Δημοσιονομικούς κινδύνους από την εισαγωγή του Γενικού Σχεδίου Υγείας διαβλέπει το Διεθνές Νομισματικό ταμείο ενώ παράλληλα ζητά τη συγκράτηση του μισθολογικού κόστους περιλαμβανομένης και της αντιστροφής των αποκοπών της κρίσης.

Το ΔΝΤ σε ανακοίνωσή του μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων με τις κυπριακές αρχές για την τρίτη μεταμνημονιακή παρακολούθηση αναφέρει ότι οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι από την εισαγωγή ενός συστήματος δημόσιας ασφάλισης υγείας πρέπει να μετριαστούν με μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας του τομέα της δημόσιας υγείας και στη διαχείριση κινήτρων για τους παρόχους και τους ασθενείς.

Τονίζεται ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αύξηση του μισθολογικού κόστους, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων που προκύπτουν από την αντιστροφή των κρατικών μισθών και συνταξιοδοτικών περικοπών από την κρίση, κάτω από το ονομαστικό ΑΕΠ.

Αναφέρεται ότι η σταδιακή αντιστροφή των κρατικών μισθολογικών περικοπών από την κρίση έχει ήδη ωθήσει τους προβλεπόμενους ονομαστικούς μισθούς προς τα πάνω. «Η πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου κατά των περικοπών μισθών της κρίσης θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω το μισθολόγιο. Η συνολική αύξηση των μισθών πρέπει να διατηρηθεί κάτω από το ονομαστικό ΑΕΠ με συγκράτηση των ετήσιων αυξήσεων των μισθών και του προσωπικού. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή οι μεταρρυθμίσεις των δημόσιων υπηρεσιών που ενισχύουν την παραγωγικότητα», υπογραμμίζεται.

Για την οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου, σημειώνεται ότι μετά την κρίση σταδιακά επιβραδύνεται, αλλά παραμένει ισχυρή. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,9% το 2018, ενισχυμένο από τους τομείς των υπηρεσιών και των κατασκευών, το οποίο χρηματοδοτείται εν μέρει από άμεσες ξένες επενδύσεις.

Το ποσοστό ανεργίας συνέχισε να μειώνεται, φθάνοντας το 7,1% το Φεβρουάριο, σε σύγκριση με 9,4% το προηγούμενο έτος, ενώ οι μισθολογικές πιέσεις και ο πληθωρισμός παραμένουν χαμηλοί.

Ένα μεγάλο δημοσιονομικό πλεόνασμα συμβάλλει στη μείωση του δημόσιου χρέους μετά από μια σημαντική εφάπαξ αύξηση που σχετίζεται με την πώληση της Κυπριακής Συνεργατικής Τράπεζας (CCB) πέρυσι.

Η ταχεία ανάκαμψη της Κύπρου αναμένεται να επιβραδυνθεί σταδιακά, αλλά οι προοπτικές παραμένουν ευνοϊκές. Το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί με σταθερό ποσοστό 3-3,5% το 2019-20, με τη στήριξη των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό και της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Μεσοπρόθεσμα, η δυναμική της ανάπτυξης αναμένεται να μειωθεί και τα νοικοκυριά επιταχύνουν την εξυπηρέτηση του χρέους.

Η ικανότητα αποπληρωμής του Ταμείου είναι επαρκής σύμφωνα με το βασικό σενάριο του προσωπικού. Ενώ οι κίνδυνοι παραμένουν, έχουν μειωθεί και ο αντίκτυπός τους στην ικανότητα αποπληρωμής πρέπει να είναι διαχειρίσιμος.

Η ικανότητα αποπληρωμής υποστηρίζεται από την προβαλλόμενη ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και τα σημαντικά πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα που συνιστούν σταθερή μείωση του δείκτη ακαθάριστου δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και τη στήριξη των συνεχών ευνοϊκών όρων δανεισμού της αγοράς.
Εντούτοις, η ικανότητα αποπληρωμής θα μπορούσε να αποδυναμωθεί εάν οι κίνδυνοι μεγαλώσουν από την χαμηλή ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών, τις άμεσες δημοσιονομικές εγγυήσεις και δημοσιονομικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένης της αντιστροφής των μέτρων κρίσης.

Οι προοπτικές ανάπτυξης θα μπορούσαν να επηρεαστούν δυσμενώς σε περίπτωση δυσάρεστου σκληρού Brexit και αυστηρότερης εξωτερικής χρηματοδότησης για επενδύσεις. Η διασφάλιση της επαρκούς ικανότητας αποπληρωμής συνεπώς απαιτεί φιλόδοξες δημοσιονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές καθώς και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Η διασφάλιση της συνεχούς συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας για το καθεστώς Eστία είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση του δημοσιονομικού κόστους. Μια κατάλληλη δομή διακυβέρνησης για την κρατική εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή ταχέως για να αποφευχθεί η αποθήκευση περιουσιακών στοιχείων και να μεγιστοποιηθεί η ανάκτηση.

