Το ακροδεξιό κόμμα της Γερμανίας κυριαρχεί στις δημοσκοπήσεις στην ανατολική περιφέρεια της χώρας λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου – και οι οικονομικές ανησυχίες έχουν παίξει ρόλο στη δημοτικότητά του.

Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989, η οικονομία στην Ανατολική Γερμανία κατέρρευσε, καθώς οι τοπικές επιχειρήσεις και εταιρείες παρέπαιαν και η ανεργία εκτοξεύτηκε στα ύψη. Παρά το γεγονός ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δαπάνησε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ για την τόνωση της οικονομίας της περιοχής και την ανάπτυξη των υποδομών της, η αναταραχή άφησε μια πικρή γεύση στο στόμα πολλών από την περιοχή.

«Από τον μετασχηματισμό της δεκαετίας του 1990, η οικονομική ανασφάλεια είναι ένα συνηθισμένο συναίσθημα σε μέρος του πληθυσμού της ανατολικής Γερμανίας», δήλωσε στο CNBC ο Manes Weisskircher, πολιτικός επιστήμονας στο TU Dresden.

Αυτό έχει αναδειχθεί άσσος στα χέρια της γερμανικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) και άλλων περιθωριακών κομμάτων που ιστορικά τείνουν να έχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις στην Ανατολική Γερμανία.

Οι Γερμανοί θα δώσουν δύο ψήφους στις κάλπες της επόμενης εβδομάδας: μία για το ποιος υποψήφιος θα εκπροσωπήσει άμεσα την εκλογική τους περιφέρεια και μία για ένα κόμμα.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και η μοντελοποίηση από το YouGov για την ψηφοφορία στις εκλογικές περιφέρειες δείχνουν κάτι σαν ένα δεξιό μπλε τείχος στην ανατολική Γερμανία. Στις περισσότερες ανατολικές εκλογικές περιφέρειες, οι υποψήφιοι του AfD προηγούνται. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει σε ολόκληρη τη χώρα.

Το κόμμα AfD αναμένεται να κυριαρχήσει στην Ανατολική Γερμανία
Πιθανό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας του 2025 για τις γερμανικές εκλογικές περιφέρειες

Γαλάζιο: AfD, Πράσινο: Πράσινοι, Φούξια: Αριστερά, Κόκκινο: SPD, Μαύρο: CDU/CSU

Το CDU, μαζί με το συνεργαζόμενο κόμμα CSU, προηγείται στις εθνικές δημοσκοπήσεις με περίπου 30% των ψήφων, ενώ το AfD βρίσκεται στη δεύτερη θέση με περίπου 20%, αντανακλώντας την αυξανόμενη υποστήριξη του κόμματος σε ολόκληρη τη χώρα. Στις τελευταίες ομοσπονδιακές εκλογές το AfD κατέκτησε λίγο πάνω από το 10% των ψήφων.

Είναι απίθανο να συμμετάσχει στον επόμενο κυβερνητικό συνασπισμό, καθώς τα κυρίαρχα κόμματα έχουν μέχρι στιγμής αρνηθεί να συνεργαστούν με το AfD.

Μετά την επανένωση της Γερμανίας μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η οικονομία της Ανατολικής Γερμανίας χαρακτηριζόταν από χαμηλότερα εισοδήματα, υψηλότερη ανεργία και ασθενέστερη ανάπτυξη σε σύγκριση με τη Δύση.

Τα ζητήματα αυτά έχουν έκτοτε εξαφανιστεί σε μεγάλο βαθμό και παράγοντες όπως η οικονομική ανάπτυξη και η ανεργία δεν αποτελούν πλέον σημαντικές ανησυχίες, σύμφωνα με τον Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγο της Berenberg.

Το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών Ifo της Γερμανίας προβλέπει οικονομική ανάπτυξη 0,7% στην Ανατολική Γερμανία φέτος, περισσότερο από ό,τι αναμένεται για τη χώρα συνολικά. Τα στοιχεία της ομοσπονδιακής υπηρεσίας απασχόλησης της Γερμανίας δείχνουν ότι το ποσοστό ανεργίας στην Ανατολική Γερμανία έχει μειωθεί περισσότερο από το μισό από τα υψηλά του επίπεδα, ενώ η διαφορά σε σχέση με την ανεργία στη Δύση συρρικνώθηκε απότομα.

Κατά κάποιο τρόπο, τα ανατολικογερμανικά κρατίδια βρίσκονται στην πραγματικότητα μπροστά από τα αντίστοιχα δυτικά, δήλωσε ο Schmieding.

«Προσαρμοσμένο για το κόστος ζωής, το βιοτικό επίπεδο της Ανατολικής Γερμανίας δεν είναι πλέον σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο της Δύσης. Οι υποδομές είναι συνήθως νεότερες και σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι στα περισσότερα μέρη της Δύσης», δήλωσε στο CNBC.

Ωστόσο, οι κάτοικοι της Ανατολικής Γερμανίας εξακολουθούν να έχουν αρνητική αντίληψη για την οικονομία, σύμφωνα με την έρευνα 2024 του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου (IW). Λιγότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων στην Ανατολική Γερμανία δήλωσαν ικανοποιημένοι από τον τρόπο με τον οποίο έχει αναπτυχθεί η αγορά εργασίας και μόνο ένας στους πέντε ανθρώπους δήλωσε ότι πιστεύει ότι ζει σε μια περιοχή με αναδυόμενη ανάπτυξη.

Ο Matthias Diermeier, επικεφαλής της ερευνητικής μονάδας για τη δημοκρατία, την κοινωνία και την οικονομία της αγοράς στο IW, δήλωσε στο CNBC ότι ενώ οι υποστηρικτές του AfD ανησυχούν μόνο ελαφρώς περισσότερο για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση, σε σύγκριση με τους άλλους, «η αντίληψή τους για την οικονομία γενικά είναι πολύ χειρότερη».

Η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων του AfD δηλώνουν ότι ανησυχούν έντονα για την ευρύτερη οικονομία, ενώ όσοι υποστηρίζουν άλλα κόμματα βρίσκονται στο άλλο άκρο αυτού του φάσματος, πρόσθεσε ο Diermeier.

Το AfD κεφαλαιοποιεί την οικονομική ανασφάλεια

Παρά αυτό που το IW χαρακτηρίζει ως σαφή διαδικασία οικονομικής αναπλήρωσης, οι ανισότητες μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας παραμένουν, σημείωσε ο Diermeier.

«Αυτό θεωρείται άδικο, άδικο … από τους υποστηρικτές των περιθωριακών κομμάτων, αλλά είναι επίσης ένα συναίσθημα που ενεργοποιείται πολύ έντονα από αυτούς τους πολιτικούς παράγοντες», εξήγησε, προσθέτοντας ότι η ακροδεξιά έχει εργαστεί για να ενεργοποιήσει προϋπάρχοντα συναισθήματα οικονομικής ανασφάλειας, ότι είναι “πολίτης δεύτερης κατηγορίας” και κοινωνικής παρακμής μεταξύ των ψηφοφόρων.

«Και το κάνουν αυτό με μεγάλη επιτυχία», δήλωσε ο Diermeier.

Ταυτόχρονα, το AfD αμφισβητεί την ακρίβεια των θετικών οικονομικών ειδήσεων και – δεδομένης της αντίληψης ότι η οικονομία δεν πάει καλά – παίζει ένα «εύκολο παιχνίδι» υποστηρίζοντας ότι τα κυρίαρχα κόμματα, οι στατιστικές υπηρεσίες και άλλοι κρατικά ελεγχόμενοι φορείς παραπλανούν τους ψηφοφόρους, είπε.

Το AfD δεν απάντησε στο αίτημα του CNBC για σχολιασμό.

Ο Weisskircher του TU Δρέσδης σημείωσε επίσης ότι το ιστορικό πλαίσιο αποτελεί σημαντικό παράγοντα.

«Η οικονομία έχει σημασία, μάλλον λόγω ενός αισθήματος μακροχρόνιας ανασφάλειας και ασαφών οικονομικών προοπτικών – σε μια περιοχή που αντιμετώπισε σοβαρά οικονομικά προβλήματα τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με υψηλά ποσοστά ανεργίας, μεταξύ άλλων», είπε.

Κατά της μετανάστευσης, κατά του κατεστημένου, κατά της κλιματικής αλλαγής

Δεν είναι μόνο οι οικονομικές ανησυχίες που οδήγησαν στην επιτυχία του AfD στην Ανατολική Γερμανία.

Η αντίθεση στη μετανάστευση είναι πολύ μεγαλύτερη στην Ανατολική Γερμανία και τα κυρίαρχα κόμματα έχουν λιγότερη πιστή βάση στην περιοχή, όπου δεν ήταν τόσο παρόντα πριν από την εθνική επανένωση, δήλωσε ο Weisskircher.

Ο σκεπτικισμός σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις πολιτικές για την πράσινη ενέργεια αποτελούν επίσης μέρος της εκστρατείας του AfD. Ειδικότερα, οι ανεμογεννήτριες έχουν γίνει ένα επίμαχο θέμα, με την επικεφαλής υποψήφια του AfD Alice Weidel για τις επερχόμενες εκλογές να ζητά την κατεδάφισή τους.

Το AfD τοποθετείται επίσης ως το κόμμα που εκπροσωπεί όσους έχουν μείνει πίσω.

Ένας αυξανόμενος αριθμός Ανατολικογερμανών εγκαταλείπει τις πιο αγροτικές περιοχές προς όφελος των μεγάλων πόλεων, εξήγησε ο Schmieding της Berenberg, και αυτό έχει επιβαρύνει τις τοπικές επιχειρήσεις, τις υπηρεσίες και την ανάπτυξη. Όσοι παραμένουν σε αυτές τις περιοχές αποτελούν πρωταρχικούς στόχους για τη ρητορική του AfD και, όπως σημείωσε ο Diermeier του IW, έρευνες έχουν δείξει ότι αυτά τα δημογραφικά στοιχεία είναι πιο επιρρεπή στην ψήφο προς την ακροδεξιά.

Διαβάστε ακόμη

Trading down: Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές «κόβουν» αγορές και μάρκες (γραφήματα)

Το αλουμίνιο υποχωρεί για δεύτερη ημέρα στον απόηχο των δασμών του Τραμπ

Πεκίνο: Αυτά είναι τα αμερικανικά προϊόντα που στοχεύει με τους δασμούς της η Κίνα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