«Η βιοτεχνολογία μπορεί να εξελιχθεί σε έναν από τους πιο δυναμικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, καθώς συνδυάζει επιστημονική αριστεία, καινοτομία και σημαντικές διεθνείς προοπτικές». Αυτό δηλώνει ο κ. Νίκος Κυρπίδης, κορυφαίος βιολόγος-ερευνητής με σπουδαία σταδιοδρομία στις ΗΠΑ, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη του συνεδρίου Bio3 25, που φέτος διοργανώνεται από τις 15 έως τις 19 Σεπτεμβρίου στην Τεχνόπολη στο Γκάζι. Στο Bio3 25 που θα διαρκέσει πέντε ημέρες θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 120 ομιλητές παγκόσμιας κλάσης, καθώς και πάνω από 50 ανώτερα στελέχη πολυεθνικών εταιρειών βιοτεχνολογίας, φαρμακευτικής, τεχνολογίας υγείας και επενδύσεων.

Το φετινό φόρουμ θα εστιάσει στη διασταύρωση της βιοτεχνολογίας, της βιοπληροφορικής και της βιοοικονομίας με συνεδρίες που θα διερευνούν τις θεραπευτικές τεχνολογίες επόμενης γενιάς, την άνοδο και τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιοτεχνολογία, την επανάσταση του μικροβιώματος και τις ανακαλύψεις στις βιοεπιστήμες. Θα δοθεί έμφαση στην επιχειρηματικότητα, στον σχηματισμό κεφαλαίου και την οικοδόμηση οικοσυστημάτων με στοχευμένες συζητήσεις για την καινοτομία, με βάση τα πανεπιστήμια, τις επενδυτικές στρατηγικές και τις υποδομές που απαιτούνται για να μετατραπεί η Ελλάδα σε περιφερειακό κόμβο βιοτεχνολογίας.

Στη συνέντευξή του ο κ. Κυρπίδης αναφέρεται στη σημασία του συνεδρίου, αλλά και στα βήματα που θα πρέπει να κάνει η χώρα μας προκειμένου να μετατρέψει τη βιοτεχνολογία σε μοχλό ανάπτυξης και διεθνούς ανταγωνιστικότητας.

«Θέλουμε να δείξουμε ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει ισότιμος παίκτης στον παγκόσμιο χάρτη της βιοτεχνολογίας, αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες αλλά και η νοοτροπία της συνεργατικότητας», τονίζει.
Ο κ. Κυρπίδης είναι βιολόγος-ερευνητής, επικεφαλής από το 2010 του µεγαλύτερου προγράµµατος προκαρυωτικής γονιδιωµατικής και μεταγονιδιωµατικής παγκοσµίως στο Joint Genome Institute του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ.

Τα τελευταία χρόνια η ερευνητική του δραστηριότητα στις ΗΠΑ επικεντρώνεται στη μελέτη των μικροβιακών κοινοτήτων και της γονιδιωματικής τους ποικιλότητας, με έμφαση στη μικροβιακή οικολογία και τα δίκτυα αλληλεπίδρασης μικροοργανισμών. Μέσα από την ανάπτυξη νέων βιοπληροφορικών εργαλείων και στρατηγικών ανάλυσης μεγάλων δεδομένων συμβάλλει στη χαρτογράφηση της μικροβιακής και ιικής ποικιλότητας σε παγκόσμια κλίμακα. Πρόκειται για ένα πεδίο που ανοίγει τον δρόμο σε νέες διαγνωστικές προσεγγίσεις, θεραπείες και στρατηγικές πρόληψης, με άμεσο αντίκτυπο στη δημόσια υγεία.

Το Bio3 Forum

Το Bio3 ξεκίνησε το 2023 ως μια πρωτοβουλία με στόχο να φέρει κοντά την ακαδημαϊκή έρευνα, τη βιομηχανία, τους επενδυτές και τη δημόσια διοίκηση γύρω από τη βιοτεχνολογία και τις συναφείς επιστήμες. Από τότε έχει καθιερωθεί ως το κορυφαίο ετήσιο φόρουμ συνεργασίας στον χώρο της βιοεπιστήμης στην Ελλάδα προσελκύοντας διακεκριμένους ομιλητές από το εξωτερικό, startups, venture capital funds και στελέχη της φαρμακοβιομηχανίας. Μέσα από ομιλίες, fireside chats και συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας, το Bio3 αναδεικνύει τις παγκόσμιες τάσεις στη βιοτεχνολογία, στην Τεχνητή Νοημοσύνη στις βιοεπιστήμες, στη μεταφορά τεχνολογίας και την καινοτομία, αλλά και τις επενδυτικές τάσεις, δημιουργώντας ένα σημείο αναφοράς για το ελληνικό οικοσύστημα.

