Σχεδόν 80 χρόνια από τότε που ο Ερλινγκ Πέρσον, ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας της ένδυσης H&M, ξεκινούσε το πρώτο του κατάστημα στην πόλη Βεστερός της Σουηδίας με την ταμπέλα «Hennes» (εκείνη), η επικράτηση της «γρήγορης μόδας» στην αγορά ένδυσης είναι καθολική! Αυτό που ξεκίνησε ως αναγκαιότητα στα μεταπολεμικά χρόνια εξελίχθηκε τις δεκαετίες που θα ακολουθήσουν σε ένα μαζικό κίνημα δημιουργώντας μία τεράστια δυναμική που έκαμψε ακόμα και τις αντιστάσεις των δημιουργών της υψηλής ραπτικής, που πλέον σπεύδουν να υπογράψουν κάποια κολεξιόν.

Μόνο που το κίνημα αυτό, που ευνόησε την υπερκατανάλωση και παράλληλα απορροφά τεράστιους πόρους, φθάνοντας σήμερα να θεωρείται η πλέον ρυπογόνα δραστηριότητα στον πλανήτη, αναγκαστικά πρέπει να αλλάξει. Μαζί του και ένα επιχειρηματικό μοντέλο που πέτυχε, αλλά τώρα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες ανάγκες.

Η H&M επιχειρεί να πρωτοστατήσει σε αυτή την αλλαγή. Να βρει τη χρυσή τομή που θα δώσει και το σήμα στους υπόλοιπους του κλάδου, όπως εξάλλου αποτέλεσε σηματωρό για τη δημιουργία της «γρήγορης μόδας» από τη δεκαετία του ’60 και προτού καν επινοηθεί ο όρος! Και αυτό ωστόσο με ζητούμενο ο όμιλος, που πέρυσι είχε πωλήσεις που ανήλθαν σε 234,48 δισ. σουηδικές κορόνες (σ.σ.: 21,25 δισ. ευρώ), να μην υποστεί κάμψη των μεγεθών του. Μία τεράστια πρόκληση για τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο Ντάνιελ Ερβέρ που ανέλαβε ένα χρόνο πριν την ευθύνη αυτής της μεγάλης πρόκλησης.

Το νέο μοντέλο το οποίο θέτει ως στόχο την «κλιματική ουδετερότητα» του ομίλου ως το 2040 με κάποιους ενδιάμεσους στόχους, όπως η μείωση των συνολικών ρύπων του ομίλου κατά 56% ως το 2030, περιλαμβάνει μεγάλο εύρος παρεμβάσεων: από επενδύσεις σε ΑΠΕ για τον ίδιο τον όμιλο ή τους προμηθευτές του, όπως επίσης και σε νέες τεχνολογίες για τη μικρότερη δυνατή χρήση ενέργειας ή νερού σε όλη την αλυσίδα παραγωγής και εμπορίας, μέχρι τη στροφή της παραγωγής σε πιο εύκολα ανακυκλώσιμες ύλες, στην προώθηση της εμπορίας μεταχειρισμένων ρούχων κ.ά. Οπως εξήγησαν στο «business stories» στελέχη του ομίλου, η κυκλικότητα είναι το κλειδί του μέλλοντος και η επιλογή υλικών και μεθόδων με χαμηλότερο αντίκτυπο για την παραγωγή ενδυμάτων που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν είναι ουσιαστικά μονόδρομος.

Τα μεταχειρισμένα

Στο πλαίσιο αυτό ο καταναλωτής-πελάτης της H&M γίνεται πλέον κοινωνός της καμπάνιας για την ανακύκλωση ρούχων, αλλά και για τη νέα αλυσίδα shop in shop που αναπτύσσει με τον τίτλο «Pre-Loved» και αφορά ΣΕ μεταχειρισμένα προϊόντα.

Κάτι που αναμένεται να επεκταθεί σταδιακά σε όλα τα φυσικά καταστήματα του ομίλου, συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ελλάδα, καθώς και μέσω του ψηφιακού καναλιού, αξιοποιώντας την ίδια ώρα την εκτεταμένη τάση που υπάρχει, ειδικά στις νέες γενιές, για την αγορά second hand ρούχων. Για αυτόν τον λόγο μάλιστα, όπως εξηγεί στο «b.s.» η Σοφία Μάλεν, υπεύθυνη για τα επιχειρηματικά μοντέλα κυκλικής οικονομίας της Η&Μ, ήδη διερευνώνται νέες συνεργασίες με ηλεκτρονικές πλατφόρμες αγοραπωλησίας μεταχειρισμένων ρούχων, ακόμα και η εξαγορά κάποιων.

«Προφανώς είναι αναγκαίο λόγω των αλλαγών που συντελούνται στον κόσμο να στοχεύουμε στη διατήρηση και στη χρήση των ρούχων όσο το δυνατόν περισσότερο. Από την άλλη, όμως, θα έλεγα ότι είναι και επιχειρηματική ευκαιρία. Η μόδα των μεταχειρισμένων ρούχων αναπτύσσεται ταχύτερα απ’ οποιοδήποτε άλλο είδος λιανικής, οπότε είναι μια φανταστική ευκαιρία προς αξιοποίηση βρίσκοντας ένα λειτουργικό μοντέλο».

Σύμφωνα με την κυρία Μάλεν, η αγορά μεταχειρισμένων ρούχων μεγαλώνει τρεις φορές πιο γρήγορα από την παραδοσιακή και εκτιμάται ότι θα καταλαμβάνει μερίδιο 15%-20% του συνολικού κλάδου ένδυσης το 2030, με το 62% των Millennials και Gen Z να τα επιλέγουν σε σχέση με τα νέα λόγω της χαμηλότερης τιμής και του μοναδικού στυλ.

«Οι νεότερες γενιές ήδη αλλάζουν τη συμπεριφορά τους, οπότε πρέπει να είμαστε εκεί για να τους προσφέρουμε αυτό που θέλουν. Να τους διευκολύνουμε σε όλη τη διαδικασία, να τους παρέχουμε την εμπειρία», σημειώνει η κυρία Μάλεν, τονίζοντας ότι το επόμενο διάστημα τα shops in a shop «Pre-Loved» θα επεκταθούν πέραν των εννέα φυσικών σημείων όπου βρίσκονται ήδη. Σημειωτέον ότι σε αυτά δεν διατίθενται μόνο ρούχα της H&M, αλλά και γνωστών οίκων σε τιμές H&M.

Βάση για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι η γνωστή στην Ευρώπη διαδικτυακή πλατφόρμα Sellpy, στην οποία βασικός μέτοχος είναι ο Ομιλος H&M. Μέσα από αυτήν ο καταναλωτής μπορεί να αγοράσει και να πουλήσει μεταχειρισμένα είδη ένδυσης και αξεσουάρ. Κάποια εξ αυτών μπορεί να καταλήξουν στα ράφια ή στο eshop της H&M. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα λειτουργεί σε 24 αγορές, όχι όμως ακόμα στην Ελλάδα όπου αναμένεται να επεκταθεί μελλοντικά.

Σημειώνεται ότι ήδη στην Ελλάδα εφαρμόζεται το πρόγραμμα της συλλογής παλιών ρούχων (garment collecting) με αντάλλαγμα για τους καταναλωτές κουπόνι αγορών.

«Καταρτίζουμε ένα σημαντικό πλάνο ανάπτυξης των “Pre-Loved” για την επόμενη τριετία. Ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί στις λεπτομέρειές του, όμως μπορώ να πω ότι θα ανοίξουμε πολλά σημεία και κανάλια σε αυτό», λέει η κυρία Μάλεν. «Η Αθήνα είναι στο ραντάρ μας και την εξετάζουμε. Γενικά, πάντα δίνουμε προτεραιότητα σε πόλεις με σημαντικό πληθυσμό όπου πιθανόν να υπάρχει μια vintage αγορά αρκετά ώριμη για να υποδεχτεί ένα τέτοιο πρότζεκτ», συμπληρώνει.

Αλλες πρακτικές που εφαρμόζει ο όμιλος είναι η δυνατότητα ενοικίασης ρούχων, αλλά και η παροχή υπηρεσιών επισκευής και συμβουλών για τη μεγιστοποίηση της διάρκειας ζωής των ενδυμάτων.

Επενδύσεις

Στο πλαίσιο των παρουσιάσεων που έγιναν στα κεντρικά του ομίλου υπογραμμίστηκε επίσης το γεγονός ότι η H&M μέσω του Venture Capital βραχίονά της επενδύει σε startups που μπορούν να φέρουν σημαντικές αλλαγές στην αλυσίδα παραγωγής του ομίλου μέσω της τεχνολογίας. Οπως νέα υφάσματα ή νέους τρόπους επεξεργασίας των υφασμάτων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ηδη, όπως ειπώθηκε, έχει επενδύσει σε 31 τέτοιες ομάδες.

Την ίδια ώρα, ο Ομιλος H&M υλοποιεί πράσινες επενδύσεις ώστε να πετύχει τον στόχο του για προμήθεια 100% ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας για τα καταστήματα, τα γραφεία και τα κέντρα διανομής έως το 2030. Στο πλαίσιο των πράσινων επενδύσεών του, στηρίζει οικονομικά τα εργοστάσια προμηθευτών του ανά τον κόσμο προκειμένου να στραφούν σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τα βοηθά να μειώσουν τη συνολική ποσότητα ενέργειας που χρησιμοποιούν, προχωρά στην ανάπτυξη ηλιακών πάρκων, τοποθετεί φωτοβολταϊκά σε εγκαταστάσεις του, υπογράφει συμβάσεις συνεργασίας με εταιρείες ανάπτυξης ΑΠΕ, στηρίζει τη δημιουργία αιολικού πάρκου στο Μπαγκλαντές κ.ά.

«Σε ό,τι αφορά τη δική μας λειτουργία, έχουμε κλείσει τα τελευταία χρόνια μία σειρά από συμφωνίες PPAs (σ.σ.: διμερείς συμβάσεις πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ) με παραγωγούς ΑΠΕ καλύπτοντας ένα μεγάλο κομμάτι των αναγκών μας. Το μεγάλο θέμα είναι οι προμηθευτές μας. Εκεί απαιτούνται παρεμβάσεις και επενδύσεις που συνήθως αφορούν είτε την αλλαγή μηχανολογικού εξοπλισμού με λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, είτε τη δημιουργία πάρκων ΑΠΕ που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τα εργοστάσια για την παροχή ενέργειας. Είναι επενδύσεις που καλούνται να κάνουν οι ίδιοι οι προμηθευτές μας με τη δική μας χρηματοδοτική και τεχνική υποστήριξη», λέει η Ούλρικα Λέβερεντς, επικεφαλής πράσινων επενδύσεων του Ομίλου H&M.

Μέχρι σήμερα ο όμιλος έχει χρηματοδοτήσει 17 τέτοια έργα και έπεται συνέχεια.

Τη ρωτάμε αν θα τους ενδιέφερε να επενδύσουν στην Ελλάδα, π.χ. σε ΑΠΕ. «Δεν λέω όχι. Θα το δούμε. Εξάλλου, ήδη το 50% της ενέργειας που καταναλώνουμε ως όμιλος είναι από ΑΠΕ μέσα από τις συμφωνίες PPAs που ήδη έχουμε, οπότε ίσως το βλέπαμε σε συνάρτηση με τη δραστηριότητα που έχουμε στην Ελλάδα και τις γύρω χώρες ώστε να διατηρήσουμε αυτό το επίπεδο. Οπότε θα έλεγα ότι είναι πιθανό, ωστόσο όχι ακόμα ορατό. Βασική προτεραιότητά μας τώρα αποτελεί η στήριξη της προσπάθειας που κάνουν οι προμηθευτές μας για την πράσινη μετάβαση, οι οποίοι βρίσκονται σε χώρες όπως το Μπαγκλαντές».

Οπως εξηγεί, στα συγκεκριμένα έργα ο όμιλος παρέχει χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια στους συνεργάτες του. Η πρώτη έχει εξασφαλιστεί μέσα από δύο εκδόσεις πράσινων ομολόγων. Με την πρώτη, που έγινε το 2021, ο όμιλος εξέδωσε ομόλογο 500 εκατ. ευρώ συνδεδεμένο με τη βιωσιμότητα και το 2023 πράσινο ομόλογο ίδιας αξίας. Τα στενά χρονικά περιθώρια για την υλοποίηση των επενδύσεων -δύο χρόνια από τη συγκέντρωση των χρημάτων- και η επιβολή ποινών, ήτοι υψηλών επιτοκίων δανεισμού, είναι δύο από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των ομολόγων, όπως λέει η κυρία Λέβερεντς. Ταυτόχρονα, η H&M συνεργάζεται με άλλους μεγάλους ομίλους του κλάδου, όπως με την αμερικανική GAP, την ισπανική Mango και τη δανική Bestseller, για τη χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων από βασικούς προμηθευτές τους στο Μπανγκλαντές, στην Ινδία κ.α. Σε κάθε περίπτωση, όλοι τους έχουν σημαντική δουλειά μπροστά για να εξωραΐσουν την εικόνα του κλάδου, με δεδομένο ότι σήμερα η η βιομηχανία της μόδας, και ιδιαίτερα η «γρήγορη μόδα», έχει σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Είναι υπεύθυνη για το 10% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και για το 20% των παγκόσμιων λυμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την παραγωγή ενός μόνο τζιν παντελονιού απαιτούνται 7.500 λίτρα νερού, ποσότητα που καταναλώνει ένας μέσος άνθρωπος σε επτά χρόνια! Επιπλέον, η βαφή υφασμάτων είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ρυπαντής του νερού παγκοσμίως, λόγω των τοξικών χημικών που χρησιμοποιούνται και καταλήγουν στους ωκεανούς. Τα συνθετικά υλικά συμβάλλουν επίσης στη ρύπανση, καθώς ευθύνονται για το 35% των μικροπλαστικών που βρίσκονται στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Τα καταστήματα του μέλλοντος και η Ελλάδα

Στο νέο επιχειρηματικό μοντέλο πάντως η εμπειρία του καταναλωτή παραμένει προτεραιότητα, οπότε ο όμιλος θα συνεχίσει να επενδύει στα φυσικά καταστήματα και online μέσα από τις διάφορες μπράντες που ελέγχει, αλλά και στην ενίσχυση συγγενών κατηγοριών όπως π.χ. τα είδη ομορφιάς, για τα οποία στο κεντρικό κατάστημα της Στοκχόλμης, που μόλις ανακαινίστηκε, έχει αφιερωθεί σημαντικός χώρος. Είναι δε αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο όμιλος δεν διαθέτει μόνο τα δικά του προϊόντα σε αυτό το τμήμα, αλλά και γνωστών εταιρειών όπως η MAC. Επίσης, νέες τεχνολογίες εισάγονται σταδιακά στα καταστήματα του ομίλου ανά τον κόσμο και αφορούν τόσο την εμπειρία αγορών των πελατών όσο και τη διαχείριση των εμπορευμάτων από τους υπαλλήλους.

Στο κατάστημα της Στοκχόλμης, που αποτελεί και τον πιλότο, έχουν εγκατασταθεί «έξυπνοι» καθρέφτες που αναγνωρίζουν τα ρούχα που φέρνουν στα δοκιμαστήρια οι πελάτες ώστε να τους κάνουν εξατομικευμένες στυλιστικές προτάσεις, ενώ οι υπάλληλοι μέσω έξυπνων συσκευών έχουν πλήρη εποπτεία των προϊόντων που βρίσκονται στο κατάστημα αλλά και στην αποθήκη.

Παράλληλα, ο όμιλος επενδύει στην omnichannel προσέγγιση αγορών με διασύνδεση φυσικών καταστημάτων και e-shop. Στο πλαίσιο αυτό, προσφέρει, μεταξύ άλλων, δυνατότητες εικονικής αναζήτησης προϊόντων, δυνατότητα αναζήτησης μέσω σκαναρίσματος, αναζήτηση διαθεσιμότητας στο κατάστημα, δυνατότητα αγοράς από το e-shop και παράδοσης στο κατάστημα.

Ερχονται τα Arket

Αναφορικά με την ελληνική αγορά, στο επίκεντρο της στρατηγικής του σουηδικού ομίλου H&M παραμένει η περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας του brand. Στο πλαίσιο αυτό, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, εντός του έτους αναμένεται η τοποθέτηση του σήματος Arket με φυσικό κατάστημα στην Ελλάδα. Πρόκειται για το τρίτο σήμα ένδυσης που θα εισαγάγει στην ελληνική αγορά μετά το ομώνυμο της H&M και το σήμα Cos που διατηρεί φυσικό κατάστημα στο Golden Hall. Παράλληλα, συνεχίζονται οι ανακαινίσεις και οι επεκτάσεις καταστημάτων σε όλη τη χώρα.

Σημειώνεται ότι η H&M έχει παρουσία στην Ελλάδα από το 2007 και λειτουργεί 33 καταστήματα σε 15 πόλεις. Ο κύκλος εργασιών της αλυσίδας ένδυσης ανήλθε σε 184,6 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2023, σημειώνοντας αύξηση κατά 0,96% σε σύγκριση με τη χρήση του 2022. Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 5.442.554 ευρώ έναντι 6.296.667 ευρώ σημειώνοντας μείωση κατά 13,56%. Τα αποτελέσματα μετά από φόρους ανήλθαν σε κέρδη 2.391.249 ευρώ έναντι 3.750.939 ευρώ το 2022, μειωμένα κατά 36,25%.

Διαβάστε ακόμη 

Τράπεζες: Πού θα επενδύσουν κεφάλαια 7 δισ. ευρώ

Χρηματιστήριο: Τα νέα φορολογικά κίνητρα που «ξεκλειδώνουν» ευκαιρίες 

Ποιος είναι ο Πέτρος Νομικός – Ο εφοπλιστής που εξαγόρασε την Τράπεζα Ηπείρου και ήθελε μια Ελλάδα «ελεύθερη από χρέος» 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα