Η εικόνα των ελέγχων για την πώληση καπνού και αλκοόλ σε ανηλίκους αλλάζει οριστικά. Η κυβέρνηση θέτει σε λειτουργία τρία νέα ψηφιακά εργαλεία, τα οποία ενεργοποιούνται για πρώτη φορά συντονισμένα από τα υπουργεία Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Προστασίας του Πολίτη.
Στόχος είναι η ιχνηλάτηση κάθε συναλλαγής, η διαφάνεια στην αγορά και η προστασία των παιδιών από προϊόντα που μέχρι σήμερα βρίσκονταν συχνά σε γκρίζα ζώνη ως προς τους ελέγχους. Όπως σημειώθηκε, πρόκειται για την εφαρμογή μέτρων που είχαν ανακοινωθεί σε σύσκεψη υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου τους προηγούμενους μήνες.
Την παρουσίαση των νέων εργαλείων πραγματοποίησε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, υπογραμμίζοντας πως για πρώτη φορά συγκροτείται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συνεργασίας: «Εμείς φτιάξαμε τον νόμο, το υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης έφτιαξε τα εργαλεία και η αστυνομία θα τα εφαρμόσει», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι «τα εργαλεία αυτά θα σώσουν τις ζωές των παιδιών μας, το ιερότερο πράγμα που έχει μια κοινωνία».
Σύμφωνα με τον ίδιο, από σήμερα κάθε ενέργεια θα αφήνει ψηφιακό ίχνος, προσφέροντας καθαρή εικόνα για την ευθύνη όσων λειτουργούν στην αγορά. «Όσο αυξάνεται η επιτήρηση τόσο κάνεις κάποιον πιο προσεκτικό για την εφαρμογή του νόμου», πρόσθεσε.
Αυστηρές ποινές και σφικτό πλαίσιο ελέγχου
Το νέο πλαίσιο συνοδεύεται από αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες. Η πώληση αλκοόλ, προϊόντων καπνού ή άτμισης σε ανηλίκους απαγορεύεται πλήρως, ακόμη και σε ιδιωτικές εκδηλώσεις. Προβλέπονται ποινές φυλάκισης έως τρία έτη και αυτόφωρη διαδικασία, ενώ τα πρόστιμα μπορούν να φτάσουν τις 10.000 ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής, δύναται να αφαιρεθεί η άδεια λειτουργίας προσωρινά ή οριστικά. Στόχος του μέτρου δεν είναι μόνο η τιμωρία, αλλά η αλλαγή της κουλτούρας ευθύνης στην αγορά, ώστε η προστασία των ανηλίκων να θεωρείται αδιαπραγμάτευτη.
Τα τρία ψηφιακά εργαλεία
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, παρουσίασε τα τρία νέα εργαλεία που ενεργοποιούνται:
• Events.gov.gr – Καταχώριση εκδηλώσεων
Οι επιχειρηματίες εισέρχονται στην πλατφόρμα με κωδικούς Taxisnet και δηλώνουν την εκδήλωση, το κατάστημα, τις ημερομηνίες και τα στοιχεία του διοργανωτή με ΑΦΜ. Παράγεται QR code, το οποίο επιτρέπει τον έλεγχο από την αστυνομία. Παρότι υπάρχει έγκριση για τη διοργάνωση, η πώληση αλκοόλ σε ανηλίκους παραμένει απολύτως απαγορευμένη. Όπως είπε ο κ. Παπαστεργίου, «στην πραγματικότητα δημιουργούμε ένα ιδιωτικό συμφωνητικό μέσω gov.gr».
• Alto.gov.gr – Μητρώο καταστημάτων
Όσοι πωλούν προϊόντα αλκοόλ, καπνού ή άτμισης πρέπει έως τις 31 Ιανουαρίου 2026 να δηλώσουν τα καταστήματά τους και τα προϊόντα που διαθέτουν. Η εγγραφή στο μητρώο είναι υποχρεωτική και χωρίς αυτήν απαγορεύεται οποιαδήποτε πώληση.
