Κάποτε ρώτησαν τον μεγαλύτερο επενδυτή του κόσμου, Γουόρεν Μπάφετ, ποια είναι η πιο πετυχημένη επένδυση που έχει κάνει στη ζωή του. «Το να προσλάβω τον Τσάρλι» είχε απαντήσει εκείνος. Ο «μάντης της Όμαχα», ο θρυλικός πρόεδρος και CEO της Berkshire Hathaway που έχει γράψει ιστορία στις επενδύσεις, αναφερόταν στο alter ego του:
Τον αντιπρόεδρο της Berkshire, Τσάρλι Μάνγκερ. Με τον Μάνγκερ να αφήνει τα εγκόσμια στα 99 του χρόνια, έναν μήνα πριν γιορτάσει τα 100 του, όσοι ξέρουν καλά τον Μπάφετ, δεν μπορούν παρά να αναρωτηθούν: «Τι θα κάνει τώρα, χωρίς το δεξί του χέρι»;
Η ερώτηση αυτή δεν είναι υπερβολή. Μέχρι σήμερα, όλοι σκέφτονταν ποια θα μπορούσε να είναι η μοίρα της Berkshire χωρίς τον Μπάφετ. Το ερώτημα αντιστρέφεται και γίνεται διπλό, καθώς ο Μάνγκερ δεν ήταν απλά ο σοφός ο οποίος σχημάτισε την επενδυτική φυσιογνωμία του Μπάφετ, αλλά και την ίδια τη Berkshire, καθώς ήταν ο μοναδικός άνθρωπος ο οποίος είχε το δικαίωμα να προβάλλει βέτο (!) σε μια απόφαση του Μπάφετ, εάν επρόκειτο για εξαγορά.
Όλοι άλλωστε, συμφωνούν.
Ο Μπάφετ θα ήταν σίγουρα επιτυχημένος, όχι όμως ο θρύλος του σήμερα και η Berkshire δεν θα είχε μετατραπεί στον κολοσσό των 800 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χωρίς τη συμβολή του Μάνγκερ.
Μαζί με τον Γουόρεν Μπάφετ, με ένα κρεσέντο επενδύσεων, κατάφεραν η εταιρεία που διοικούν, η Berkshire Hathaway, να έχει επιστρέψει 2.000.000% της αρχικής της αξίας, ή, αν θέλετε, 20.000 δολάρια για κάθε 1 που επενδύθηκε σε αυτή. Λογικό να τον αποκαλούν «σοφό των επενδύσεων».
Πώς ξεκίνησαν όλα
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο νεαρός Τσάρλι Μάνγκερ που εργαζόταν στο παντοπωλείο της οικογένειας Μπάφετ στην Όμαχα (με μισθό 2 δολαρίων το 10ωρο), εγκατέλειψε τη δουλειά και τις σπουδές του για να γίνει… στρατιωτικός μετεωρολόγος.
Όσο περίεργο και αν φαίνεται, αυτή του η εμπειρία τον καθόρισε ως άνθρωπο και τον μετέτρεψε σε έναν από τους ικανότερους επενδυτές της σύγχρονης ιστορίας. Γιατί, όπως με τον καιρό, έτσι και με τα προϊόντα και τις μετοχές, ο Μάνγκερ έμαθε να προβλέπει τι έρχεται. Βέβαια, δεν ασχολήθηκε αμέσως με τις μετοχές.
Όταν έχασε το δεξί του μάτι από αποτυχημένη επέμβαση καταρράκτη, απολύθηκε από τον στρατό και άρχισε να εργάζεται ως δικηγόρος. Μετά από ένα δύσκολο διαζύγιο, βρήκε τον έρωτα και μετακόμισε στην Όμαχα. Εκεί, σε ένα πάρτι, το 1969, γνώρισε τον Μπάφετ, ο οποίος είχε μόλις ξεκινήσει την καριέρα του στις επενδύσεις. «Έδεσαν» αμέσως. Ο Μάνγκερ, ο οποίος δεν μάσαγε ποτέ τα λόγια του (θυμηθείτε πώς είχε επιτεθεί στην Ελλάδα για το δημοψήφισμα και τις… κατάρες που έριχνε στα κρυπτονομίσματα) συμμετείχε στη διαμόρφωση της κουλτούρας της Berkshire για περισσότερες από έξι δεκαετίες.
Η επιρροή του θα συνεχίσει να διαμορφώνει τόσο τον Μπάφετ όσο και την Berkshire για πάντα. Στα χρόνια που ακολούθησαν τη γνωριμία τους, ο Μάνγκερ είχε τον ρόλο του «σοφού», με τον Μπάφετ να εξαργυρώνει τις συμβουλές του, ή να μετανιώνει πικρά την ώρα που δεν τις ζήτησε. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, το 1972 όταν ο Μάνγκερ έπεισε τον Μπάφετ να εξαγοράσει η Berkshire’s την εταιρεία See’s Candies για 25 εκατομμύρια δολάρια.
Το να δώσει κανείς τόσα χρήματα για μια εταιρεία ζαχαροπλαστικής από την Καλιφόρνια η οποία την προηγούμενη χρονιά είχε βγάλει μόλις 4 εκατ. δολάρια προ φόρων, έμοιαζε με τρέλα. Όμως από τότε ως σήμερα, η See’s Candies έχει παράγει για τη Berkshire καθαρά κέρδη τα οποία έχουν ξεπεράσει τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μέχρι τότε, ο Μπάφετ είχε μια επενδυτική στρατηγική η οποία αποκαλείτο “cigar butt”. Αγόραζε δηλαδή χρεοκοπημένες εταιρείες, οι οποίες έμοιαζαν με τα απομεινάρια ενός πούρου. Μπορεί να ήταν χρησιμοποιημένο και άσχημο, το πούρο όμως είχε μια τζούρα η οποία ήταν δωρεάν.
Όταν αυτή η στιγμιαία απόλαυση τελείωνε, τίποτε παραπάνω δεν υπήρχε να περιμένει κανείς. Ο Μάνγκερ έπεισε τον Μπάφετ να αλλάξει αυτή τη στρατηγική και να επενδύσει σε εταιρείες οι οποίες έδειχναν ότι έχουν potential. «Να αγοράζεις μια τρομερή εταιρεία σε καλή τιμή και όχι μια καλή εταιρεία σε καταπληκτική τιμή», του έλεγε. Και αυτό έκανε ο επικεφαλής της Berkshire, γιγαντώνοντας τα κέρδη του και δημιουργώντας μια αυτοκρατορία.
Βέβαια, δεν συμβουλευόταν πάντα τον Μάνγκερ ο Μπάφετ. Για παράδειγμα, το 2007 επένδυσε 2 δισεκατομμύρια δολάρια στο χρέος μιας μοχλευμένης εξαγοράς της Texas Electric Utilities. Μέσα σε ένα χρόνο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση η επένδυση αυτή έπρεπε να διαγραφεί και η Berkshire έχασε 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Ομολογώντας ότι αυτό ήταν το μοναδικό του λάθος στην έκθεση του 2013, ο Μπάφετ έγραψε: «Την επόμενη φορά θα τηλεφωνήσω στον Τσάρλι».
Και, παρότι είχαν κοινή πορεία και «πιστεύω» (όπως για παράδειγμα ότι ο καθένας τους έμενε στο πρώτο σπίτι που «έπιασαν» στην Όμαχα αντί για επαύλεις), υπήρχαν ελάχιστες, σπάνιες περιπτώσεις που διαφωνούσαν. Αλλά όταν διαφωνούσαν, το έκαναν με χιούμορ. Σε ένα τέτοιο παράδειγμα, η Berkshire το 1985 απέκτησε ένα εταιρικό τζετ.
ΟΜπάφετ πίστευε ότι ήταν ένα θαυμάσιο εργαλείο για να πετάει σε όλο τον κόσμο, κάνοντας συμφωνίες. Ο Μάνγκερ, ως συνήθως έλεγε… «όχι», καθώς το θεωρούσε τρομερά σπάταλο. Συζητούσαν πώς να ονομάσουν το αεροσκάφος. Ο Μάνγκερ πίστευε ότι θα έπρεπε να ονομαστεί «Η Εκτροπή». Ο Μπάφετ αντέτεινε το Charles T. Munger. Κατέληξαν στο «Αδικαιολόγητο»…
Διαβάστε ακόμα
Loft ισόγεια και διαμερίσματα «τσέπης», η νέα μόδα στο real estate (pics + πίνακας)
«Κεραμίδα»… ΤΑΠ στους αγοραστές ακινήτων
«Κόφτης» στα έργα λόγω έλλειψης πόρων – Γιατί οι υποδομές της χώρας γίνονται όλο και πιο ακριβές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