Το BioInnovation Greece

Το BioInnovation Greece (BiG) ιδρύθηκε το 2024 για να δώσει ώθηση στη βιοτεχνολογία στην Ελλάδα. Στόχος του είναι να μετατρέψει την καινοτομία σε κινητήρια δύναμη ανάπτυξης φέρνοντας κοντά ερευνητές, επιχειρήσεις και επενδυτές. Πίσω από το BiG βρίσκεται μια διεθνής ομάδα έμπειρων επιστημόνων και επαγγελματιών με βαθιά γνώση και σημαντική πορεία στη βιοτεχνολογία, στην Υγεία και την επιχειρηματικότητα, που μοιράζονται ένα κοινό όραμα, να αναδείξουν την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της βιοτεχνολογίας. Με ισχυρούς δεσμούς με την ελληνική διασπορά, το BiG αξιοποιεί διεθνείς γνώσεις και δίκτυα για να ανοίξει τον δρόμο σε νέες ιδέες και συνεργασίες. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα BioSTART που ξεκίνησε το 2025, με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, δημιουργεί γέφυρες ανάμεσα στην επιστήμη και την αγορά ενισχύοντας την εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Οπως έχει επισημάνει ο κ. Κυρπίδης, «για εμάς, το Ιδρυμα Λάτση δεν αποτελεί απλώς έναν υποστηρικτή, αλλά έναν στρατηγικό εταίρο στη δημιουργία ενός σύγχρονου οικοσυστήματος βιοτεχνολογικής καινοτομίας στην Ελλάδα».

– To Bio3 έγινε θεσμός. Τι καινοτομικό προωθείται μέσα από τις διεθνείς αυτές συναντήσεις;

Το ετήσιο φόρουμ της BioInnovation Greece έχει καθιερωθεί ως θεσμός γιατί δεν περιορίζεται απλώς στην παρουσίαση επιστημονικών εξελίξεων, αλλά λειτουργεί κυρίως ως σημείο συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών μεταξύ ακαδημαϊκών, ερευνητών, βιομηχανίας, startups και επενδυτών απ’ όλο τον κόσμο. Μέσα από αυτές τις διεθνείς συναντήσεις προωθείται η καινοτομία στη βιοϊατρική, στη βιοτεχνολογία και στη φαρμακοβιομηχανία, δίνοντας έμφαση σε νέες τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, οι ψηφιακές εφαρμογές στην υγεία, οι προηγμένες θεραπείες και η πράσινη βιοοικονομία.

Παράλληλα, δημιουργείται ένα οικοσύστημα συνεργασιών που δίνει τη δυνατότητα σε νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες να παρουσιάσουν τις ιδέες τους, να βρουν υποστήριξη και να δικτυωθούν διεθνώς. Το φόρουμ προωθεί μια νέα κουλτούρα επιχειρηματικότητας στην έρευνα συμβάλλοντας ώστε η γνώση να μετατρέπεται σε εφαρμογές με πραγματικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.

– Πρωτοστατείτε στην Ελλάδα θέτοντας τα δεδομένα της βιοτεχνολογίας – βιοπληροφορικής σε μια βάση συνεδριακή και συνδυαστική με την καινοτομία και τις επενδύσεις. Ποια η νεωτερική διάσταση αυτού του εγχειρήματος;

Ενας από τους στόχους μας είναι να σπάσουν τα στεγανά ανάμεσα στην επιστημονική έρευνα, στην επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις δημιουργώντας έναν ενιαίο χώρο διαλόγου και συνεργασίας.
Στην Ελλάδα η βιοτεχνολογία και η βιοπληροφορική αναπτύσσονται δυναμικά, αλλά για να αποκτήσουν πραγματικό αντίκτυπο χρειάζεται να συνδεθούν άμεσα με την καινοτομία και την οικονομία. Μέσα από το φόρουμ επιχειρούμε να αναδείξουμε αυτή τη διασύνδεση επιστήμης – αγοράς – κοινωνίας. Φέρνουμε κοντά ερευνητές αιχμής με startups, επενδυτές και κρατικούς φορείς χάραξης πολιτικής ώστε να προκύψουν νέες συνέργειες. Ετσι, οι ιδέες δεν μένουν κλεισμένες στα εργαστήρια, αλλά βρίσκουν δρόμο για ανάπτυξη, εμπορική αξιοποίηση και κοινωνική εφαρμογή.