• Ψηφιακή επαλήθευση ηλικίας
Για την αγορά προϊόντων ο πολίτης θα επιδεικνύει τη νέα ταυτότητα και μέσω του Gov.gr Wallet θα γίνεται άμεσος έλεγχος ηλικίας. Ο πωλητής δεν χρειάζεται να συνδεθεί — εμφανίζεται QR code και, αν ο πολίτης είναι ανήλικος, προβάλλεται κόκκινη σήμανση που αποκλείει τη συναλλαγή.
Δεκάδες χιλιάδες έλεγχοι σε λίγους μήνες
Στο σκέλος της αστυνόμευσης, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης, Παναγιώτης Στάθης, χαρακτήρισε την πύλη επαλήθευσης ηλικίας «σπουδαίο εργαλείο». Από τις 7 Ιουλίου έως τις 31 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκαν 35.018 έλεγχοι, με πάνω από 200 δικογραφίες, 195 συλλήψεις, 95 πρόστιμα και 101 υποθέσεις πώλησης αλκοόλ σε ανηλίκους. Παράλληλα, οι βεβαιώσεις για παραμέληση ανηλίκου έχουν αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με το 2024, φτάνοντας τις 1.680. Όπως τόνισε ο κ. Στάθης, «θα έχουμε μηδενική ανοχή σε όσους εκθέτουν ανήλικους σε βία και αλκοόλ».
Μητρώο Ελέγχου προϊόντων καπνού και αλκοόλ
Στο υπουργείο Υγείας λειτουργεί πλέον το Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων Καπνού, Αλκοόλ και λοιπών μη καπνικών προϊόντων. Όλοι οι πωλητές – φυσικά ή νομικά πρόσωπα – οφείλουν υποχρεωτικά να εγγραφούν, διαφορετικά δεν θα μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα αυτά. Κατά την εγγραφή απαιτούνται ΑΦΜ, άδεια πώλησης όπου χρειάζεται, σχετικός κωδικός δραστηριότητας και πλήρωση των προϋποθέσεων προστασίας ανηλίκων. Σε περίπτωση μη εγγραφής προβλέπεται ανάκληση άδειας ή Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας.
Πλατφόρμα αναγγελίας ιδιωτικών εκδηλώσεων
Βάσει του Ν.5216/2025, στο events.gov.gr καταχωρίζονται υποχρεωτικά οι ιδιωτικές εκδηλώσεις – όπως πάρτι σχολείων ή φροντιστηρίων – εφόσον συμμετέχουν ανήλικοι. Η δήλωση πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 48 ώρες πριν, με όλα τα στοιχεία του χώρου και του διοργανωτή. Οι δύο πλευρές υπογράφουν ψηφιακά ιδιωτικό συμφωνητικό μέσω gov.gr, και το έγγραφο αποθηκεύεται στη Θυρίδα Πολίτη.
Η επιβεβαίωση ηλικίας μπορεί να γίνεται τόσο σε φυσικά καταστήματα όσο και σε διαδικτυακές αγορές. Ο πωλητής επιλέγει στο Gov.gr Wallet την ηλικιακή βαθμίδα (15+, 18+, 21+), ο πολίτης σκανάρει το QR και η συναλλαγή προχωρά μόνο εφόσον στη συσκευή του πωλητή εμφανιστεί πράσινη ένδειξη. Για τους ανηλίκους υπάρχει το Kids Wallet, με το οποίο γίνεται η ίδια διαδικασία ώστε να αποφεύγεται η άμεση προβολή ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων.
Με τα νέα αυτά εργαλεία η κυβέρνηση επιχειρεί να μετατρέψει τον έλεγχο σε καθημερινή πρακτική και όχι σε περιστασιακή παρέμβαση, δημιουργώντας ένα πιο ασφαλές περιβάλλον για τους ανήλικους και πιο διαφανείς κανόνες για την αγορά.
Διαβάστε ακόμη
AI, Nvidia και dot-com déjà vu: Οι νέες ανησυχίες του Mr. Big Short (tweet)
Η θεωρία του βάζου με τις μπίλιες: Πώς χτίζουμε την εμπιστοσύνη με τους άλλους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα