Καινοτομία και προϊόντα με υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά μας. Το συμπέρασμα στη μεγάλη συζήτηση που διεξάγεται μέσα στο διάστημα της χαμένης δεκαετίας της ελληνικής οικονομίας για το τι τελικά χρειαζόμαστε για να αλλάξουμε σελίδα και να ανακάμψουμε ως χώρα παραμένει το ίδιο. Και μπορεί ως σύνολο ακόμα η οικονομία μας να απέχει πολύ από αυτό, ωστόσο υπάρχουν μικρές οάσεις που κάτι καταφέρνουν και μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι και η Polypan, η επιχείρηση της οικογένειας του Παναγιώτη Πολυχρονόπουλου.

Μια εταιρεία που δεν είναι μεν γνωστή στο ευρύ κοινό, αλλά τα προϊόντα της τα έχουμε γευτεί όλοι, μια και αποτελούν βασικά συστατικά στα τρόφιμα που παράγουν οι μεγαλύτερες -και όχι μόνο- βιομηχανίες του κλάδου στην Ελλάδα. Από τα κρεατοσκευάσματα ως τα γαλακτοκομικά και από τα είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής ως τις σαλάτες.

Μια εταιρεία που τα τελευταία 15 χρόνια, κατά τα οποία δραστηριοποιήθηκαν ενεργά τα παιδιά του Παναγιώτη, Γιώργος και Ανδρέας, κάνει τη διαφορά στον χώρο των συστατικών πρώτων υλών για τη βιομηχανία τροφίμων προσανατολιζόμενη σταθερά στην ανάπτυξη ίδιων και καινοτόμων προϊόντων στο εργαστήριό της. Είτε από μόνη της είτε σε συνεργασία με τους πελάτες της που ψάχνουν να βρουν τη συνταγή που θα κάνει τη διαφορά στο καταναλωτικό κοινό. Εν ολίγοις, πρόκειται για μια επιχείρηση που δεν διακινεί απλώς εισάγοντας πρώτες ύλες, αλλά παράγοντας δικές της, καινοτόμες, που δημιουργούν προστιθέμενη αξία: από φυτικές ίνες και ένζυμα, πρωτεΐνες, σταθεροποιητικά, βελτιωτικά, έως φυσικά αντιμικροβιακά και αντιοξειδωτικά συστατικά.

«Διαθέτουμε στο κομμάτι αυτό μια γκάμα περίπου 20 προϊόντων. Πρόκειται για λειτουργικά καινοτόμα μείγματα συστατικών που επιχειρούν να δώσουν λύσεις σε τεχνολογικά ή λειτουργικά προβλήματα της βιομηχανίας τροφίμων και με τα οποία βοηθάμε τον κλάδο να απαντήσει στις νέες καταναλωτικές τάσεις», λέει στο «business stories» ο Γιώργος Πολυχρονόπουλος.

Κεντρικός άξονας πάνω σε αυτό, όπως εξηγεί, είναι το εργαστήριο της εταιρείας, όπου οι εργαζόμενοι ή συνεργάτες επιστήμονες επιχειρούν να παραγάγουν νέα συστατικά. Εξάλλου προς το παρόν την παραγωγή αναλαμβάνουν συνεργάτες στα εργοστάσιά τους. Πρόκειται για στρατηγική που βοήθησε την Polypan να παραμείνει υγιής, χωρίς τραπεζικό δανεισμό και κερδοφόρα ακόμα και στα δυσκολότερα χρόνια της χαμένης δεκαετίας της ελληνικής οικονομίας και παράλληλα τη βοήθησε να καταστεί ένας από τους βασικούς συνεργάτες της βιομηχανίας τροφίμων.

«Για τις βιομηχανίες τροφίμων είμαστε περισσότερο γνωστοί ως μια εταιρεία που παρέχει τεχνολογική υποστήριξη και καινοτόμα συστατικά και όχι ως εισαγωγείς απλών commodities, όπως το άμυλο. Αυτό το φέρνουν όλοι και φυσικά θα σε προτιμήσουν για την τιμή και για τίποτε άλλο. Μπορούμε να το υποστηρίξουμε κι αυτό, όμως επιλογή μας είναι να παρέχουμε κάτι δικό μας. Να εξηγήσουμε στον πελάτη μας πότε θα το βάλει, πόσο θα βάλει και τι θα του προσφέρει ώστε να διαφοροποιείται κι αυτός από τους ανταγωνιστές του. Και έτσι τα έχουμε καταφέρει», λέει ο Γιώργος Πολυχρονόπουλος.

Πλέον η Polypan δοκιμάζει την τύχη της τα τελευταία χρόνια και εκτός συνόρων πραγματοποιώντας εξαγωγές σε 20 χώρες και κερδίζοντας τα πρώτα εύσημα διεθνούς αναγνώρισης της σε έναν τομέα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό, αυτόν των πρώτων υλών για την παρασκευή τροφίμων.

Το τελευταίο και ίσως σημαντικότερο από αυτά ήταν και το βραβείο για το Πιο Καινοτόμο Συστατικό Τροφίμων στα Industry Excellence Awards που διεξήχθη το περασμένο φθινόπωρο στο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης «Gulfood Manufacturing» στο Ντουμπάι. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη έκθεση του είδους στον κόσμο. Το προϊόν που βραβεύτηκε είναι το Flavomix ΑΧ200, ένα καινοτόμο φυσικό αντιοξειδωτικό, το οποίο ανέπτυξε η Polypan έπειτα από μακρόχρονη έρευνα, όπως εξηγεί στο «b.s.» ο εκτελών χρέη προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της επιχείρησης Γιώργος Πολυχρονόπουλος. Μαζί με τον αδερφό του Ανδρέα αποτελούν τη δεύτερη γενιά που έχει αναλάβει τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης παραμένοντας πιστοί στο δόγμα της έρευνας που οδηγεί στην καινοτομία ως αιχμή της στρατηγικής της εταιρείας.

«Ηταν μεγάλη έκπληξη για εμάς, για να είμαι ειλικρινής. Κόντρα σε πολύ μεγάλες πολυεθνικές η ανεξάρτητη επιτροπή του διαγωνισμού θεώρησε ότι παρουσιάσαμε το πιο καινοτόμο συστατικό για τη βιομηχανία τροφίμων και η αλήθεια είναι πως αυτό πλέον μας βοηθά αρκετά στους στόχους της εξωστρέφειας που έχουμε θέσει. Πάνω απ’ όλα πιστοποιείται η μεγάλη προσπάθεια που κάνουμε και καταρρίπτει και τον μύθο του συγκεκριμένου κλάδου ότι οι Γερμανοί και οι Σκανδιναβοί είναι πίσω από τα πιο καινοτόμα συστατικά», λέει ο Γιώργος Πολυχρονόπουλος. Αυτό το μομέντουμ θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τα δύο αδέρφια στις νέες αποστολές στο εξωτερικό που έχουν οργανώσει για το 2020.

Σύμφωνα με τα σχόλια της κριτικής επιτροπής, όπως δημοσιεύτηκαν στο έντυπο της έκθεσης, το Flavomix παρέχει προστιθέμενη αξία τόσο στις βιομηχανίες τροφίμων όσο και στους τελικούς καταναλωτές στην κατεύθυνση του «clean label», ενώ παράλληλα προσφέρει πολλαπλά διατροφικά πλεονεκτήματα, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα μείωση του κόστους παραγωγής, γεγονός που το καθιστά εξαιρετικά καινοτόμο. Τι είναι όμως αυτό το τόσο καινοτόμο συστατικό που ξαφνικά επιβραβεύεται σε μια τόσο σημαντική διοργάνωση για τη βιομηχανία τροφίμων;

«Ουσιαστικά πρόκειται για ένα φυσικό εκχύλισμα από εσπεριδοειδή που έχει 4-5 διαφορετικούς τύπους», εξηγεί ο Γιώργος Πολυχρονόπουλος. Και συνεχίζει: «Είναι είτε αντιοξειδωτικό, είτε αντιμικροβιακό. Η καινοτομία του φυσικά έχει να κάνει με το γεγονός ότι πλέον με ένα φυσικό συστατικό μπορούμε να αντικαταστήσουμε μια σειρά χημικών που μέχρι σήμερα χρησιμοποιούσε η βιομηχανία τροφίμων είτε κατά των μικροβίων είτε ως αντιοξειδωτικό. Και αυτό ανταποκρίνεται πλέον στις νέες καταναλωτικές επιταγές τις οποίες προσπαθούν να ακολουθήσουν οι μικρότερες αλλά και οι μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων. Για παράδειγμα, σήμερα αγοράζεις ένα κριτσίνι ή ένα αρτοσκεύασμα και βλέπεις λίγες μέρες μετά ότι αυτό αλλοιώνεται, ταγγίζει. Τα λάδια που χρησιμοποιούσαν παλιά για το ίδιο προϊόν -συνήθως πυρηνέλαια- είχαν ανθεκτικότητα στην τάγγιση. Τώρα όμως πολλές εταιρείες, επιχειρώντας να απαντήσουν στην ανάγκη των καταναλωτών για πιο υγιεινή ή “καθαρή” διατροφή, χρησιμοποιούν ελαιόλαδο ή ένα πολύ καλό ηλιέλαιο. Ωστόσο αυτά τα δύο λάδια ταγγίζουν πολύ εύκολα. Για να μη συμβεί αυτό η επιλογή είναι είτε να βάλεις χημικά αντιοξειδωτικά, που όμως, όπως καταλαβαίνετε, σε αυτή την περίπτωση η καλή εικόνα του προϊόντος χαλάει είτε αναζητάς φυσικούς τρόπους. Το δικό μας επίτευγμα είναι ότι καταφέραμε και πετύχαμε αυτό το φυσικό συστατικό που ανήκει στην οικογένεια Flavomix. Και έπειτα είναι πιο οικονομικό από τα συνθετικά αντιοξειδωτικά που αντικαθιστά, γεγονός το οποίο συνεκτίμησε η επιτροπή στο να μας απονείμει το βραβείο».

Η έρευνα

Το επίτευγμα βέβαια μόνο τυχαίο δεν είναι, μια και η μεγάλη δύναμη της Polypan είναι η έρευνα. «Ξέρετε, το βραβείο αυτό ήρθε και ως δικαίωση της τακτικής που ακολουθούμε τόσα χρόνια να επενδύουμε διαρκώς στην καινοτομία», λέει από την πλευρά του ο Παναγιώτης Πολυχρονόπουλος. «Η καρδιά της εταιρείας είναι το εργαστήριο και οι άνθρωποί του. Και έχουμε μια ομάδα επιστημόνων με μεταπτυχιακά και διδακτορικά που επί χρόνια δοκιμάζουν νέα υλικά και νέες συνταγές. Με τα δικά τους επιτεύγματα αργότερα θα παρέχουμε την τεχνική υποστήριξη στις εταιρείες για την εφαρμογή των νέων υλικών στα προϊόντα που θέλουν να αναπτύξουν», συμπληρώνει.
«Δεν πάμε στον πελάτη, όπως κάνουν οι περισσότεροι, να του παρουσιάσουμε τα προϊόντα που έχουμε», λέει ο Ανδρέας Πολυχρονόπουλος. «Πρώτα απ’ όλα τον ρωτάμε τι θέλει ο ίδιος να κάνει και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Δεν θέλουμε να πουλήσουμε με τη λίστα, αλλά να τον βοηθήσουμε να πετύχει αυτό που θέλει ο ίδιος να κάνει. Γι’ αυτό και πολλές φορές αναπτύσσουμε στο εργαστήριό μας προϊόντα με βάση τα νέα υλικά για λογαριασμό και σε συνεργασία με τις βιομηχανίες τροφίμων. Και αργότερα τις βοηθάμε να το εφαρμόσουν σε μαζική κλίμακα στο εργοστάσιό τους».
Οπως λέει μάλιστα ο Παναγιώτης Πολυχρονόπουλος, οι συνταγές μπορεί να φτάνουν ακόμα και στο παράλογο για τους καταναλωτές. Για παράδειγμα, «έχουμε δοκιμάσει να φτιάξουμε μέχρι και αλλαντικά και γύρο από θαλασσινά για χάρη πελάτη μας… Οπως καταλαβαίνετε, βέβαια, δεν περπάτησε κάτι τέτοιο».

Οι προσδοκίες

Οι προσδοκίες από το εξωτερικό είναι μεγάλες. «Μετά τη βράβευση υπάρχει έντονο ενδιαφέρον να γνωρίσουν εμάς και το προϊόν μας πολλοί τρίτοι. Είτε για την αντιπροσώπευσή μας σε άλλες χώρες, είτε από βιομηχανίες τροφίμων για τη δοκιμή του. Γι’ αυτό και φέτος θα επιδιώξουμε να έχουμε ακόμα μεγαλύτερη παρουσία στο εξωτερικό πέραν των μεγάλων διεθνών εκθέσεων στις οποίες συμμετέχουμε τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία», λέει ο Ανδρέας Πολυχρονόπουλος.

Οπως λέει ο Γιώργος, ήδη από το 2014 υπάρχει ούριος άνεμος για την εταιρεία στο εξωτερικό, με δεδομένη την επιτυχή παρουσία της Polypan στο πρόγραμμα Horizon της Ε.Ε. που είχε ως αντικειμενικό σκοπό τη μείωση της απώλειας τροφίμων απ’ το χωράφι στο σούπερ μάρκετ. «Είχαμε μπει στο πρόγραμμα πάλι με ένα προϊόν Flavomix και είχαμε αναλάβει να παρατείνουμε τον χρόνο ζωής φραουλών από την Ισπανία κατά τη μεταφορά τους στις αγορές της Ολλανδίας. Το συστατικό -απόλυτα φυτικό- το ψεκάζαμε στις φράουλες κατά τη μεταφορά και είχαμε επιτυχία σε αυτό. Γι’ αυτό και με το συγκεκριμένο κοινοτικό πρόγραμμα λάβαμε σημαντική ώθηση, αποκτώντας ένα know how, συνεργασίες στο εξωτερικό και κάνοντας αξιόλογες γνωριμίες», τονίζει.

Μια θυγατρική που ιδρύθηκε στη Βρετανία αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο στις βλέψεις που έχει η οικογένεια στο εξωτερικό και τους ρυθμούς ανάπτυξης που θέλει να επιτύχει. «Είμαστε μια μικρή εταιρεία. Το 2019 κλείσαμε με τζίρο πάνω από 5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μόλις το 15% ήταν οι εξαγωγές. Πιστεύουμε ότι έχουμε πολλά περιθώρια με βάση και τις δυνατότητές μας», λέει με σιγουριά ο Παναγιώτης Πολυχρονόπουλος.

Σήμερα η Polypan λειτουργεί ως όμιλος, καθώς μαζί με τα συστατικά τροφίμων για τη βιομηχανία έχει και άλλες δραστηριότητες ως κληρονομιά του ίδιου από την κοινή επιχειρηματική πορεία που είχε με τον αδερφό του. Κάπως έτσι διαθέτει προϊόντα για τη γεωργία και την κτηνοτροφία, πρώτες ύλες βιομηχανίας, υφάσματα τεχνικών εφαρμογών, αλλά και είδη για πισίνες. Οπως εξηγεί ο ίδιος, αυτά ήρθαν λίγο πολύ από μόνα τους. «Τη δεκαετία του ’80 είχαμε καταφέρει να κλείσουμε σημαντική συμφωνία με τον τότε Κρατικό Οργανισμό Εξαγωγών της Τσεχοσλοβακίας. Αυτό σήμαινε ότι ήμασταν οι αντιπρόσωποι όλων των προϊόντων που μπορούσε να εξάγει η πρώην κομουνιστική χώρα. Γι’ αυτό και η γκάμα των προϊόντων ξεκινούσε από τα πετροχημικά και έφτανε στα γεωργικά. Κάπως έτσι εντρύφησα κι εγώ σε αυτά και μετά τη δεκαετία του ’90 όταν πλέον κατέρρευσε το ανατολικό μπλοκ απλά είχα συνεχίσει αλλά σε άλλη βάση», λέει ο Παναγιώτης.

Τα δύο αδέρφια στις αρχές της δεκαετίας του ’00 αποφάσισαν να χωρίσουν την επιχείρηση. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η Polypan στην οποία όμως ενεργό ρόλο πλέον θα είχαν και οι δύο γιοι του Παναγιώτη, Γιώργος και Ανδρέας. Ο πρώτος τελείωσε μαθηματικός με μεταπτυχιακά και αργότερα ΜΒΑ και ο δεύτερος είναι απόφοιτος της πρώην ΑΣΣΟΕ και κάτοχος επίσης ΜΒΑ. Αμφότεροι μπήκαν στην οικογενειακή επιχείρηση από μόνοι τους. Εξάλλου, όπως λένε, η οικογενειακή επιχείρηση είχε μπολιάσει μέσα τους αφού και οι ίδιοι εκεί μέσα μεγάλωσαν…