Δημοσιονομική πειθαρχία

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να διατηρηθεί η αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία. Πρέπει να διασφαλιστεί μια ουδέτερη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική πολιτική. Ο ρυθμός αύξησης των δαπανών θα πρέπει να διατηρηθεί σταθερά σε ρυθμούς χαμηλότερους από εκείνους του μεσοπρόθεσμου ΑΕΠ και τα κυκλικά και απροσδόκητα έσοδα, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να εξοικονομηθούν για να διασφαλιστεί η σταθερά καθοδική πορεία του δημόσιου χρέους.

Μεταρρυθμίσεις

Το ΔΝΤ τονίζει ότι ένα άνοιγμα ευκαιριών για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ανοίγει και θα πρέπει να επιδιωχθεί σθεναρά. Με την εξυγίανση της ΣΚΤ και τις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές που προγραμματίζονται μόλις το 2021, οι αρχές επιδιώκουν ορισμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν καθυστερήσει, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό και το τοπικό επίπεδο, καθώς και την καθιέρωση ενός εθνικού συστήματος ασφάλισης υγείας.

Ωστόσο, σημειώθηκε μικρή πρόοδος σε ορισμένες σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως ο νόμος οι ιδιωτικοποιήσεις και οι ευρύτερες μεταρρυθμίσεις των δημόσιων υπηρεσιών. Οι μεταρρυθμίσεις των πολιτικών διαδικασιών και η διαδικασία έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας και η εισαγωγή του συστήματος ηλεκτρονικής δικαιοσύνης θα βοηθούσε στην επίλυση κληρονομιών κρίσεων και στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και στις επενδύσεις.

Οι περαιτέρω προσπάθειες για την άμβλυνση των κινδύνων και την ενίσχυση της διακυβέρνησης των εμπορικών επιχειρήσεων και της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου θα συμβάλουν στη μείωση των κινδύνων για την ανάπτυξη και τους δημοσιονομικούς κινδύνους.

Τράπεζες

Για τις τράπεζες αναφέρει ότι η εφαρμογή του πλαισίου εκποιήσεων πρέπει να συμπληρωθεί με την προγραμματισμένη εισαγωγή ηλεκτρονικών δημοπρασιών.

Σημειώνεται ότι οι μακροχρόνιες μειώσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα για περαιτέρω μείωση των δεσμών των τραπεζών με το κράτος.

Μια δέσμη νομοθετικών τροποποιήσεων το 2018 έχει βελτιώσει τη δέσμη εργαλείων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. «Ενώ οι τράπεζες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την εκφόρτωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η επιτυχής δουλειά εκτός του τραπεζικού συστήματος εξακολουθεί να είναι απαραίτητη προκειμένου να μειωθεί το ψηλό χρέος της οικονομίας. Η εφαρμογή του πλαισίου εκποιήσεων πρέπει να συμπληρωθεί με την προγραμματισμένη εισαγωγή ηλεκτρονικών δημοπρασιών, τη συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και τα μέτρα για την εξάλειψη των αβεβαιοτήτων όσον αφορά τις πράξεις τίτλων», τονίζεται.

Η κατάργηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων της ΣΚΤ και η τιτλοποίηση ενός μεγάλου χαρτοφυλακίου ΜΕΔ οδήγησαν σε σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Ωστόσο, τα ΜΕΔ εξακολουθούν να είναι μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ, τα επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους παραμένουν αυξημένα και συνεχίζονται οι προσπάθειες για τον καθαρισμό των τραπεζικών ισολογισμών και τη δημιουργία κεφαλαιακών αποθεμάτων.

Οι τράπεζες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να διατηρούν επαρκή κάλυψη και κεφάλαια προβλέψεων, περιλαμβανομένης της διαφοροποίησης των πηγών εσόδων και του εξορθολογισμού των λειτουργικών δαπανών.

Σημειώνεται ότι η συνέχιση της παρακολούθησης της ικανότητας αποπληρωμής της Κύπρου είναι δικαιολογημένη κατά τους επόμενους 12 μήνες. Η πρόοδος προς την εξωτερική βιωσιμότητα υπόκειται σε κινδύνους, δεδομένου ότι η πραγματοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που προκύπτουν από τα ακόμη ψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς την πρόσβαση στην αγορά των κρατικών ομολόγων. Οι κυπριακές αρχές δήλωσαν ότι είναι πρόθυμες να συνεχίσουν να συνεργάζονται με το Ταμείο μέχρι το 2020.,

 

Πηγή: Stockwatch