Σε μια κρίσιμη από πολλές απόψεις συγκυρία για τη χώρα, ο σχεδιαζόμενος Σταθμός επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία, καθώς πρόκειται για ένα έργο στρατηγικής σημασίας, που θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο, όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ακυρώνοντας μάλιστα τη διέλευση μέσω Τουρκίας και άρα το βαθμό εξάρτησης από τη γείτονα. Γεγονός μεγάλης εθνικής σημασίας, ιδιαίτερα μετά και τη ραγδαία επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Μέχρι σήμερα, η βασική όδευση εφοδιασμού της χώρας μας με φυσικό αέριο, σε ποσοστά μάλιστα που ξεπερνούν το 50%, περνά μέσα από τουρκικά εδάφη, είτε πρόκειται για το Ρωσικό αέριο, είτε για το Αζέρικο. Μοναδική εναλλακτική αποτελεί ο τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας, ο οποίος ωστόσο δεν επαρκεί για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες της εγχώριας αγοράς, αλλά ούτε και να εκμεταλλευτεί τις δυναμικά αναπτυσσόμενες αγορές των Βαλκανίων, της Κεντρικής και της ΝΑ Ευρώπης.

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει ο νέος Σταθμός στην Αλεξανδρούπολη, ο οποίος, με προϋπολογισμό 380 εκατ. ευρώ, είναι το μεγαλύτερο ενεργειακό έργο που υλοποιείται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και που, σύμφωνα με τα λόγια του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, θα μετατρέψει τη Βόρεια Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο παγκόσμιας εμβέλειας.

Το έργο υλοποιείται από την Gastrade AE και αποτελείται από την FSRU (πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG) με αποθηκευτική ικανότητα έως και 170.000 κυβ. μέτρα LNG και δυναμικότητα αεριοποίησης 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως, η οποία θα αγκυροβοληθεί στον θαλάσσιο χώρο ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης, καθώς και από ένα σύστημα αγωγών μήκους 28 χλμ.

Ο Σταθμός που λειτουργεί σε συνέργεια με τα υπόλοιπα σχεδιαζόμενα μεγάλα ενεργειακά έργα όπως ο IGB, ο ΤΑΡ και η υπόγεια αποθήκη Καβάλας, εξασφαλίζει κομβικό ρόλο για τη χώρα μας στο ενεργειακό γίγνεσθαι της ευρύτερης περιοχής, καθώς είναι στρατηγικά τοποθετημένος στο σταυροδρόμι του Νότιου και του Κάθετου Διαδρόμου που φιλοδοξεί να ενώσει το Αιγαίο με την Κεντρική Ευρώπη, προσφέροντας πρόσβαση στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Σερβίας, της Ρουμανίας, της Β. Μακεδονίας, αλλά και βορειότερα της Ουγγαρίας και της Ουκρανίας.

Γι’ αυτό το λόγο έχει χαρακτηριστεί έργο εθνικής προτεραιότητας στον κρίσιμο ενεργειακό τομέα, ενώ έχει και την υποστήριξη της Βουλγαρικής Κυβέρνησης, η οποία μάλιστα σφραγίστηκε την περασμένη Δευτέρα, με τη συμμετοχή της BULGARTRANSGAZ, διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου της Βουλγαρίας, στο μετοχικό κεφάλαιο της Gastrade με 20%, σε επίσημη εκδήλωση, παρουσία των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.

Κλειδί ωστόσο, για την πρόοδο είναι η εμπορική βιωσιμότητα του έργου, η οποία αποδείχτηκε με απόλυτη επάρκεια στο Market Test που ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο. Η ανταπόκριση ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, με τις προσφορές για δέσμευση δυναμικότητας στο FSRU, από ελληνικές όσο και διεθνείς εταιρείες, να φτάνουν στα 2,6 δισ. κυβικά μέτρα ανά έτος – ποσότητες που καλύπτουν το 50% της δυναμικότητας του Σταθμού, για τα πρώτα δέκα χρόνια της λειτουργίας του.

Εξίσου εξασφαλισμένη είναι και η χρηματοδότηση του έργου, η οποία θα προέλθει, κατά ένα ποσοστό από ευρωπαϊκούς πόρους, από τραπεζικό δανεισμό, τον οποίο η Gastrade έχει ήδη συμφωνήσει με το μεγαλύτερο τραπεζικό ίδρυμα της χώρας, κάτω από ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, αλλά και από ίδια κεφάλαια των μετόχων.

Σε ό,τι αφορά στο τεχνικό κομμάτι, έχουν ολοκληρωθεί όλες οι φάσεις των διαγωνισμών για την κατασκευή και έχουν υποβληθεί οι τελικές προσφορές οι οποίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο της αξιολόγησης, ενώ πολύ σύντομα αναμένεται να ανακοινωθούν οι προτιμητέοι ανάδοχοι.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η συμμετοχή της BULGARTRANSGAZ στο έργο και το μεγάλο ενδιαφέρον και άλλων χωρών, αλλά και ισχυρών ενεργειακών ομίλων να συμμετάσχουν στο μετοχικό κεφάλαιο της Gastrade, κομίζοντας ακόμη μεγαλύτερα στρατηγικά και εμπορικά οφέλη, ουδόλως επηρεάζουν το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Οι διαδικασίες εξελίσσονται γοργά, με την Τελική Επενδυτική Απόφαση να αναμένεται μέχρι το τέλος του χρόνου και την εμπορική λειτουργία του Σταθμού στις αρχές του 2023.

Πηγή φωτογραφιών No 1, 2: Γ.Τ. Πρωθυπουργού/Δημήτρης Παπαμήτσος
Πηγή φωτογραφιών No 3, 4: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος