Για μια Ευρώπη που κινείται με βραδύτητα, βαλτωμένη από τη γραφειοκρατία και πολύ πίσω από τους κύριους ανταγωνιστές της, ιδίως τις ΗΠΑ και την Κίνα, έκανε λόγο ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, μιλώντας σήμερα στις Βρυξέλλες σε συνέδριο υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τη δημοσίευση της έκθεσής του.

«Χωρίς ταχύτερη ανάπτυξη, η Ευρώπη δεν θα είναι σε θέση να υλοποιήσει τους στόχους της για το κλίμα, την ψηφιακή τεχνολογία και την ασφάλεια, για να μην αναφερθώ στη χρηματοδότηση του γηράσκοντος πληθυσμού της», προειδοποίησε ο πρώην Πρόεδρος της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «ένα χρόνο αργότερα, η Ευρώπη βρίσκεται σε μια πιο δύσκολη θέση». Εξήγησε ότι «το μοντέλο ανάπτυξής μας εξασθενεί, οι ευπάθειες αυξάνονται και δεν υπάρχει σαφής πορεία για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων που χρειαζόμαστε». Κατά τον Μάριο Ντράγκι, η εμπορική αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το χρέος των ευρωπαϊκών χωρών «μας υπενθύμισαν με σκληρό τρόπο ότι η αδράνεια απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά μας, αλλά και την κυριαρχία μας».

Ο Μ. Ντράγκι τόνισε ότι είναι απαραίτητο «να δράσουμε από κοινού και χρειαζόμαστε περισσότερη ταχύτητα», ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για «μια διαφορετική πορεία που απαιτεί νέα ταχύτητα, κλίμακα και ένταση». Αυτό, εξήγησε, σημαίνει ότι «πρέπει να δρούμε από κοινού, όχι να κατακερματίζουμε τις προσπάθειές μας» και σημαίνει «να παράγουμε αποτελέσματα μέσα σε μήνες, όχι χρόνια».

Οι κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης

Κληθείς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει μια αρχική αξιολόγηση, δώδεκα μήνες μετά τη δημοσίευση της έκθεσής του για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, ο Μ. Ντράγκι υπενθύμισε ότι έχει παρουσιάσει συστάσεις σε τρεις τομείς προτεραιότητας:

•στη γεφύρωση του χάσματος στην καινοτομία και στις προηγμένες τεχνολογίες,
•στη χάραξη μιας πορείας απαλλαγής από τον άνθρακα και
•στην ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι αυτές οι συστάσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της ατζέντας της Επιτροπής και χαιρέτισε τις ενέργειες που έχουν ήδη αναληφθεί. Ωστόσο εξέφρασε τη λύπη του που «οι κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης», επισημαίνοντας ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι επιχειρήσεις εκτιμούν τη διάγνωση, τις σαφείς προτεραιότητες και τα σχέδια δράσης, αλλά εκφράζουν επίσης αυξανόμενη απογοήτευση από τους αργούς ρυθμούς της ΕΕ και την αδυναμία της να κινηθεί τόσο γρήγορα όσο οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο

«Πολύ συχνά προβάλλονται δικαιολογίες για τη βραδύτητά μας», συνέχισε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, επισημαίνοντας ότι «μερικές φορές η αδράνεια παρουσιάζεται ακόμη και ως σεβασμός του κράτους δικαίου» – κάτι το οποίο χαρακτήρισε «εφησυχασμό». Εξήγησε ότι «οι ανταγωνιστές στις ΗΠΑ και την Κίνα είναι πολύ λιγότερο περιορισμένοι, ακόμη και όταν ενεργούν εντός του νόμου».

Ως εκ τούτου, τόνισε ότι «το να συνεχίσουμε ως συνήθως σημαίνει να αποδεχτούμε ότι μένουμε πίσω», όμως «δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο» και το πραγματικό ερώτημα που χρειάζεται απάντηση είναι «πώς να αυξηθεί η ταχύτητα της ευρωπαϊκής δράσης για την ανταγωνιστικότητα, την οικονομική ασφάλεια και την ανεξαρτησία».

Αρση εμποδίων και ρυθμίσεων, εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης

Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ, οι τομείς που απαιτούν επείγουσα δράση είναι:

•Πρώτον, η άρση των εμποδίων στην εξάπλωση των νέων τεχνολογιών. Όπως είπε, ένα «28ο καθεστώς» για την ίδρυση μιας νέας νομικής οντότητας πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Αυτό θα επιτρέψει στις καινοτόμες εταιρείες να λειτουργούν, να εμπορεύονται και να αντλούν χρηματοδότηση χωρίς εμπόδια και στα 27 κράτη μέλη, όπως ακριβώς μπορούν να κάνουν οι ανταγωνιστές σε άλλες μεγάλες οικονομίες.

•Ο δεύτερος τομέας είναι η ρύθμιση. Ένα από τα βασικά αιτήματα των ευρωπαϊκών εταιρειών, κατά το Μ. Ντράγκι, είναι η ριζική απλοποίηση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων. Όπως εξήγησε, τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης απαιτούν τεράστιες ποσότητες δημόσιων δεδομένων να είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο. Ωστόσο, η νομική αβεβαιότητα σχετικά με τη χρήση τους δημιουργεί δαπανηρές καθυστερήσεις, επιβραδύνοντας την ανάπτυξή τους στην Ευρώπη.

