καπνική Μιχαηλίδης έφτανε τα 168,5 εκατ. ευρώ, τα καθαρά κέρδη τα 12 εκατ. ευρώ, αλλά και το σύνολο των υποχρεώσεων τα 380 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων άνω των 200 εκατ. αφορούσαν δάνεια.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2016, ήρθε η μεγάλη ανατροπή, όταν η Εθνική Τράπεζα προχώρησε σε έλεγχο των αποθηκών της θυγατρικής της Προνομιούχου Ανωνύμου Εταιρείας Γενικών Αποθηκών Ελλάδος (ΠΑΕΓΑΕ) και διαπιστώθηκε σημαντικό έλλειμα στις ποσότητες καπνού για τις οποίες υπήρχαν αποθηκευτικοί τίτλοι. Με άλλα λόγια, η Καπνική Μιχαηλίδης βρέθηκε υπόλογη απέναντι στις τράπεζες που τη δάνειζαν έναντι των αποθηκευμένων ποσοτήτων καπνών, ότι είχε δώσει ανακριβή στοιχεία για το ύψος των αποθεμάτων της. Έτσι, οι υφιστάμενες ποσότητες, ύψους άνω του 1 εκατομμυρίου τόνων, κατασχέθηκαν, με αποτέλεσμα η εταιρεία να αδυνατεί να τηρήσει τις συμβατικές υποχρεώσεις της απέναντι στους πελάτες της, αλλά και οι παραγωγοί να μείνουν απλήρωτοι για τη σοδειά του 2016.
Αυτά είχαν αλυσιδωτές επιπτώσεις στους παραγωγούς, αλλά και τους εργαζομένους της Καπνική Μιχαηλίδης, ενώ έκτοτε ξεκίνησε ένα σίριαλ στις δικαστικές αίθουσες και τις αποθήκες της εταιρείας με πολλά επεισόδια. Στην πορεία τα δικαστήρια αναγνώρισαν την κυριότητα των παραγωγών επί των καπνών της σοδειάς του 2016. Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο του 2017 οι καπνοπαραγωγοί κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα πετυχαίνοντας να πάρουν πίσω 1.400 τόνους καπνών που τους μετέφεραν σε άλλες αποθήκες.
Ακόμη, τον Δεκέμβριο του 2021 το Εφετείο Θεσσαλονίκης αποφάσισε ότι ποσότητα καπνών πρέπει να δημοπρατηθεί προς όφελος των εργαζομένων στην επιχείρηση για την καταβολή δεδουλευμένων. Λίγες ημέρες αργότερα έγινε η πρώτη δημοπρασία για περίπου 2,5 τόνους που πουλήθηκαν αντί 3,56 εκατ. ευρώ.
Η κατάρρευση και οι πλειστηριασμοί
Αυτή η περιπέτεια οδήγησε την κραταιά εταιρεία σε σταδιακή κατάρρευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χρήση του 2022 έκανε κύκλο εργασιών 2,07 εκατ. ευρώ έναντι 6,78 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ οι ζημίες της χρήσης έφτασαν τα 23 εκατ. ευρώ, με τις συσσωρευμένες ζημίες να βρίσκονται στο δυσθεώρητο ύψος των 638,17 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις για το 2024, ο κύκλος εργασιών ήταν μόλις 8.503 ευρώ (έναντι 169.952 ευρώ το 2023), ενώ καταγράφονται «λοιπά έσοδα και κέρδη» ύψους 11,7 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το αποτέλεσμα της χρήσης ήταν ζημίες 27,28 εκατ. ευρώ (έναντι ζημιών 6,59 εκατ. ευρώ το 2023), με τις συσσωρευμένες ζημίες να φτάνουν τα 621 εκατ. ευρώ και τις υποχρεώσεις τα 671,33 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, άρχισαν και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί για ποσότητες καπνών, ενώ από πέρυσι και για τις παραγωγικές μονάδες της εταιρείας. Στο στόχαστρο έχουν βρεθεί από τον Φεβρουάριο του 2024 το βιομηχανικό συγκρότημα στο Κιλκίς, το οποίο είναι πλέον εκτός λειτουργίας καθώς και το συγκρότημα στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης, για τα οποία έχουν διενεργηθεί κάποιοι άγονοι πλειστηριασμοί.
Για τη νέα χρονιά, όπως αποκαλύπτει το newmoney, έχουν ήδη προγραμματιστεί οι επόμενοι. Η αρχή θα γίνει στις 14 Ιανουαρίου 2026, για το συγκρότημα της εταιρείας στην κοινότητα Νεοχωρούδας του Δήμου Ωραιοκάστρου στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης. Επισπεύδουσα είναι η Deutsche Bank AG, ως αποτέλεσμα της απόφασης του Δικαστηρίου Διεθνούς Διαιτησίας, με το ποσό της απαίτησης να ανέρχεται σε 300,18 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα γήπεδο συνολικής έκτασης 34.208,48 τ.μ., μετά του βιομηχανικού συγκροτήματος επεξεργασίας καπνού, «με όλα τα συστατικά, παραρτήματα, παρακολουθήματα, προσαυξήματά του», όπως αναφέρεται.
Επί του γηπέδου υφίστανται 5 κτήρια που αποτελούν βιομηχανοστάσιο εμβαδού 31.839 τ.μ. Ειδικότερα:
■ Το Κτήριο 1, εμβαδού χώρων παραγωγής 5.285 τ.μ. και χώρων γραφείου 545 τ.μ., αποτελεί ένα ισόγειο κτίσμα που συμπεριλαμβάνει γραφειακούς και χώρους προσωπικού, είναι προσβάσιμο μέσω 2 θυρών βιομηχανικού τύπου (ρολά) και 2 μεταλλικών συρόμενων θυρών και υπάρχει ράμπα φορτοεκφόρτωσης. Διαθέτει τεχνητό φωτισμό μέσω επιμηκών φωτιστικών φθορίου ενσωματωμένων σε ψευδοροφή στα γραφεία και δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα με κεραμικά πλακίδια. Το Κτήριο 1 είναι συνενωμένο με το 2 μέσω του Κτηρίου 3, ενώ μεταξύ τους επίσης παρεμβάλλεται προέκταση του βιομηχανοστασίου μεταλλικής κατασκευής.
■ Το Κτήριο 2 αποθήκευσης καπνού, εμβαδού 12.374 τ.μ., αποτελεί ένα διώροφο κτίσμα προσβάσιμο μέσω θυρών βιομηχανικού τύπου. Διαθέτει τεχνητό και φυσικό φωτισμό μέσω περιμετρικών μεταλλικών εξωτερικών κουφωμάτων, δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ η επικοινωνία μεταξύ των επιπέδων γίνεται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα.
■ Το Κτήριο 3, χώρων επεξεργασίας φυλοτριμμάτων και κοτσανιών, εμβαδού 893 τ.μ., που είναι συνενωμένο με το 2.
■ Το Κτήριο 4 (λεβητοστάσιο), εμβαδού 280 τ.μ., και τα λοιπά βοηθητικά κτήρια είναι ποικίλων προδιαγραφών αναλόγως της ακριβούς χρήσης και αποτελούν ισόγεια κτίσματα.
■ Το Κτήριο 5, αποθήκευσης προϊόντων, εμβαδού 12.462 τ.μ., είναι διώροφο κτίσμα προσβάσιμο μέσω θυρών βιομηχανικού τύπου. Διαθέτει τεχνητό και φυσικό φωτισμό, δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα και η επικοινωνία μεταξύ των επιπέδων γίνεται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα.
Η τιμή πρώτης προσφοράς για το συγκρότημα έχει οριστεί σε 5.080.000 ευρώ.
Θα ακολουθήσει στις 22 Απριλίου 2026, ο πλειστηριασμός για το συγκρότημα στο Κιλκίς. Επισπεύδουσα είναι και σε αυτή την περίπτωση η γερμανική τράπεζα Deutsche Bank AG (διά του υποκαταστήματός της στο Αμστερνταμ) και εκτελεστός τίτλος απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με βάση την οποία αναγνωρίστηκε και κηρύχθηκε εκτελεστή διαιτητική απόφαση του εδρεύοντος στο Λονδίνο Δικαστηρίου Διεθνούς Διαιτησίας. Το συνολικό ποσό της απαίτησης ανέρχεται σε 253,55 εκατ. ευρώ.
Ο πλειστηριασμός αφορά ένα γήπεδο έκτασης 200.876,61 τ.μ., άρτιο και οικοδομήσιμο, το οποίο αποτελεί τμήμα μείζονος γηπέδου εμβαδού 300.134,68 τ.μ. και βρίσκεται στην κτηματική περιφέρεια του οικισμού Κοτύλη (Καζάνοβο) στο Πολύκαστρο του Δήμου Παιονίας Κιλκίς, και συγκεκριμένα επί του 2ου χλμ. της επαρχιακής οδού Σιταριάς – Πολυκάστρου.
Επί του γηπέδου έχει ανεγερθεί κτιριακό συγκρότημα αποθήκευσης και επεξεργασίας καπνού επιφάνειας 81.602 τ.μ. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις αποτελούν τμήμα μιας μεγαλύτερης βιομηχανικής εγκατάστασης επεξεργασίας και αποθήκευσης καπνών, αλλά δεδομένης της χρήσης των κτισμάτων που περιλαμβάνει δύναται να λειτουργήσει και ως αυτόνομο ακίνητο.
Οι εν λόγω κτιριακές εγκαταστάσεις είναι συνολικής δόμησης και κάλυψης 64.909,93 τ.μ. και 45.329,64 τ.μ. αντίστοιχα και περιλαμβάνουν το βιομηχανοστάσιο.
Τα «σφυριά» για το συγκρότημα ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2024, με αρχική τιμή πρώτης προσφοράς τα 6,49 εκατ. ευρώ. Μετά από διαδοχικές άγονες προσπάθειες η τιμή εκκίνησης έχει υποχωρήσει στα 4.219.150 ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
«Χρήματα ή θύματα»: Η διχασμένη Ευρώπη και το τελεσίγραφο για την Ουκρανία
Νέο ρεκόρ για χρυσό, ασήμι, πλατίνα λόγω Fed και Βενεζουέλας – Πάνω από τα $4.383 ο χρυσός (γράφημα)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.