Της Νάντιας Μιχαλοπούλου
«Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός» λέει το ρητό και βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στην περίπτωση που κάποιος επιλέγεται σε μια νέα θέση εργασίας, μετακινείται ή προάγεται σε μια άλλη. Μπορεί πολλοί να ανησυχούν για την πρώτη ημέρα στο νέο εργασιακό περιβάλλον και την εντύπωση που θα αφήσουν σε αυτό, η κρίσιμη περίοδος, ωστόσο, που κρίνει και τη μελλοντική πορεία ενός εργαζόμενου είναι οι πρώτοι έξι μήνες. Πρόκειται για το χρονικό διάστημα στη διάρκεια του οποίου αρκετοί λειτουργούν στο… «ρελαντί», καθώς θεωρούν ότι βρίσκονται σε διαδικασία εκπαίδευσης. Στην πραγματικότητα όμως είναι η πιο κομβική περίοδος, καθώς είναι τότε που αρχίζει να διαφαίνεται αν ο «καινούργιος» θα ενταχθεί στην ομάδα, αν θα γίνει αποδεκτός από συναδέλφους και προϊσταμένους ή αν θα απορριφθεί. Απαιτούνται μεθοδικές κινήσεις και προσεκτικός σχεδιασμός, ακριβώς όπως στη διαδικασία αναζήτησης εργασίας, τονίζουν οι ειδικοί σε θέματα εργασίας και επιχειρήσεων.
«Τους πρώτους έξι μήνες πρέπει να αποδείξεις όλα όσα υποστήριξες στη συνέντευξη για να πάρεις τη δουλειά» σημειώνει η κυρία Γεωργία Αλεξοπούλου, Recruitment Manager της Adecco Ελλάδος και προσθέτει: «Αξιολογείς και αξιολογείσαι. Δοκιμάζεις και δοκιμάζεσαι, θέτοντας ταυτόχρονα τις βάσεις για το επαγγελματικό μέλλον. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για της μικρότερης ηλικίας εργαζόμενους, αλλά και για εκείνους με προϋπηρεσία και σημαντική εργασιακή εμπειρία. Όσοι,δε, αναλαμβάνουν θέση προϊσταμένου, το πρώτο εξάμηνο είναι ο χρόνος στον οποίο θα πρέπει να φανούν αντάξιοι των προσδοκιών που έχουν δημιουργηθεί για τον ρόλο τους. Θα πρέπει να φέρουν την… αλλαγή, τη βελτίωση και την εξέλιξη».
Η κα Γεωργία Αλεξοπούλου Recruitment Manager της Adecco Ελλάδος
Συνάδελφοι και εταιρική κουλτούρα
Ο νέος εργαζόμενος θα πρέπει να σχεδιάσει συναντήσεις με τους συνεργάτες του, να τους γνωρίσει και να μάθει πληροφορίες για την εταιρεία και την εργασία των ίδιων. Αν η εταιρεία διαθέτει ένα επίσημο εισαγωγικό πρόγραμμα προσανατολισμού, αυτό θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος. Αν όχι, ο ίδιος θα πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία. Το βασικό σημείο είναι να δείξει διάθεση για συναδελφική συναναστροφή και ταυτόχρονα να καταφέρει να αναγνωρίσει τις υπάρχουσες ανάγκες, ώστε να λάβει υπόψη του πώς μπορεί να τις επηρεάσει μελλοντικά. «Θα πρέπει να επιδιώξει να γνωρίσει όλους τους συναδέλφους. Να μιλήσει μαζί τους και να παρουσιάσει τον εαυτό του επικεντρωμένος στο επαγγελματικό ιστορικό: από ποιον οργανισμό προέρχεται δηλαδή και ποιος είναι ο νέος ρόλος που αναλαμβάνει», συμβουλεύει η κυρία Αλεξοπούλου και συνεχίζει: «Παράλληλα, είναι μια καλή ευκαιρία για να μάθει λεπτομερείς πληροφορίες για τη δομή και την κουλτούρα της εταιρείας, τις συνήθειες των εργαζομένων και το στυλ με το οποίο επικοινωνούν μεταξύ τους. Σε αυτή τη φάση, ο νέος εργαζόμενος είναι σημαντικό να ακούει προσεκτικά, ακόμη και τα φαινομενικά ασήμαντα σχόλια, να παρατηρεί τα πάντα, ει δυνατόν, να κρατά σημειώσεις και να επιλέγει προσεκτικά τις ερωτήσεις που θέτει, κυρίως στους εργαζόμενους που βρίσκονται χρόνια στον οργανισμό».
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό σημείο είναι οι σχέσεις που αναπτύσσονται με τον άμεσο προϊστάμενο την πρώτη περίοδο της συνεργασίας. Κατά κάποιον τρόπο, η συμπεριφορά και οι απαιτήσεις του κάθε προϊσταμένου σχετίζονται με την εταιρική κουλτούρα, αλλά φυσικά εξαρτώνται και από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου. Άρα ο νεοπροσληφθείς, ειδικά αν πρόκειται για άτομο με προϋπηρεσία, είναι πιθανό να πρέπει να δώσει μεγάλη προσοχή ώστε να μη μεταφέρει συνήθειες που προέρχονται από προηγούμενες εταιρείες στις οποίες εργάστηκε, γιατί πολύ απλά μπορεί να μην είναι αποδεκτές στην τωρινή του εργασία.
Προσοχή στους άγραφους κανόνες
Ως καινούργιο μέλος μιας ομάδας, πρέπει κανείς, όταν ξεκινά η συνεργασία με μια εταιρεία, να δώσει προσοχή στις συνήθειες, στα «ήθη και έθιμα», στους κανόνες που τηρούνται από τους υπάρχοντες εργαζομένους, κανόνες τους οποίους θα πρέπει και ο ίδιος στο εξής να τηρεί. Κάποιες φορές, αυτοί οι κανόνες μοιάζουν χωρίς νόημα, αλλά το να τους αγνοήσει ένας καινούργιος μπορεί να προδιαθέσει τους παλαιότερους αρνητικά προς αυτόν. Το σημαντικότερο είναι να φαίνεται ότι έχει κανείς διάθεση να σεβαστεί τέτοιους κανόνες, ώστε να καταφέρει γρήγορα να γίνει αναπόσπαστο μέλος του νέου περιβάλλοντος. Στη συνέχεια, θα μπορέσει να επηρεάσει θετικά την ομάδα συμβάλλοντας στην υλοποίηση αλλαγών που θα βελτιώσουν τη δομή, την οργάνωση και την παραγωγικότητα της ομάδας.
Αρμοδιότητες και συμπεριφορά
Το πρώτο χρονικό διάστημα ο οργανισμός εστιάζει στη διάθεση, τη συμπεριφορά και τις δυνατότητες του νεοεισερχόμενου. Είναι σημαντικό, ωστόσο, από την αρχή να διευκρινιστούν οι αρμοδιότητες που αναλαμβάνει ο «νέος». Η Recruitment Manager της Adecco Ελλάδος συμβουλεύει τους εργαζόμενους να κάνουν από τον πρώτο μήνα μια συζήτηση με τον προϊστάμενο και να θέσουν ερωτήσεις ως προς το αντικείμενο εργασίας τους, να μάθουν πώς και κάθε πότε θα αξιολογούνται και τι αποτελέσματα καλούνται να φέρουν. Από τον δεύτερο κιόλας μήνα, συνεχίζει, μπορούν να ζητήσουν ένα πρώτο feedback, ώστε να δείξουν διάθεση για βελτίωση και ανάπτυξη μέσα στην εταιρεία. «Η επιδίωξη της συζήτησης με τον προϊστάμενο σε ειδικές συναντήσεις είναι απαραίτητη, ώστε να είναι ξεκάθαρες οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες και των δύο πλευρών και να εξασφαλιστεί η ομαλή συνεργασία και η επίτευξη των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων».
Σε κάθε ομάδα υπάρχουν αρμοδιότητες λιγότερο ή περισσότερο ελκυστικές. Είναι καλό ο «καινούργιος» να αποκτήσει γρήγορα μια εικόνα για το ποιες είναι αυτές. Θετική διάθεση καλλιεργείται όταν ο εργαζόμενος δείχνει πως έχει ως γνώμονα το ομαδικό πνεύμα και ενδιαφέρεται για την επιτυχία όλης της ομάδας και κατ’ επέκταση της εταιρείας, δείχνοντας προθυμία να ασχοληθεί τόσο με τις περισσότερο όσο και με τις λιγότερο ελκυστικές εργασίες. «Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνονται δύο στόχοι: ο νέος εργαζόμενος προσεγγίζει τους συναδέλφους και «χτίζει» σχέσεις μαζί τους, ενώ παράλληλα μαθαίνει και νέα αντικείμενα που είναι πιθανό να φανούν χρήσιμα στο μέλλον».
«Οι εργοδότες εκτιμούν τη διάθεση για διαρκή εκπαίδευση και μάθηση. Συχνά, οι νέοι εργαζόμενοι φοβούνται να κάνουν ερωτήσεις ως προς το αντικείμενο της εργασίας τους, θέλοντας να δείξουν ότι έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις ή φοβούμενοι μήπως θεωρηθούν ανεπαρκείς για τον ρόλο που ανέλαβαν», συμπληρώνει η κυρία Αλεξοπούλου. «Αυτή η στάση είναι πιθανό να δημιουργήσει αρνητική εντύπωση στους εργοδότες, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες ενέργειες λόγω ελλιπούς ενημέρωσης. Συμβουλεύουμε λοιπόν τους νέους να μην διστάζουν να θέτουν διαρκώς ερωτήσεις».
Για την υπερβολική εκδήλωση φιλοδοξίας αναφέρει: «Ακόμη και αν ο εργαζόμενος είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδης και ικανός, καλό είναι να ξεκινήσει αργά και σταθερά θέτοντας επιτεύξιμους στόχους. Η υπερβολική επίδειξη προσόντων λειτουργεί αρνητικά, δημιουργώντας πολλές φορές τριβές με τους συναδέλφους. Οι εργοδότες εκτιμούν τους ικανούς, αλλά όχι τους υπερόπτες εργαζόμενους». Σπεύδει πάντως να συμπληρώσει ότι «ο εργαζόμενος οφείλει να αξιολογεί το περιβάλλον και να ενεργεί αναλόγως. Αν δηλαδή έχει ενταχθεί σε μια γρήγορα αναπτυσσόμενη ομάδα, μπορεί να εκδηλώσει σχετικά σύντομα την επιθυμία για εξέλιξη – αρκεί να είναι σε θέση να την υποστηρίξει».
«Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι θετικό να εκφράζονται νέες ιδέες για τη βελτίωση και την ανάπτυξη της εταιρείας, αρκεί να είναι πολύ καλά μελετημένη η υλοποίηση τους. Ιδιαίτερα στις ανώτερες ιεραρχικά θέσεις, οι ιδέες θα πρέπει να συνοδεύονται από ένα πλάνο στρατηγικής και εκτέλεσης».
Αναζήτηση μέντορα
Σε κάθε επαγγελματική ομάδα υπάρχουν κάποιοι συνάδελφοι -συνήθως με αρκετά χρόνια προϋπηρεσίας και μεγάλη πείρα στη συγκεκριμένη δουλειά- που είναι και αγαπητοί και πρόθυμοι να δώσουν τα φώτα τους στους νεότερους. «Είναι καλό ο νεοεισερχόμενος να προσεγγίσει έναν τέτοιο συνάδελφο, για να τον συμβουλεύεται στο νέο του ξεκίνημα. Έτσι, εξασφαλίζει έναν μέντορα, ο οποίος θα μπορεί να τον στηρίξει τόσο σε ζητήματα που έχουν σχέση καθαρά με το αντικείμενο της δουλειάς, όσο και σε ενδεχόμενες δυσκολίες μέσα στον χώρο εργασίας», εξηγεί η Recruitment Manager της Adecco Ελλάδος, αναφέροντας ότι αν δεν υπάρχει ένα τέτοιο άτομο εντός της εταιρείας, μπορεί να αναζητηθεί και εκτός αυτής.
Αυτοαναζήτηση και αυτοαξιολόγηση
Πρόκειται για δύο λέξεις, στις οποίες η κυρία Αλεξοπούλου κάνει ιδιαίτερη αναφορά. Όπως λέει, κάθε εργαζόμενος, ανεξάρτητα από την επαγγελματική φάση στην οποία βρίσκεται, οφείλει να προσπαθεί να εντοπίζει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του, ώστε να βελτιώνει το επαγγελματικό του προφίλ και να αντεπεξέρχεται ευκολότερα στην οποιαδήποτε νέα θέση. Τονίζει όμως, πως «όσο σημαντικό είναι να αξιολογεί τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και να προσπαθεί να βελτιώνεται ο ίδιος διαρκώς, άλλο τόσο απαραίτητο είναι και να αξιολογεί και το προφίλ της εταιρείας στην οποία βρίσκεται, ώστε να εξασφαλίζει πως ταιριάζει με το δικό του. Εξάλλου, ο εργαζόμενος μπορεί να είναι αποδοτικός, όταν αντλεί χαρά και ικανοποίηση από την εργασία του. Και αυτό μπορεί να το πετύχει μόνο σε ένα περιβάλλον, στο οποίο μπορεί να ενσωματωθεί ομαλά και να ταιριάξει. Πρόκειται για αυτό που εμείς στην Adecco ονομάζουμε “Perfect Match”».
Η πρώτη μέρα σε πέντε σημεία
«-Δεν φτάνουμε καθυστερημένοι στο γραφείο και δεν φεύγουμε νωρίτερα
-Προσέχουμε την εμφάνισή μας, ώστε να ταιριάζει με την εταιρεία – Αν δεν είμαστε βέβαιοι για το κατάλληλο ύφος ντυσίματος, προτιμούμε ουδέτερα και σχετικά κλασικά ρούχα
-Παρατηρούμε το περιβάλλον και κρατάμε σημειώσεις
-Είμαστε ευγενικοί και ομιλητικοί με όλους»