•Ο τρίτος τομέας είναι «η κάθετη ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιομηχανία». Σε αυτόν τον τομέα, η Ευρώπη έχει ένα πραγματικό πλεονέκτημα, κατά το Μ. Ντράγκι, ωστόσο μόνο περίπου το 10% των κατασκευαστικών εταιρειών χρησιμοποίησαν την Τεχνητή Νοημοσύνη πέρυσι. Η βιομηχανία και οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν για να μετατρέψουν αυτό το αρχικό πλεονέκτημα σε ιδιόκτητες ευρωπαϊκές λύσεις. Η στρατηγική «Εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης» της Επιτροπής αυτό το φθινόπωρο θα είναι μια κρίσιμη δοκιμασία», τόνισε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Έναν χρόνον μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης Ντράγκι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σε υψηλού επιπέδου διάσκεψη την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και τον προσανατολισμό της στις βασικές προτεραιότητες.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε τον απολογισμό των πρωτοβουλιών που δρομολογήθηκαν: την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, τη Συμφωνία για την Καθαρή Βιομηχανία, τις Gigafactories AI, το νέο Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων, το Σχέδιο για την Προσιτή Ενέργεια, την Ένωση Αποταμιεύσεων, τα σχέδια δράσης για αυτοκινητοβιομηχανία, χάλυβα και χημικά, τη μεγαλύτερη αύξηση αμυντικών επενδύσεων, νέες προτάσεις για την Ενιαία Αγορά, το Ταμείο Start-up/Scale-up, την Κβαντική Τεχνολογία και έξι πακέτα απλοποίησης.

Καινοτομία – Τεχνολογία

Η φον ντερ Λάιεν εστίασε στους τρεις πυλώνες της έκθεσης. Πρώτος, το κλείσιμο του χάσματος καινοτομίας με ΗΠΑ και Κίνα. Σημείωσε την πρόοδο της Ευρώπης στους υπερυπολογιστές: «Πριν έξι χρόνια είχαμε δύο στο παγκόσμιο τοπ-10, σήμερα έχουμε τέσσερις».

Για την τεχνητή νοημοσύνη, ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που υιοθέτησαν AI αυξήθηκαν κατά 67% το 2025. Επικαλέστηκε την επιτυχία της σουηδικής εφαρμογής Lovable, που έφτασε σε έσοδα 100 εκατ. δολαρίων ταχύτερα από κάθε εταιρεία λογισμικού.

Η ίδια παρουσίασε το νέο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, δυναμικού άνω των 400 δισ. ευρώ, με διπλάσια χρηματοδότηση για έρευνα, πενταπλάσια για ψηφιακό τομέα και εξαπλάσια για καθαρές τεχνολογίες. Επίσης, μίλησε για τα εμπόδια της Ενιαίας Αγοράς, που ισοδυναμούν με «δασμό 45% στα αγαθά και 110% στις υπηρεσίες», και ανακοίνωσε Οδικό Χάρτη έως το 2028.

Απανθρακοποίηση – Ανταγωνιστικότητα

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την απανθρακοποίηση. Η Πρόεδρος ανέφερε ότι οι τιμές ενέργειας παραμένουν «υπερβολικά υψηλές και άνισες», με το Κοινοβούλιο να εγκρίνει τη χρήση Ταμείων Συνοχής για ενεργειακές υποδομές. Παράλληλα, ανακοίνωσε Πακέτο Δικτύων και Πρωτοβουλία Ενεργειακών Λεωφόρων.

Σημείωσε την άνοδο στις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων (+25% ετησίως) και τη Συμφωνία για τη Βιομηχανία Καθαρών Τεχνολογιών, μαζί με το Battery Booster που διαθέτει 1,8 δισ. ευρώ για παραγωγή μπαταριών.

Μείωση Εξαρτήσεων

Ο τρίτος πυλώνας αφορά τη μείωση εξαρτήσεων. Αναφέρθηκε στους ελέγχους εξαγωγών από την Κίνα και στην ανάγκη διαφοροποίησης. Επισήμανε τις νέες συμφωνίες με Mercosur, Μεξικό, Ελβετία, Ινδονησία και διαπραγματεύσεις με Ινδία και άλλες χώρες.

Τόνισε τα 47 στρατηγικά έργα για κρίσιμες πρώτες ύλες, από την εξόρυξη χαλκού και κοβαλτίου στη Φινλανδία, έως την επεξεργασία λιθίου στην Πορτογαλία και την ανακύκλωση μπαταριών στην Ιταλία. Εξήγγειλε νέο Κανονισμό Κυκλικής Οικονομίας.

Η φον ντερ Λάιεν μίλησε για την Πρωτοβουλία Ετοιμότητας 2030, που στοχεύει σε επενδύσεις έως 800 δισ. ευρώ στην άμυνα. Τόνισε την ανάγκη να συνδυαστεί η ανταγωνιστικότητα με την αίσθηση κατεπείγοντος που υπάρχει στην άμυνα, μέσα από πακέτα omnibus, νέες προτάσεις για τον ψηφιακό τομέα και την κινητικότητα στον στρατιωτικό χώρο.

Διαβάστε ακόμη:

Στο στόχαστρο της Μόσχας ο μεγιστάνας Ντένις Στενγκέλοφ

ΔΕΗ: Ανατροπή στα «μπλε» τιμολόγια – Σπάει το μονοπώλιο των fix χρεώσεων με έξτρα μπόνους

Το ταξίδι για σαφάρι ζει πάλι μεγάλες δόξες

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα