Νικήτας Πρίντζος / ΕΒΟΛ: Ένας συνεταιρισμός – πρότυπο επιχειρηματικότητας

του Στέλιου Μορφίδη

Από ένα σχήμα που το 2003 φαινόταν να πνέει τα λοίσθια υπό το βάρος των χρεών και των ελλειμμάτων έχει εξελιχθεί σε έναν συνεταιρισμό-πρότυπο για τη χώρα στη νέα εποχή, όπως τον κατέταξε η διαΝΕΟσις σε τελευταία της έρευνα. Η ιστορική Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Βόλου (ΕΒΟΛ) με τον κ. Νικήτα Πρίντζο στο τιμόνι της, όχι μόνο κατάφερε να σωθεί, αλλά αυτή τη στιγμή δεν χρωστάει ούτε ευρώ και παράλληλα, με άρμα τη γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ, σημειώνει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, με συνεχώς αυξανόμενο όγκο πωλήσεων, σημαντική κερδοφορία, γεμάτα ταμεία, προσφορά και αντίκτυπο στην τοπική οικονομία.

Τ ο κυριότερο, όμως, όλα αυτά τα έχει επιτύχει με ποιοτικά προϊόντα, βιολογικά ως επί το πλείστον, που πλέον έχουν δημιουργήσει ένα ισχυρό brand στην αγορά γάλακτος. Και τους καρπούς των προσπαθειών τους απολαμβάνουν όλοι: από τα μέλη του συνεταιρισμού που πωλούν τα προϊόντα τους στην καλύτερη τιμή στη χώρα, και τον ίδιο τον συνεταιρισμό που είναι κερδοφόρος μέχρι, φυσικά, την τοπική οικονομία, καθώς οι συνεχείς επενδύσεις δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, αλλά και ευκαιρίες για νέους συνεργάτες. Επιπρόσθετα, ο συνεταιρισμός φροντίζει να διατηρεί και κοινωνικό χαρακτήρα όντας από τους πιο δραστήριους, προσφέροντας βοήθεια είτε με τη μορφή υποτροφιών σε φοιτητές, είτε με χορηγία προϊόντων και οικονομική στήριξη.

«Το ότι έχουμε αψηφήσει την κρίση και κάθε χρόνο τα τελευταία δέκα χρόνια αυξάνουμε τα οικονομικά μας μεγέθη οφείλεται σε πολλούς παράγοντες», λέει στο «business stories» ο κ. Νικήτας Πρίντζος, ο άνθρωπος που κλήθηκε να αναλάβει το 2003 τις τύχες ενός προβληματικού συνεταιρισμού, για να τον εξελίξει με το όραμα και τη μεθοδικότητά του σε ένα λαμπρό παράδειγμα επιχειρηματικότητας. «Στο διοικητικό μας συμβούλιο υπάρχει καλή οργάνωση και ομόνοια. Επίσης, έχουμε εργασιακή ειρήνη και ένα προσωπικό που συμπράττει. Και εμείς, όμως, ικανοποιούμε στο μέτρο του δυνατού όλες του τις ανάγκες. Εχουμε επίσης ειρήνη μεταξύ των 7.000 μελών μας στην περιοχή. Και βέβαια, έχουμε την ατμομηχανή μας, την ΕΒΟΛ. Παράγουμε αμιγώς ελληνικά ποιοτικά προϊόντα, αφού προέρχονται από το γάλα που παράγουμε στον τόπο μας, καταφέρνοντας σήμερα να διατηρούμε στη Μαγνησία και στον θεσσαλικό κάμπο ένα μερίδιο που φτάνει το 70%, με τους καταναλωτές κατ’ ουσίαν να μας δίνουν αυτή την αναπτυξιακή ώθησης».
«Μα πάνω απ’ όλα, η πιστότητα των καταναλωτών ήταν αυτή που άνοιξε τις πόρτες όλων των μεγάλων λιανεμπορικών αλυσίδων στα προϊόντα της ΕΒΟΛ», σημειώνει ο ίδιος.

Η Αλλαγή πλεύσης

«Το 2003 η κατάσταση δεν ήταν καλή. Υπήρχαν πολλά χρέη στο τραπεζικό σύστημα, ενώ η παραγωγή έφτανε μετά βίας σε επεξεργασία τους 5 με 6 τόνους γάλακτος. Οι τζίροι ήταν χαμηλοί. Τα χρέη και προς τρίτους πολλά. Επίσης, το προσωπικό δεν πληρωνόταν και ξεκίνησαν δικαστικές διαμάχες. Ωστόσο, αργά αλλά σταθερά κάναμε κινήσεις για να βγούμε από το τέλμα. Πρώτα απ’ όλα πήραμε την απόφαση να κατέβουμε στο Λεκανοπέδιο της Αττικής.

Τα καταφέραμε και τα προϊόντα μας έγιναν αποδεκτά. Επίσης αυξήσαμε το δίκτυο διανομής μας. Εκσυγχρονίσαμε το εργοστάσιο. Αυξήσαμε τους κωδικούς προϊόντων. Μας βοήθησε πολύ το ότι βγάλαμε το βιολογικό κατσικίσιο γάλα, το οποίο προτίμησε το καταναλωτικό κοινό και αποτέλεσε την ατμομηχανή της βιομηχανίας μας. Επεκταθήκαμε στο γιαούρτι, στο αγελαδινό γάλα και ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε βιολογικό τυρί. Τα πράγματα έτσι άρχισαν να διορθώνονται. Επειτα όμως δυσκολευτήκαμε πολύ, καθώς με βάση τον νόμο περί συνεταιρισμών 70 από τους 80 εργαζομένους μας το 2010 συνταξιοδοτήθηκαν έχοντας συμπληρώσει 25ετή θητεία.

Πληρώσαμε πολλές αποζημιώσεις τότε. Ωστόσο, από εκείνη τη χρονιά με το νέο προσωπικό που προσλάβαμε, τα βήματα που προανέφερα, τις επενδύσεις που κάναμε και φυσικά τη συμπαράσταση του καταναλωτικού κοινού ξεκίνησε μία εποχή ακμής. Μπορώ να το πω πλέον με πάσα σιγουριά: είμαστε υγιείς απ’ όλες τις απόψεις», τονίζει ο κ. Πρίντζος.

Σημειώνεται ότι τα τελευταία δέκα έτη έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις καθοριστικής σημασίας για τον συνεταιρισμό, συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ, που εντάχθηκαν σε επενδυτικά επιδοτούμενα προγράμματα. Πέρυσι ολοκληρώθηκε επένδυση ύψους 6,5 εκατ. ευρώ για την κατασκευή της νέας πτέρυγας εργοστασίου της ΕΒΟΛ, επιδοτούμενη κατά 43% από το πρόγραμμα «Αλ. Μπαλτατζής» του ΥΠΑΑΤ. Είχαν προηγηθεί άλλες δύο ύψους 2 εκατ. ευρώ, που εντάχθηκαν σε εθνικά αναπτυξιακά προγράμματα με επιδότηση που έφτανε το 40%. Η συμμετοχή του συνεταιρισμού μάλιστα καλύφθηκε με ίδια κεφάλαια.

«Με τις επενδύσεις που κάναμε εκσυγχρονίσαμε τόσο κτιριακά όσο και μηχανολογικά τα τμήματα της εμφιάλωσης, του τυροκομείου, αλλά και του γιαουρτιού της γαλακτοβιομηχανίας ΕΒΟΛ», λέει ο κ. Πρίντζος, προσθέτοντας: «Με την ολοκλήρωση αυτών των έργων η ΕΒΟΛ έχει καταστεί μία πρότυπος γαλακτοβιομηχανία. Επιπλέον, έγινε καθετοποίηση της γαλακτοβιομηχανίας δημιουργώντας μονάδα παραγωγής πλαστικών φιαλών και παράλληλα δημιουργήθηκε και εργοστάσιο παραγωγής ζωοτροφών, από όπου οι κτηνοτρόφοι που μας: παραδίδουν το γάλα προμηθεύονται ζωοτροφές για τα ζώα τους σε ανταγωνιστικές τιμές. Ετσι, έχουμε πλήρη γνώση για τη διατροφή των ζώων, διασφαλίζοντας και την πρωτοπορία στην παραγωγή φρέσκου βιολογικού κατσικίσιου γάλακτος, το οποίο προέρχεται κυρίως από τα γίδια αυτόχθονης φυλής της Σκοπέλου, τα οποία είναι ελευθέρας βοσκής στα χωριά του δυτικού Πηλίου, Κεραμίδι, Βένετο, Κανάλια και Κερασιά», τονίζει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού.

Κάπως έτσι, σήμερα η παραγωγή της ΕΒΟΛ έχει φτάσει σε επεξεργασία τους 40 τόνους και οι κωδικοί προϊόντων τους 63 από 15 που ήταν το 2003. Επίσης, ο τζίρος από 5 εκατ. ευρώ που ήταν το 2005 έφτασε πέρυσι τα 18 εκατ. ευρώ και καταγράφηκαν καθαρά κέρδη 1,75 εκατ. ευρώ! Ο συνεταιρισμός το 2003 είχε μη συνεπώς εξυπηρετούμενο δανεισμό 2,5 εκατ. ευρώ μόνο από την Αγροτική, ενώ υπήρχαν επιβαρύνσεις και σε άλλες τράπεζες και χρέη σε ιδιώτες προμηθευτές. Σήμερα, όπως λέει ο κ. Πρίντζος, έχουν αποπληρωθεί όλα στο ακέραιο: «Δεν χρωστάμε σε κανέναν και αυτό μας δίνει τεράστια ευχέρεια να επιτελέσουμε τον ρόλο μας».

Οι φετινοί στόχοι

Για φέτος ο ίδιος είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος. «Οι στόχοι που βάλαμε φέτος επαληθεύονται μέχρι στιγμής από τα αποτελέσματα του α’ τετραμήνου της χρονιάς, καταγράφοντας αύξηση σε όγκο, τζίρο και κέρδη περίπου 12%. Ελπίζουμε ο τζίρος μας να φτάσει τα 20 εκατ. ευρώ με επέκταση του δικτύου διανομής ώστε να καλύψουμε μεγαλύτερο τμήμα της χώρας μας, καθώς και με την παραγωγή τεσσάρων νέων κωδικών – κυρίως στο τμήμα γιαουρτιού». Μεταξύ άλλων, θα λανσαριστεί γιαούρτι με φρούτα, ενώ στα πλάνα είναι και κεφίρ. «Στο κομμάτι αυτών των προϊόντων αλλά και των βιολογικών θα αυξήσουμε την γκάμα, και σε συνδυασμό με το δίκτυο διανομής που αναπτύσσουμε θα έχουμε πολύ καλύτερη πορεία», τονίζει ο κ. Πρίντζος

Σήμερα τα προϊόντα της ΕΒΟΛ έχουν παρουσία κυρίως στο Λεκανοπέδιο, στη Θεσσαλία και την Εύβοια. «Μέσω των μεγάλων αλυσίδων τα προϊόντα μας φτάνουν και σε άλλα σημεία», λέει ο κ. Πρίντζος, ο οποίος τονίζει ότι η προσπάθεια του συνεταιρισμού τώρα είναι να επεκταθεί στη νησιωτική Ελλάδα. «Πιστεύω ότι θα καταφέρουμε να ανοίξουμε νέες αγορές, γι’ αυτό και προσδοκώ ακόμα καλύτερα αποτελέσματα φέτος», προσθέτει.

Το 2020, όπως σημειώνει, θα επιχειρηθούν και οι πρώτες εξαγωγές με άξονα τα βιολογικά προϊόντα και κυρίως το κατσικίσιο γάλα και τα παράγωγά του.
Ολα αυτά όμως, όπως υπογραμμίζει, με σίγουρα βήματα, αφού σε καμιά περίπτωση ο συνεταιρισμός δεν θα κάνει εκπτώσεις στην ποιότητα για την ποσότητα. «Είμαστε μια παραδοσιακή γαλακτοβιομηχανία που παράγει όχι μόνο αρίστης ποιότητας προϊόντα, αλλά με τον γνήσιο, τον παραδοσιακό τρόπο. Υπ’ αυτή την έννοια δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τις τυροκομικές βιομηχανίες. Αυτές χρειάζονται 2,5 κιλά γάλα για να βγάλουν ένα κιλό τυρί ενώ εμείς 4. Την ποιότητά μας όμως δεν θα τη ρισκάρουμε επ’ ουδενί».

Στήριξη

Ολα αυτά γίνονται, όπως λέει ο κ. Πρίντζος, για να μπορεί ο συνεταιρισμός, με έτος ίδρυσης το 1929 (η ΕΒΟΛ δημιουργήθηκε το 1952), να επιτελεί τον ρόλο του. Και αυτός είναι να στηρίζει πρώτα απ’ όλα τα 7.000 μέλη του.

«Bοηθάμε τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, εκπληρώνοντας έτσι ουσιαστικά τον ρόλο και τον σκοπό ύπαρξης του συνεταιρισμού», λέει και προσθέτει: «Οι τιμές που προσφέρουμε τόσο στους κτηνοτρόφους που παραδίδουν γάλα (αγελαδινό, πρόβειο, γίδινο) όσο και στους γεωργούς που παραδίδουν δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι) είναι οι υψηλότερες στην ελληνική επικράτεια. Οι μεν κτηνοτρόφοι πληρώνονται εντός 20 ημερών, οι δε γεωργοί αμέσως μετά την παράδοση των προϊόντων τους στις εγκαταστάσεις, χωρητικότητας περίπου 12.000 τόνων, που διαθέτει ο συνεταιρισμός στα χωριά Στεφανοβίκειο και Αγιο Δημήτριο του Νομού Μαγνησίας».

Επειτα, όπως σημειώνει ο κ. Πρίντζος, οι εργαζόμενοι κάθε χρόνο αυξάνονται: «Απασχολούμε περίπου 140 άτομα προσωπικό, το οποίο ευελπιστώ ως το τέλος της χρονιάς να φτάσει τα 155 με 160 άτομα. Είναι προσωπικό που σε όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης δεν του μειώσαμε τον μισθό, λαμβάνουν κανονικά το δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και το επίδομα αδείας – δεν καθυστερήσαμε ποτέ την πληρωμή τους. Εκτός αυτών, ο συνεταιρισμός χορηγεί στο προσωπικό του και bonus σε διάφορες μορφές». Εξάλλου, όπως ο ίδιος αναγνωρίζει, «η θετική πορεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βόλου – ΕΒΟΛ, πέραν όλων των άλλων, οφείλεται στην εργατικότητα του προσωπικού και την εργασιακή ειρήνη και ομόνοια τόσο του διοικητικού συμβουλίου όσο και των εργαζομένων με τα μέλη του συνεταιρισμού».

Και φυσικά, υπάρχει και ο κοινωνικός ρόλος της ΕΒΟΛ: «Εχουμε παρουσιάσει έντονο κοινωνικό έργο κατά τα τελευταία έτη. Ενδεικτικά αναφέρω: υποτροφίες οι οποίες χορηγούνται κάθε χρόνο σε 15 παιδιά που αδυνατούν οι οικογένειές τους να τα στηρίξουν οικονομικά, δύο ασθενοφόρα στο Κέντρο Υγείας Βελεστίνου και στο Νοσοκομείο Βόλου, ιατρικό εξοπλισμό στο Νοσοκομείο Βόλου και πολλές άλλες παροχές στο κοινωνικό σύνολο του Νομού Μαγνησίας», τονίζει ο κ. Πρίντζος.

Ο ίδιος, όντας εμβληματική προσωπικότητα στη Μαγνησία, δηλώνει πρώτα απ’ όλα αγρότης και κτηνοτρόφος. «Τελείωσα το παλιό γυμνάσιο στα δύσκολα χρόνια κάνοντας καθημερινά από το χωριό μου ως το Βελεστίνο και πίσω με τα πόδια μια πορεία 16 χιλιομέτρων. Εχω βιώσει την κτηνοτροφία μέσα στο μαντρί και τη γεωργία πάνω στο τρακτέρ. Ακόμα και σήμερα αυτή τη δουλειά κάνω», λέει, αφήνοντας στο τέλος και ένα παράπονο για την εγκατάλειψη του αγροτικού κόσμου από την Πολιτεία. «Ολοι ομονοούν ότι ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας είναι και πυλώνας της χώρας, αλλά κανείς διαχρονικά δεν ασχολείται σοβαρά και αποτελεσματικά», λέει. Και αυτό, όπως τονίζει, στρέφει σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες τη νέα γενιά.

Σχέδια για νέες επενδύσεις

Τα σχέδια, όμως, δεν σταματούν εδώ. Οπως λέει ο κ. Πρίντζος, ο συνεταιρισμός βρίσκεται σε διερεύνηση προκειμένου να δημιουργήσει μια μονάδα επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων του Νομού Μαγνησίας ύψους 5 εκατ. ευρώ, με απώτερο σκοπό να ενισχύσει οικονομικά τον αγροτικό κόσμο της Θεσσαλίας: «Θα περιλαμβάνει όσπρια που υπάρχουν και καλλιεργούνται στην περιοχή μας, όπως φακές και φασόλια. Επίσης θα περιλαμβάνει μία μονάδα ξηρών καρπών μιας και έχουμε πολλές δενδρώδεις καλλιέργειες. Θέλουμε επίσης να συσκευάσουμε και τα βότανα του Πηλίου που αναφέρονται στους Κενταύρους».

Σύμφωνα με τον κ. Πρίντζο, οι αποφάσεις θα ληφθούν ως το τέλος του καλοκαιριού, ενώ ήδη γίνεται διερεύνηση όχι μόνο για τον εξοπλισμό και τα κοστολόγια για τη νέα μονάδα, αλλά και την καταρχήν εξασφάλιση της εμπορίας των προϊόντων είτε με δικό τους σήμα είτε ως ιδιωτική ετικέτα. «Εχουμε τη ρευστότητα, θέλουμε να βοηθάμε τον αγροτικό κόσμο και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε», καταλήγει.