Ενα ακόμη καθοριστικό στοιχείο είναι ότι συνδέουμε τη δυναμική ελληνική διασπορά με τη χώρα μας. Μέσα από τη συμμετοχή Ελλήνων επιστημόνων και επιχειρηματιών του εξωτερικού δημιουργούμε γέφυρες γνώσης και εμπειρίας που ενδυναμώνουν το οικοσύστημα και δίνουν προοπτική στους νέους επιστήμονες και τους επιχειρηματίες της χώρας. Επιπλέον, προβάλλουμε την Ελλάδα ως κόμβο βιοτεχνολογικής καινοτομίας στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δίνοντας την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες και εταιρείες να ενταχθούν σε διεθνή δίκτυα.
Αυτό το στοιχείο εξωστρέφειας, σε συνδυασμό με την εστίαση στις επενδύσεις και την ενεργό συμμετοχή της Διασποράς, είναι που καθιστά το εγχείρημα μοναδικό και πραγματικά νεωτερικό.

Οι επενδύσεις και η Ελλάδα

– Στη χώρα μας γίνονται επενδύσεις στη βιοτεχνολογία; Προσελκύονται από το εξωτερικό επενδυτές; Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε;

Στην Ελλάδα βλέπουμε μια σταδιακή άνοδο στις επενδύσεις στη βιοτεχνολογία μέσα από ιδιωτικές πρωτοβουλίες και την ενίσχυση ερευνητικών προγραμμάτων με εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια. Αν και το οικοσύστημα παραμένει σε αναπτυξιακό στάδιο, έχουν ήδη εμφανιστεί εταιρείες που προσελκύουν διεθνές ενδιαφέρον. Η συμμετοχή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων είναι ακόμη περιορισμένη, αλλά αυξάνεται χάρη στην ποιοτική έρευνα και σε πρωτοβουλίες όπως το Bio3 και το BioSTART, που φέρνουν πιο κοντά επιστήμονες και επενδυτές.

Γενικά βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο από την ακαδημαϊκή έρευνα προς τη δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων με διεθνή προοπτική. Η ελληνική διασπορά μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο μέσω της διασύνδεσης με το εξωτερικό και της διευκόλυνσης στην προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων.

– Μπορεί η ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας να γίνει πυλώνας της ελληνικής οικονομίας; Τι πρέπει να κάνουμε για να το πετύχουμε;  

Η βιοτεχνολογία μπορεί να εξελιχθεί σε έναν από τους πιο δυναμικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, καθώς συνδυάζει επιστημονική αριστεία, καινοτομία και σημαντικές διεθνείς προοπτικές.

Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό και πανεπιστήμια που παράγουν έρευνα υψηλής ποιότητας, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί Ελληνες κατέχουν κορυφαίες θέσεις στη φαρμακοβιομηχανία, στη βιοτεχνολογία και τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Αυτό δείχνει ότι έχουμε την τεχνογνωσία και το όραμα για να πρωταγωνιστήσουμε όχι μόνο εκτός, αλλά και εντός της χώρας.

Για να πετύχουμε, όμως, χρειάζονται στρατηγικός σχεδιασμός, σταθερό θεσμικό πλαίσιο, κίνητρα για επενδύσεις και ενίσχυση συνεργειών ανάμεσα σε επιστήμονες, επιχειρήσεις και επενδυτές. Παράλληλα, είναι κρίσιμο να καλλιεργηθεί επιχειρηματική κουλτούρα στα πανεπιστήμια και να δημιουργηθούν χρηματοδοτικοί μηχανισμοί για την υποστήριξη proof of concept ιδεών, ώστε να λειτουργήσουν ως προθάλαμος νέων startups. Με αυτά τα βήματα, η Ελλάδα μπορεί να μετατρέψει τη βιοτεχνολογία σε μοχλό ανάπτυξης και διεθνούς ανταγωνιστικότητας.

BIG και Ιδρυμα Λάτση

– Tι είναι η δράση του BioInnovation την οποία παρουσιάσατε πριν από λίγους μήνες στο Ιδρυμα Λάτση με την υποστήριξή του; Πού στοχεύει;

Η δράση του BioInnovation Greece, που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Ιδρυμα Λάτση με την υποστήριξή του, στοχεύει στη δημιουργία ενός βιώσιμου οικοσυστήματος βιοτεχνολογικής καινοτομίας στην Ελλάδα. Στον πυρήνα αυτής της προσπάθειας βρίσκεται το πρόγραμμα BioSTART, το οποίο έχει δύο βασικούς πυλώνες: τον διαγωνισμό BioSTART, έναν ετήσιο διαγωνισμό με στόχο να αναδεικνύει υψηλού δυναμικού, πρώιμου σταδίου βιοτεχνολογικές ιδέες, δίνοντας στους νέους επιστήμονες τη δυνατότητα να τις εξελίξουν με τη στήριξη μεντόρων από τη βιομηχανία και διεθνών δικτύων, και την υποτροφία BioSTART, που είναι ένας μηχανισμός χρηματοδότησης pre-seed που παρέχει τους απαραίτητους πόρους ώστε οι ερευνητικές καινοτομίες να μετατραπούν σε βιώσιμες startups.

Μέσα από αυτούς τους δύο πυλώνες δημιουργείται ένας ολοκληρωμένος μηχανισμός καινοτομίας που συνδέει την ακαδημαϊκή έρευνα με την αγορά και τις επενδύσεις. Το πρόγραμμα BioSTART προσφέρει mentorship, πρόσβαση σε διεθνή δίκτυα και υποστήριξη εμπορικής αξιοποίησης, ώστε οι καινοτόμες ιδέες να μπορούν να περάσουν από το εργαστήριο στην πραγματική οικονομία.

Ο ρόλος της Πολιτείας

– Η Πολιτεία διαδραματίζει κάποιον υποστηρικτικό ρόλο σε όλες αυτές τις δράσεις;

Η Πολιτεία μπορεί να έχει αναμφίβολα καίριο ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια όχι μόνο μέσω στοχευμένων χρηματοδοτικών μηχανισμών προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και μέσω της δημιουργίας ενός σταθερού θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου που θα διευκολύνει τις επενδύσεις, θα ενισχύει την επιχειρηματικότητα και θα συνδέει την έρευνα με την αγορά.

Ωστόσο, έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα να περιμένουμε τα πάντα από την Πολιτεία. Φυσικά, υπάρχουν πολλά κρίσιμα βήματα που μόνο εκείνη μπορεί να υλοποιήσει, όμως εξίσου σημαντικό είναι να αναγνωρίσουμε και να στηρίξουμε τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες που προχωρούν μπροστά, όπως το BioInnovation Greece, το οποίο δημιουργεί νέους δρόμους συνεργασίας μεταξύ επιστήμης, επενδυτών και βιομηχανίας. Με μια τέτοια διττή προσέγγιση, όπου η Πολιτεία θέτει το πλαίσιο και ενισχύει, αντί να αντικαθιστά, την ιδιωτική δημιουργικότητα, μπορεί να χτιστεί ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό οικοσύστημα που θα αναδείξει τη βιοτεχνολογία σε κύριο μοχλό ανάπτυξης για τη χώρα.

– Ποιο ήταν το σκεπτικό σας για να δημιουργήσετε όλα αυτά;

Αισθάνεστε ότι προσφέρετε στη χώρα σας ένα νέο κεφάλαιο επιστημονικής και οικονομικής σημασίας; Ως επιστήμονες που εργαζόμαστε πολλά χρόνια στο εξωτερικό, τόσο εγώ όσο και οι συνεργάτες μου, αισθανόμαστε έντονα την ανάγκη να επιστρέψουμε στη χώρα μας μέρος της πείρας που έχουμε αποκτήσει, ώστε να δώσουμε ευκαιρίες στους νέους ερευνητές για να μείνουν και να δημιουργήσουν εδώ.

Φυσικά, εξίσου έντονη είναι και η προσωπική διάσταση, που είναι η αίσθηση ευθύνης απέναντι στην πατρίδα μας. Θέλουμε να δείξουμε ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει ισότιμος παίκτης στον παγκόσμιο χάρτη της βιοτεχνολογίας, αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες αλλά και η νοοτροπία της συνεργατικότητας. Μέσα από πρωτοβουλίες όπως το BioInnovation Greece και δράσεις όπως το BioSTART φιλοδοξούμε να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο επιστημονικής και οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα μας. Ο στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε το απαραίτητο οικοσύστημα που μπορεί να αλλάξει την πορεία της βιοτεχνολογίας στην Ελλάδα δημιουργώντας προοπτικές ανάπτυξης και εξωστρέφειας για τις επόμενες γενιές.

Διαβάστε ακόμη 

ΔΕΘ: Πόσο μειώνονται οι φόροι στα ενοίκια και τα τεκμήρια – Τι αλλάζει σε ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ (πίνακες)

Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Φοροελαφρύνσεις, αυξήσεις στα εισοδήματα και διεκδίκηση τρίτης θητείας το 2027

Πετρέλαιο: Ο OPEC+ ανοίγει ξανά τις στρόφιγγες – Κατ’ αρχήν συμφωνία για αύξηση παραγωγής τον Οκτώβριο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα