Μια έρευνα σε προχωρημένο στάδιο για τον γρήγορο και ακριβή προσδιορισμό των αντισωμάτων του COVID-19 είναι από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της εταιρείας ThetaMetrisis, καθώς αγγίζει τον πυρήνα του προβλήματος της ταραγμένης εποχής μας. Αλλά δεν είναι το μόνο.

Η δεκαμελής ομάδα των Ελλήνων ερευνητών που εδρεύει στο κέντρο της Αθήνας, σε συνεργασία με ερευνητικές ομάδες του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», έχει αναπτύξει και κατοχυρώσει με διπλώματα ευρεσιτεχνίας τεχνολογικές πλατφόρμες οπτικών βιοαισθητήρων για τον προσδιορισμό κρίσιμων δεικτών της υγείας (π.χ. καρκινικών, δεικτών φλεγμονής, σήψης κ.ά.) και τον εντοπισμό επικίνδυνων ουσιών στα τρόφιμα.

Τον τελευταίο καιρό η εταιρεία εργάζεται για τη διαμόρφωση βιοαισθητήρων που μπορούν να προσδιορίζουν ταχύτερα τα αντισώματα κατά του COVID-19 στον ανθρώπινο ορό, στοχεύοντας σε ένα τεστ που θα βοηθήσει στην ταυτοποίηση ατόμων με ανοσία στον ιό, ενώ κάνει μελέτες και για το διάστημα που διατηρείται αυτή η ανοσία. Παράλληλα, η εταιρεία έχει αναπτύξει τεχνολογία για τη μέτρηση του πάχους επιστρώσεων και μεμβρανών με εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια και χωρίς να καταστρέφει το μετρούμενο δείγμα, καθώς η μέτρηση πραγματοποιείται με οπτικό τρόπο από απόσταση. Αυτή η τεχνολογία και τα προϊόντα χρησιμοποιούνται από ερευνητικούς φορείς αλλά και παραγωγικές εταιρείες (π.χ. εργοστάσια κατασκευής φακών και γυαλιών οράσεως) στα τμήματα ποιοτικού ελέγχου και διακρίνονται για την υψηλή τους ποιότητα. Οι προωθημένες λύσεις της ΤhetaMetrisis ταξιδεύουν εδώ και χρόνια στην Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Ινδία και σε άλλες χώρες όπου ερευνητικοί φορείς, π.χ. εργαστήρια μικροηλεκτρονικής και επιχειρήσεις, τις επιλέγουν για την αξιοπιστία τους.

Οι ιδρυτές

Η εταιρεία ιδρύθηκε από τον φυσικό Γιάννη Ράπτη, ερευνητή στον «Δημόκριτο», και τον Δημήτρη Γουστουρίδη, αναπληρωτή καθηγητή σήμερα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, με βάση το τρίπτυχο καινοτομία – εξωστρέφεια – έξυπνο επιχειρείν. Μελλοντικά στοχεύουν στην εφαρμογή νέων ιδεών και λύσεων για να διατηρήσουν θετικό πρόσημο ανταγωνιστικότητας και να διεισδύσουν ταχύτερα στις αγορές της Ευρώπης και της Ασίας.

«Αυτή τη στιγμή έχει αναπτυχθεί σε παγκόσμια κλίμακα πρωτοφανούς έκτασης ερευνητική δραστηριότητα, στοχεύοντας στην ανάπτυξη νέων, γρήγορων και υψηλής ακρίβειας φορητών διαγνωστικών τεστ για την ανίχνευση του ιού και των αντισωμάτων του, καθώς και φαρμάκων και εμβολίων για την αντιμετώπισή του», μας εξηγεί ο κ. Ράπτης. «Εκτιμώ ότι σύντομα κάποιες από αυτές τις ερευνητικές προσπάθειες θα οδηγήσουν σε εμπορικά προϊόντα που θα ανακουφίσουν την παγκόσμια κοινωνία και οικονομία από τις επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει η δυνατότητα χρονικού προσδιορισμού της εμπορικής διάθεσης. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν και στην Ελλάδα σημαντικές ερευνητικές προσπάθειες, τόσο σε επίπεδο ερευνητικών ομάδων όσο και εταιρειών, που νομίζω ότι θα συνεισφέρουν και αυτές στην παραπάνω κατεύθυνση», σημειώνει.

– Ποιο είναι το πουλέν, το καμάρι σας για το οποίο αισθάνεστε περήφανος και το οποίο έχει αφήσει θετικές εντυπώσεις στους ξένους; Τα ερευνητικά αποτελέσματα και τα προϊόντα της εταιρείας είναι σαν τα παιδιά μας: είναι τα εξυπνότερα και τα ομορφότερα, δεν μπορείς να τα ξεχωρίσεις. Το καθένα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα και έχουν προέλθει από σκληρή ομαδική προσπάθεια ώστε να φτάσουν στο επίπεδο που είναι τώρα. Δεν σας κρύβουμε ότι είναι τεράστια η ικανοποίησή μας όταν βλέπουμε τα ερευνητικά αποτελέσματα να γίνονται τελικά προϊόντα στο ράφι και σας διαβεβαιώνουμε ότι είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο και επίπονο, ιδίως όταν αναπτύσσεις και hardware.

– Τι βάζετε πιο ψηλά στις προτεραιότητές σας, την έρευνα ή το μικρόβιο του επιχειρείν; Προσπαθούμε να ισορροπήσουμε ανάμεσα στα δύο, δίνοντας χώρο και πρωτοβουλίες σε νεότερους ερευνητές στον «Δημόκριτο» και στους συνεργάτες μας στην εταιρεία. Πάντως, τα ερευνητικά αποτελέσματα τροφοδοτούν την επιχειρηματική δραστηριότητα και η ύπαρξη της εταιρείας λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στις προσπάθειες διασφάλισης ερευνητικών προγραμμάτων. Προφανώς, αυτός ο διπλός ρόλος έχει σημαντική επιβάρυνση στην προσωπική μας ζωή. Ο ερευνητής του «Δημόκριτου» βλέπει με αισιόδοξη ματιά το μέλλον των ερευνητικών ομάδων στην Ελλάδα, οι οποίες ήδη αφήνουν βαθύ αποτύπωμα στη διεθνή ερευνητική σκηνή. Αρκεί να περιοριστεί η υπερβολική γραφειοκρατία των ερευνητικών έργων που οδηγεί σε σπατάλη οικονομικών και ανθρώπινων πόρων και να αυξηθεί η ιδιωτική χρηματοδότηση προς τους τομείς υψηλής τεχνολογίας.

– Ποια συμβουλή σάς έδωσαν, την οποία ακολουθήσατε και αποδείχτηκε σοφή; Είχα την τύχη στα πρώτα μου ερευνητικά βήματα να έχω την καθοδήγηση αλλά και να συνεργαστώ  όλα αυτά τα χρόνια με πολύ σημαντικούς επιστήμονες που επιδιώκουν την επιστημονική αριστεία χωρίς καμία απολύτως έκπτωση στις ηθικές αξίες και με αστείρευτη διάθεση για την απόκτηση νέας γνώσης και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Για παράδειγμα, όταν θέλησα να δοκιμάσω πειραματικά την ιδέα που αποτέλεσε τη βασική τεχνολογία της ThetaMetrisis, ζήτησα από τους συντονιστές της ερευνητικής ομάδας όπου εργαζόμουν εκείνη την εποχή την αγορά του σχετικού εξοπλισμού για τη διενέργεια των σχετικών πειραμάτων.  Αυτή η χρηματοδότηση μου δόθηκε απλόχερα χωρίς καμία περαιτέρω εμπλοκή τους.  Και αυτό με τη σειρά του αποτέλεσε για μένα οδηγό ώστε να ενθαρρύνω ανάλογες προσπάθειες νεότερων ερευνητών.

– Τι συμβουλεύετε τους νέους επιστήμονες με όνειρα και φιλοδοξίες; Να μείνουν στην Ελλάδα ή να πάνε στο εξωτερικό; Στον επαγγελματικό βίο νομίζω ότι πρέπει να δοκιμάζουμε νέους δρόμους και κατευθύνσεις. Ο σύγχρονος ερευνητής είναι περισσότερο ένας πολίτης του κόσμου, άσχετα με το πού τελικά θα βρει την επαγγελματική του στέγη. Σε αυτό το πλαίσιο είναι πολύ χρήσιμο οι ερευνητές να εργάζονται στο εξωτερικό, γεγονός που θα τους φέρει σε επαφή με συμπληρωματικές τεχνολογίες και νέες κουλτούρες, ενώ θα τους επιτρέψει να αναπτύξουν και το δίκτυο επαφών τους. Είναι τεράστια η ικανοποίηση για κάθε νέο επιστήμονα να βλέπει την έρευνά του να ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια του εργαστηρίου του και να εφαρμόζεται στην κοινωνία. Οι ευκαιρίες όμως για κάτι τέτοιο μπορεί να κρύβονται κάπου στον παγκόσμιο χάρτη και πρέπει να μπορεί να τις βρει. Κλείνοντας θα ήθελα να προτρέψω τα ελληνικά πανεπιστήμια να εισαγάγουν περαιτέρω τους φοιτητές τους, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στην επιχειρηματικότητα, ώστε ακόμη περισσότεροι απόφοιτοί τους να δοκιμάσουν αυτό τον δρόμο της επαγγελματικής δραστηριότητας, με προφανή κοινωνικά και οικονομικά οφέλη για την πατρίδα μας.