Πολύς λόγος γίνεται στις μέρες μας για την έννοια του lobbying και για τον ρόλο του στη χάραξη των πολιτικών αποφάσεων. Πολλοί ακαδημαϊκοί γράφουν ότι τα τελευταία χρόνια το lobbying έχει εξελιχθεί σε μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπου ομάδες συμφερόντων, εταιρείες, εργατικά σωματεία, βιομηχανικοί σύνδεσμοι και εμπορικά επιμελητήρια ξοδεύουν πολύ μεγάλα ποσά για να ασκήσουν επιρροή στις αποφάσεις κυβερνήσεων και σε κρατικές υπηρεσίες. Ως αντάλλαγμα οι προαναφερθέντες οργανισμοί ζητούν την ευνοϊκή μεταχείριση των ζητημάτων τους με σκοπό την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Ετσι, οι κορυφαίες εταιρείες και εμπορικές ενώσεις στους τομείς της τεχνολογίας, των τραπεζών, της ενέργειας και των χημικών αυξάνουν συνεχώς τις δαπάνες τους για άσκηση πίεσης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, σύμφωνα με το Euronews.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση, οι 162 μεγαλύτεροι φορείς lobbying δαπάνησαν συνολικά 343 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος για να επηρεάσουν τις αποφάσεις νομοθετών και αξιωματούχων της ΕΕ.

Από τον Φεβρουάριο του 2024 έως τον Φεβρουάριο του 2025, οι δαπάνες για lobbying αυξήθηκαν κατά 13%, ενώ από το 2020 έχουν εκτοξευθεί κατά σχεδόν 30%, σύμφωνα με τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις Corporate Europe Observatory (CEO) και LobbyControl.

Ωστόσο, αυτά τα στοιχεία θεωρούνται υποεκτιμημένα, καθώς μόνο οι φορείς που ξοδεύουν πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ είναι υποχρεωμένοι να δημοσιοποιούν τους προϋπολογισμούς τους στο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ.

Ποιες εταιρείες ξοδεύουν τα περισσότερα για lobbying;

Μεταξύ των εταιρειών με τις υψηλότερες δαπάνες βρίσκονται τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η Meta και η Microsoft, με προϋπολογισμούς lobbying 9 εκατ. και 7 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Εξίσου δραστήριες είναι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία, η Shell, η FuelsEurope, η Bayer, η Novartis, η BusinessEurope και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Συνδέσμων (EFPIA).

Η αυξανόμενη επιρροή του lobbying συνδέεται άμεσα με τις νέες πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ. Ο κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act) τέθηκε ήδη σε ισχύ, ενώ το 2025 αναμένεται η εφαρμογή της Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας, του Σχεδίου Δράσης για την Προσιτή Ενέργεια, της Πράξης για τα κρίσιμα φάρμακα και της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων.

Η συνεχής προσπάθεια μείωσης της γραφειοκρατίας στην ΕΕ αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την άσκηση πίεσης από μεγάλες επιχειρήσεις.

Το έντονο lobbying των ρυπογόνων βιομηχανιών

Η Vicky Cann, εκπρόσωπος του Corporate Europe Observatory, δήλωσε στο Euronews ότι το lobbying των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών αυξάνεται εδώ και χρόνια. Ωστόσο, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αύξηση των δαπανών από τις βιομηχανίες ενέργειας και αγροχημικών, που τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν αυξηθεί κατά 44% και 31% αντίστοιχα.

Αυτό συνδέεται άμεσα με την αντίδραση στις κλιματικές πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας. Επιπλέον, η προγραμματισμένη παρουσίαση της Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας αναμένεται να ενισχύσει τις πιέσεις των επιχειρηματικών λόμπι προς μια πιο “φιλική προς τις επιχειρήσεις” πολιτική.

Απαιτείται αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου

Οι οργανώσεις LobbyControl και Corporate Europe Observatory ζητούν από την ΕΕ να επανεξετάσει τους κανόνες lobbying, ενισχύοντας τα μέτρα διαφάνειας και περιορίζοντας την επιρροή των μεγάλων εταιρειών.

Σύμφωνα με τις δύο οργανώσεις, ένα νομικά δεσμευτικό Μητρώο Διαφάνειας είναι απαραίτητο, ώστε να αποτρέπονται ανακριβείς καταχωρίσεις και να επιβάλλονται ουσιαστικές κυρώσεις. Η αναθεώρηση του μητρώου έχει προγραμματιστεί για τον Ιούλιο του 2025.

Απόλυτος έλεγχος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Η ανάλυση καταγράφει επίσης τον αριθμό συναντήσεων λομπιστών με αξιωματούχους της ΕΕ, καθώς και τον αριθμό των αδειών πρόσβασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι BusinessEurope, Insurance Europe και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Χημικής Βιομηχανίας διαθέτουν τις περισσότερες άδειες πρόσβασης, ξεπερνώντας ακόμη και τον αριθμό των ευρωβουλευτών, σύμφωνα πάντα με το Euronews.

Διαβάστε ακόμη 

Tο πιο σκληρό «διαμάντι» του κόσμου είναι made in China

Ποιοι κατασκευάζουν το νέο Taxis της εφορίας με νέες δυνατότητες «παρακολούθησης»

Καταιγίδα ελέγχων από την ΑΑΔΕ με εντολή Πιτσιλή για 900 υποθέσεις φοροδιαφυγής

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα