Από τα αναμμένα μαγκάλια που έπιαναν φωτιά πριν 5-6 χρόνια, η πολιτική αντιπαράθεση περνά στο «ποιος έδινε μεγαλύτερο επίδομα», σε πόσους και σε ποιους.
Αντιπολίτευση και υπουργείο Οικονομικών εκδίδουν από χθες αλλεπάλληλες ανακοινώσεις. Αλλά αντί να γίνεται σύγκρουση στα πραγματικά μεγέθη και ζητήματα (πχ γιατί επιδοτούνται μόνον οι αγορές έως 31 Δεκεμβρίου και όχι έως 30 Απριλίου όπως εδώ και δεκαετίες ισχύει ως περίοδος για αγορές πετρελαίου θέρμανσης) γίνεται σύγκριση σε ανόμοια δεδομένα και λάθος βάση. Και αυτό γιατί:
- σε χθεσινή του ανακοίνωση ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται τα «ανώτατα πλαφόν» επιδόματος, με πίνακες που δείχνουν ότι έδινε 500 ευρώ κατ’ανώτατο όριο, ενώ η νέα κυβέρνηση δίνει έως 350 ευρώ το πολύ.
– το υπουργείο Οικονομικών απαντά με τους «μέσους όρους» επιδόματος σε κάθε Ζώνη. Δηλαδή πόσα πραγματικά έπαιρναν οι περισσότεροι σε μια περιοχή και όχι πόσα θεωρητικά έπαιρνε κάποιος ή κάποιοι που είχαν το προνόμιο να εισπράττουν περισσότερα από τους άλλους (δηλαδή οικονομική άνεση και πιο πολλά τετραγωνικά κατοικίας, με πιο πολλά λεφτά για να αγοράζει πιο μεγάλες ποσότητες και να παίρνει πιο πολλά λεφτά).
Και ενώ όλοι συμφωνούν πως η συζήτηση αφορά επίδομα για όσους το έχουν –κατά τεκμήριο τουλάχιστον- μεγαλύτερη ανάγκη αποκλείοντας τους “έχοντες”, η κατάσταση περιπλέκεται με πλειοδοσίες ή εξωπραγματικά στοιχεία και υποθέσεις!
Συγκεκριμένα:
Το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει το Υπουργείο Οικονομικών ότι «προχωρά στην περικοπή του (επιδόματος) σε ποσοστό που υπερβαίνει το 60% για τις πιο κρύες και ορεινές περιοχές της χώρας (…) Ο συγκριτικός πίνακας επιβεβαιώνει τις τεράστιες περικοπές» τονίζεται στην ανακοίνωση.
Ωστόσο ο Πίνακας που παραθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι λάθος γιατί:
- μείωση 60% ή 70% θα ίσχυε εάν η επιδότηση πέρυσι ήταν 25 λεπτά το λίτρο. Τότε το επίδομα στην Α΄Ζώνη θα ήταν 500 ή 625 ευρώ και κοβόταν στα 180-200 ή στα 216-240 ευρώ, όπως δείχνει η πρώτη στήλη. Τέτοιο επίδομα όμως δεν δόθηκε σε κανέναν.
- πιθανώς αγνοούν στον ΣΥΡΙΖΑ ότι στις 27 Δεκεμβρίου του 2018 (δύο μέρες μετά τα Χριστούγεννα αλλά και έξι μήνες μετά την “έξοδο” από τα Μνημόνια) οι κ.κ. Τσακαλώτος και Παπανάτσιου υπέγραψαν Απόφαση (ΠΟΛ.1236/2018) και με βάση αυτήν, πέρυσι δινόταν επιδότηση 16 λεπτά το λίτρο. Δηλαδή περιέκοψαν τα 25 λεπτά που ίσχυαν το 2017 και τα 500 ή 625 ευρώ, έγιναν 320 ευρώ το 2018 για τον άγαμο Α΄Ζώνης και 400 ευρώ για τον έγγαμο.
Αλλά και αν ήταν σωστά και ίσχυαν ακόμη όσα υποστηρίζει στην ανακοίνωσή του, οι συγκρίσεις είναι μάλλιν ατυχείς καθότι :
- οι μέσοι όροι των χρημάτων που πραγματικά πήραν οι δικαιούχοι, ήταν πολύ πιο κάτω από τα «ανώτατα όρια» που ίσχυαν επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τα νέα όρια επί ΝΔ. Στο προηγούμενο παράδειγμα δηλαδή, οι άγαμοι της Α’ Ζώνης πήραν κατά μέσο όρο 183 ευρώ, που ήταν λιγότερα και από τα 320 (ή 500;) ευρώ που δίδονταν «το πολύ» επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τα 250 ευρώ που θα δοθούν φέτος.
- πολλοί περισσότεροι όμως φέτος, μπορούν ευκολότερα να εισπράξουν τα νέα όρια (πχ 250 ευρώ στο ανωτέρω παράδειγμα). Αρκεί να ξοδέψει κανείς για πετρέλαιο πχ 500 ευρώ στην Α΄Αζώνη –και μάλιστα τα 250 μπορεί να τα πάρει και προκαταβολικά οπότε θα χρειαστεί να βγάλει μόλις 250 ευρώ από την τσέπη του.
- πέρυσι, για να φτάσει κάποιος άγαμος της Α΄Ζώνης στα 320 (και όχι 500) ευρώ, έπρεπε (α) να έχει σπίτι 80 τμ και (β) να αγοράσει 2.000 λίτρα ξοδεύοντας πάνω από 2.000 ή 2.100 ευρώ (καθότι ακριβότερο στην επαρχία και στην Α΄Ζώνη). Αν είχε σπίτι πχ 40 τετραγωνικά, έπαιρνε τα μισά, δηλαδή 160 ευρώ. Φέτος τα τετραγωνικά μέτρα δεν έχουν καμία σημασία, οπότε και αυτός φτάνει στο «ανώτατο όριο» και θα λάβει 250 ευρώ, ή 50% και πάνω επιπλέον.
- από το 2015 καταργήθηκε η προκαταβολή του επιδόματος. Και για να πάρει κάποιος το επίδομα, έπρεπε να εχει όλα τα λεφτά για πετρέλαιο «στην τσέπη», αλλά και αρκετά ακόμη για να ζήσει μήνες ολόκληρους περιμένοντας μέχρι το καλοκαίρι πότε θα εισπράξει όσα δικαιούται. Αποκλείονταν έτσι απ΄το επίδομα εκείνοι για τους οποίους προορίζεται, δηλαδή αυτοί που δεν έχουν λεφτά να αγοράσουν το πετρέλαιο θέρμανσης και ανάβουν τα μαγκάλια.
- αν ίσχυε ότι με τα νέα όρια οι περισσότεροι παίρνουν λιγότερα, θα έπρεπε να εξηγεί ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί το κονδύλι για τους δικαιούχους αυξάνεται και, άρα, πόσοι και ποιοι θα ήταν οι επιπλέον δικαιούχοι που μπορούν να το εισπράξουν φέτος, ενώ δεν το εισέπρατταν πέρυσι.
Κανένα κόμμα όμως δεν κάνει καν νύξη σε τρία βασικά ζητήματα:
το επίδομα σχεδιάστηκε και ξεκίνησε σαν επιστροφή του Ειδικού Φόρου Πετρελαίου Θέρμανσης στους “μη προνομιούχους” (εξαιρείτο μόνον το ανώτερο εισοδηματικά 20%). Επί ΣΥΡΙΖΑ αυξήθηκε ο Ειδικός Φόρος, αλλά μειώθηκαν και το επίδομα (κατά ¾ από 250 σε περίπου 60 εκατ. ευρώ) και οι δικαιούχοι. Η επιστροφή φόρου κατάντησε προνοιακό επίδομα φτώχειας με εισοδηματικά κριτήρια, για το οποίο τα κόμματα (και όχι μόνον) διαγκωνίζονται ποιος θα το πρωτολάβει. Αλλά από αυτό αποκλείστηκαν τελικά –με κατάργηση της προκαταβολής ή με ποσοστά επιδότησης μόλις 15%- αυτοί για τους οποίους σχεδιάστηκε, δηλαδή οι πιο φτωχοί.
επιδοτείται μόνον το πετρέλαιο και όχι άλλες πηγές θέρμανσης που έχει ανάγκη ο κόσμος (πχ φυσικό αέριο)
χάνουν το επίδομα όσοι αγοράσουν πετρέλαιο μετά την 31 Δεκεμβρίου. Το χάνουν δηλαδή έτσι πχ (α) όσοι ζουν μακριά από τα σπίτια του ή νοσηλεύονται σε νοσοκομεία κλπ αλλά αν επιστρέψουν μετά την Πρωτοχρονιά δεν θα δικαιούνται επιδότηση και (β) όσοι είχαν τα λεφτά και «φουλάρισαν» τις δεξαμενές τους από πέρυσι, εάν δεν προλάβουν να «κάψουν» πετρέλαιο ως τα Χριστούγεννα για να παραγγείλουν καινούργιο παραμονή Πρωτοχρονιάς.
Όπως όλα δείχνουν, στην εβδομάδα των εορτών οι παραδόσεις πετρελαίου θα δίνουν και θα παίρνουν αφού -ως τότε και μόνον- όποιον πρόλαβε, το επίδομα είδε. Και ίσως έτσι να μην αποκλείονται και εκπλήξεις, αφήνοντας τελικά «στα κρύα του λουτρού» και χωρίς επίδομα και θέρμανση, χιλιάδες ακόμη δικαιούχους που το είχανε ανάγκη.